ҶОМЕА
Шанбе 27 Июл 2024 05:09
8975
БА ОЗМУНИ "ҶТ"

Нақши рӯзномаи “Ҳақиқати Ленинобод” дар инъикоси Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ

Баргузор гардидани Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ба мақоми Раиси Шӯрои Олӣ интихоб шудани шахсияти ҷасуру вафодор муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон боис гардид, то оромию осудагӣ дар кишвар барқарор гардаду қадам ба сӯйи ояндаи дурахшон гузошта шавад. Дар ин масир сулҳи тоҷикон намунаи нодири сулҳофаринӣ дар таҷрибаи байналмилалӣ буд, ҳаст ва мемонад.

Ба истиқболи ҷашни таърихӣ – сисолагии баргузории Иҷлосияи тақдирсози XVI Шӯрои Олӣ, ки он дар барқарор гардидани сулҳу субот ва ҳаёти осоиштаи мардум нақш ва аҳамияти бузурги таърихӣ дорад, бо Файзулло Атохоҷаев, яке аз рӯзноманигорони шинохтаи кишвар, сармуҳаррири рӯзномаи вилоятии “Ҳақиқати Ленинобод” (имрӯза “Ҳақиқати Суғд”) дар солҳои 1989-1994, ки бевосита дар Иҷлосияи тақдирсоз иштирок кардааст, ҳамсуҳбат шудем.

- Дар ҳамон давраи хеле ҳассос – ноябри соли 1992 давлати Тоҷикистон пойдевори ҷомеаи навинро устуворона, ӯҳдабароёна ва дақиқкорона гузошт – суҳбатро бо ҳамин нукта оғоз кард, Файзулло Атохоҷаев. – Шахсияте, сиёсатмадори хирадманде ба қасри бунёдии таърихи ҳаёти ҷомеа – Тоҷикистони соҳибистиқлол ворид гардид. Ин шахс Эмомалӣ Раҳмон буданд, ки дорои хислатҳои ғайриодӣ буда, дар он лаҳзаҳои ҳалкунандаи буду набуди давлату миллат тавонистанд, роҳи наҷотро ҷустуҷӯ карда, барои барқарории сулҳу ваҳдати миллӣ ва эҷоди давлати навини ҳуқуқбунёд, демократӣ, дунявӣ ва ягона ҷомеаро сафарбар намоянд.

“Рӯзнома он замон дар инъикоси рафти Иҷлосияи тақдирсоз чӣ мавқеъ дошт?”, ин буд нахустсуоли мо аз ӯ ва номбурда дар посух гуфт:

- Дар он айём, ҳатто пештар аз он низ, яъне аввали солҳои навадум, ки вазъият якмаром набуд, аҳли эҷоди рӯзнома, дар саҳифаҳои ҳар шумораи “Ҳақиқати Ленинобод” ба пешвози тайёрӣ ва ҷараёни баргузории Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ дар шаҳри Хуҷанд – Қасри Арбоби Ҷамъияти саҳҳомии ба номи Саидхоҷа Ӯрунхоҷаев пайи ҳам маводҳоро ба нашр мерасониданд. Фикру андешаҳои мардумони одӣ, сиёсатшиносон, олимон ва вакилони мардумиро ба хонандагони хеш, аз ҷумла мардуми вилоят ва ҳатто қаламрави ҷумҳурӣ пешниҳод мекард.

Дар ин ҷо чанд маводе, ки бахшида ба иҷлосияи мазкур ва хизмати рӯзномаи вилоятии “Ҳақиқати Ленинобод” дар баста, яъне бойгонии идораи рӯзнома нигоҳ дошта мешаванд, номбар кардан мумкин аст. Вале мехоҳам, ки муҳаққиқон худашон онҳоро дар меҳвари таҳқиқ ва баррасӣ қарор дода, мақолаҳои таҳлилӣ нависанд, гумон мекунам, рисолати рӯзнома ва аҳли эҷоди он дар кадом поя қарор дошт, бештар аён мешавад. Инро ба шумо низ тавсия медиҳам.

Воқеан ҳам, рӯзномаи вилоятии “Ҳақиқати Ленинобод” инъикоскунандаи бевоситаи ҷараёни иҷлосия буд. Бинед, дар шумораи рақами 163 аз 16-уми ноябри соли 1992 “Ҳақиқати Ленинобод” чунин навишта буд: “Вакилони халқ ҳозир шуданд. Дар иҷлосия 193 нафар вакилон номнавис шуданд. Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон оғоз меёбад. Ба кори сессия барор мехоҳем”. Манзур аз ин иқтибос он аст, ки дар он рӯзҳои ҳалкунандаву тақдирсоз маҳз ҳайати эҷодии рӯзномаи вилоятӣ масъулияти инъикоси пурраву ҳамаҷонибаи ҷараёни иҷлосияро бар дӯш дошт. Дар он лаҳзаҳои ҳассос маҳз рӯзнома, ки аз азал рисолаташ ба мардум расонидани афкори солим аст, метавонист роҳи росту дуруст нишон диҳад. Ҳамон рӯзҳои душвор, инро бо ихлосу иродатмандии том мегӯям, ҳайати эҷодии рӯзномаи мо ба вазъияти кишвар баҳои дурусту воқеӣ дода, дарҳол мавқеи худро аниқу мушаххас кард. Яъне, дар Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ ҳайати эҷодии “Ҳақиқати Ленинобод” аз рӯи виҷдони касбӣ ва рисолати меҳанпарастӣ хизмати эҷодӣ намуданд.

Ба ёд меоварам он рӯзҳои иҷлосияи тақдирсозро. Аз толори Қасри Арбоб ҷозибае, эҳсосе, баёни мақсаде воло, таъсире равшантар ба чашмҳо расиданд. Кунун бо гузашти сӣ соли расо боз ба рӯзҳои моҳи ноябри соли 1992 бо чашми дилу меҳру вафо менигарам.

- Мегӯянд, ки дар ҳамон айём шумо бо ташаббуси худатон аз ҳисоби журналистон мухбирони парлумонӣ таъсис дода будед?

-Бале, дар ҳақиқат чунин аст. Як ҳафта пеш аз оғози иҷлосия бо фармони махсуси сармуҳаррир дар ҳайати ҳашт нафар журналистон мухбирони парлумонӣ созмон дода шуд. Ба ҳайати он рӯзноманигорон номзади илмҳои таърих, Ҳасанбой Шарифов, аълочиёни матбуоти ҷумҳурӣ Ҳадиятилло Тӯйчизода, Ҳасани Порсо, Шарифҷон Мамадҷонов, Исроили Рабизод, Ғафур Нарзулло (рӯҳашон шод бод!), нависанда Ғайрат Ҳаким ва аълочии фарҳанг минбаъд хизматчии давлатӣ Мазбутҷон Воҳидов шомил буданд. Онҳо чун мухбирони парлумонӣ аз 16 ноябр то 2 декабри соли 1992 аз рӯи виҷдони касбӣ ва худогоҳии миллию мавқеи устувори худ хизмати арзанда намуданд. Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ дар саҳифаҳои таърихи навини тоҷикон ҳамчун рамзи Иҷлосияи наҷотбахш ва сарнавиштсоз ворид гардид. Дар шумораи 28-уми ноябри соли 1992 бо ҳарфҳои калону хоно чунин навишта, сабт гардида буд: “Иҷлосияи таърихӣ дар шаҳри Хуҷанд вазифаи асосиашро иҷро кард. Бигзор, дар Тоҷикистони мустақил сулҳу ризоияти миллӣ пойдор бимонад”.

- Бигӯед, ки аз он рӯзҳо дар хотири шумо кадом лаҳзаҳо сабт шудаанд?

- Аввалан, “Ҳақиқати Ленинобод” рафти Иҷлосияи XVI Шӯрои Олиро сари вақт инъикос мекард, ки имрӯз ин рисолати таърихиаш барҷаста муаррифӣ мешавад. Аз ҳама муҳиму саодатбор ин аст, ки аз се лаҳзаи соҳибсаодатӣ дар Иҷлосияи XVI Шӯрои Олӣ ҳамчун журналист баҳраманд гардидам. Он айём “Изҳороти Раёсати Шӯрои Олӣ ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҳамаи шаҳрвандони Тоҷикистон” тавассути телетайпи идораи рӯзнома ба дастам расид. Матни онро хондам ва дар саҳифаи шумораи рӯзнома нашр карда шуд. Аз ҷумла, дар он гуфта мешуд – “тақдири мо – сокинони Тоҷикистон танҳо дар дасти худамон аст. Давлати дигаре, шахси дигаре онро ҳаллу фасл карда наметавонад”.

Ҳамчун як қаламкаш, аз рӯи вазифаи касбӣ дар иҷлосияи тақдирсоз иштирок намудаам ва аз се лаҳазоти соҳибсаодатӣ худро баҳравар эҳсос кардаам. Нахуст ин аст, ки интихоби Раиси нави Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон хушхабари бахтовар, олитарину шарифтарини орзуву ормонҳоро дар шумораи 21 ноябри соли 1992 дар “Ҳақиқати Ленинобод” ба табъ расонидам. 94,4 дарсади вакилон ба тарафдории Эмомалӣ Раҳмон овоз доданд. Муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон барои боварӣ ба вакилон изҳори сипосмандӣ намуда, умед бастанд, ки якдиливу якдигарфаҳмии депутатҳои халқ қувваю неру мепазирад. Дар толор менишастаму эҳсос мекардам, ки баробари изҳори ин суханони Сарвари навинтихоби Шӯрои Олии Тоҷикистон ба Қасри Арбоб нуру сафо омада, дар фазои шинохти ҳувияти миллӣ чароғи умеду саодат равшан дурахшид.

Ва сониян, вақте ки дар иҷлосия тарҳи муқаддасоти Ҷумҳурии Тоҷикистон – Парчами давлатӣ ва Нишони давлатӣ тасдиқ мешуд, дар қалби вакилон ва намояндагони васоити ахбори омма, бе ҳеҷ муболиға оташ шуъла зад, дар мазрааҳои дил ниҳолони орзуву ормонҳо сабзиданд, гули саодати ҳаёт ва нишоти зиндагӣ шукуфон шуд.

Боз саодатмандии дигар он аст, ки 4 декабри соли 1992, дар ҳошияи иҷлосияи тақдирсози таърихӣ дар Комиҷроияи вилоятӣ бо хоҳиши Раиси Шӯрои Олии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон вохӯрии таърихӣ бо журналистони парлумонии “Ҳақиқати Ленинобод” барпо гардид. Зимни мулоқот муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид намуданд, ки матбуот неруи бузург дошта, аз рӯзноманигорон масъулият ва рисолати касбиро тақозо менамояд. Нақши рӯзнома ва маҳорату малака, донишу фаросати касбии рӯзноманигорон дар замони истиқлоли давлатӣ бағоят калон аст. Дар идомаи вохӯрӣ Сардори давлат изҳор намуданд: “Ба рӯзномаи “Ҳақиқати Ленинобод” бовар дорам”. Ин баҳои таърихии Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки дар саҳифаи аввали шумораи 176 (14922) аз 5 декабри соли 1992- и рӯзномаи “Ҳақиқати Ленинобод” сабт шудааст, то ба имрӯз ба аҳли эҷоди “Ҳақиқати Суғд”- нашрияи мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд неру, илҳом ва покии виҷдону имон, рисолату асолати касбӣ ва иродатмандӣ мебахшад.

Боиси ифтихормандист, ки бо азму талошҳои зиёд, бо кӯшишу ҷасоратмандии фарзанди шоиставу фарзонаи миллат дар кишвар сулҳ ва ваҳдати комили миллӣ ба даст омад. Меъмори ин кохи беназир Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошанд.

Муқимҷон АЛИШЕХОВ,
рӯзноманигор

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм