ИНТИЗОРӢ

Аз замони тифлию кӯдакӣ хотироти зиёде надорам. Вале ҳамон чанде, ки дар саҳфаи зеҳнам сабту нақш бастааст, ҳеҷ гоҳ аз хотирам зудуда намешавад. Ва ҳар гоҳе онҳо ёдам меоянд, дилам ба замони кӯдакиям гум мезанад.   

Ёдам ҳаст, ки падарам дар корхонае дар маркази ноҳия кор мекарду охири ҳафта, аниқтараш рӯзи шанбе ба хона меомад. Дигар хоҳару бародаронамро намедонам, вале он рӯз барои мани ташнаи меҳру муҳаббати падар ид буд.

Шанбеи ҳар ҳафта аз субҳи барвақт омадани падарамро интизорӣ мекашидаму чӣ сон ба сӯяш давидану чи тавр вохӯрдӣ карданамро бо тафаккури кӯдаконаам тарҳрезӣ мекардам. Чун вақти хӯроки нисфирӯзӣ мегардид, модарам сари дастархон бароям зарфи таомро мегузошт. Аммо гӯё сер бошам, чизе аз гулӯям намегузашт. Ин ҳолатро дида модарам пайи ҳам таъкид мекарданд, то таомамро тановул созам. Иштиҳо надорам, гӯён узрхоҳӣ мекардаму ба роҳи кӯчаамон мебаромадам ва ба ибтидои роҳе, ки сӯйи хонаамон меомад, дида медӯхтам. Ва ҳар замон қадамзанон омадани падарамро интизорӣ мекашидам.

Аммо чун ҳоло рӯз барвақт буд, боз ба хона бармегаштаму пайи бозиҳои гуногун андармон мешудам. Чи қадр лаҳзаи зебое буд, вақте бегоҳӣ фаро мерасиду нақлиёти ягонаи деҳаамон – автобуси рангаш кабуд аз баландии роҳи деҳи ҳамсоя намоён мегардид ва ман яқин медонистам, ки дар дохили он ғайр аз дигар ҳамдеҳагон падари ман низ ҳаст.

Ба роҳи кӯча мебаромадам ва намоён гардидани пайкараи бори рӯзгор кашандаи падарамро интизорӣ мекашидам. Ва ниҳоят шоҳид мегардидам, ки падарам дар ду даст халтаҳои пури бор барои мо - фарзандон сӯйи хонаамон қадамзанон наздик мешуду бо дидани чеҳраҳои хандони мо, ҷигарбандонаш дар чеҳрааш табассуми хос доман паҳн мекарду чашмонаш саршори меҳр мегардид. Ва моро гарм ба оғӯш мегирифту бароямон ҳар гуна шириниҳо медод, ки то ҳол маззаашон дар коми мо пойбарҷост.

Беш аз як рӯзе, ки дар хона буданду моро шодиямон беканор аз канораш ҷудо намешудем. Аммо вақте субҳи рӯзи душанбе аз хоб бармехестам, медидам ки падарам дар хона нестанд. Ва ба гуфти модарам, барои мо ба кор рафтаанд. Боз интизорӣ мекашидам охири ҳафтарову рӯзи аз кор баргаштанашро.

Дар яке аз чунин рӯзҳои охири ҳафта, ки ҳаво боронӣ буду роҳи кӯчаамон пур аз гил аз дур намоён шудани падарамро дидаму дигар мунтазири расиданаш нашуда, ба сӯяш гом бардоштам. Вақте бо шавқ сӯяш қадам мебардоштаму медавидам, ногоҳ як поям дар гил руст монду рӯ ба замин афтодам ва сару рӯям пур аз гил шуданду инони гиряро сар додам.

Ин ҳолати маро дида, падарам тезтар наздам расиду бо хандаву меҳрубонӣ дастам гирифта, аз ҷой бархезонд. Дарҳол як шириние дастам дод, то ҳолати рӯхдодаро фаромӯш созам. Ва ҳамин тавр ҳам шуд.

Ҳар замон аз модарам пурсон мешудам, ки чаро падарам ҳар рӯз аз кор ба хона намеоянд ва танҳо охири ҳафта. Дар посухи ин пурсишҳоям танҳо як посух мешунидам – “Кораш зиёд аст. Барои ҳамин...”...

Рӯзҳо гузаштанд. Кӯдакӣ гузашт. Давраи ҷавонӣ омаду баъди хатми муассисаи олӣ оиладор шудам. Бо гузашти солҳо соҳиби ду фарзанд гардидам. Ҷойи корам, ки дар пойтахт аст, ҳар рӯз наметавонам ба деҳа равам. Ва аздусар рафту омади ҳаррӯза хеле гарон меуфтад. Аз ин лиҳоз, то охири ҳафта дар пойтахт мемонаму сипас ба хона меравам.

Бо андармон шудан ба кору ташвишҳои рӯзгор чи гуна сипарӣ шудани рӯзҳоро баъзан инсон надониста мемонад.

Рӯзе пас аз кор дар иҷорахона нишаставу фикру хаёлам банди чи мушкиле буд, ки телефони дастиам занг хӯрд.

Дидам телефони хона аст ва дарҳол онро бардоштам. Ҳамсарам баъди ҳолпурсӣ гуфт, ки духтарчаи паҷнсолаам мехоҳад гап занад. Бошад – гӯён интизори ҳарф заданаш шудам.

- Алло...дадаҷон созен?

- Бале, ҷони дадаш хубам. Худат хубӣ?

- Соз. Дадаҷон?

- Лаббай ҷонам.

- Кай меоен?

- Ду рӯз пас охири ҳафта мешаваду меравам ҷонам. Барои чӣ духтарам?

- Ба аппаам гуфтам, ки ду шаби дигар хоб меравем ва шумо меоед. Вале вай мегӯяд, ки ин хел не. Ман рост мегӯям-а дадаҷон?

- Бале ту рост мегӯӣ, нури чашмам.

- Дадаҷон вақте омадед, ширинию кулчақанд биёред.

- Хуб ҷонам ҳатман мебарам.

- Хайр дадаҷон.

- Хуб ноздонаам. Хайр...

Баъди ин гуфтугӯ телефонро хомӯш накарда будам, ки садояш шунида мешуд, ки бо хурсандию лаҳни ширини кӯдакияш ба хоҳарбузургуш мегуфт:

- Ура баъди ду рӯз дадаҷонам меояд. Дадаҷонам меояд...

Бо шунидани ин садои дилнишину саршори шодмонияш гулӯямро намедонам чизе фишӯрд. Бисёр мехостам ҳамон замон пар бикашам сӯйи деҳаву хона ва назди ноздонаҳои хонадонам.

Баъди ин ҳодиса ногоҳ кӯдакиҳоям пеши чашмонам падидор гардиданд, ки чи гуна ҳар ҳафта омадани падарамро мунтазир мешудам.

Имрӯзҳо бошад, фарзандҳоям омадани маро охири ҳар ҳафта бо беқарорӣ интизорӣ мекашанд. Онҳо бисёр мехоҳанду худам низ мехоҳам ҳар рӯз наздашон бошам. Аммо, вале, лекин...

Шояд онҳо низ аз модарашон ҳар рӯз ба хона наомадани падарашонро пурсон шаванд. Ва яқин посухи пурсишҳояшонро модарашон чунин хоҳад дод:

“Кори дадаатон зиёд аст. Барои ҳамин...”...


КӮДАКЕ БО ҚАЛБИ МЕҲРУБОН

Сардии фасли дай рӯзашро хеле сахту сангин карда буду мушкил. Ба ҳар сӯ назар мекард. Паноҳгоҳ меҷуст. Сарпаноҳ мекофт. Кӯмакрасон мехост. Бо чашмони хурдакаки худ илтиҷоомез ба муҳити атроф дида медӯхт.

Қиёми рӯз буду нафарони равуокунанда дар авҷ. Абрувони ҳамагӣ гирифтаву банди фикру андешаҳои бесарунӯг. Миёни анбӯҳи одамони ҷода гоҳе канори роҳ мерафту гоҳи дигар миёни кафшҳои инсонҳо нопадид мешуд.

Охир хеле хурд буд. Ва тахмин чанд моҳеро аз рӯзгори хеш пушти по гузошта. Аз талошаш чизе ҳосил нашуд, ки бидуни хости хеш бари ҷодаро барои таваққуфи на он қадар мадид ихтиёр карду сари ду по истода, ба так-таки роҳгузарон чашм дӯхт.

Аз ҳаракату нигоҳ ва сар рӯи ду дастон гузоштанаш аён буд, ки дар ин сардии беинтиҳо хеле сахт гурусна асту пораи нонеро чашминтизор. Аммо ин ҳолаташро на роҳгузаре эҳсос мекарду на ронандаву мусофирони аз бараш гузаранда.

Ғайриихтиёр гардани хешро каҷ намудаву бо чашмони нимабозу бидуни умед аз нуқтае чашм намеканд. Гоҳе дастони пур аз неъмати роҳгузарон диққаташро ба худ ҷалб мекарду бо чашмдошти ин ки қалбе аз инсонҳо барояш месӯзаду луқмаеро барош инъом мекунанд, аз ҷойи хеш баланд мешуд ва масофае чанд ҳаракат мекард. Аммо чун аз интизорияш чизе ҳосил намешуд, боз дубора бармегашт ба ҷойи хешу дар худ гӯё ғарқ мешуд.

Борони нарме ба боридан оғоз карду ҳамагӣ дар такопӯи дарёфти ҷойи хушку сарпаноҳе шуданд. Ин буд, ки ҳаракаташон суръат мегирифту шарфаи қадамзаниашон бо савти борон омехта мегардид.

Вале ин ҳама барояш гӯё бетаъсир буду аз ҷойи хеш такон намехӯрд. Ва агар азме ҳам мекард, гумон буд ёфтани ҷойи хушке барояш. Ин ҳамаро гӯё чандин маротиба таҷриба кардаву бидуни подоши хубе монда буд, ки интизор меистод. Ва он ҳам интизори ин, ки инсоне барош хӯроке ҳадя кунад.

Аз ҳаёти чандмоҳаи хеш шояд танҳо ҳамин таҷрибаро дошт, ки дигар пайи амале намешуд.

Сардиву гуруснагӣ асараш кард, ки баданаш ба ларзидан даромад. Ва гӯё тақдир меларзондаш. Ҳавсалааш сар рафт, ки дигар тоқат накарду аз ҷой бархест ва ба самти пеш ҳаракат намуд.

Дигар на ба нафарони рӯ ба рӯ меомада назар мекарду на ба дастони пурнозу неъмати инсонҳо. Чашм аз замин барнамеканд.
Умедашро аз дарёфти пораи ноне аз даст дода буд. Чӣ қадр гарон буд барош рӯзи сард, гуруснагӣ ва бетафовутии инсонҳои шоҳиди ҳолаш. Ва ин ҳамаро гӯё ҳамарӯз ба таври мудовим такрор мекард. Аммо имрӯз кораш мисли ин ки омад накард ва бидуни интизорие мерафт ба роҳаш. Ба роҳи рӯзгори сарду сангин...

- Ба – ба, ба – ба, ма.... Ба – ба, ба – ба, ма....

Ин нидои кӯдаки хурду маъсуми тоза роҳравандае буд, ки кулчақанде дар даст сӯйи ин сагчаи ноумед гаштаву аз сардию гуруснагӣ ларзанда ишора мекарду ӯро сӯяш мехонд.

Сагчаи назарногиру танҳо ва ғарқи ҳаёти талхи хеш бо ин нидои кӯдак гӯё ҷони тоза гирифту наздаш ҳозир шуд ва бо чашмони муждаталаб сӯйи дастони кӯчулуи кулчақанддори кӯдак менигаристу бо ҳар гуна ҳаракати хеш хурсандӣ мекард.
Кӯдак низ ин чизро гӯё пайхас карда бошад, нимае аз кулчақанди хешро назди сагча гузошту бо аҷала хӯрдани ӯро назора кард.

Дар як лаҳза сагча ҳадяи кӯдакро фурӯ бурду боз дубора ба чашмони пурмеҳри кӯдак нигарист. Кӯдак низ қисмати боқимондаи кулчақандро назди сагча гузошт.

Сагча аз хушҳолӣ гирдогирди кӯдак давутоз мекард. Ва бо ин рафтори хеш ба амали кӯдак гӯё изҳори миннатдорӣ месохту ба қалби поку меҳрубонаш сипосгузорӣ менамуд.