ҶОМЕА
Панҷшанбе 25 Апрел 2024 10:29
9476
Аксари ҷавонони муваффақи кишвар таҳсилдидагони Донишгоҳи миллии Тоҷикистон мебошанд. Мо дар арафаи таҷлили Рӯзи ҷавонони Тоҷикистон бо ректори ДМТ, доктори илмҳои иқтисодӣ, профессор Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт суҳбат намудем.

- Нахуст шуморо ба фарорасии Рӯзи ҷавонони Тоҷикистон муборакбод мегӯем. Мегуфтед, ки ҳар сол Рӯзи ҷавонон дар ДМТ чӣ гуна ҷашн гирифта мешавад?

- Ташаккур! Мо низ хонандагони рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” ва дар симои онҳо кулли ҷавонони кишварро ба Рӯзи ҷавонон самимона табрик намуда, барояшон саломатӣ ва фатҳи қуллаҳои баланди илмию эҷодиро таманно дорем.

Имрӯз мо дар фаъолияти Донишгоҳи миллӣ саҳми насли ҷавонро хеле хуб эҳсос менамоем. Ҳамчунин, дар коргузории хеш ба неруи созандаи ҷавонон бештар авлавият медиҳем. Ин аст, ки Донишгоҳи миллии Тоҷикистон ҳамчун муассисаи бузурги таълимӣ дар тӯли фаъолияти худ ҳазорҳо ҷавони бонангу номуси миллатро ба воя расонида, барои пешрафти иқтисодиёти миллӣ, ҳимояи марзу буми Ватан, муаррифии миллат дар арсаи байналмилалӣ сафарбар намудааст. Аз ин рӯ, умеди мо ба насли ҷавони кишвар нигаронида шудааст ва аминем, ки ҷавонони мо бо дарки масъулияти баланд сазовори эътимоди Пешвои муаззами миллат ва парчамбардорони давлат мегарданд.

Инчунин ҳамасола бахшида ба ин санаи таърихӣ дар донишгоҳ чорабиниҳои гуногун, суҳбат бо намояндагони сохторҳои воломақом, чорабиниҳои тарбиявию ташвиқотӣ ва ҳамоишҳои фарҳангию фароғатӣ гузаронида мешаванд. Ҳамзамон, зумрае аз ҷавонони донишгоҳ бо ифтихорномаву сипоснома ва олимони ҷавону донишҷӯёни фаъол бо мукофотпулӣ ҳавасманд гардонида мешаванд.

- Донишгоҳ барои зиёд намудани иштироки донишҷӯёни ДМТ дар озмунҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмилалӣ чӣ тадбирҳо андешида истодааст?

- Раёсати донишгоҳ, омӯзгорону кормандон ва донишҷӯёни донишгоҳро пайваста дастгирӣ намуда, дар доираи имкониятҳои донишгоҳ шароити мусоидро фароҳам месозад. Масалан, тайи чанд соли охир омӯзгорону кормандоне, ки шогирдонашон дар озмуну олимпиадаҳои сатҳи гуногун сазовори ҷойҳои ифтихорӣ мегарданд, бо мукофотпулӣ ҳавасманд гардонида мешаванд.

Илова бар ин, донишҷӯёне, ки дар давраҳои финалии озмуну олимпиадаҳои ҷумҳуриявию байналмилалӣ иштирок намуда, ғолиб меоянд, агар дар гурӯҳи шартномавӣ таҳсил намоянд, имконияти бознигарӣ дар шартномаи таҳсилашон дида мешавад. Яъне дар доираи имкониятҳои донишгоҳ шартномаи таҳсили донишҷӯ кам ва ё аз шарнома озод карда мешаванд.

- Ҳамкориҳои донишгоҳ бо донишгоҳҳои хориҷ дар кадом сатҳ қарор дорад?

- Барқарор намудан ва густариши ҳамкориҳои илмӣ, таҳсилотӣ ва фарҳангӣ бо макотиби олӣ ва марказҳои илмии кишварҳои хориҷӣ аз самтҳои афзалиятноки фаъолияти раёсати донишгоҳ мебошад, ки татбиқ ва равнақи он масъулияти шуъбаи робитаҳои байналмилалӣ мебошад.

Дар донишгоҳ айни ҳол 272 нафар шаҳрвандони хориҷӣ ба ҳайси донишҷӯ, магистр, докторантони доктори фалсафа Ph.D ва шунавандаи озод (забономӯзи МОЗ) ба таҳсил фаро гирифта мешаванд. Дар маҷмӯъ донишгоҳ бо беш аз 330 муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ ва марказҳои илмии хориҷӣ созишномаву шартномаҳои ҳамкориро амалӣ карда истодааст. Аз ин шумора дар соли таҳсили 2021-2022 бо ҳамтоёни хориҷӣ 14 шартномаи ҳамкорӣ ба имзо расонида шудааст.

- Дастовардҳои устодону донишҷӯёни ҷавон дар озмунҳои байналмилалӣ чӣ гуна аст?

- Ҳамарӯза мо шоҳиди дастовардҳои илмию таълимӣ ва эҷодии устодону кормандон ва донишҷӯён, инчунин, хонандагони литсейи донишгоҳ мегардем. Чун анъана дастовардҳо моҳе як маротиба дар ҷаласаҳои васеи Шурои олимони донишгоҳ муаррифӣ ва муаллифон ҳавасманд гардонида мешаванд. Дар донишгоҳ дастаҳои гуногуни олимпӣ ҷиҳати иштирок дар озмунҳои дохилию байналмилалӣ омода мешаванд. Илова бар ин, омӯзгорону донишҷӯён бо вуҷуди корҳои илмию таҳқиқотӣ дар форуму симпозиумҳои сатҳи байналмилалӣ иштирок намуда, соҳиби ҷойҳои ифтихорӣ мегарданд.

Масалан, соли ҷорӣ зумрае аз омӯзгорону донишҷӯёни донишгоҳ дар Форуми XIII иқтисодии ҷавонони АвруОсиё, ки таҳти унвони “Ҷаҳони бисёрқутба дар меҳвари воқеиятҳои нав” дар шаҳри Екатеринбурги Федератсияи Русия баргузор гардид, ширкат варзида, соҳиби ҷойҳои ифтихорӣ гардиданд.

Бояд гуфт, ки дастовардҳои устодон дар ҳама ҷода назаррас аст. Масалан, чанде аз омӯзгорони факултети химияи донишгоҳ иштирокчии фаъол ва ғолиби ҷойҳои ифтихории Форуми байналмилалии “Занони ихтироъкор”, ки дар шаҳри Суели Корея баргузор гардида буд, гаштаанд. Дар соли сипаришуда номзадони илми химия, дотсентон Ёрмамадова Саврибегим ва Қурбонова Муқаддас дар Форуми мазкур иштирок намуда, бо Шоҳҷоиза ва медали тилло қадрдонӣ шуданд.
Инчунин, донишҷӯи факултети ҳуқуқшиносии донишгоҳ Шоҳрух Забиров дар озмун ва нашри 4-умин китоби байналмилалии “Донишҷӯи беҳтарини ИДМ”, ки бо ташаббуси Ассотсиатсияи байналмилалии олимони ҷавон, (Қазоқистон, Нур-Султон) ва бо дастгирии Иттиҳодияи шахсони ҳуқуқии “Ҳаракати умумимиллии Бобек” миёни донишҷӯёни донишгоҳҳои ИДМ доир гардид, иштирок намуда, ғолиб ва бо дипломи дараҷаи 1, нишони ифтихории “Беҳтарин донишҷӯ” сарфароз гардид. Донишҷӯёни факултети муносибатҳои байналхалқии донишгоҳ Кабирова Маҳноза ва Таиров Муҳаммад дар бахши инноватсия бо лоиҳаҳои худ дар Ҷумҳурии Қазоқистон иштирок намуданд, ғолиб ва бо дипломи дараҷаи 1, нишони ифтихории “Беҳтарин донишҷӯ” сарфароз гардиданд.

- Таҳсили ҷавононе, ки тибқи Квотаи президентӣ дар донишгоҳ мехонанд, чӣ гуна аст?

- Бояд гуфт, ки фазои истиқлол дастовардҳои бузургро барои миллати тоҷик фароҳам сохт, ки яке аз онҳо ин таъсиси Квотаи президентӣ аст. Бо ибтикори Пешвои муаззами миллат барои баланд бардоштани сатҳи маърифат ва тарбияи мутахассисони соҳаҳои иҷтимоию иқтисодӣ квотаи махсус барои хонандагони муассисаҳои таҳсилоти олии касбии кишвар ҷудо карда шуд. Имрӯз дар 14 факултети донишгоҳ донишҷӯён тибқи Квотаи президентӣ таҳсил менамоянд, ки теъдоди онҳо 280 нафарро ташкил медиҳад, ки аз онҳо 158 нафар духтар ва 122 нафар писарони шаҳру ноҳияҳои гуногуни ҷумҳурӣ мебошанд.

- Хатмкунандагони ин боргоҳ аз рӯи ихтисосашон дар чанд давлати дунё фаъ-олият карда метавонанд?

- Имрӯз барои таҳсили ҷавонон шартномаҳои судманд бо муассисаҳои илмию таълимии хориҷи кишвар ба имзо расонида шудааст. Илова бар ин, донишгоҳ аз Аккредитатсияи байналмилалии ЕККА (Эстония) гузашт, инчунин соли ҷорӣ бо Аккредитатсияи байналмилалии НААР (Қазоқистон) дар ин самт корҳои заруриро роҳандозӣ намуд. Акнун дипломи хатмкардаи донишгоҳ дар беш аз 40 давлати дунё эътироф мешавад. Ин бори дигар аз эътироф шудани донишгоҳ дар сатҳи байналмилалӣ шаҳодат дода, таваҷҷуҳи толибилмонро бештар месозад. Яъне, имрӯз донишгоҳ ҳамчун боргоҳи бузурги илмию таълим макони муттаҳидгардонии ҷавонони сайёра аст.

- Имрӯз роҳбарияти олии кишвар ба кадрҳои ҷавон дар зинаи роҳбарикунанда боварии зиёд дорад. Назари шумо дар ин хусус чӣ гуна аст?

- Яке аз дастовардҳои муҳими кишвар дар замони соҳибистиқлолӣ ҳамчун самти афзалиятнок эътироф гаштани сиёсати давлатии ҷавонон аст. Пешвои муаззами миллат ба вазъи мураккаби авзои ҷомеа нигоҳ накарда, нисбат ба масъалаҳои ҷавонон, аз ҷумла беҳдошти вазъи таълиму тарбия, соҳиби ихтисос, касбу ҳунар, ҷои кор гардидани онҳо ва мавқеи хоса пайдо намуданашон дар ҷомеа таваҷҷуҳи хоса зоҳир менамоянд.

Тавре Пешвои муаззами миллат иброз медоранд: “Ҷавонон бояд аз ҳама қишрҳои ҷомеа бештар фаъол бошанд, ташаббусҳои созанда пешниҳод намоянд, рамзҳои давлатӣ, муқаддасоти миллӣ ва дастовардҳои истиқлолиятро ҳифз кунанд, дар ҳаёти сиёсиву иҷтимоии Тоҷикистони азиз бо дасту дили гарм ва неруи бунёдгарона ширкат варзанд, амнияти давлат ва шарафу номуси ватандориро ҳимоя карда, худро аз ҳама хавфу хатарҳои номатлуби ҷаҳони муосир эмин нигоҳ доранд ва парчамбардори ин сарзамин, марзу бум ва кишвари муқаддасамон бошанд”.

Пас, имрӯз ҷавонон бояд пайравони асили Пешвои миллат бошанд. Мо бояд хуб таълим гирем, таҷриба омӯзем ва содиқона ба Ватан хизмат кунему шоистаи боварии Пешвои муаззами миллат гардем.

- Ҷавонон дар ободиву пешрафти имрӯзу ояндаи Тоҷикистон чӣ масъулият доранд ва бояд чӣ корҳоро ба анҷом расонанд?

- Раванди ҷаҳонишавӣ дигаргуниҳои зиёдро дар ҳаёти сиёсӣ, иқтисодию иҷтимоӣ, фарҳангии кишварҳои олам ба миён овардааст. Бархӯрди тамаддунҳо, ба вуҷуд омадани гурӯҳҳои радикалӣ, муборизаҳои иттилоотӣ, манфиатталабӣ, муборизаҳои абарқудратҳо, аз ҷумлаи паёмадҳои манфии ҷаҳонишавӣ ба ҳисоб мераванд. Дар ин раванди бисёр мураккаб дар назди ҷавонони баору номуси миллат вазифаи асосие истодааст, ки ин ҳам аз худ фарҳанги баланди тоҷикона нишон дода, устуворона бар зидди гурӯҳҳои манфиатҷӯ ва ҳизбу ҳаракатҳои иртиҷоӣ мубориза бурдан аст. Ин аст яке аз масъулиятҳои ҷавонони имрӯза.

Умед дорем, ки ҷавонони Тоҷикистон бо дарки масъулияти баланди ватандорӣ дар заминаи мактаби бузурги ватандустӣ, далериву шуҷоатмандӣ ва садоқат ба миллату сарзамини аҷдодии Пешвои муаззами миллат барои пешрафти босуръат ва сифатноки тамоми соҳаҳо хоҷагии мамлакат чун ворисони асили миллати сарбаланди тоҷик муттаҳид шуда, аз пештара бештар фаъолияти назаррас менамоянд.

Суҳбати Таҳмина ЮСУФӢ,
“ҶТ”

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм