МАОРИФ ВА ИЛМ
Ҷумъа 19 Апрел 2024 08:47
Бузургтарин ҳимоят аз миллат омӯзиш аст (Бурке)
Дар асри XXI зиндагӣ мекунем ва бояд ҳамқадами замон бошем. Замона аз мо талаб мекунад, то тарзи омӯзишро дар муассисаҳои таълимӣ ба самти пешрафт иваз намоем. Дуруст аст, ки дар асрҳои пеш фалон олим тамоми илмҳои замонаашро аз худ кардааст мегуфтем. Имрӯз замон дигар шудааст ва ҳатто танҳо пурра аз худ намудани як фан барои хонанда мушкил аст. Камоли хирад нест агар аз хонанда талаб кунем, ки тамоми фанҳои мактабро пурра аз худ намояд. Яъне ҳоло мо мехоҳем дар муассисаҳои таълимӣ бо як тир ду нишон занем, бехабар аз он ки мо ҳар дуро аз даст медиҳем. Одами ҳамакора кулли корҳо нимкора, гуфтани пешиниён бесабаб нест.
Дар бештари кишварҳои пешрафтаи ҷаҳон хонандагонро аз хурдӣ дар муассисаҳои таълимӣ ба равияҳо - умумӣ, риёзӣ ва гуманитарӣ ҷудо месозанд.
Пешниҳод менамоям, ки аз соли хониши 2016 - 2017 омӯзиши равияи риёзиро 70% ва фанҳои умумиро 30% дар муассисаҳои таълимӣ ба роҳ монем. Ба ҳама возеҳ аст, ки асри мо замони илму техника мебошад ва бидуни пешбурди ин соҳаи ҳаётан муҳим пешрафти кишварамонро таъмин кардан нашояд. Агар пештар ин корро иҷро мекардем, мо имрӯз шояд бебарқ намемондем ва ба дигарон муҳтоҷ намешудем. Бовар дорам рӯ овардан ба илмҳои дақиқ боиси ривоҷу равнақи илму техника дар кишварамон шуда, ба мо имкон медиҳад мамлакатамонро аз буҳронҳои иқтисодӣ раҳонем ва дар сафи кишварҳои пешқадами ҷаҳон қарор бигирем. Моро зарур аст, ки соҳаи саноатро дар кишварамон рушд диҳем. 93% кишварамонро кӯҳҳо ташкил медиҳанд. То кай хориҷиён ашёи хоми моро коркард мекунанду мо худ мардикор шуда, пули ночиз мегирем? Яъне ба гуфти Иқболи Лоҳурӣ:
Ба парвоз ову шоҳинӣ биёмӯз,
Талоши дона дар хошок то кай?
Фурсати он расидааст, ки қабули толибилмонро ба риштаҳои ҳуқуқшиносӣ, рӯзноманигорӣ, гумрук ва ғайра коҳиш дода, аз ҳисоби онҳо донишкадаҳои фанҳои дақиқро дар кишвар бештар намоем, то кадрҳои арзанда ва болаёқати техникӣ омода шаванд.
Зимнан, мехоҳам нақли як дӯсти омӯзгорам - Мирзоқосим Фатҳуллоевро ёдовар шавам. Номбурда омӯзори литсейи касбӣ-техникии рақами 35-и ноҳияи Мастчоҳ аст. Нақл кард, ки боре як хатмкардаи риштаи ҳуқуқшиносии донишгоҳ ба наздаш омада, курси семоҳаи кафшергариро омӯхта, баъд озими Русия шуд. Муаллим мегӯяд: “Пас аз чанде бинам ба номи ман он шогирд 10000 рубли русӣ фиристода, изҳори ташаккур намудааст ва аз касби омӯзондаи ман дар Русия соҳиби ҷои кор шудааст”.
М. Фатҳуллоев мегӯяд, дар ноҳияи Мастчоҳ садҳо хатмкардаи соҳаи рӯзноманигорӣ, гумруку ҳуқуқшиносӣ, ки аксарияташон бекор мебошанд, хеле зиёданд ва қисми зиёдашон дар Русия ба мардикорӣ машғуланд.
Олими машҳур Виктор Самуел гуфта буд: «Дониш барои инсоният калиди қуфлкушои хазинаи табиат мебошад». Бовар дорам, мо - тоҷикон низ метавонем соҳиби ин калид бошем, ба шарте ки фанҳои риёзиро бештар омӯзему ба илму техника такя намоем. Ҳеҷ гоҳ набояд ба умеди хориҷиён шавем. Агар онҳо як диҳанд, сад мерабоянд.
Президенти кишвар Эмомалӣ Раҳмон соли 2010-ро соли фарҳанги техникӣ эълон карда буд. Ҳамчунин дар вохӯрӣ бо ҷавонон Сарвари давлатамон хитоб карда, гуфта буд: «Насли ҷавони моро зарур аст ки бештар ба илмҳои дақиқу бунёдӣ рӯ оварда, аз дастоварҳои илму техникаи муосир бархӯрдор гарданд». Ин гуфтаҳо хеле бамавриданд, балки нуктаҳои муҳимеанд, ки масъулонро водор месозад, то пайи иҷрои масъулият ва омода намудани кадрҳои лаёқатманди фанҳои дақиқ бошанд. Дар ин самт васоити ахбори омма метавонад баҳри ташвиқу тарғиби фанҳои дақиқ дар баробари омӯзгорон нақши ниҳоят бузург дошта бошад.
Рауф АЗИЗ,
омӯзгор, узви ИЖТ
Дар асри XXI зиндагӣ мекунем ва бояд ҳамқадами замон бошем. Замона аз мо талаб мекунад, то тарзи омӯзишро дар муассисаҳои таълимӣ ба самти пешрафт иваз намоем. Дуруст аст, ки дар асрҳои пеш фалон олим тамоми илмҳои замонаашро аз худ кардааст мегуфтем. Имрӯз замон дигар шудааст ва ҳатто танҳо пурра аз худ намудани як фан барои хонанда мушкил аст. Камоли хирад нест агар аз хонанда талаб кунем, ки тамоми фанҳои мактабро пурра аз худ намояд. Яъне ҳоло мо мехоҳем дар муассисаҳои таълимӣ бо як тир ду нишон занем, бехабар аз он ки мо ҳар дуро аз даст медиҳем. Одами ҳамакора кулли корҳо нимкора, гуфтани пешиниён бесабаб нест.
Дар бештари кишварҳои пешрафтаи ҷаҳон хонандагонро аз хурдӣ дар муассисаҳои таълимӣ ба равияҳо - умумӣ, риёзӣ ва гуманитарӣ ҷудо месозанд.
Пешниҳод менамоям, ки аз соли хониши 2016 - 2017 омӯзиши равияи риёзиро 70% ва фанҳои умумиро 30% дар муассисаҳои таълимӣ ба роҳ монем. Ба ҳама возеҳ аст, ки асри мо замони илму техника мебошад ва бидуни пешбурди ин соҳаи ҳаётан муҳим пешрафти кишварамонро таъмин кардан нашояд. Агар пештар ин корро иҷро мекардем, мо имрӯз шояд бебарқ намемондем ва ба дигарон муҳтоҷ намешудем. Бовар дорам рӯ овардан ба илмҳои дақиқ боиси ривоҷу равнақи илму техника дар кишварамон шуда, ба мо имкон медиҳад мамлакатамонро аз буҳронҳои иқтисодӣ раҳонем ва дар сафи кишварҳои пешқадами ҷаҳон қарор бигирем. Моро зарур аст, ки соҳаи саноатро дар кишварамон рушд диҳем. 93% кишварамонро кӯҳҳо ташкил медиҳанд. То кай хориҷиён ашёи хоми моро коркард мекунанду мо худ мардикор шуда, пули ночиз мегирем? Яъне ба гуфти Иқболи Лоҳурӣ:
Ба парвоз ову шоҳинӣ биёмӯз,
Талоши дона дар хошок то кай?
Фурсати он расидааст, ки қабули толибилмонро ба риштаҳои ҳуқуқшиносӣ, рӯзноманигорӣ, гумрук ва ғайра коҳиш дода, аз ҳисоби онҳо донишкадаҳои фанҳои дақиқро дар кишвар бештар намоем, то кадрҳои арзанда ва болаёқати техникӣ омода шаванд.
Зимнан, мехоҳам нақли як дӯсти омӯзгорам - Мирзоқосим Фатҳуллоевро ёдовар шавам. Номбурда омӯзори литсейи касбӣ-техникии рақами 35-и ноҳияи Мастчоҳ аст. Нақл кард, ки боре як хатмкардаи риштаи ҳуқуқшиносии донишгоҳ ба наздаш омада, курси семоҳаи кафшергариро омӯхта, баъд озими Русия шуд. Муаллим мегӯяд: “Пас аз чанде бинам ба номи ман он шогирд 10000 рубли русӣ фиристода, изҳори ташаккур намудааст ва аз касби омӯзондаи ман дар Русия соҳиби ҷои кор шудааст”.
М. Фатҳуллоев мегӯяд, дар ноҳияи Мастчоҳ садҳо хатмкардаи соҳаи рӯзноманигорӣ, гумруку ҳуқуқшиносӣ, ки аксарияташон бекор мебошанд, хеле зиёданд ва қисми зиёдашон дар Русия ба мардикорӣ машғуланд.
Олими машҳур Виктор Самуел гуфта буд: «Дониш барои инсоният калиди қуфлкушои хазинаи табиат мебошад». Бовар дорам, мо - тоҷикон низ метавонем соҳиби ин калид бошем, ба шарте ки фанҳои риёзиро бештар омӯзему ба илму техника такя намоем. Ҳеҷ гоҳ набояд ба умеди хориҷиён шавем. Агар онҳо як диҳанд, сад мерабоянд.
Президенти кишвар Эмомалӣ Раҳмон соли 2010-ро соли фарҳанги техникӣ эълон карда буд. Ҳамчунин дар вохӯрӣ бо ҷавонон Сарвари давлатамон хитоб карда, гуфта буд: «Насли ҷавони моро зарур аст ки бештар ба илмҳои дақиқу бунёдӣ рӯ оварда, аз дастоварҳои илму техникаи муосир бархӯрдор гарданд». Ин гуфтаҳо хеле бамавриданд, балки нуктаҳои муҳимеанд, ки масъулонро водор месозад, то пайи иҷрои масъулият ва омода намудани кадрҳои лаёқатманди фанҳои дақиқ бошанд. Дар ин самт васоити ахбори омма метавонад баҳри ташвиқу тарғиби фанҳои дақиқ дар баробари омӯзгорон нақши ниҳоят бузург дошта бошад.
Рауф АЗИЗ,
омӯзгор, узви ИЖТ
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед