ҶОМЕА
Панҷшанбе 02 Май 2024 05:44
Бовар дорам, ки сокинони бонангу номуси вилояти Суғд барои рушди давлати соҳибистиқлоли худ содиқона заҳмат кашида, дар пешрафту ободонии Ватани азизамон саҳми арзанда мегузоранд.
Эмомалӣ Раҳмон
Суғд ҳамчун вилояти саноатӣ солҳост барои рушди иҷтимоиву иқтисодии мамлакат саҳми муносиб мегузорад. Рушди бемайлони соҳаҳои гуногун дар ин вилоят далели саҳмгузории бевоситаи ҳар як сокини ин минтақа дар рушди кишвар маҳсуб меёбад. Ин нуктаро Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке аз вохӯриҳояшон низ қайд кардаанд: “Вилояти Суғд яке аз минтақаҳои аз лиҳози иқтидори саноативу кишоварзӣ бузурги Тоҷикистон буда, бо дастгирии Ҳукумати мамлакат рушди бомароми соҳаҳои иқтисодиву иҷтимоии он таъмин шуда истодааст”.
САНОАТ. 700 КОРХОНА ДАР 5 СОЛ
Бо дарназардошти аҳамияти соҳаи саноат дар ҳалли масъалаҳои иқтисодиву иҷтимоӣ ва таъсиси ҷойҳои корӣ пешниҳод менамоям, ки саноатикунонии босуръати кишвар ҳадафи чоруми миллӣ эълон карда шавад.
Эмомалӣ Раҳмон
Бо такя ба боварии Пешвои миллат ва ҳисси баланди ватандӯстии сокинони вилоят мо имрӯзҳо шоҳиди боло рафтани нишондиҳандаҳои рушди иқтисодии ин минтақа гашта истодаем. Чигунае, ки дар маҷлиси ҷамъбастӣ доир ба натиҷаҳои рушди иҷтимоию иқтисодии вилояти Суғд дар 9 моҳи соли 2023 қайд гардид, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд бо мақсади таъмини рушди устувори иқтисодиёт, баланд бардоштани сатҳи зиндагии мардум ва ҳалли масъалаҳои иҷтимоӣ таъсиси коргоҳҳои нави саноатӣ, истифодаи самараноки иқтидорҳои мавҷуда, тавсеаи раванди рушди соҳаҳои савдову хизматрасонӣ, дастгирии соҳибкорӣ, рушди сохтмон ва шаҳрсозӣ, баланд бардоштани ҳосилнокии зироатҳо ва боғу токзорро аз самтҳои афзалиятноки фаъолияти худ қарор дода, дар ин замина тадбирҳои заруриро роҳандозӣ намудааст.
- Дар натиҷа нишондиҳандаи рушди минтақа давоми 9 моҳи соли 2023 ба 24,4 миллиард сомонӣ расида, рушди он нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта ба 108,2 фоиз баробар гардид. Ҳамчунин ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ дар вилоят ба маблағи 18 миллиарду 158,1 млн. сомонӣ расонида шуд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта суръати афзоиш бо назардошти индекси нархҳо 107,5 фоиз таъмин гардид. Дар ин давра таваҷҷуҳи асосӣ ба истеҳсоли маҳсулоти воридотивазкунанда ва ба содирот нигаронидашуда равона карда шуд. Аз ҷумла, дар моҳҳои январ-сентябри соли 2023-юм 982,0 ҳазор тонна семент ва 1 миллиону 107,9 тонна ангишт истеҳсол шудааст,- гуфт муовини раиси вилоят.
Чи гунае, ки аз ҳисоботҳои оморӣ бармеояд, айни ҳол дар вилоят 1057 корхонаи саноатӣ (37 корхонаи хизматрасонии саноатӣ ва 1020 корхонаи истеҳсолӣ) мавҷуд буда, дар баробар ба истиқболи ҷашни 35-солагии Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар вилоят бунёди зиёда аз 700 корхонаву коргоҳи нави саноатӣ, бо зиёда аз 14,0 ҳазор ҷойи нави корӣ ба нақша гирифта шудааст.
