Муҳаббат доштан ба ҳунар инсонро ҳамеша сарбаланду сарфароз мегардонад. Зеро тавассути он ҳар кас метавонад, ки фатҳи қуллаи мурод намояду ҳаёти шоистаеро баҳри худ бунёд созад. 

Рақс аз ҳунарҳое дониста мешавад, ки солҳои охир таваҷҷуҳ ба он бештар шуда аст. Рақс танҳо дастҷунбонию абрӯпаронӣ нест. Ин ҳунар ба роҳе шабоҳат дорад, ки бо пайроҳаҳои пурпечутоби он на ҳар кас метавонад тай намояд. Қуллаест мушкилрас, ки ҳар кас наметавонад онро фатҳ созад. Баҳрест пурхурӯшу пурталотум, ки на ҳар кас метавонад ба соҳили мурод расад. Пас он фалсафаи зиндагист, саропо розу хирад ва дунёест зебову пуробуранг.
Дар рақс на ҳар кас ба қадри лозима муваффақ мешаваду номдор. Нафароне, ки саҳми худро дар рушди ин ҷода гузоштаанд, хеле каманд. Яке аз нафароне, ки дар дунёи рақс мақому манзалати хосаи худро дорост, Ҳунарпешаи шоистаи Ҷумҳурии Тоҷикистон Хайринисо Ватанова мебошад.

Вақте аз ӯ пурсидем, ки ҳунарманд кадом вақт худро муваффақ меҳисобад, иброз дошт, ҳар ҳунарманд, махсусан дар соҳаи рақс, вақте меҳнати зиёд менамояду барои пешкаши як рақс чи қадар вақт сарф менамояд, ҳамон лаҳзае ки онро пешкаш сохт ва ҳунараш аз тарафи мардум пазироӣ гардида, бо дили гарму чеҳраи кушоду қарсакҳои осмонбӯс қабул мегардад, ана, ҳамон лаҳза ҳунарманд муваффақ мешаваду худро хушбахт ҳис мекунад.

– Чун ҳунарманд аз фаъолиятам қонеъ нестам. Чунки ҳунарманд дар он ҳолат ҳунарманди асил аст, ки ҳеҷ вақт аз кори худ қаноатманд набошад. Зеро ин ҷода низ эҷод асту пайи ҳам чизҳои нав эҷод менамоед. Дар баробари ин тамошобин аз эҷодкор доим чизҳои навро интизор аст. Шукронаи истиқлолият мекунем, ки имрӯз дастгириҳо нисбат ба ҳунармандон ва махсусан соҳаи рақс хеле зиёд асту тамоми шароитҳо фароҳам. Аз ин шароиту имкониятҳо бояд истифода намоему бо эҷоди чизҳои нав тамошобинро қаноатманд созем, - мегӯяд Хайринисо Ватанова.

Ба назари ӯ, ҳунарманди соҳаи рақс пеш аз ҳама бояд ҳусну ҷамоли зебо ва дар баробари ин дарки хуби мусиқӣ дошта бошад.

- Шумо аз нафароне маҳсуб мешавед, ки дар ҷодаи рақс муваффақед. Сирри комёбии Шумо дар чист?

- Фикр мекунам, ки ҳар ҳунарманд аз пеши худ чизе шуда наметавонад. Ҳар нафар бо вуҷуди он ки шавқу завқ дорад, бо вуҷуди он ки нафаре дастгиру мададгораш аст, дар баробари ин боз нафареро тақлид мекунад. Ҳамин тавр дар ҷодаи пешанамудааш муваффақ мешавад. Банда чун завқу шавқи ҳунарманди соҳаи рақс шудан доштам, ин ҳунари зебоипарастиро дӯст доштаму дар ин ҷода ба ҳунарманд Малика Қаландарова тақлид менамудаму мехостам, ки мисли ӯ бошам. Хоҳиши онро доштам, ки мисли ӯ муваффақу дӯстдори мардум гардам. То чанд муддат тақлид кардам. Баъдтар фаҳмидам, ки дар ҳар соҳае, ки набошад, ҳар ҳунарманд бояд ки роҳ ва сабку услуби худашро дошта бошад. Кӯшиш кардам, ки маро мардум бо маҳорату ҳунари хоси худам шиносанд. Талош кардам, то тавассути ҳунарам санъати рақси дӯстдоштаниро ба ҷодаи баландаш бирасонам. Ҳамин тавр ҳам шуд, ки ман пеша намудам сабку услуби махсуси худро. Ин барои ҳар нафар баҳри муаррифӣ шудану дӯстдори халқ гардидан мусоидат менамояд. Бештар кӯшиш менамудам, ки бо пироҳани миллӣ ва бо ҳамон мусиқии тоҷикӣ ҳунарнамоӣ намоям. Ба назарам ҳамин чизҳо буд, ки дар роҳи санъати рақс то андозае комёб гардидам.

- Ба назари Шумо рақс чист ва чӣ гуна тавонистед, ки муаррифӣ шавед?

- Рақс ҳунарест, ки онро на ҳар кас ҳис мекунад, мебинад ва наметавонад, ки дарк намояд. Чунки рақс гуфтугӯи қудсӣ бо осмон ва нидои замину осмон мебошад. Касе ки рақсро мефаҳмаду ҳис мекунад ва ба ин олам ворид мешавад, он нафар метавонад, ки зебоӣ ва бузургии олами зебоипарастиро бо дарки баланд пешкаш намояд.

Барои дар ҷодае пайдо шудану мондан, пеш аз ҳама мақсад доштан даркор. Махсусан, соҳаи рақс ки дар назар осон менамояд, вале бисёр ҳам як роҳи пурпечу тоб аст. Бахусус барои бонувон. Вақте мақсад гузошта шуд, бояд то охир барои фатҳи қуллаи мурод талош карду заҳмат кашид.

- Вобаста ба вазъи имрӯзаи санъати рақс чӣ назар доред?

- Вазъи имрӯзаи санъати рақс хеле хуб аст. Нисбат ба чанд соли пеш айни замон хеле беҳтар мебошад. Зеро дастгириҳо дар ин самт зиёд мебошад. Дар баробари ин, меҳру муҳаббати мардум нисбат ба ҳунари мазкур зиёд гардида истодааст. Чуноне ки мебинем, имрӯз гурӯҳҳои рақсии гуногун фаъолият намуда истодаанд ва ин ҳама аз он далолат медиҳад, ки дӯстдорони ин ҳунар бештар гардидааст. Замоне ки қадамҳои аввалини худро дар соҳаи рақс дар саҳнаи бузург ниҳодам, он солҳо хеле мушкил буд. Зеро на ҳар кас соҳаи рақсро интихоб мекард. Чунки он вақт назари мардум нисбат ба санъати рақс дигар хел буд. Аммо ҳоло хушбахтона андешаи мардум дар бораи санъати мазкур дигар шуд.
Фикр мекунам, акнун вақте расидааст, ки гурӯҳҳои рақсӣ ва ҳунармандони соҳаи рақс бояд сабку услуби махсуси худашонро дошта бошанду тақлид накунанд ва бо ҷустуҷӯҳо санъати рақсии миллиро тавассути дунёи эҷодии худ пешкаши дӯстдорони соҳа намоянд. Аз ин ҳам дида, бояд боз ҳам бештар фаъолият намуду талош кард. Танҳо тавассути заҳмату меҳнати самимона мо метавонем, ки рақси миллиамонро ба ҷаҳониён муаррифӣ кунем.

Беҳрӯз ХОЛМУРОДОВ, "ҶТ"