СИЁСАТ
Якшанбе 28 Апрел 2024 12:51
7400
Дар ҳошияи Паёмҳои 7 соли охири Президенти кишвар ба Маҷлиси Олӣ

Паёми Президенти Ҷумҳу-рии Тоҷикистон ба Маҷлиси Олии мамлакат яке аз самтҳои муҳими сиёсати хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба шумор меравад. Бояд қайд кард, ки дуруст ва мақсаднок ба роҳ мондани сиёсати хориҷии кишвар ба таъмини манфиатҳои миллату давлат ва боло рафтани мақому манзалат ва нуфузу эътибори давлат дар арсаи байналмилалӣ мусоидат хоҳад намуд. Дар ин асно метавон гуфт, ки Паёмҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳаллу фасли масъалаҳои мубрами сиёсати дохилӣ ва хориҷии Тоҷикистон нақши бориз дорад. Ин навбат мо тасмим гирифтем, дар ҳошияи Паёмҳои чанд соли ахири Президенти мамлакат, ки якчанд мавзуъҳои сиёсӣ баррасӣ гардидаанд, маводе омода намоем.

Паём - 2014
Авзои сиёсии ҷаҳон

Президенти кишвар дар Паёми соли 2014, ки он 24 апрел сурат гирифт, аз шароити зудтағйирёбандаи авзои сиёсии ҷаҳон, таҳдиду хатарҳо ва мушкилоти глобалии замони муосир суханронӣ намуда, иброз доштанд, ки ин самт бояд муносибатҳои боэҳтиёту ҳушёронаро ба роҳ монд. Тавре иброз намуданд: “Таҳаввулот ва тағйироти торафт афзоянда дар арсаи байналмилалӣ, ки аксари онҳо натиҷаи бархӯрдҳои бесобиқа ва пуршиддати манфиатҳои неруҳои абарқудрат ва бозигарони муҳимтарини саҳнаи сиёсати ҷаҳонӣ мебошанд, таҳияи самтҳо, ба ҳисоб гирифтани ҷузъиёт ва омилҳои сершумору мухталифи ин раванди мураккабу пуртазодро барои муайян намудани масири аслӣ ва муҳтавои матлуби сиёсати хориҷии кишвар душвор месозанд, ки он ҳам ҷавобгӯи манфиатҳои олии миллату давлат ва ҳам ба равандҳои асосии рушди равобити байналмилалии муосир созгор бошад. Бисёр мантиқист, ки ин амалия аз мо таҳлили амиқ, муносибати боэҳтиёту ҳушёрона ба ҳар як омилу ҳар як ҷузъи он, ба нафъи кишвару сарзамин мутобиқ намудани мундариҷаву мазмуни иқдомотамонро тақозо дорад, ки ин кор дар вазъи имрӯза кори саҳл нест”.

Бояд гуфт, ки ҳадафҳои асосии сиёсати хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳифзи манфиатҳои олии кишвар, фароҳам овардани шароити мусоиди берунӣ барои рушди устувори иқтисодиву иҷтимоӣ, таъмини амнияти миллӣ, тақвияти рукнҳои давлатдорӣ, дифоъ аз ҳуқуқу озодиҳо, эътибор ва манфиатҳои шаҳрвандони кишвар, таҳкими мавқеи давлат дар арсаи байналмилалӣ иборат аст ва он бояд ба таври лозима ба роҳ монда шавад.

