ҶОМЕА
Ҷумъа 19 Апрел 2024 11:30
Ба озмуни"ҶТ"
Яке аз воқеаҳои бузурги таърихӣ барои мардуми мо ин баргузории Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, онро метавон ҳамчун воқеаи наҷотбахши миллат ном бурд. Маҳз ба шарофати он мардуми шарифи Тоҷикистон ба ҳаёти осоиштаву созандагӣ расид. Иҷлосия барои миллати тоҷик иҷлосияи тақдирсоз ва наҷотбахш буд, зеро он халқи тоҷикро аз оташи ҷанг наҷот бахшида, Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро пойдор сохт ва барои ба даст овардани ваҳдати миллию истиқрори сулҳ нақши созгор гузошт.
Имрӯзҳо маҳз ба шарофати сулҳу суботи комил, ки аз он рӯзи таърихӣ сарчашма мегирад, пешравиҳо дар тамоми соҳаҳо ба назар мерасанд. Мардуми сарбаланди мо дар фазои сулҳу суботи комил кору зиндагӣ доранд ва барои ободию шукуфоии кишвари азизамон ҷаҳду талош мекунанд.
Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аҳамияти таърихии Иҷлосияи сарнавиштсози миллатро басо воло иброз доштаанд: “Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ бо тақозои таърих на танҳо тифли дар гавҳорабудаи истиқлолиятро наҷот дод, балки тақдири ояндаи ӯро муайян сохт ва Тоҷикистони тозаистиқлолро ба сӯйи ҷомеаи мутамаддин ва арзишҳои волои башарӣ ҳидоят намуд”.
Пас аз пош хӯрдани Иттиҳоди Шӯравӣ ва солҳои нахустини истиқлолияти давлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон вазъи нохуб ва низои дохилӣ ба амал омада, ба иқтисоди кишвар хисороти зиёд расонид.
Баъзе аз ҳамватанони мо аз манзили истиқоматии худ маҳрум гашта, қисми дигари онҳо қурбони ҷанги шаҳрвандӣ гардиданд. Дар таърихи миллати тоҷик ин фоҷиаи гарон чун саҳифаи фаромӯшнашаванда сабт шудааст, то дарси ибрати наслҳои имрӯзу оянда гардад.
Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон фазои нави сиёсӣ буда, дар таърихи миллати тоҷик саҳифаи наверо боз намуд. Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳанӯз соли 1992 нақш ва мавқеи Иҷлосияро ба сифати рӯйдоди сарнавиштсози миллат муайян намуд, зеро он дар кишвар гардиши куллиеро ба вуҷуд овард.
Маҳз дар Иҷлосияи такдирсози мазкур муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз ҷониби намояндагони мардуми кишвар ба ҳайси Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардида, ҳамзамон ваколати Сардори давлат ба ӯ дода шуд. Ба зимаи Сардори давлат таъмини ҳуқуқ ва озодиҳои шаҳрвандон, Конститутсия ва қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон вогузор гардид.
Сиёсати хирадмандонаи Пешвои муаззами миллат назми ҷомеаро ба вуҷуд оварда, мардумро ба ояндаи дурахшон бовар кунонид. Зеро аз рӯзи аввали ба вазифа шурӯъ кардан, ба мардуми шарафманди Тоҷикистон муроҷиат намуда, чунин иброз доштанд, ки “Ман ба ҳар яки шумо дар давраи барои Ватан хеле душвор муроҷиат карда, ба ақлу заковати Шумо, ки ворисони фарзандони барӯманди миллати тоҷик ҳастед, бовар мекунам. Ман қасам ёд мекунам, ки тамоми донишу таҷрибаамро барои дар ҳар хона ва ҳар оила барқарор шудани сулҳ равона карда, барои гул-гулшукуфии Ватани азизам садоқатмандона меҳнат мекунам. Барои ноил шудан ба ин нияти муқаддас агар лозим шавад, ҷон нисор мекунам, чунки ман ба ояндаи неки Ватанам ва ҳаёти хушбахтонаи халқи азияткашидаам бовар дорам”.
Воқеан ҳам, Пешвои тоҷикони ҷаҳон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бар савганди худ содиқ монда, барои ба даст овардани сулҳи тоҷикон нахуст дасти мардонагии худро ба сӯи мухолифини ҳукумат дароз карда, сулҳи ҷовидонаи тоҷиконро ба даст оварданд.
Барҳақ, ӯ тамоми неруву ғайрат ва ҳастии худро барои ояндаи дурахшони Ватан, пойдории сулҳу субот, ваҳдати миллӣ ва зиндагии пурсаодати халқи азизаш сарф намуданд, ки имрӯзҳо халқи Тоҷикистон дар фазои сулҳу оромӣ умр ба cap мебаранд.
Оре, Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон давлатдории нав-ро ташаккул ва тақвият дода, тамоми монеаҳоро бартараф намуд ва ба эҳёи фарҳангию таърихии халқ ва мамлакат оғоз бахшид. Бурди бузурги Иҷлосияи сарнавиштсоз дар он буд, ки он ба майдони сиёсат фарзанди шоиста ва фарзонаи халқ Эмомалӣ Раҳмонро овард. Мо имрӯз бо гузашти 30 сол бо боварии том гуфта метавонем, ки Тоҷикистон дар симои Эмомалӣ Раҳмон Пешвои муқтадири сиёсиро пайдо кард, ки мамлакатро дар ҷодаи инкишоф ва демократия пеш бурда тавонист. Миллат соҳиби Пешвое гардид, ки сулҳу осудагиро дар ҷомеа таъмин карда, обрӯи Ватанро дар саросари ҷаҳон афзун намуд.
Ҳар қадаре, ки мо аз рӯзҳои баргузории Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дур мешавем, ҳамон қадар шаҳомат, бузургӣ ва қадри волои он боз ҳам возеҳтару равшантар пеши назар ҷилвагар мешавад. Чунки ин иҷлосия рӯйдоди таърихиест, ки самти инкишофи ҷомеаро муайян намудааст.
Ин ҷо чанд нуктаеро меорем, ки маҳз пас аз баргузории Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мо муяссар гардид: - ба халқ ва давлат роҳбари сазовору нотакрорро туҳфа кард; пеши роҳи хатари нобудии халқу миллатро гирифт; оташи ҷанги шаҳрвандиро хомӯш сохт; сохтори фалаҷгардидаи ҳокимияти давлатиро барқарор намуд; Артиши миллӣ ва неруҳои посбонии сарҳадро таъсис дод; заминаи устувори эъмори ҷомеаи навини Тоҷикистонро гузошт; ба раванди ислоҳоти конститутсионӣ дар мамлакат ҳусни оғоз бахшида, барои қабули Конститутсияи нави Тоҷикистон заминаи ҳуқуқи муҳайё намуд; низоми Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллиро имконпазир гардонид; ба ваҳдати миллӣ замина гузошт; дар мамлакат ба раванди бунёдкорӣ оғоз бахшид; ба беҳбудии аҳволи иҷтимоӣ ва иқтисодии мардум замина гузошт; симои сиёсии давлатро дар арсаи байналмилалӣ муаррифӣ намуд.
Бо ин натиҷаҳо Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ ҳамчун воқеаи беназири миллат ба ҳукми таърих даромад. Имрӯз мо бо дили пур мегӯем, ки хушбахттарин миллат дар рӯи замин ҳастем.
Собиқ Президенти Ҳиндустон Кочерил Раман Нараянан соли 2001 гуфта буд: “Моро кӯшишҳои хастагинопазири Ҷаноби Олӣ, Президент Эмомалӣ Раҳмон ҷиҳати барқарорсозии сулҳ, оштии миллӣ ва раванди созандагӣ дар Тоҷикистон, ки ҷомеаи муосири озод месозад, ба ҳайрат гузошт. Боварӣ дорем, ки ин кӯшишҳои халқи боистеъдод ва меҳнатдӯсти Тоҷикистон самараи нек хоҳанд овард”.
Дар воқеъ, бо талош ва заҳматҳои беназири Пешвои миллат имрӯз Тоҷикистон ба кишвари ваҳдатофару рӯ ба рушд табдил ёфта, дар арсаи байналмилалӣ мавқеи худро пайдо намудааст.
Имрӯз мо бояд шукрона кунем, ки давлати соҳибистиқлол дорем, сарҷамъ ва ором ҳастем. Бинобар ин, дастовардҳои истиқлолияти давлатиро ҳамчун гавҳари қиматбаҳо эҳтиёт кунем, ба кадри Ватани озоду мустақил, сулҳу оромӣ расем, ваҳдати миллиро таҳким бахшем ва дар баробари ин, наслҳои навро дар рӯҳияи ватандстӣ, ифтихори миллӣ ва худогоҳиву худшиносӣ тарбия намоем.
Зулфия ШЕРАВГАНЗОДА,
ассистенти кафедраи
гуманитарӣ ва муносибатҳои
байналмилалии Донишкадаи
технология ва менеҷменти
инноватсионӣ дар шаҳри Кӯлоб
Яке аз воқеаҳои бузурги таърихӣ барои мардуми мо ин баргузории Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон буда, онро метавон ҳамчун воқеаи наҷотбахши миллат ном бурд. Маҳз ба шарофати он мардуми шарифи Тоҷикистон ба ҳаёти осоиштаву созандагӣ расид. Иҷлосия барои миллати тоҷик иҷлосияи тақдирсоз ва наҷотбахш буд, зеро он халқи тоҷикро аз оташи ҷанг наҷот бахшида, Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро пойдор сохт ва барои ба даст овардани ваҳдати миллию истиқрори сулҳ нақши созгор гузошт.
Имрӯзҳо маҳз ба шарофати сулҳу суботи комил, ки аз он рӯзи таърихӣ сарчашма мегирад, пешравиҳо дар тамоми соҳаҳо ба назар мерасанд. Мардуми сарбаланди мо дар фазои сулҳу суботи комил кору зиндагӣ доранд ва барои ободию шукуфоии кишвари азизамон ҷаҳду талош мекунанд.
Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аҳамияти таърихии Иҷлосияи сарнавиштсози миллатро басо воло иброз доштаанд: “Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ бо тақозои таърих на танҳо тифли дар гавҳорабудаи истиқлолиятро наҷот дод, балки тақдири ояндаи ӯро муайян сохт ва Тоҷикистони тозаистиқлолро ба сӯйи ҷомеаи мутамаддин ва арзишҳои волои башарӣ ҳидоят намуд”.
Пас аз пош хӯрдани Иттиҳоди Шӯравӣ ва солҳои нахустини истиқлолияти давлатӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон вазъи нохуб ва низои дохилӣ ба амал омада, ба иқтисоди кишвар хисороти зиёд расонид.
Баъзе аз ҳамватанони мо аз манзили истиқоматии худ маҳрум гашта, қисми дигари онҳо қурбони ҷанги шаҳрвандӣ гардиданд. Дар таърихи миллати тоҷик ин фоҷиаи гарон чун саҳифаи фаромӯшнашаванда сабт шудааст, то дарси ибрати наслҳои имрӯзу оянда гардад.
Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон фазои нави сиёсӣ буда, дар таърихи миллати тоҷик саҳифаи наверо боз намуд. Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳанӯз соли 1992 нақш ва мавқеи Иҷлосияро ба сифати рӯйдоди сарнавиштсози миллат муайян намуд, зеро он дар кишвар гардиши куллиеро ба вуҷуд овард.
Маҳз дар Иҷлосияи такдирсози мазкур муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз ҷониби намояндагони мардуми кишвар ба ҳайси Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардида, ҳамзамон ваколати Сардори давлат ба ӯ дода шуд. Ба зимаи Сардори давлат таъмини ҳуқуқ ва озодиҳои шаҳрвандон, Конститутсия ва қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон вогузор гардид.
Сиёсати хирадмандонаи Пешвои муаззами миллат назми ҷомеаро ба вуҷуд оварда, мардумро ба ояндаи дурахшон бовар кунонид. Зеро аз рӯзи аввали ба вазифа шурӯъ кардан, ба мардуми шарафманди Тоҷикистон муроҷиат намуда, чунин иброз доштанд, ки “Ман ба ҳар яки шумо дар давраи барои Ватан хеле душвор муроҷиат карда, ба ақлу заковати Шумо, ки ворисони фарзандони барӯманди миллати тоҷик ҳастед, бовар мекунам. Ман қасам ёд мекунам, ки тамоми донишу таҷрибаамро барои дар ҳар хона ва ҳар оила барқарор шудани сулҳ равона карда, барои гул-гулшукуфии Ватани азизам садоқатмандона меҳнат мекунам. Барои ноил шудан ба ин нияти муқаддас агар лозим шавад, ҷон нисор мекунам, чунки ман ба ояндаи неки Ватанам ва ҳаёти хушбахтонаи халқи азияткашидаам бовар дорам”.
Воқеан ҳам, Пешвои тоҷикони ҷаҳон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бар савганди худ содиқ монда, барои ба даст овардани сулҳи тоҷикон нахуст дасти мардонагии худро ба сӯи мухолифини ҳукумат дароз карда, сулҳи ҷовидонаи тоҷиконро ба даст оварданд.
Барҳақ, ӯ тамоми неруву ғайрат ва ҳастии худро барои ояндаи дурахшони Ватан, пойдории сулҳу субот, ваҳдати миллӣ ва зиндагии пурсаодати халқи азизаш сарф намуданд, ки имрӯзҳо халқи Тоҷикистон дар фазои сулҳу оромӣ умр ба cap мебаранд.
Оре, Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон давлатдории нав-ро ташаккул ва тақвият дода, тамоми монеаҳоро бартараф намуд ва ба эҳёи фарҳангию таърихии халқ ва мамлакат оғоз бахшид. Бурди бузурги Иҷлосияи сарнавиштсоз дар он буд, ки он ба майдони сиёсат фарзанди шоиста ва фарзонаи халқ Эмомалӣ Раҳмонро овард. Мо имрӯз бо гузашти 30 сол бо боварии том гуфта метавонем, ки Тоҷикистон дар симои Эмомалӣ Раҳмон Пешвои муқтадири сиёсиро пайдо кард, ки мамлакатро дар ҷодаи инкишоф ва демократия пеш бурда тавонист. Миллат соҳиби Пешвое гардид, ки сулҳу осудагиро дар ҷомеа таъмин карда, обрӯи Ватанро дар саросари ҷаҳон афзун намуд.
Ҳар қадаре, ки мо аз рӯзҳои баргузории Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дур мешавем, ҳамон қадар шаҳомат, бузургӣ ва қадри волои он боз ҳам возеҳтару равшантар пеши назар ҷилвагар мешавад. Чунки ин иҷлосия рӯйдоди таърихиест, ки самти инкишофи ҷомеаро муайян намудааст.
Ин ҷо чанд нуктаеро меорем, ки маҳз пас аз баргузории Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба мо муяссар гардид: - ба халқ ва давлат роҳбари сазовору нотакрорро туҳфа кард; пеши роҳи хатари нобудии халқу миллатро гирифт; оташи ҷанги шаҳрвандиро хомӯш сохт; сохтори фалаҷгардидаи ҳокимияти давлатиро барқарор намуд; Артиши миллӣ ва неруҳои посбонии сарҳадро таъсис дод; заминаи устувори эъмори ҷомеаи навини Тоҷикистонро гузошт; ба раванди ислоҳоти конститутсионӣ дар мамлакат ҳусни оғоз бахшида, барои қабули Конститутсияи нави Тоҷикистон заминаи ҳуқуқи муҳайё намуд; низоми Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллиро имконпазир гардонид; ба ваҳдати миллӣ замина гузошт; дар мамлакат ба раванди бунёдкорӣ оғоз бахшид; ба беҳбудии аҳволи иҷтимоӣ ва иқтисодии мардум замина гузошт; симои сиёсии давлатро дар арсаи байналмилалӣ муаррифӣ намуд.
Бо ин натиҷаҳо Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ ҳамчун воқеаи беназири миллат ба ҳукми таърих даромад. Имрӯз мо бо дили пур мегӯем, ки хушбахттарин миллат дар рӯи замин ҳастем.
Собиқ Президенти Ҳиндустон Кочерил Раман Нараянан соли 2001 гуфта буд: “Моро кӯшишҳои хастагинопазири Ҷаноби Олӣ, Президент Эмомалӣ Раҳмон ҷиҳати барқарорсозии сулҳ, оштии миллӣ ва раванди созандагӣ дар Тоҷикистон, ки ҷомеаи муосири озод месозад, ба ҳайрат гузошт. Боварӣ дорем, ки ин кӯшишҳои халқи боистеъдод ва меҳнатдӯсти Тоҷикистон самараи нек хоҳанд овард”.
Дар воқеъ, бо талош ва заҳматҳои беназири Пешвои миллат имрӯз Тоҷикистон ба кишвари ваҳдатофару рӯ ба рушд табдил ёфта, дар арсаи байналмилалӣ мавқеи худро пайдо намудааст.
Имрӯз мо бояд шукрона кунем, ки давлати соҳибистиқлол дорем, сарҷамъ ва ором ҳастем. Бинобар ин, дастовардҳои истиқлолияти давлатиро ҳамчун гавҳари қиматбаҳо эҳтиёт кунем, ба кадри Ватани озоду мустақил, сулҳу оромӣ расем, ваҳдати миллиро таҳким бахшем ва дар баробари ин, наслҳои навро дар рӯҳияи ватандстӣ, ифтихори миллӣ ва худогоҳиву худшиносӣ тарбия намоем.
Зулфия ШЕРАВГАНЗОДА,
ассистенти кафедраи
гуманитарӣ ва муносибатҳои
байналмилалии Донишкадаи
технология ва менеҷменти
инноватсионӣ дар шаҳри Кӯлоб
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед