Се сол мешавад, ки довталабон барои дохил шудан ба макотиби олӣ аз тариқи Маркази миллии тестӣ (ММТ) имтиҳон месу¬поранд. ММТ дар муқоиса ба низоми қаблӣ аз чанд ҷиҳат бартарӣ дорад. Масалан, до¬вталабонро чандон саргардон намекунад, интихоби фарохро барои онҳо муҳайё кар¬дааст. Аммо дар миён баъзе мушкилиҳо ҷой доранд, ки онҳоро намешавад нодида ги¬рифт. Донишҷӯёне ҳастанд, ки ба донишгоҳ ва ё факултаи мехостаашон дохил намеша¬ванд. Балки онҳо як ихтисоси маъқули дила¬шонро интихоб мекунанду чанд ихтисоси ду¬юму сеюмдараҷаро. Шояд инҳо ихтисосҳое бошанд, ки довталаб ба онҳо чандони ҳусни таваҷҷуҳ надорад. Ва ҳамин ки холи меги¬рифтааш ба ихтисоси маъқули дилаш ки¬фоят накард, ба ҳамон факулта ё ихтисосе меравад, ки холаш мувофиқ омадааст. Инти¬хоби ихтисосҳои дуюму сеюдараҷа бошанд, бештари маврид сатҳӣ сурат мегиранд. Дар ин ҷо савол ба миён меояд, ки ин нафарон оё минбаъд метавонанд аз рӯи ҳамин ихти¬сосашон кору фаъолият кунанд? Агар не, пас имрӯз бояд чӣ кор кунем, ки онҳо ба касби “тасоддуфӣ” омадаашон мароқ зоҳир кунан¬ду дар оянда мутахассис шаванд? Сайфид¬дин Расулов, мудири кафедраи психологияи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, перомуни ин масъала чунин ибрози ақида намуд:

“Дар ҳар гурӯҳи таълимӣ донишӯён бо мақсадҳои гуногун ба таҳсил фаро гириф¬та мешаванд. Баъзеҳо ба хотири мутахас¬сиси хуб шудан, баъзеҳо ба хотири соҳиби диплом шудан ва баъзеҳо ба хотири гу¬рехтан аз артиш. Вазифаи мо ин аст, ки ба донишҷӯён моҳияти ихтисосро фаҳмонем. Онҳо бидонанд, ки дар оянда бо ихтисоси интихобкардаашон чӣ коре аз дасташ мео¬яд? Аз сўи дигар бояд донишҷўён эҳсос на¬моянд, ки дар замони нав донишу иқтисод ва имконоти молӣ бо ҳамдигар пайван¬ди ҳамешагӣ доранд. Агар дар ин масъала фаҳмиши донишҷӯёнро бедор карда таво¬нем, дигар шавқашон нисбати ихтисос ме¬афзояд”.

Ҳамчунин мо медонем, ки аз тариқи Мар¬кази миллии тестӣ донишҷӯён мувофиқи сатҳи донишашон дохил шуда истода¬анд. Яъне роҳу воситаҳои сохта, ки қаблан вуҷуд дошт, акнун нест. Ин фарқро устодони донишгоҳҳо ҳам мушоҳида кардаанд. Аммо шартномаи таҳсили баъзе ихтисосҳо монан¬ди ҳуқуқшиносӣ ва тиббӣ нисбатан баланд аст, танҳо он довталабоне дохил мешаванд, ки имкони супоридани маблағи шартномаи таҳсилро доранд. Ин тамоюл дар оянда ме¬тавонад, ба норасойи мутахассисони соҳа оварда расонад. Аз ҳамин хотир қайд кар¬даниам, ки нисбати ин мушкилиҳо низ бояд чора андешида шавад.

Марҷона ШАРИФОВА, коромӯзи “ҶТ”