Паём -2015
Терроризм - хатари ҷиддие дар арсаи ҷаҳонӣ

Дар ин Паёми худ Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таваҷҷуҳи махсусро ба густариши терроризми байналмилалӣ, муомилоти ғайриқонунии воситаҳои нашъадор ва силоҳ, шиддат гирифтани мушкилиҳои экологӣ ва хуруҷи бемориҳои хатарноки сирояткунанда, ки тамоми ҷаҳонро фаро гирифтааст, равона кардаанд
Аз ҷумла, иброз доштанд: “Сар задани алангаи нави мухолифату низоъҳо дар Шарқи наздик ва минтақаҳои дигари дунё, густариши бесобиқаи терроризми байналмилалӣ ва ҷинояткории муташаккил, муомилоти ғайриқонунии воситаҳои нашъадор ва силоҳ, шиддат гирифтани проблемаҳои экологӣ ва хуруҷи бемориҳои наву басо хатарноки сирояткунанда, коҳиш ёфтани нуфузи ниҳодҳо ва асосҳои ҳуқуқи байналмилалӣ аҳмияти масъалаҳои марбут ба таъмини амнияти миллӣ ва минтақавиро бамаротиб зиёд мегардонанд”.

Ҳамзамон Президенти кишвар иброз намуданд, ки ин воқеияту рӯйдодҳо дар ҳоли афзоиш буда, боис гардидааст, ки ба амнияти давлатҳои хурду бузурги ҷаҳон хатарҳои ҷиддиеро ба бор оварад.

“Ин ҳодисаҳо бори дигар исбот намуданд, ки терроризм ва экстремизм, аз як ҷониб, чун вабои аср хатари глобалии ҷиддӣ буда, аз ҷониби дигар, аъмоли он гувоҳ аст, ки террорист ватан, миллат ва дину мазҳаб надорад, балки як таҳдиде ба ҷомеаи ҷаҳонӣ ва ҷони ҳар як сокини сайёра аст. Ин зуҳуроти фалокатбор ҳеҷ умумияте бо дин, аз ҷумла бо дини мубини ислом надорад ва бо истифода аз номи ислом ба хотири ҳадафҳои сиёҳу ғаразноки сиёсӣ содир карда мешавад”,- илова намуданд Президенти кишвар.

Паём – 2016
Мубориза бо коррупсия

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми навбатӣ ба масъалаи коррупсия ҳамчун яке аз аз хатарҳое, ки ба нуфузу обрӯи кишварҳо дар арсаи ҷаҳонӣ таъсири манфӣ мерасонад, аҳамияти хосса доданд.

Бояд қайд намуд, ки ин масъала дар Ҷумҳурии Тоҷикистон низ нигаронкунанда аст. Ин аст, ки Президенти кишвар доир ба паст намудани шиддати омилҳои коррупсионӣ ибрози андеша намуданд.

Аз ҷумла гуфтанд: “Ҷиҳати мубориза бар зидди ин кирдори номатлуб солҳои охир дар кишвари мо заминаҳои дахлдори ҳуқуқӣ ва ташкилӣ муҳайё карда шудаанд, вале ҷиҳати паст намудани шиддати омилҳои коррупсионӣ зарур аст, ки иштироки боз ҳам фаъолтари ҷомеаи шаҳрвандӣ дар ин самт таъмин гардида, нисбат ба амалҳои коррупсионӣ фазои воқеан оштинопазир фароҳам оварда шавад”.

Ҳамзамон таъкид намуданд, ки сохторҳои дахлдор баҳри аз байн бурдани ин зуҳурот тадбирҳои зарурӣ андешанд.

Воқеан, коррупсия яке аз масъалаҳои мушкили замони муосир ба ҳисоб рафта, он садди роҳи рушду инкишофи давлатҳо мегардад. Бинобар ин, ҷомеаи ҷаҳониро зарур омад, ки алайҳи ин зуҳуроти номатлуб чораҳои мушаххаси қонунӣ андешад. Барои пешгирӣ аз ҳама ҷинояту ҷинояткорӣ ва мубориза ба коррупсия 31 октябри соли 2003 Конвенсияи Созмони Милали Муттаҳид зидди коррупсия қабул шуда, 9 декабри соли 2003 дар конфронси сиёсӣ зиёда аз 100 давлати дунё ба Конвенсияи мазкур имзои худро гузоштанд. Ҷумҳурии Тоҷикистон низ ҳамчун узви комилҳуқуқи ҷомеаи ҷаҳонӣ дар қатори дигар давлатҳо санаи 25 сентябри соли 2006 ба Конвенсияи мазкур имзо гузошта, онро ба низоми ҳуқуқии кишвар ворид кард.

Паём – 2017
Маводи мухаддир

Дар Паёми худ ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки 22 декабри соли 2017 Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ироа намуданд, аз хатари муомилоти ғайриқонунии маводи мухаддир ба кишварҳои ҷаҳон, хусусан Ҷумҳурии Тоҷикистон ибрози андеша намуданд.

Сарвари мамлакат аз ҷумла гуфтанд: “Ба ҳама маълум аст, ки муомилоти ғайриқонунии маводи мухаддир яке аз сарчашмаҳои маблағгузории терроризми байналмилалӣ ва нооромиҳо дар ҷаҳон ба шумор меравад. Тибқи маълумоти расмии СММ имсол майдони кишти ин зироатҳо 63 фоиз зиёд шуда, то ба 328 ҳазор гектар расидааст ва дар назар аст, ки истеҳсоли маводи мухаддир 9 ҳазор тоннаро дар муодили афюн ташкил хоҳад кард ва кӯшиши интиқоли қисми муайяни ин мавод тавассути кишвари мо низ сурат хоҳад гирифт”.

Ҳамзамон зикр гардид, ки аз соли 1994 инҷониб аз тарафи мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва сохторҳои низомии кишвар беш аз 121 тонна маводи нашъаовар, аз ҷумла зиёда аз 34 тонна героин мусодира карда шудааст, ки ин миқдор мавод метавонист, қариб 53 миллион нафарро гирифтори бемории нашъамандӣ ва ҳамин қадар оилаҳоро бадбахт гардонад.

Ҳамзамон, Президенти кишвар таъкид намуданд, ки: “Бо вуҷуди ин, зарур аст, ки мубориза бар зидди маводи мухаддир аз ҷониби Агентии назорати маводи нашъаовар ва дигар сохтору мақомот боз ҳам пурзӯр гардад. Дар шароити мураккабу печидаи ҷаҳони муосир хизматчиёни ҳарбии Қувваҳои Мусаллаҳ ва кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ вазифадоранд, ки барои ҳимояи марзу буми давлати соҳибистиқлоламон, ҳифзи суботи сиёсӣ ва қонунияту тартиботи ҳуқуқӣ доим омода бошанд”.

Паём – 2018
Муносибатҳои байналмилалӣ

Дар Паёми худ соли 2018, ки аз 26-уми декабр Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар баробари масъалаҳои сиёсати дохилӣ, инчунин, оид ба сиёсати бобарори хориҷӣ ва муносибатҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2018 изҳори ақида намуданд.

Президенти кишвар дар хусуси аз ҷониби Маҷмаи умумии СММ дастгирӣ ёфтани ташаббуси чоруми ҷаҳонии мо дар соҳаи об – Даҳсолаи байналмилалии амал “Об барои рушди устувор” барои солҳои 2018-2028 хотиррасон шуда, иброз намуданд, ки “дар шароити тағйирёбии иқлим, ки масъалаи ҳифзи манбаъҳо ва захираҳои оби тозаи ошомиданӣ ба яке аз мушкилоти асосии мардуми сайёра табдил ёфтааст, Тоҷикистон дар ин самт ҳамчун кишвари ташаббускор ва пешсаф дар арсаи ҷаҳонӣ эътироф гардидааст”.

Ҳамчунин, дар Паём Сарвари давлат аз барқарор гардидани муносибати дӯстона бо кишвари ба мо дӯсту ҳамсоя – Ҷумҳурии Ӯзбекистон сухан карда, ҳалли масъалаҳои тӯли зиёда аз ду даҳсола бавуҷудомадаи сиёсиву иқтисодӣ ва тиҷоратӣ бо Ҷумҳурии Ӯзбекистонро рӯйдоди таърихӣ дар ҳаёти иҷтимоиву иқтисодӣ ва маънавии мардум унвон карданд. Дар иртибот ба ин, тазаккур дода шуд, ки: “Ба ин дастовард мо баъди мулоқоту музокироти дуҷониба, сафарҳои давлатии роҳбарони ҳар ду давлат ва ба имзо расидани созишномаи шарикии стратегӣ байни кишварҳои бо ҳам дӯсту бародар муваффақ гардидем, ки дар натиҷа рафтуомади озодонаи мардум таъмин гардида, дар зарфи нуҳ моҳ беш аз дуюним миллион нафар шаҳрвандони ҳар ду кишвар ба дидори хешу табори худ мушарраф шуданд ва ҳамкориҳои иқтисодиву тиҷоратӣ ва гуманитарӣ бамаротиб таҳким ёфтанд”.

Дар ин Паём барои вусъат бахшидани ҳамкориҳои созанда ва дарозмуддати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо кишварҳои минтақа ва дигар шарикони анъанавӣ Вазорати корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар сохтору мақомоти дахлдори кишвар вазифадор карда шуданд.

Паём -2019
Сиёсати хориҷӣ

Дар Паёми навбатӣ ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 26-уми декабри соли 2019 Пешвои миллат Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон роҷеъ ба сиёсати хориҷии Тоҷикистон, алалхусус, оид ба масъалаҳои муносибатҳо бо давлатҳои хориҷӣ ва ташкилотҳои байналмилалӣ сухан карда, тазаккур доданд, ки “Имрӯз Ҷумҳурии Тоҷикистон дар арсаи байналмилалӣ ҳамчун кишвари пешбарандаи сиёсати хориҷии сулҳҷӯёнаву созанда эътибор пайдо кардааст. Ба шарофати сиёсати “дарҳои кушода”, ки ҷавҳари равобити байналмилалии Тоҷикистонро ташкил медиҳад, мо тавонистем бо аксари давлатҳои дунё муносибатҳои нек ва ҳамкориҳои судманди гуногунҷанбаро дар соҳаҳои мухталиф ба роҳ монда, тақвият бахшем.

Мо минбаъд низ ин сиёсатро, бо дарназардошти воқеиятҳои нави байналмилалӣ, идома дода, кӯшиш ба харҷ медиҳем, ки ҳамкориҳоямонро бо шарикони стратегӣ ва минтақавию байналмилалӣ ба сатҳи сифатан нав барорем”.

Ҳамин тавр, паёмҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар таҳкими сиёсати хориҷии кишвар мавқеи намоён доранд, зеро пас аз ироаи ҳар як Паёми Президенти кишвар равобити судманд бо кишварҳои хориҷӣ ва созмону ташкилотҳои байналмилалӣ хубтару беҳтар мегарданд ва ин санади сарнавиштсоз ҷиҳати ҳалли мушкилоти глобалии замони муосир, таъмини амнияти минтақа ва ҷаҳон, таъмини манфиатҳои халқу давлати Тоҷикистон ва ҳифзи онҳо, инчунин, баҳри баланд бардоштани мақому манзалат ва нуфузу обрӯи Тоҷикистони соҳибистиқлол дар арсаи байналмилалӣ нигаронида шудааст.

Ҷумҳурии Тоҷикистонро ҳамчун узви ҷудонашавандаи ҷомеаи ҷаҳонӣ, зиёда аз 193 кишвари ҷаҳон ба расмият шинохтанд ва бо беш аз 160 давлати дунё муносибатҳои дипломатиро роҳандозӣ намудааст. Инчунин, Ҷумҳурии Тоҷикистон дар асоси принсипҳо ва меъёрҳои умумиэътирофшудаи ҳуқуқи байналмилалӣ ба зиёда аз 350 санадҳои байналмилалӣ, аз қабили мушоҳидаҳо, паймонҳо, хартияҳо ва эъломияҳо аъзо шуда, бо мамлакатҳои мухталифи дунё беш аз 2100 санадҳои дутарафаро ба имзо расонидааст, ки онҳо асоси ҳуқуқии робитаву ҳамкории Ҷумҳурии Тоҷикистонро дар сатҳи байналмилалӣ таъмин менамоянд.

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм