МАОРИФ ВА ИЛМ
Ҷумъа 19 Апрел 2024 12:27
2716
Дар маркази ноҳияи Рашт барномаи дастрасии забони англисӣ солҳо боз бо роҳбарии Нуров Фирдавс фаъолият дорад. Писарам, ки дар синфи 9 таҳсил мекард, ҷиҳати иштирок дар ин машғулиятҳо аз ман маслиҳат пурсид. Ман ҳам яке аз дӯстонамро, ки бо Фирдавс Нуров робитаи хешу таборӣ дошт, восита намудан хостам. Баъди шунидани арзи ман дӯстам аз дониши фарзандам пурсон шуд. Гуфтам, ки яке аз хонандагони фаъоли мактаб аст, аз рӯи шунидаам барои машғулиятҳо ҳамагӣ 30 нафар қабул карда мешавад, аммо тақрибан 600 нафар хонанда ҳуҷҷат супоридаанд, ки агар шиносе набошад, дохил шуданаш мушкил аст.

Фирдавс пас аз шунидани матлаб гуфт, ки аз ман хафа нашавед, ман ҳаргиз ин корро барои фарзандони худ ва хешу таборам раво намебинам ва ба зердастонам низ инро иҷоза намедиҳам. Майдон аз далер аст, кадом хонандае истеъдоди хуб дошта бошад ва аз озмун гузарад, бигзор бо мо бошад. Бо шунидани ин суханҳо аз як тараф ҳисси эҳтиромам ба ӯ зиёд гардид, аз тарафи дигар боварам пайдо шуд, ки писарам албатта, баранда мешавад. Хушбахтона, баъди итмоми имтиҳонҳо аз байни 600 нафар довталабон номи писарам дар қатори 10 нафар беҳтаринҳо хонда шуд.

Бо мақсади ошноӣ пайдо кардан ба фаъолияти корӣ ва дарки сирри мувафақиятҳояш ба наздаш рафтам. Вақте матлабамро фаҳмид, хоксорона арз кард, ки “то ҳол коре накардаем, боиси ифтихор бошад. Аммо ҳамеша кӯшиш мекунем, ки дар асоси тавсияву супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон баҳри баланд бардоштани соҳаи маориф, сатҳу сифати дониши хонандагон фаъолият намоем. Вобаста ба ин аз устодону омӯзгорон ва падару модарон талаб карда мешавад, ки диққати наврасон ва хонандагону донишҷӯёнро барои азбар намудани донишҳои муосир ҷалб намоянд, ба сатҳи азхудкунии фанҳои дақиқ бештар таваҷҷуҳ зоҳир намуда, забонҳои хориҷӣ, махсусан забонҳои англисӣ ва русиро чун забони давлатӣ дар мади аввал гузоранд. Инчунин, омӯзиши технологияҳои иттилоотиву коммуникатсиониро ба роҳ монда, ба касбомӯзии шогирдону фарзандон эътибори ҷиддӣ диҳанд. Бо назардошти саҳми ҷавонон дар рушди ҷомеа ва иштироки фаъолонаи онҳо дар ҳаёти сиёсиву иқтисодии мамлакат соли 2017-ро Пешвои миллат “Соли ҷавонон” эълон намуд. Ин қадршиносии Сарвари давлат моро водор месозад, наврасону ҷавононро дар руҳияи худогоҳиву худшиносӣ, дӯст доштани ватан ва миллат, забону фарҳанги миллӣ ва ифтихори ватандорӣ тарбият намоем.