Аз дастгоҳи раиси вилоят барои мо маълумот доданд, ки тибқи нақша дар соли 2023 ба истифода додани 150 корхонаву коргоҳи нави саноатӣ, бо 3000 ҷойи нави корӣ пешбинӣ гардида, давоми 9 моҳи соли 2023 дар миқёси вилоят 217 корхонаву коргоҳи нав, бо 2 ҳазору 41 ҷойи нави корӣ ба фаъолият шуруъ намуданд.
- Баҳри иҷрои дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҳамбастагӣ бо сохторҳои дахлдор ва соҳибкорону ҷомеаҳои меҳнатӣ ҷиҳати бун-ёди корхонаҳои дӯзандагии либоси миллию мактабӣ ва пойафзолдӯзӣ тадбирҳои судманд андешида шуда истодаанд. Дар соли 2023 корбарӣ дар самти бунёди корхонаву коргоҳҳои дӯзандагӣ ва истеҳсоли пойафзол идома ёфта, давоми 9 моҳи соли ҷорӣ 8 коргоҳи нави дӯзандагӣ, бо 79 ҷойи нави корӣ таъсис дода шуд,- гуфта шуд маҷлиси ҷамъбастӣ.
Ҳамчунин дар натиҷаи татбиқи ҳадафмандонаи саноатикунонии босуръати кишвар дар вилоят нишондиҳандаҳои истеҳсолии соҳаи саноати нассоҷӣ беҳтар гардидааст, ки зиёдшавии ҳаҷми содироти калобаи пахтагӣ ва либосворӣ аз он дарак медиҳад. Дар 9 моҳи соли ҷорӣ ба маблағи 8,4 млн. доллари ИМА 3 ҳазору 403 тонна калоба ва ба маблағи 18,7 млн. доллар 1 ҳазору 189 тонна либосворӣ ба бозори хориҷӣ бароварда шуда, афзоиш нисбат ба ҳамин давраи соли қаблӣ мутаносибан 6,8 млн. доллар ва 1,85 млн. долларро ташкил намудааст.
КИШОВАРЗӢ. ҲАҶМИ ИСТЕҲСОЛ 12 МИЛЛИАРДУ 686,4 МЛН. СОМОНӢ
Баъди ба даст овардани истиқлоли давлатӣ дар кишвари мо ислоҳоти куллии соҳаи кишоварзӣ, аз ҷумла ислоҳоти замин амалӣ гардида, фаъолияти соҳа ба шароити даврони муосир мутобиқ гардонида шуд.
Эмомалӣ Раҳмон
Дар баробари рушди саноат дар вилояти Суғд ба соҳаи кишоварзӣ низ аҳамияти хосса зоҳир гардида, кишоварзони вилоят ҷиҳати пешрафти соҳа тадбирҳои судманд меандешанд.
Тавре аз ҳисоботҳои оморӣ бармеояд, ба ҳолати 1 октябри соли 2023 дар ҳамаи шаклҳои хоҷагидории вилоят ба маблағи 12 миллиарду 686,4 млн. сомонӣ маҳсулоти кишоварзӣ истеҳсол карда шуда, суръати афзоиш нисбати ҳамин давраи соли гузашта 115 фоиз таъмин гардидааст.
Дар ин давра 126 ҳазору 359 тонна маҳсулоти кишоварзӣ ба маблағи 28,6 млн. доллар содирот шудааст. Дар ҳаҷми умумии маҳсулоти кишоварзии содиротшуда ҳиссаи хушкмева 67,5 фоизро дар бар гирифта, дар ин давра содирот ба намуди аслӣ 20 ҳазору 407 тонна афзуда, ба маблағи 19,3 млн. доллар 57 ҳазору 121 тонна хушкмева содирот шудааст.
Бино ба маълумоти Раёсати кишоварзии вилояти Суғд соли ҷорӣ тибқи структураи кишти тасдиқгардида ва мақсаднок истифода бурдани захираҳои мавҷуда дар ҳамаи шаклҳои хоҷагидории вилоят дар майдони 280 ҳазору 318 гектар замин кишти зироатҳо гузаронида шуд. Аз ҷумла, масоҳати кишти ғалладонагиҳо бе ҷуворимаккаи дон 119 ҳазору 958,2 гектар, аз ҷумла гандум 55,1 ҳазор гектар, ҷав 49 ҳазору 452 гектар, шолӣ 8 ҳазору 605 гектар, лӯбиёгиҳо 4 ҳазору 888 гектар ва ҷуворимаккаи дон 7 ҳазору 151 гектар, картошка 25 ҳазору 712 гектар, сабзавот 18 ҳазору 456 гектар, пиёз 4 ҳазору 867 гектар, полезиҳо 5 ҳазору 658 гектар ва зироатҳои хӯроки чорво 46 ҳазору 479 гектарро ташкил медиҳад. Майдони кишти зироати асосӣ, яъне пахта дар майдони 50 ҳазор гектар гузаронида шудааст.
Соли 2023 тибқи супориши Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дурнамои кишти такрории зироатҳои кишоварзӣ дар масоҳати 30000 гектар, аз ҷумла дар хоҷагиҳои ҷамоавию деҳқонӣ дар масоҳати 24927 гектар пешбинӣ шудааст. Дурнамои кишти такрорӣ дар хоҷагиҳои ҷамоавию деҳқонӣ нисбат ба соли қаблӣ 5565 гектар зиёд пешбинӣ шуда, тибқи маълумотҳои фаврӣ дар 9 моҳи соли ҷорӣ майдони умумии кишти такрорӣ дар хоҷагиҳои ҷамоавию деҳқонӣ 23 ҳазору 387 гектарро ташкил намудааст.
Дар моҳҳои январ-сентябри соли 2023 бо мақсади таъмини аҳолии вилоят бо маводи озуқа ва танзими нархҳои бозори истеъмолӣ 34 маротиба ярмарка гузаронида, дар маҷмуъ, ба миқдори 3 ҳазору 853 тонна маҳсулот, аз ҷумла 590 тонна орд, 210 тонна равғани растанӣ, 152 тонна гӯшти чорвою паранда, 140 тонна шакар, 172 тонна биринҷ, 726 тонна картошка, 384 тонна сабзӣ, 502 тонна бехпиёз, 325 тонна сабзавоти гуногун, 228 тонна меваҳои гуногун, 41 тонна консерва ва обҳои ташнагишикан, 1 миллиону 121 ҳазор дона тухм ва дигар маҳсулоти хӯрокворӣ бо нархҳои дастрас ба фурӯш бароварда шуданд.
ҶАЛБИ САРМОЯ - ОМИЛИ РУШД
Ҳукумати Тоҷикистон дар Стратегияи миллии рушд барои давраи то соли 2030 ба таъмин намудани пешрафти бахши хусусӣ тавассути ҷалби сармоя эътибори махсус зоҳир карда, онро яке аз ҳадафҳои сиёсати иқтисодӣ эътироф намудааст.
Эмомалӣ Раҳмон
Маврид ба ёдоварист, ки дар баробари рушд ёфтани соҳаҳои гуногун дар вилояти Суғд, инчунин барои ҷалби сармоя шароити созгор фароҳам оварда шудааст. Баҳри фароҳам овардани муҳити мусоиди инвеститсионӣ дар доираи ҷалби сармояи дохилию хориҷӣ корҳои муайян ба сомон расонида, дар моҳҳои январ-июни соли 2023 ба иқтисодиёти вилоят ба маблағи 130,8 млн. доллари ИМА сармоягузории ватанию хориҷӣ ҷалб гардидаанд, ки аз он 108,3 млн. доллар сармояи хориҷӣ ва 22,5 млн. доллар сармояи ватанӣ мебошад.
Дар давраи ҳисоботӣ воридоти сармояи мустақим ба 15,8 млн. доллар ва ҳар гуна сармоягузориҳо ба 51,9 млн. доллар баробар шудааст.
Бо мақсади муаррифии маҳсулоти истеҳсоли ватанӣ ва мусоидат ба рушди содирот, инчунин, баҳри ҷалби бештари сармоягузориҳои хориҷӣ, бо ҷалби бахши молиявию қарзӣ, ташкилотҳои сайёҳӣ, шарикони рушди Тоҷикистон, бизнес-ассотсиатсияҳо, намояндагони корпуси дипломатӣ, созмонҳои байналхалқӣ ва доираҳои соҳибкории ватанию хориҷӣ ҳамкориҳои судманд роҳандозӣ гардида истодаанд.
МАОРИФ - СОҲАИ АФЗАЛИЯТНОК
Воқеан, илму дониш аз замонҳои хеле қадим то даврони мо неруи асосӣ ва воситаи пешбарандаи ҳар як ҷомеа, аз ҷумла Тоҷикистони мо ба ҳисоб меравад.
Эмомалӣ Раҳмон
Дар вилояти Суғд ба соҳаи маориф ҳамчун соҳаи муҳим ва афзалиятноки сиёсат назар карда, ин соҳа ҳамчун захираи стратегии инкишофи зеҳнӣ ва омили муҳимтарини таҳкими давлатдорӣ таҳти таваҷҷуҳи доимии масъулини вилоят қарор дорад.
Мувофиқи маълумоти оморӣ соли таҳсили 2022-2023 дар вилоят 281 муассисаи таҳсилоти томактабӣ, аз ҷумла 208 муассисаи таҳсилоти томактабии тобеи шуъбаи маорифи шаҳру ноҳияҳо, 12 муассисаи таҳсилоти томактабии тобеи ташкилоту корхонаҳо ва 61 муассисаи таҳсилоти томактабии хусусӣ фаъолият намуда, 44 ҳазору 883 кӯдакро ба тарбия фаро гирифтаанд. Дар ин баробар дар вилоят 952 муассисаи таҳсилоти умумӣ фаъолият дошта, дар онҳо 570 ҳазору 596 нафар, аз ҷумла 280 ҳазору 26 нафар духтарон ба таълиму тарбия фаро гирифта шудаанд.
Дар 9 моҳи соли 2023 дар вилоят 27 иншооти соҳаи маориф бо 4 ҳазору 755 ҷои нишаст, аз ҷумла дар назди 23 муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ 137 синфхона бо 4 ҳазору 170 ҷойи нишаст, 4 муассисаи таҳсилоти томактабӣ бо 585 ҷойи нишаст ба истифода дода шудааст.
ҶАВОНОН ВА ВАРЗИШ – ТАТБИҚИ БОМАРОМИ БАРНОМАҲОИ ДАВЛАТӢ
Мо ҷавононро бояд тавре тарбия карда, ба камол расонем, ки онҳо фардо тавонанд Ватан ва давлатро соҳибӣ кунанд, онро обод созанд, боз ҳам пешрафта гардонанд ва миллату давлати худро ба аҳли башар ба таври шоиста муаррифӣ намоянд.
Эмомалӣ Раҳмон
Дар вилояти Суғд дар самти кор бо ҷавонон ва варзиш аз рӯи 10 самти афазалиятноки соҳа корҳо ба роҳ монда шуда, ҷиҳати татбиқи босифати сиёсати давлатии ҷавонон ва варзиш дар асоси санадҳои танзимкунандаи соҳа ва дастуру супоришҳои Ҳукумати кишвар корҳои зиёде амалӣ гашта истодааст.
Тарбияи ҷавонон дар руҳияи ватандӯстӣ яке аз самтҳои афзалиятноки соҳа ба ҳисоб рафта, масъулини соҳа ба таври мақсаднок ва ҳадафмандона корҳои назаррасеро ба иҷро расонида истодаанд. Ҷиҳати иҷрои нақшаи чорабиниҳои тарбияи ватандӯстӣ ва таҳкими ҳувияти миллии ҷавонони Тоҷикистон дар вилоят дар шаҳру ноҳияҳо рӯзи дарҳои кушод, мулоқоту вохӯриҳо ва дигар чорабиниҳои мақсадноки фарҳангиву варзишӣ баргузор карда мешавад.
Ба гуфтаи масъулини Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши вилоят ҷараёни татбиқи барномаҳои вусъатдори давлатӣ дар самти кор бо ҷавонон бо усулҳои нави кор бо насли ҷавон ва тадбирҳои самарабахш таҳия ва амалӣ карда шуда истодааст.
Тамоми тадбирҳои андешида вобаста ба амалигардонии сиёсати давлатии ҷавонон соли 2023 дар доираи “Барномаи миллии рушди иҷтимоии ҷавонон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2022-2026” ва “Нақшаи чорабиниҳои тарбияи ватандӯстӣ ва таҳкими ҳувияти миллии ҷавонони Тоҷикистон барои соли 2023” амалӣ гардиданд.
- Дар самти ба роҳ мондани корҳои фаҳмондадиҳӣ оид ба баланд бардоштани ҳисси ватандӯстии ҷавонон, худшиносиву зиракии сиёсии онҳо, арҷгузорӣ ба муқаддасоти давлат ва хизмат ба Ватан, пешгирии омилҳои номатлуби ифротгароёна, терроризму экстремизм, ҳуқуқвайронкунию ҷинояткорӣ ва амалишавии 10 самти афзалиятноки сиёсати давлатии ҷавонон масъулин корро ҷоннок карда, дар доираи нақшаи чорабиниҳо масъулини сохторҳои маҳаллӣ мулоқоту вохӯриҳо миёни ҷавонони синни 14 – 16 ва аз 17-сола боло ва волидайни онҳо дар заминаи муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумии шаҳру ноҳияҳои вилоят, аз рӯи усули деҳа ба деҳа ва маҳалла ба маҳалла дар маҷмӯъ 2164 хониши сиёсӣ бо фарогирии 134 ҳазору 923 нафар ҷавонон ва волидайни онҳо доир гардидааст, - гуфтанд, аз Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши вилоят.
Натиҷаи чунин тадбирҳост, ки ҷавонони вилоят сол аз сол дар самти ватандӯстӣ ва илмомӯзӣ ба натиҷаҳои назаррас ноил гардида истодаанд. Сол ба сол зиёд шудани шумораи ғолибон аз озмуну олимпиадаҳои байналмилалӣ, афзоиши шумораи гирандагони стипендияҳо ва амсоли ин далели гуфтаҳои болост.
Ба гуфтаи масъулини соҳа айни ҳол шумораи умумии гирандагони стипендияҳо дар вилоят 1538 нафар аст, ки аз ин шумора 845 нафар гирандагони Стипендияи президентӣ, 130 нафар гирандагони Стипендияи раиси вилоят барои донишҷӯён, магистрантон ва аспирантони муассисаҳои таҳсилоти олӣ ва миёнаи касбӣ, 519 нафар гирандагони стипендияи раисони шаҳру ноҳияҳо мебошад.
Дар самти тарбияи ҷисмонӣ ва оммавигардонии варзиш низ дар вилоят то имрӯз корҳои назаррасе ба сомон расонида шудааст.
Мувофиқи маълумоти оморӣ дар вилоят 2 ҳазору 930 иншооти варзишӣ, новобаста аз шакли моликияташон ба қайд гирифта шудаанд, ки аз ин 42 мактаби варзишӣ 49 варзишгоҳ, 1995 майдончаи варзишӣ, 636 толори варзишӣ, 40 ҳавзи шиноварӣ ва 8 маҷмааи варзишӣ, 160 иншооти махсуси варзишӣ, аз қабили тир, боулинг, фитнес ва клубҳои ихтиёрӣ фаъолият доранд.
Дар 9 моҳи соли 2023 бошад, дар шаҳру ноҳияҳои вилоят, дар маҷмуъ, 50 иншооти варзишӣ, аз ин 12 толори варзишӣ, 1 корти теннис, 1 ҳавзи шиноварӣ ва 36 майдончаи варзишӣ аз ҳисоби буҷети маҳаллӣ ба маблағи 8 миллиону 20 ҳазор сомонӣ ва аз ҳисоби соҳибкорон ба маблағи 14 миллиону 225 ҳазор сомонӣ мавриди истифода қарор дода шуд.
Чигунае, ки аз Раёсати ҷавонон ва варзиши вилоят ба мо иттилоъ доданд, вобаста ба таҳкими тарзи ҳаёти солим, оммавӣ гардондани варзиш ва бо ин васила дурусту мақсаднок истифода бурдани иншоотҳои варзишӣ аз ҷониби масъулини Раёсат ва бахшҳои он дар шаҳру ноҳияҳо 7969 чорабиниҳои гуногуни варзишӣ бо иштироки 466083 нафар сокинон, махсусан наврасону ҷавонон баргузор гардидааст.
Аз ҳисоби ғолибон ва ҷоизадорони мусобиқаҳо, дастаи мунтахаби вилоят дар ҳайати 4 ҳазору 592 варзишгар, аз ҷумла 1 ҳазору 46 нафар бонувон, дар 78 мусобиқаи ҷумҳуриявӣ ва чемпионатҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон иштирок ва ба гирифтани 854 медали тилло, 794 медали нуқра ва 786 медали биринҷӣ мушарраф гардиданд.
Ҳамзамон, варзишгарони вилоят дар ҳайати 411 нафар, аз ҷумла 106 бону дар ҳайати дастаи мунтахаб дар 48 мусобиқоти байналмилалӣ сафарбар гардида, ба хазинаи варзишии вилоят 208 медал, аз ҷумла 59 медали тилло, 59 нуқра ва 90 биринҷӣ оварданд.
Илова бар ин, 10 нафар варзишгарони вилояти Суғд ба дастаи мунтахаби кишвар шомил гардида, дар 4 мусобиқоти байналмилалӣ, Гранд-Прӣ аз рӯи намуди ҷудо, якумин Чемпионати Осиё оид ба гӯштингирӣ ва Ҷоми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба гӯштини ҷудо, ки дар шаҳри Душанбе ва ноҳияи Данғара баргузор гардид, иштирок намуда, дар натиҷа ба гирифтани 2 нишони тилло муяссар гардиданд.
Эмомалӣ Раҳмон
Суғд ҳамчун вилояти саноатӣ солҳост барои рушди иҷтимоиву иқтисодии мамлакат саҳми муносиб мегузорад. Рушди бемайлони соҳаҳои гуногун дар ин вилоят далели саҳмгузории бевоситаи ҳар як сокини ин минтақа дар рушди кишвар маҳсуб меёбад. Ин нуктаро Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар яке аз вохӯриҳояшон низ қайд кардаанд: “Вилояти Суғд яке аз минтақаҳои аз лиҳози иқтидори саноативу кишоварзӣ бузурги Тоҷикистон буда, бо дастгирии Ҳукумати мамлакат рушди бомароми соҳаҳои иқтисодиву иҷтимоии он таъмин шуда истодааст”.
САНОАТ. 700 КОРХОНА ДАР 5 СОЛ
Бо дарназардошти аҳамияти соҳаи саноат дар ҳалли масъалаҳои иқтисодиву иҷтимоӣ ва таъсиси ҷойҳои корӣ пешниҳод менамоям, ки саноатикунонии босуръати кишвар ҳадафи чоруми миллӣ эълон карда шавад.
Эмомалӣ Раҳмон
Бо такя ба боварии Пешвои миллат ва ҳисси баланди ватандӯстии сокинони вилоят мо имрӯзҳо шоҳиди боло рафтани нишондиҳандаҳои рушди иқтисодии ин минтақа гашта истодаем. Чигунае, ки дар маҷлиси ҷамъбастӣ доир ба натиҷаҳои рушди иҷтимоию иқтисодии вилояти Суғд дар 9 моҳи соли 2023 қайд гардид, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии вилояти Суғд бо мақсади таъмини рушди устувори иқтисодиёт, баланд бардоштани сатҳи зиндагии мардум ва ҳалли масъалаҳои иҷтимоӣ таъсиси коргоҳҳои нави саноатӣ, истифодаи самараноки иқтидорҳои мавҷуда, тавсеаи раванди рушди соҳаҳои савдову хизматрасонӣ, дастгирии соҳибкорӣ, рушди сохтмон ва шаҳрсозӣ, баланд бардоштани ҳосилнокии зироатҳо ва боғу токзорро аз самтҳои афзалиятноки фаъолияти худ қарор дода, дар ин замина тадбирҳои заруриро роҳандозӣ намудааст.
- Дар натиҷа нишондиҳандаи рушди минтақа давоми 9 моҳи соли 2023 ба 24,4 миллиард сомонӣ расида, рушди он нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта ба 108,2 фоиз баробар гардид. Ҳамчунин ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ дар вилоят ба маблағи 18 миллиарду 158,1 млн. сомонӣ расонида шуд, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта суръати афзоиш бо назардошти индекси нархҳо 107,5 фоиз таъмин гардид. Дар ин давра таваҷҷуҳи асосӣ ба истеҳсоли маҳсулоти воридотивазкунанда ва ба содирот нигаронидашуда равона карда шуд. Аз ҷумла, дар моҳҳои январ-сентябри соли 2023-юм 982,0 ҳазор тонна семент ва 1 миллиону 107,9 тонна ангишт истеҳсол шудааст,- гуфт муовини раиси вилоят.
Чи гунае, ки аз ҳисоботҳои оморӣ бармеояд, айни ҳол дар вилоят 1057 корхонаи саноатӣ (37 корхонаи хизматрасонии саноатӣ ва 1020 корхонаи истеҳсолӣ) мавҷуд буда, дар баробар ба истиқболи ҷашни 35-солагии Истиқлоли давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар вилоят бунёди зиёда аз 700 корхонаву коргоҳи нави саноатӣ, бо зиёда аз 14,0 ҳазор ҷойи нави корӣ ба нақша гирифта шудааст.
Аз дастгоҳи раиси вилоят барои мо маълумот доданд, ки тибқи нақша дар соли 2023 ба истифода додани 150 корхонаву коргоҳи нави саноатӣ, бо 3000 ҷойи нави корӣ пешбинӣ гардида, давоми 9 моҳи соли 2023 дар миқёси вилоят 217 корхонаву коргоҳи нав, бо 2 ҳазору 41 ҷойи нави корӣ ба фаъолият шуруъ намуданд.
- Баҳри иҷрои дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҳамбастагӣ бо сохторҳои дахлдор ва соҳибкорону ҷомеаҳои меҳнатӣ ҷиҳати бун-ёди корхонаҳои дӯзандагии либоси миллию мактабӣ ва пойафзолдӯзӣ тадбирҳои судманд андешида шуда истодаанд. Дар соли 2023 корбарӣ дар самти бунёди корхонаву коргоҳҳои дӯзандагӣ ва истеҳсоли пойафзол идома ёфта, давоми 9 моҳи соли ҷорӣ 8 коргоҳи нави дӯзандагӣ, бо 79 ҷойи нави корӣ таъсис дода шуд,- гуфта шуд маҷлиси ҷамъбастӣ.
Ҳамчунин дар натиҷаи татбиқи ҳадафмандонаи саноатикунонии босуръати кишвар дар вилоят нишондиҳандаҳои истеҳсолии соҳаи саноати нассоҷӣ беҳтар гардидааст, ки зиёдшавии ҳаҷми содироти калобаи пахтагӣ ва либосворӣ аз он дарак медиҳад. Дар 9 моҳи соли ҷорӣ ба маблағи 8,4 млн. доллари ИМА 3 ҳазору 403 тонна калоба ва ба маблағи 18,7 млн. доллар 1 ҳазору 189 тонна либосворӣ ба бозори хориҷӣ бароварда шуда, афзоиш нисбат ба ҳамин давраи соли қаблӣ мутаносибан 6,8 млн. доллар ва 1,85 млн. долларро ташкил намудааст.
КИШОВАРЗӢ. ҲАҶМИ ИСТЕҲСОЛ 12 МИЛЛИАРДУ 686,4 МЛН. СОМОНӢ
Баъди ба даст овардани истиқлоли давлатӣ дар кишвари мо ислоҳоти куллии соҳаи кишоварзӣ, аз ҷумла ислоҳоти замин амалӣ гардида, фаъолияти соҳа ба шароити даврони муосир мутобиқ гардонида шуд.
