Душанбе пойтахти кишвари маҳбубамон рӯз аз рӯз дар ҳоли дигаргунист. Ин дигаргуниҳоро сари ҳар қадам мушоҳида кардан мумкин. Ҳатто рӯзе нест, ки дар як гӯшаи пойтахт навгоние ба қайд гирифта нашавад. Дар баробари зебову диданӣ шудани шаҳри Душанбе сатҳи хизматрасонӣ низ дар ҳама соҳаҳо тадриҷан беҳтар шуда истодааст. Ин ҳолро дар нақлиёти ҷамъиятӣ ва бозорҳо мушоҳида кардан мумкин аст. Метавон гуфт, ки шаҳрдорӣ фаъолияти худро ба таври бояду шояд ба роҳ монда, дар солҳои наздик Душанберо ба яке аз шаҳрҳои зеботарини минтақа, ҳатто ҷаҳон табдил хоҳад дод. Аммо...

Баъзе корҳову вазифаҳое мавҷуданд, ки дар баробари масъулин бояд худи шаҳрвандон онҳоро риоя намоянд. Яъне, барои ҳар як сокини пойтахт зарур ва ҳатмист, ки талаботи дурусти шаҳрнишиниро ҳамаҷониба риоя намуда, барои тозаву озода нигоҳ доштани он талош намоянд. Зиёданд амалҳое, ки иҷрои онҳо аз ҷониби шаҳрвандон дар қонун ва қароре пешбинӣ нашудааст. Иҷро ва амалӣ кардани онҳо танҳо ба одобу ахлоқ ва инсофу виҷдони ҳар фард ҳавола шудааст. Пӯшида нест, ки дар миёни сокинони пойтахт нафаронеро низ вохӯрдан мумкин аст, ки ин ҳама зебоӣ ва ободиҳои пойтахтро надида, бо амалу кирдори худ ба ҳусни шаҳр ва хизматрасониҳои он доғ мегузоранд.

Аз он ки тобистони имсол назар ба солҳои гузашта гармтар омад, нуқтаҳои обфурӯшӣ ва дигар маҳсулоти ташнашикан низ хеле зиёд гардид. Сари ҳар қадам фурӯшандаҳо обҳои гуногуни сардро ба фурӯш гузошта, ба сокинон хизмат мерасонанд. Албатта, хуб аст, ки бе мушкилӣ ва саргардонии зиёдатӣ мо метавонем ташнагиамонро шиканем. Бахусус дар пойтахт, ки меҳмонон дар тобистон зиёд мешаванд, дар нигоҳи аввал амали хуб аст. Аммо мутаассифона, баъзе аз шаҳрвандон ба қавле обро лой дида моҳӣ доштанро ғанимат донистаанд. Бо дастгоҳи вайронаву ифлос, ки ба ягон талаботи гигенӣ ва санитарӣ ҷавобгӯ нестанд, ба фурӯши обҳои газдор, машғуланд. Ҳолати ташнагӣ ва гармии ҳаво аксарият шаҳрвандонро водор месозад, ки аз ин чиз сарфи назар кунанд. Аммо мақомот ва идораҳои марбута вазифадоранд, ки барои эмин нигоҳ доштани аҳолӣ аз ҳар гуна касалиҳои гузаранда, истифодаи ҳама гуна таҷҳизоти корношояму ифлосро боздоранд. Зеро саломатӣ барои дилхоҳ ҷомеа бойтарин ва ноёбтарин гавҳар ба ҳисоб меравад. Дар тамоми соҳаҳо пешрафт ва дигаргунӣ замоне ба амал меояд, ки аҳолӣ солиму бардам бошад. Ва ин солимӣ дар натиҷаи эҳтиёти куллӣ аз ҳама гуна касалиҳо ба даст меояд. Аммо имрӯз ҳамагон дар роҳу растаҳои пойтахти азизамон дучори беэҳтиётии аксари шаҳрвандон мешавем. Масалан, як фурӯшандаи обҳои газдор, ба истилоҳ “Газ-вода”, дар назди дастгоҳи худ аз чор то шашто ҷом дорад. Акнун бояд тасаввур кард, ки дар як рӯз аз онҳо чанд нафар истифода мекунад. Агар баъди истифода худ шустушӯ шаванд, боке нест, аммо аксарият бо як маротиба дар оби сард шустан қаноат мекунанд. Бадтар аз ин қутиҳои холие, ки бо эҳтимолияти зиёд онҳо аз партовгоҳҳо ва дигар ҷойҳои ифлос ҷамъоварӣ мешаванд, дар истифодаи умум қарор доранд. Табиист, ки касе аз он шикоят намекунад, ки чаро қуттиҳои ифлосро ҳамагӣ бо якбор дар об задан дубора барои истифода мегиранд. Имкон дорад, ки даҳҳо касал ба воситаи ин қуттиҳо паҳн гардад. Ҳолати бади гигиенӣ дар нафарони фурӯшанда низ ба назар мерасад. Чун аз ҳеҷ намуди моеи поккунанда истифода намешавад.

Дар суҳбат яке аз фурӯшандаҳо, ки бо дастгоҳҳои сохти нав обҳои газнокро ба фурӯш мебарорад, чунин иброз дошт:

- Имкони аз қуттиҳои наву тоза истифода бурдан ҳаст, аммо аксарияти фурӯшандаҳо барои харҷи зиёдатӣ накардан, аз қуттиҳои холишуда истифода мебаранд: “Ҳудуди даҳ дастгоҳи наву замонавӣ барои фурӯши обҳои хунуки газнокшуда харидорӣ намудем. Ҳамарӯза барои мизоҷон қутиҳои нав харидорӣ мекунем, ки барои истифодаи якдафаина пешбинӣ шудаанд. Мо он нафаронеро, ки барои кор мегирем, қаблан аз муоинаи пурраи тиббӣ мегузаронем,”- гуфт ҳамсуҳбати мо.

Гумон меравад, ки идораҳои дахлдор барои пешгирӣ ва назорати ин намуди фурӯши сарироҳӣ ҳеҷ чораеро роҳандозӣ накардаанд. Зеро дар баробари дигар ободкориҳо ин намуди савдо дар кӯчаҳои шаҳр бамаротиб костагӣ зам мекунад. Аз масъулин эҳтиромона хоҳиш мешавад, ки ҳолати санитарию гигиении дастгоҳҳои истифодамешуда, атрофу акнофи ҷойҳои фурӯш, ашёи истифода мешуда пурра аз назари гигиенӣ гузаронида шаванд. Ҳамчунин, дастгоҳҳои куҳнаву корношоям, ки ба шаклҳои хизматрасонии пойтахти азизамон халал ворид месозанд, аз сари роҳу кӯчаҳои шаҳр бояд гирифта шаванд. Гузашта аз ин масъулияти ҳар як шаҳрванди кишвар аст, ки пойтахти азизамонро тозаву озода нигоҳ дорад ва барои нигоҳ доштани саломатии худ ва атрофиёнаш аз истифодаи баъзе хизматрасониҳои ба талабот ҷавобгӯнабуда даст кашанд. Дар ин сурат ҳам шаҳри азизамон зебо мегардад ва ҳам мардум солим мемонад.