Дар ҳоле, ки сарвазири Арманистон Никол Пашинян саъй дорад, масъалаи барои мардуми арман – Қарабоғи кӯҳиро ҳар чи хубтар ҳал созад, мухолифонаш ӯро ба гузашткуниҳо айбдор месозанд. Пашинян изҳор дошт, ки дар масъалаи Қарабоғи кӯҳӣ мебоист каме нармтар рафтор кард. Зеро “ҷомеаи ҷаҳонӣ чунин рафторро тақозо дорад”, гуфтааст сарвазир. Ин гуна изҳорот боиси ба шӯр омадани мухолифин гардид. Кунун мардум, махсусан дар пойтахт – Ереван, ба кӯчаҳо рехта, истеъфои сарвазирро талаб доранд. Ба пиндори эшон сарвазир мехоҳад Қарабоғи кӯҳиро пурра ба оғӯши озариҳо партофта, мардуми арманро гирифтори асорати туркҳо намояд.

Охири фасли пойизи ду сол пеш боз муноқишаҳои мусаллаҳона оғоз ёфт. Ин дафъа дар минтақа бозигари нав – Туркия ҳузур пайдо карда, мавқеи русҳоро то андозае танг карда тавонист. Дастгирии туркҳо сабаб шуд озариҳо арманиҳоро мағлуб созанд. Сармаст аз пирӯзӣ президенти Озарбойҷон Илҳом Алиев изҳор дошт: “Задухӯрдҳо ба поён мерасад ва мо марҳилаи ба эътидол овардани вазъи сиёсиро роҳандозӣ хоҳем кард. Ин шакли беҳтарин ва манфиатнок баҳри мост. Умуман ин таслимшавии Арманистон аст”. Тарафи Арманистон дар симои сарвазир Никол Пашинян шартҳои барои мардумаш душворро қабул карда, тасмими хешро “барои ман ва ҳамаи мо басо душвор, лек беҳтарин дар вазъи рухдода” номид. Тавре маълум аст, пас аз мағлубият ба арманиҳо лозим омад, хеле гузашт карда, шаҳри баҳсии Шуша ва як қатор макони аҳолинишинро пурра ба ихтиёри озариҳо вогузоранд.

Ҳоло дар минтақаи хати марз байни озару арманиҳо ҳарбиёни рус, ҳамчун ҳомиёни сулҳ, долони гузариш таъсис додаанд. Баҳри робита байни Қарабоғи кӯҳӣ ва Арманистон. Лек ба пиндори сарвазир Пашинян ҳузури ҳомиёни сулҳ чандон кафолатнок нест. Чунки озариҳо аллакай чанд маротиба хати марзро убур карда, ба минтақаи Қарабоғи кӯҳӣ ворид шуданд. Аз боиси дарёфти ҳалли масъала ва дастгирӣ аз ҷониби Русия, нимаи дуюми моҳи гузашта, Пашинян озими Маскав гардид. Аммо Маскав гумон аст, дар ҳалли ин масъала кори ҷиддие ба сомон расонда тавонад. Зеро дар пушти озариҳо туркҳо қарор дошта, аз боиси гузашти иҷбории тарафи Арманистон, масъала то андозае ҳалли худро ёфтааст. Инро худи Пашинян ҳам дарк кардаю бо озариҳо сар ба сар шуданро кори беҳуда, ҳатто хатарнок меҳисобад. Дар Ереван бошад, сиёати ӯро “таслимшавӣ” ва “харобиовар” мешуморанд.

Ба андешаи коршиносон чунин вазъ мумкин аст ба муноқишаи навбатӣ ба Озарбойҷон оварда расонад. Дар ин маврид арманиҳо Қарабоғиро кӯҳиро пурра аз даст хоҳанд дод. Ё ин ки дар худи Арманистон ҷанги шаҳрвандӣ рух диҳад. Аз ин ваҷҳ сарвазир Пашинян басо серташвиш аст.

Т. ДАВЛАТ, “ҶТ”