ҶОМЕА
Ҷумъа 26 Апрел 2024 10:06
Мерасад то қуллаи бахти мурод,
Ҳар ки андар зиндагӣ озода аст.
То кунад шамъи хаёли тоҷикон,
Дафтари ашъори Турсунзода аст.
Фасли шукуфтанҳо буд, ки муаллима бо симои баҳорӣ вориди синфхона гашта дарсро аз фанни забон ва адабиёти тоҷик ҳусни оғоз кард ва гуфт, ки мавзӯи имрӯзаи мо ҳаёт ва фаъолияти пурсамари шоири собитқадам Мирзо Турсунзода мебошад. Он вақт ҳама бо самимияти дучанд ба дарс гӯш дода, ба корнамоиҳои шоистаи ин шахсияти бузург сано мехонданд ва ҳар яке аз ашъори ин адиби забардасти тоҷик порчаҳои шеъри қироат намуданд ва дар навбати камина шеъри "То тавони дӯстонро гум макун" рост омад. Ман бо рағбати зиёд ин шеърро қироат намудам. Месазад, ки гӯем банда бори аввал бо муаллифи шеъри “То тавони дӯстонро гум макун" дар он замон, яъне дар айёми мактабхониам шинос шуда будам.
Устод Мирзо Турсунзода адиби рангинхаёлу соҳибқалам, ки аксаран вассофи сулҳи тоҷиконаш мехонанд, имсол 110- сола мешавад. Дар айёми наврасӣ устод Турсунзода таҳсили илмро аз диёри гулбадомон - Қаратоғ оғоз намуда, пас аз он бо талошҳои пайваста ба мақомҳои баланд даст ёфтаанд. Ҷоизаи беҳтарини зиндагӣ баҳри Турсунзода ин шеъри солими ба дили хонанда роҳёфта маҳсуб меёфт.
Ҳамеша ҳарфи ин адиб ҳарфи ишқу ҳарфи сулҳ буд ва килкаш хазинаи иқбол. Дидори мубораки шахсиятҳои номвари замон ба шоир илҳоми тоза бахшида, ҳикмати дарсу таълимашон Турсунзодаро дар пайроҳаи зиндагӣ қавииродаву мустаҳкам менамуд. Гоҳе аз "баҳори омадаву умри рафта" мегуфту гоҳе таъкид менамуд, ки "Ошён гар мегузорӣ дар баландиҳо гузор!". Ҳар сатри фархунда барои ӯ чун "Ҷони ширин" гиромиву муқаддас ба шумор мерафт. Дар шабистони висол "Чашми ман серӣ надорад"- мегуфту дар сари суфраи сухан аз "Нонреза"-ҳои ирфон қисса менамуд. Сафарҳои устод Турсунзода ибратнамо буда, чун як "Писари ватан" дар роҳи ҳифзи сулҳу осоиштагӣ шоистаи ҳасанот аст. Таҳти каломи мавзуни Турсунзода "Тара-Чандрӣ" - и сухан ба рақс меомаду "Сайёҳи ҳиндӣ" - и афкор то Ҳиндустони андешаҳо парвоз менамуд. Тарбияти дурусти волидон ба Мирзои соҳибфазилат каромати ҳаёт бахшида бошад, пас сайёҳатҳои бардавом ба шоир илҳоми сабоҳӣ эҳдо менамуд.
Имсол аҳли халқи сарбаланди Тоҷикистон 110-солагии ин шоири тавонои тоҷикро бо шаҳомати олӣ ва бо саодати баҳорӣ таҷлил менамоянд. Вақте аз ашъори хуршедии Турсунзода мутолиа менамоед, хаёл мекунед, ки шумо дар биҳишти маданӣ қарор доред ва дар шоҳроҳи зафармандӣ роҳ мепаймоед. Турсунзода дар замони техникаву компютер шеър нагуфта буд, вале ҳар мисраи шоир чунон моҳирона мебаромаданд, ки аз муҳаббати имрӯзаи "техника" дида бештар ба дили соҳибназарон роҳ меёфту меёбад. Оташи шеъри шоир то ба имрӯз фурӯзон аст ва умед бар он дорем, ки даркушои ояндаҳо хоҳад буд.
Халқ бар шеъри тару бар гармии дидори ӯ,
Чун ба иқлими ватан бисёр одат карда буд.
Ҳар куҷое буд Турсунзода Мирзо, халқ буд,
Ҳар куҷое халқ буд, Мирзои Турсунзода буд.
Умедҷони АМОНӢ, донишҷӯи ДДФСТ
Ҳар ки андар зиндагӣ озода аст.
То кунад шамъи хаёли тоҷикон,
Дафтари ашъори Турсунзода аст.
Фасли шукуфтанҳо буд, ки муаллима бо симои баҳорӣ вориди синфхона гашта дарсро аз фанни забон ва адабиёти тоҷик ҳусни оғоз кард ва гуфт, ки мавзӯи имрӯзаи мо ҳаёт ва фаъолияти пурсамари шоири собитқадам Мирзо Турсунзода мебошад. Он вақт ҳама бо самимияти дучанд ба дарс гӯш дода, ба корнамоиҳои шоистаи ин шахсияти бузург сано мехонданд ва ҳар яке аз ашъори ин адиби забардасти тоҷик порчаҳои шеъри қироат намуданд ва дар навбати камина шеъри "То тавони дӯстонро гум макун" рост омад. Ман бо рағбати зиёд ин шеърро қироат намудам. Месазад, ки гӯем банда бори аввал бо муаллифи шеъри “То тавони дӯстонро гум макун" дар он замон, яъне дар айёми мактабхониам шинос шуда будам.
Устод Мирзо Турсунзода адиби рангинхаёлу соҳибқалам, ки аксаран вассофи сулҳи тоҷиконаш мехонанд, имсол 110- сола мешавад. Дар айёми наврасӣ устод Турсунзода таҳсили илмро аз диёри гулбадомон - Қаратоғ оғоз намуда, пас аз он бо талошҳои пайваста ба мақомҳои баланд даст ёфтаанд. Ҷоизаи беҳтарини зиндагӣ баҳри Турсунзода ин шеъри солими ба дили хонанда роҳёфта маҳсуб меёфт.
Ҳамеша ҳарфи ин адиб ҳарфи ишқу ҳарфи сулҳ буд ва килкаш хазинаи иқбол. Дидори мубораки шахсиятҳои номвари замон ба шоир илҳоми тоза бахшида, ҳикмати дарсу таълимашон Турсунзодаро дар пайроҳаи зиндагӣ қавииродаву мустаҳкам менамуд. Гоҳе аз "баҳори омадаву умри рафта" мегуфту гоҳе таъкид менамуд, ки "Ошён гар мегузорӣ дар баландиҳо гузор!". Ҳар сатри фархунда барои ӯ чун "Ҷони ширин" гиромиву муқаддас ба шумор мерафт. Дар шабистони висол "Чашми ман серӣ надорад"- мегуфту дар сари суфраи сухан аз "Нонреза"-ҳои ирфон қисса менамуд. Сафарҳои устод Турсунзода ибратнамо буда, чун як "Писари ватан" дар роҳи ҳифзи сулҳу осоиштагӣ шоистаи ҳасанот аст. Таҳти каломи мавзуни Турсунзода "Тара-Чандрӣ" - и сухан ба рақс меомаду "Сайёҳи ҳиндӣ" - и афкор то Ҳиндустони андешаҳо парвоз менамуд. Тарбияти дурусти волидон ба Мирзои соҳибфазилат каромати ҳаёт бахшида бошад, пас сайёҳатҳои бардавом ба шоир илҳоми сабоҳӣ эҳдо менамуд.
Имсол аҳли халқи сарбаланди Тоҷикистон 110-солагии ин шоири тавонои тоҷикро бо шаҳомати олӣ ва бо саодати баҳорӣ таҷлил менамоянд. Вақте аз ашъори хуршедии Турсунзода мутолиа менамоед, хаёл мекунед, ки шумо дар биҳишти маданӣ қарор доред ва дар шоҳроҳи зафармандӣ роҳ мепаймоед. Турсунзода дар замони техникаву компютер шеър нагуфта буд, вале ҳар мисраи шоир чунон моҳирона мебаромаданд, ки аз муҳаббати имрӯзаи "техника" дида бештар ба дили соҳибназарон роҳ меёфту меёбад. Оташи шеъри шоир то ба имрӯз фурӯзон аст ва умед бар он дорем, ки даркушои ояндаҳо хоҳад буд.
Халқ бар шеъри тару бар гармии дидори ӯ,
Чун ба иқлими ватан бисёр одат карда буд.
Ҳар куҷое буд Турсунзода Мирзо, халқ буд,
Ҳар куҷое халқ буд, Мирзои Турсунзода буд.
Умедҷони АМОНӢ, донишҷӯи ДДФСТ
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед