СИЁСАТ
Якшанбе 22 Декабр 2024 11:23
Миёни ҷомеаи мо мӯд шудааст, ки агар ҳар нафаре дар бораи фаъолияти ягон мансабдоре, садрнишине ё ҳатто як раиси ҷамоат ҳам нависад, аз дурбинҳои махсус нигоҳ кунанд. Агар он мансабдор ё умуман ҳар нафари дигар, ки барои халқу миллат заҳмат мекашад, дар он навишта танқид шуда бошад, ҳатман борони тавсифу ситоиш бар сари он нигоранда мерезад, ва агар баракс бошад... Худо паноҳ диҳад. Дар ин ҳол ҳатман унвонҳои булаҷабе барои он нигоранда аллакай тайёр аст. Мутаассифона, ба ин вирус аҳли зиёи кишвар ҳам сироят шудаанд. Дар ин маврид баъзан суханҳое, ки аҳли зиё мегӯянд, бовар намекунӣ, ки як зиёӣ чунин сухан гуфта тавонад. Аммо дар лобалои ин ҳама ҳақиқат ва воқеиятро бо ҳар қиммате, ки бошад, бояд гуфт.
Ин навбат агар борони таънаи бадгӯён аз сар то по ҳам резад, хоҳам навишт! Агар ҳар таҳдиду буҳтону туҳмате ба сар ояд ҳам, хоҳам гуфт! Ва агар...
Аз рӯзе, ки вируси COVID-19 дар кишвари Чин пайдо шуд, аллакай “равшанфикрон”-и тоҷик ҳадс мезаданд, ки он аллакай дарТоҷикистон вуҷуд дорад. Бо вуҷуди он ки Ҳукумати кишвар тадбирҳои пешгирикунандаро доим ба сокинон тавсия медод ва мардумро барои беҳдошти саломатии худ даъват мекард, вале ҳамоно даъвоҳои эшон бештар мегардид. “COVID-19 ҳаст ва Ҳукумати Тоҷикистон онро пинҳон кардан дорад” ин дастаке буд, ки ҳар “ностуфкунак”-е ба забон меовард. Ҳамаҷо ҳангома месохтанд ва Ҳукуматро барои “пинҳонкорӣ”-аш айбдор ҳам мекарданд...
Хуб, агар фарз кардем, ки вирус аз рӯзҳои нахуст буд. Ва фаразан Ҳукумат ба таври пинҳонӣ бо он мубориза мебурд, ин ҷои бадӣ дошт, магар?! Агар вирус ҳам вуҷуд дошт, Ҳукумат аз рӯзҳои нахуст мардумро ба тозагӣ ва беҳдошти гигиенӣ даъват мекард. Ҳатто Президенти кишвар дар чандин баромадҳо ва ҷаласаҳои Ҳукумат тозагиро миёни аҳолӣ дар мадди аввал гузошта буд. Тадбирҳои пешакӣ барои ҳамагон аён буданд. Дар лобалои ин ҳама мухолифин фақат мехостанд бишнаванд, ки дар Тоҷикистон ин вируси наҳс пайдо шудааст. Ва чанд рӯз пеш ситоди доимамалкунандаи ҷумҳуриявии мубориза алайҳи COVID-19 тасдиқ кард, ки мутаассифона дар кишвар ин вирусро ба қайд гирифтаанд. Барои аксари “равшанфикрон” Худо дод. Тӯй сар шуд. Хурсандии “баъзеҳо” ҳадду канор надошт. Дар саҳфаҳои фейсбукии худ чунон табли шодӣ менавохтанд, ки гӯё вирус бо омаданаш ба хонадони онҳо шодиву фараҳу некӣ хоҳад овард. Аз дашномҳои болохонадору таҳқирҳояшон ҳоло намегӯем...
Дар ин росто биёед як ба амалкарди гурӯҳҳои мухолифи Ҳукумат назар андозем. Онҳо чӣ “қаҳрамонӣ”-е карда истодаанд.
Пас аз як рӯзи эълони тасдиқи вирус дар Тоҷикистон Муҳиддин Кабирӣ дар саҳифаи фейсбукиаш ба таври мустақим “баромад” кард ва сабти 24-дақиқагии он дар сомонаҳои иҷтоимоиву дигар расонаҳои ихтисосиашон ба чархиш даромад. Гурӯҳи “мухолифон”-у (агар онҳоро мухолиф гуфта шавад) “паймониён” бо истинод ба “оғобузург”-и худ чанд рӯз аст, ки дар ҷаҳони маҷозӣ ҷомеаро ба ҳоли худ намегузоранд. Аз даъватҳои пири маънавиашон мисол меоранду ҷомеаи тоҷикистониро барои тарсу будану беҷуръатиашон маҳкум мекунанд. Ва воқеан худи Муҳиддин Кабирӣ дар суҳбаташ аз мардуми Тоҷикистон даъват ба амал меорад, ки шумо дар баробари ин вирус, ки бо айби Ҳукумат паҳн шуд, истодагарӣ кунед ва аз якояки онҳо хоҳиш мекунад, ки дар ин баробар, чун шумо тарсу ҳастеду дар кишвар имкони паҳну парешон кардани ҳар гуна сару садоро надоред, ба мо равон кунед ва мо худ ба таври лозим миёни ҷомеа онҳоро паҳн мекунем. Ба ҳамин тартиб роҳбари мухолифони тоҷик дар чанд ҷо мардумро ба тафриқа мекашаду ба қавли худ ҷор аз адолату миллатдӯстӣ мезанад.
Ва аммо бигардем ба амалкарди Ҳукумати Тоҷикистон дар ин чанд рӯзи гузашта.
Баъди ба қайд гирифта шудани вирус Ҳукумати Тоҷикистон чораҳоро пурзуртар кард. Ситод ба таври шабонарӯзӣ амал кардан дорад. Ва то ҷое маълум тамоми тавонашро Ҳукумат барои мубориза бо он сарф карда истодааст. Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳам дар ҷаласаи охири Ҳукумат ҷиҳати муборизаҳоро пурзӯр кардан, ба сохторҳои алоҳида дастуру супоришҳои мушаххас доданд. Ҳамчунин аз Фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои кормандони соҳаи тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, ки бевосита дар раванди ташхис ва табобати сирояти COVID-19 дар муассисаҳои табобатӣ ва таҳти карантин қарордодашуда иштирок менамоянд, 12,4 миллион сомонӣ ҷудо намуданд.
Илова бар ин, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон маоши вазифавии якмоҳаи худро ба суратҳисоби махсус, ки барои маблағгузории чорабиниҳои пешгирӣ ва мубориза бо пандемияи COVID-19 кушода шудааст, гузарониданд.
Дар пайравӣ ба ин амалкарди Президент роҳбарони вилояту шаҳру ноҳияҳо ва дигар вазорату сохторҳои давлатӣ аз 50 то 100 фисади маоши вазифавии худро ба суратҳисоби зикршуда гузаронданд. Ҳатто донишҷӯён дар ҷараёни ин маъракаи басо муҳим ва саривақтӣ то 50 фисади стипендияҳои худро ба ин суратҳисоб интиқол доданд. Дар ин радиф ҳоло аз кору пайкори соҳибкорони ватанӣ, ки дар пайравӣ ба Пешвои худ маблағҳои зиёдеро барои мубориза бо ин вирус сарф карда истодаанд, намегӯем.
Ба ҷои хулоса
Ман намедонам, ки чанд фисади хонандагони мо он “мавъиза”-и Кабириро дидаанд. Ман намедонам, ки наҳзат то кунун дар кишвар чанд дӯстдор дорад. Ман намедонам, ки чанд фисади аҳолӣ нисбати “паймон”-у наҳзат чи гуна бархӯрд дорад. Ё ин нуктаро ҳам намедонам, ки чӣ қадар шаҳрвандон ҷаласаи охири Ҳукуматро аз тариқи расонаҳо диданду чораҳои пешбинишударо мушоҳида карданд. Ё чанд нафар аз тасмимҳои Роҳбари давлат ва пайравонаш огоҳанд, ман намедонам. Ва дар ин ман ҳеҷ вақт Кабириро дар баробари Пешвои миллат қарор дода, амалкарди эшонро санҷиданӣ нестам. Аммо агар як бор ба ҳамин масъалаи пешомада ва иддаоҳо назар кунем, хоҳем дарёфт, ки ҳақ бар ҷониби кист.
Тавсия медиҳам, ки як бор ҳамон ҷаласаи охири Ҳукумати Тоҷикистон ва тасмимҳои охири Пешвои миллатро бубинед. Худ хулоса хоҳед кард, ки чӣ нафаре дар ин корзори мубориза алайҳи ин вируси маргбор ғами халқу миллатро мехӯрад. Худ шоҳид хоҳед шуд, ки кадом гурӯҳе дар фикри осоиштагиву оромии халқу миллат асту кӣ мехоҳад ҷомеаро ба гирдоб кашад?
Кабирӣ мегӯяд, ки шумо то қадри тавонатон камбудӣ ҷӯед ва ба мо фиристед, мо онро дар расонаҳоямон нашр мекунем. Аммо агар миллати ман каме андеша кунад, ҳеҷ гоҳе ба чунин пастӣ иқдом нахоҳад кард. Ҳеҷ гоҳе аз рӯи инсоф нахоҳад буд, ки ба ҳукуматдороне, ки маоши худро барои сиҳатии ману ту равона месозанд, тавҳин хонӣ. Агар ҳар оине иҷоза медиҳад, ки ба чунин корҳо иқдом кунӣ, банда тарки он оину мазҳаб мекардам.
Ҳақ бар ҷониби Саидмурод Давлатов аст, ки гуфта буд: “Барои ин миллат нафароне, ки шабу рӯз интиқод карда мегарданд, лозим нестанд. Имрӯз миллати тоҷик ба шахсони тавонову корманд ниёз дорад”. Яъне агар сиёсати мухолифини тоҷик ҳамин аст, пас ҳеҷ гоҳ ба рӯзи нек ва бовари мардум нахоҳанд расид. Чаро Кабирӣ метавонад танқиду таҳвин кунад, аммо наметавонад ёрмандӣ намояд? Чун намехоҳад ва намекунад. Ба қавле миссияи ӯ ҳамин тафриқаандозиву ба гумроҳӣ кашонидани ҷомеа аст, ки ҳанӯз ҳам то қадри имкон худро дар он санҷидан дорад.
Воқеан, ҳолу рӯзи мардум ба гунае орому роҳат нест, ки худро тасаллӣ диҳем. Шоҳиди ҳолем, ки даҳшати COVID-19 ҳеҷ қудратеро намеписандад. Балки бузургтарин тавонмандиҳо пешаш зонуи нотавонӣ заданд. Амрико, Русия, Чин, Британияи Кабир, Италия, Испания ва соири давлатҳои дигар бо фуки қудрат чодари осмонро харош мезаданд. Вале имрӯз аз дасташон чӣ омад? Оё қудрати эшон нафареро фоида кард? Магар ахиран иттиҳоду дастиҳамгирӣ буд, ки қадам ба қадам ин давлатҳоро рӯ ба озодӣ аз куруно оварда истодааст. Ҳолу ҳолати мо ҳам имрӯз иттиҳоду сарҷамъиро дар атрофи нафаре мехоҳад, ки воқеан барои халқ ва саломатии он меҳнату талош менамояд, на аз дуриҳои дур ташвиқ ба айбҷӯию парокандагӣ месозад. Холисонаву бетарафона ва аз рӯи виҷдону қарзи инсонӣ имрӯз ҷамъ шудани мо атрофи Пешвои миллат ва дастгири иқдомоти ҷониби Ҳукумат шудан, бешак қадами бузург дар роҳи нест кардани ин вирус аст.
Ин навбат агар борони таънаи бадгӯён аз сар то по ҳам резад, хоҳам навишт! Агар ҳар таҳдиду буҳтону туҳмате ба сар ояд ҳам, хоҳам гуфт! Ва агар...
Аз рӯзе, ки вируси COVID-19 дар кишвари Чин пайдо шуд, аллакай “равшанфикрон”-и тоҷик ҳадс мезаданд, ки он аллакай дарТоҷикистон вуҷуд дорад. Бо вуҷуди он ки Ҳукумати кишвар тадбирҳои пешгирикунандаро доим ба сокинон тавсия медод ва мардумро барои беҳдошти саломатии худ даъват мекард, вале ҳамоно даъвоҳои эшон бештар мегардид. “COVID-19 ҳаст ва Ҳукумати Тоҷикистон онро пинҳон кардан дорад” ин дастаке буд, ки ҳар “ностуфкунак”-е ба забон меовард. Ҳамаҷо ҳангома месохтанд ва Ҳукуматро барои “пинҳонкорӣ”-аш айбдор ҳам мекарданд...
Хуб, агар фарз кардем, ки вирус аз рӯзҳои нахуст буд. Ва фаразан Ҳукумат ба таври пинҳонӣ бо он мубориза мебурд, ин ҷои бадӣ дошт, магар?! Агар вирус ҳам вуҷуд дошт, Ҳукумат аз рӯзҳои нахуст мардумро ба тозагӣ ва беҳдошти гигиенӣ даъват мекард. Ҳатто Президенти кишвар дар чандин баромадҳо ва ҷаласаҳои Ҳукумат тозагиро миёни аҳолӣ дар мадди аввал гузошта буд. Тадбирҳои пешакӣ барои ҳамагон аён буданд. Дар лобалои ин ҳама мухолифин фақат мехостанд бишнаванд, ки дар Тоҷикистон ин вируси наҳс пайдо шудааст. Ва чанд рӯз пеш ситоди доимамалкунандаи ҷумҳуриявии мубориза алайҳи COVID-19 тасдиқ кард, ки мутаассифона дар кишвар ин вирусро ба қайд гирифтаанд. Барои аксари “равшанфикрон” Худо дод. Тӯй сар шуд. Хурсандии “баъзеҳо” ҳадду канор надошт. Дар саҳфаҳои фейсбукии худ чунон табли шодӣ менавохтанд, ки гӯё вирус бо омаданаш ба хонадони онҳо шодиву фараҳу некӣ хоҳад овард. Аз дашномҳои болохонадору таҳқирҳояшон ҳоло намегӯем...
Дар ин росто биёед як ба амалкарди гурӯҳҳои мухолифи Ҳукумат назар андозем. Онҳо чӣ “қаҳрамонӣ”-е карда истодаанд.
Пас аз як рӯзи эълони тасдиқи вирус дар Тоҷикистон Муҳиддин Кабирӣ дар саҳифаи фейсбукиаш ба таври мустақим “баромад” кард ва сабти 24-дақиқагии он дар сомонаҳои иҷтоимоиву дигар расонаҳои ихтисосиашон ба чархиш даромад. Гурӯҳи “мухолифон”-у (агар онҳоро мухолиф гуфта шавад) “паймониён” бо истинод ба “оғобузург”-и худ чанд рӯз аст, ки дар ҷаҳони маҷозӣ ҷомеаро ба ҳоли худ намегузоранд. Аз даъватҳои пири маънавиашон мисол меоранду ҷомеаи тоҷикистониро барои тарсу будану беҷуръатиашон маҳкум мекунанд. Ва воқеан худи Муҳиддин Кабирӣ дар суҳбаташ аз мардуми Тоҷикистон даъват ба амал меорад, ки шумо дар баробари ин вирус, ки бо айби Ҳукумат паҳн шуд, истодагарӣ кунед ва аз якояки онҳо хоҳиш мекунад, ки дар ин баробар, чун шумо тарсу ҳастеду дар кишвар имкони паҳну парешон кардани ҳар гуна сару садоро надоред, ба мо равон кунед ва мо худ ба таври лозим миёни ҷомеа онҳоро паҳн мекунем. Ба ҳамин тартиб роҳбари мухолифони тоҷик дар чанд ҷо мардумро ба тафриқа мекашаду ба қавли худ ҷор аз адолату миллатдӯстӣ мезанад.
Ва аммо бигардем ба амалкарди Ҳукумати Тоҷикистон дар ин чанд рӯзи гузашта.
Баъди ба қайд гирифта шудани вирус Ҳукумати Тоҷикистон чораҳоро пурзуртар кард. Ситод ба таври шабонарӯзӣ амал кардан дорад. Ва то ҷое маълум тамоми тавонашро Ҳукумат барои мубориза бо он сарф карда истодааст. Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳам дар ҷаласаи охири Ҳукумат ҷиҳати муборизаҳоро пурзӯр кардан, ба сохторҳои алоҳида дастуру супоришҳои мушаххас доданд. Ҳамчунин аз Фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои кормандони соҳаи тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, ки бевосита дар раванди ташхис ва табобати сирояти COVID-19 дар муассисаҳои табобатӣ ва таҳти карантин қарордодашуда иштирок менамоянд, 12,4 миллион сомонӣ ҷудо намуданд.
Илова бар ин, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон маоши вазифавии якмоҳаи худро ба суратҳисоби махсус, ки барои маблағгузории чорабиниҳои пешгирӣ ва мубориза бо пандемияи COVID-19 кушода шудааст, гузарониданд.
Дар пайравӣ ба ин амалкарди Президент роҳбарони вилояту шаҳру ноҳияҳо ва дигар вазорату сохторҳои давлатӣ аз 50 то 100 фисади маоши вазифавии худро ба суратҳисоби зикршуда гузаронданд. Ҳатто донишҷӯён дар ҷараёни ин маъракаи басо муҳим ва саривақтӣ то 50 фисади стипендияҳои худро ба ин суратҳисоб интиқол доданд. Дар ин радиф ҳоло аз кору пайкори соҳибкорони ватанӣ, ки дар пайравӣ ба Пешвои худ маблағҳои зиёдеро барои мубориза бо ин вирус сарф карда истодаанд, намегӯем.
Ба ҷои хулоса
Ман намедонам, ки чанд фисади хонандагони мо он “мавъиза”-и Кабириро дидаанд. Ман намедонам, ки наҳзат то кунун дар кишвар чанд дӯстдор дорад. Ман намедонам, ки чанд фисади аҳолӣ нисбати “паймон”-у наҳзат чи гуна бархӯрд дорад. Ё ин нуктаро ҳам намедонам, ки чӣ қадар шаҳрвандон ҷаласаи охири Ҳукуматро аз тариқи расонаҳо диданду чораҳои пешбинишударо мушоҳида карданд. Ё чанд нафар аз тасмимҳои Роҳбари давлат ва пайравонаш огоҳанд, ман намедонам. Ва дар ин ман ҳеҷ вақт Кабириро дар баробари Пешвои миллат қарор дода, амалкарди эшонро санҷиданӣ нестам. Аммо агар як бор ба ҳамин масъалаи пешомада ва иддаоҳо назар кунем, хоҳем дарёфт, ки ҳақ бар ҷониби кист.
Тавсия медиҳам, ки як бор ҳамон ҷаласаи охири Ҳукумати Тоҷикистон ва тасмимҳои охири Пешвои миллатро бубинед. Худ хулоса хоҳед кард, ки чӣ нафаре дар ин корзори мубориза алайҳи ин вируси маргбор ғами халқу миллатро мехӯрад. Худ шоҳид хоҳед шуд, ки кадом гурӯҳе дар фикри осоиштагиву оромии халқу миллат асту кӣ мехоҳад ҷомеаро ба гирдоб кашад?
Кабирӣ мегӯяд, ки шумо то қадри тавонатон камбудӣ ҷӯед ва ба мо фиристед, мо онро дар расонаҳоямон нашр мекунем. Аммо агар миллати ман каме андеша кунад, ҳеҷ гоҳе ба чунин пастӣ иқдом нахоҳад кард. Ҳеҷ гоҳе аз рӯи инсоф нахоҳад буд, ки ба ҳукуматдороне, ки маоши худро барои сиҳатии ману ту равона месозанд, тавҳин хонӣ. Агар ҳар оине иҷоза медиҳад, ки ба чунин корҳо иқдом кунӣ, банда тарки он оину мазҳаб мекардам.
Ҳақ бар ҷониби Саидмурод Давлатов аст, ки гуфта буд: “Барои ин миллат нафароне, ки шабу рӯз интиқод карда мегарданд, лозим нестанд. Имрӯз миллати тоҷик ба шахсони тавонову корманд ниёз дорад”. Яъне агар сиёсати мухолифини тоҷик ҳамин аст, пас ҳеҷ гоҳ ба рӯзи нек ва бовари мардум нахоҳанд расид. Чаро Кабирӣ метавонад танқиду таҳвин кунад, аммо наметавонад ёрмандӣ намояд? Чун намехоҳад ва намекунад. Ба қавле миссияи ӯ ҳамин тафриқаандозиву ба гумроҳӣ кашонидани ҷомеа аст, ки ҳанӯз ҳам то қадри имкон худро дар он санҷидан дорад.
Воқеан, ҳолу рӯзи мардум ба гунае орому роҳат нест, ки худро тасаллӣ диҳем. Шоҳиди ҳолем, ки даҳшати COVID-19 ҳеҷ қудратеро намеписандад. Балки бузургтарин тавонмандиҳо пешаш зонуи нотавонӣ заданд. Амрико, Русия, Чин, Британияи Кабир, Италия, Испания ва соири давлатҳои дигар бо фуки қудрат чодари осмонро харош мезаданд. Вале имрӯз аз дасташон чӣ омад? Оё қудрати эшон нафареро фоида кард? Магар ахиран иттиҳоду дастиҳамгирӣ буд, ки қадам ба қадам ин давлатҳоро рӯ ба озодӣ аз куруно оварда истодааст. Ҳолу ҳолати мо ҳам имрӯз иттиҳоду сарҷамъиро дар атрофи нафаре мехоҳад, ки воқеан барои халқ ва саломатии он меҳнату талош менамояд, на аз дуриҳои дур ташвиқ ба айбҷӯию парокандагӣ месозад. Холисонаву бетарафона ва аз рӯи виҷдону қарзи инсонӣ имрӯз ҷамъ шудани мо атрофи Пешвои миллат ва дастгири иқдомоти ҷониби Ҳукумат шудан, бешак қадами бузург дар роҳи нест кардани ин вирус аст.
Эзоҳи худро нависед