Соли 2007 дар минтақаи Рашт барномаи ташкилоти маърифатнокӣ созмон ёфт, ки роҳбарии он ба зимаи ман вогузошта шуд. Мақсадҳои асосии ин барнома баланд бардоштани ҳисси донишандӯзии наврасон, омӯхтани забони англисӣ ва русӣ, бедор намудани шавқу рағбати хонандагон ба китобхонӣ, интихоби дурусти касб, ташкил кардани маҳфилҳои наврасон оид ба пешгирӣ аз пайвастан ба гурӯҳҳои номатлуб, ҳамкории милитсия бо ҷомеа, ҳамкорӣ бо ҳокимияти маҳаллӣ ва муассисаҳои таълимиро дар бар мегирифт. Барои амалӣ шудани ин ҳадафҳо ба мо лозим буд, дар навбати аввал муаллимони соҳибтаҷрибаи савияи дониши баланд ва навовару қолабшиканеро ёбем ва ба ин муваффақ гардидем. Аз ҷумлаи нахустин муаллимони мо омӯзгори ботаҷриба, муаллими калон Шарбат Сайхуҷаев аст, ки дар пешрафт ва бедор намудани ҳисси донишандӯзии шогирдон саҳми арзандае дорад. Айни замон машғулиятҳои моро муаллимони ҷавону соҳибтаҷриба Ҳаётов Мансурҷон, масъули бахши маърифати шаҳрвандӣ, Ҷаҳонгир Олимов, хатмкардаи машғулиятҳои мо, ки соли 2010 дар озмуни байналмилалӣ дар шаҳри Санкт Петербурги Русия сазовори ҷои аввал ва медали тилло гардида буд, масъули ташкилоти ҷавононро ба уҳда дорад. Шарбат Сайхуҷаев, Салмоншоҳ Орзуев ва Ҳоҷӣ Ҳоҷиев, ки аз ҷумлаи беҳтарин донандагони забони англисӣ мебошанд, масъули бахши дастрасӣ ба забони англисиро ба уҳда доранд. Аз рӯзи созмонёбии ташкилот то имрӯз мо зиёда аз 300 нафар шогирдонро тарбият кардем, ки бисёре аз онҳо дар олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ ва хориҷӣ бо гирифтани ҷои аввал ва медали тилло мушарраф гардида, шаъну шарафи ҷумҳурӣ ва навоҳиамонро баланд бардоштаанд. Чанде аз онҳо донишгоҳҳои ҷумҳурӣ ва хориҷаро бо дипломи аъло хатм кардаанд. Зиёвиддини Вайсиддин ғолиби озмун ва дорандаи медали тилло дар Амрико буда, ҳамчунин Нозими Сироҷиддин дар Хитой, доктори илми тиб Саидакбар Давлатов дар Ветнам, Бахтиёр Акбаров дар Кипр, Хусрав Ятимзода дар Олмон, Маҳина Адуллоҷонова ва Маҳинаи Шарифхоҷа дар Амрико аз ҷумлаи ғолибони озмунҳои гуногунанд. Соли 2017 низ барои омӯзгорони мо соли хотирмон гардид, зеро хонандаи синфи 11-и Муассисаи таълимии №1 Далери Шералӣ, ки дастпарвари машғулиятҳои мо мебошад, дар озмуни мактаббачагони ноҳияи Рашт сазовори ҷои аввал ва дар озмуни минтақавӣ, ки дар Литсеи президентии шаҳри Ҳисор баргузор гардид, дар байни панҷ литсеи президентӣ ва муассисаҳои ноҳияҳои тобеи марказ сазовори ҷои дуюм ва Абурайҳони Нуриддин дар байни рассомони ҷавони ҷумҳурӣ сазовори ҷои аввал ва ҷоизаи сафоратхонаи Иёлоти Муттаҳидаи Амрико гардид. Манучеҳр Сафаров, собиқ дастпарвари мо донишгоҳи омӯзгории ноҳияи Раштро аз рӯи ихтисоси забони англисӣ бо дипломи аъло хатм намуд. Айни замон ҳудуди 30 нафар дастпарварони мо дар хориҷи кишвар, аз рӯи ихтисосҳои гуногун, бо забони англисӣ ва немисӣ таҳсилро идома додаистодаанд. Ҳоло дар муассисаҳои таълимии ноҳия, Донишгоҳи омӯзгорӣ, Коллеҷи тиббӣ на кам аз 50 нафар омӯзгорони ҷавону навовар - собиқ даспарварони мо баъди хатми донишгоҳҳо ба хонандагон дарс мегӯянд, ки қисми зиёди онҳо донишгоҳҳои олиро бо дипломи аъло хатм кардаанд. Зикр кардан ба маврид аст, ки имрӯз масъалаи норасоии омӯзгорони фанни забони англисӣ дар муассисаҳои таълимии ноҳия ҳал шудааст. Таҳлилҳо нишон медиҳад, ки сатҳи дониши наврасону ҷавонон аз фанни забони англисӣ дар ноҳияи мо майл ба пешравӣ дошта, дар байни панҷ ноҳияи минтақаи Рашт ва ноҳияҳои тобеи марказ дар ҷои намоён мебошад.

Дар замоне ки илму технология бо суръати кайҳонӣ пеш меравад, ҳар як омӯзгорро зарур аст, аз усулҳои куҳнаи дарсӣ даст кашида, машғулиятҳоро ба завқи хонандаи имрӯза мутобиқ гардонанд. Хонанда аз рӯзи аввали ба остонаи мактаб қадам гузоштанаш худро озод ҳис карда, дар симои муаллим дӯсти беҳтарини худро бинад, бо устодаш озодона суҳбат карда, фикру мулоҳизаҳояшро баён карда тавонад. Устод бояд ҳисси донишомӯзии хонандаро бедор намуда, қобилияти фитрӣ ва зеҳнии ӯро дарк карда тавонад ва вобаста ба қобилияти хонанда ба ӯ касбҳои гуногунро муаррифӣ намуда, ба интихоби касби мувофиқ ба завқи хонанда кӯмак расонад. Борҳо шунидаем, ки фалон хонанда дар синфҳои ибтидоӣ бо баҳои хубу аъло мехонд ва дар синфҳои болоӣ сатҳи донишаш паст гардида, ба дарсҳо бетайёрӣ меояд ва ё баръакс. Чунин ҳол айби хонанда нест, зеро омӯзгор натавонистааст, ки завқи хонандаро бедор кунад.

Соли 2007 вақте ки мо барномаро тартиб додем шумораи хоҳишмандон хеле кам буданд, мо ба бисёр муассисаҳои таълимӣ рафта, бо роҳҳои фаҳмондадиҳӣ хоҳишмандонро аз оилаҳои камбизоати аҳолӣ интихоб намудем. Солҳои минбаъда шумораи хоҳишмандони машғулиятҳои мо афзуда, ҳоло мо онҳоро аз ҳамон табақаи камбизоат, аз ҳамаи муассисаҳои таълимӣ, дар асоси озмун қабул мекунем.

Машғулиятҳои мо ҳар ҳафта се рӯз, 4-5 соат дар шакли озод гузаронида шуда, волидони хонандагон низ бо мақсади санҷиши дониши фарзандонашон метавонанд озодона дар дарсҳо иштирок намоянд. Барои хонандагон танаффуси махсус ҷудо карда нашудааст, онҳо дар машғулият нисбатан озод буда, ҳар гоҳе хоҳанд, метавонанд аз касе напурсида, берун ба ҳавохурӣ барояд, ё аз ошхонаи таълимгоҳ чой ва ё қаҳва нӯшанд. Дар машғулиятҳо хонандагон дар баробари дарсҳои забони англисӣ, инчунин ба дарсҳои маърифати шаҳрвандӣ аз фанҳои таърих, ҳуқуқшиносӣ, технологияи муосир, забони русӣ, рассомӣ ва ба хондани китобҳои бадеӣ сафарбар карда мешаванд. Машғулиятҳо ба омӯзгорони соҳибтаҷрибаву лаёқатманд, ки дархури завқи хонандагон мебошад, вобаста карда шудаанд. Барои гузарондани машғулиятҳо, ба ибораи муаллими калон Шарбат Саидхуҷаев, ки устоди мост, ба муаллим мизу курсии алоҳида гузоштан зарурате надорад. Омӯзгор дар мизу курсие дар ҳалқаи шогирдон нишаста, баъди ҳозиру ғоиб аз ҷой хеста ба дарс шуруъ мекунад Дар машғулиятҳо бояд ягон хонанда аз мади назари муаллим дур намонад. Ҳангоми гузарондани машғулиятҳо ҳар як хонанда дар давоми як рӯз аз 10 то 15 маротиба бояд даст бардошта, ба саволҳои муаллим ҷавоб гуфта, доири ин ё он мавзуъ фикру мулоҳизаи худро иброз дорад. Ҳар рӯз дар анҷоми машғулиятҳо хонандагон ба гурӯҳҳои аълохон, хубхон ва миёнахон ҷудо шуда, хонандагони сатҳи донишашон паст ба муҳокимаи ҳамсинфон гузошта мешавад. Шанбеи охири ҳар моҳ ҷамъомади хонандагон бо иштироки васеи волидон гузаронда мешавад, ки дар он хонишу рафтори ҳар як хонанда дар ҳузури падару модараш муҳокима мегардад. Чунин усули таълим аз як тараф агар шавқи донишазхудкунии хонандагонро бедор намояд, аз тарафи дигар муаллимро водор месозад, то аз усулҳои нави таълим истифода бурда, роҳҳои қонеъ гардонидани шавқи хонандагонро ба дарсҳо ҷустуҷӯ намояд. Натиҷаи ҳамин навоварӣ ва қолабшиканиҳост, ки хонандагон дар шашмоҳаи аввал забони англисиро хуб омӯхта, дар нимсолаи дувум ба тарҷумаи матнҳои хурд шуруъ мекунанд. Соли дуюм хонандагон озодона суханронӣ намуда, машғулиятҳоро мустақилона мегузаронанд, матнҳои калонҳаҷмро тарҷума намуда, чун хонандагони донишгоҳҳои олӣ реферат менависанд.

Дар соли 2017 дар баробари такмил додани гурӯҳҳои худ боз дар курсҳои маърифати шаҳрвандӣ маҳфилҳои ҷавондухтаронро дар се ҷамоати деҳот, шаҳраки Ғарм, ҷамоати деҳоти Нусратулло Махсум ва Қалъанак ташкил намудем. Ҳамин барномаи мо аз соли 2016 дар панҷ ноҳияи минтақаи Раштонзамин идома дорад, ки дар баробари гузарондани дарсҳои маърифатӣ боз барои аъзои маҳфили ҷавондухтарон ҳафтае як соат дарсҳои забони англисӣ гузаронида мешавад. Дар баробари ин, мо маҳфилҳои ҷавононро оиди пешгирӣ аз пайвастан ба гурӯҳҳои экстримстӣ ба нақша гирифта мақсад дорем, маркази дастгирии соҳибкорӣ, барномаи ҳамкории милитсия бо ҷомеаро боз ҳам тавқият бахшем...”

Аз суҳбате, ки бо Фирдавс доштам, эҳсос кардам, ҷавонмардест якрӯ, бо истеъдоди фавқулода ва донишу ҷаҳонбини васеъ, шахсиятест худогоҳу худшинос, ки ҳар як нуктаву суханаш ҷолибу шуниданист. Аз гуфтаҳояш, аз корҳои анҷомдодааш, аз нақшаҳои ояндааш таассуроти хубу амиқе бардоштам ва дидам, ки дараҷаи донишу бинишаш хеле баланд аст.
“Дар фаъолияти кориатон ба кӣ пайравӣ доред?”, - мепурсам аз вай. Бо лабханде ба сӯям менигарад ва пас аз фосилаи хомӯшӣ ҷавоб медиҳад:

- Сайқали маҳорат кори ҳаррӯзаи роҳбар, омӯзгор ва мутасаддии соҳа мебошад. Дар машғулиятҳои гуногун, дар дарсҳои устодони азизу соҳибтаҷриба иштирок намуда, дониши худро сайқал медиҳам, ҷиҳатҳои мусбати хондаву дидаамро дар корам ҷорӣ мекунам, лекин мекӯшам, ки бо пайроҳаи худ роҳ равам.

Мирзо ҲОМИД

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм

Рӯзнома

Назарсанҷӣ

У вас нет прав на участие в данном опросе.

Тақвим

Дш Сш Чш Пш Ҷ Ш Яш
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 1 2 3 4 5

Апрел 2024 c.