Эмомалӣ Раҳмон
Дар баробари рушди саноат дар вилояти Суғд ба соҳаи кишоварзӣ низ аҳамияти хосса зоҳир гардида, кишоварзони вилоят ҷиҳати пешрафти соҳа тадбирҳои судманд меандешанд.
Тавре аз ҳисоботҳои оморӣ бармеояд, ба ҳолати 1 октябри соли 2023 дар ҳамаи шаклҳои хоҷагидории вилоят ба маблағи 12 миллиарду 686,4 млн. сомонӣ маҳсулоти кишоварзӣ истеҳсол карда шуда, суръати афзоиш нисбати ҳамин давраи соли гузашта 115 фоиз таъмин гардидааст.
Дар ин давра 126 ҳазору 359 тонна маҳсулоти кишоварзӣ ба маблағи 28,6 млн. доллар содирот шудааст. Дар ҳаҷми умумии маҳсулоти кишоварзии содиротшуда ҳиссаи хушкмева 67,5 фоизро дар бар гирифта, дар ин давра содирот ба намуди аслӣ 20 ҳазору 407 тонна афзуда, ба маблағи 19,3 млн. доллар 57 ҳазору 121 тонна хушкмева содирот шудааст.
Бино ба маълумоти Раёсати кишоварзии вилояти Суғд соли ҷорӣ тибқи структураи кишти тасдиқгардида ва мақсаднок истифода бурдани захираҳои мавҷуда дар ҳамаи шаклҳои хоҷагидории вилоят дар майдони 280 ҳазору 318 гектар замин кишти зироатҳо гузаронида шуд. Аз ҷумла, масоҳати кишти ғалладонагиҳо бе ҷуворимаккаи дон 119 ҳазору 958,2 гектар, аз ҷумла гандум 55,1 ҳазор гектар, ҷав 49 ҳазору 452 гектар, шолӣ 8 ҳазору 605 гектар, лӯбиёгиҳо 4 ҳазору 888 гектар ва ҷуворимаккаи дон 7 ҳазору 151 гектар, картошка 25 ҳазору 712 гектар, сабзавот 18 ҳазору 456 гектар, пиёз 4 ҳазору 867 гектар, полезиҳо 5 ҳазору 658 гектар ва зироатҳои хӯроки чорво 46 ҳазору 479 гектарро ташкил медиҳад. Майдони кишти зироати асосӣ, яъне пахта дар майдони 50 ҳазор гектар гузаронида шудааст.
Соли 2023 тибқи супориши Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дурнамои кишти такрории зироатҳои кишоварзӣ дар масоҳати 30000 гектар, аз ҷумла дар хоҷагиҳои ҷамоавию деҳқонӣ дар масоҳати 24927 гектар пешбинӣ шудааст. Дурнамои кишти такрорӣ дар хоҷагиҳои ҷамоавию деҳқонӣ нисбат ба соли қаблӣ 5565 гектар зиёд пешбинӣ шуда, тибқи маълумотҳои фаврӣ дар 9 моҳи соли ҷорӣ майдони умумии кишти такрорӣ дар хоҷагиҳои ҷамоавию деҳқонӣ 23 ҳазору 387 гектарро ташкил намудааст.
Дар моҳҳои январ-сентябри соли 2023 бо мақсади таъмини аҳолии вилоят бо маводи озуқа ва танзими нархҳои бозори истеъмолӣ 34 маротиба ярмарка гузаронида, дар маҷмуъ, ба миқдори 3 ҳазору 853 тонна маҳсулот, аз ҷумла 590 тонна орд, 210 тонна равғани растанӣ, 152 тонна гӯшти чорвою паранда, 140 тонна шакар, 172 тонна биринҷ, 726 тонна картошка, 384 тонна сабзӣ, 502 тонна бехпиёз, 325 тонна сабзавоти гуногун, 228 тонна меваҳои гуногун, 41 тонна консерва ва обҳои ташнагишикан, 1 миллиону 121 ҳазор дона тухм ва дигар маҳсулоти хӯрокворӣ бо нархҳои дастрас ба фурӯш бароварда шуданд.
ҶАЛБИ САРМОЯ - ОМИЛИ РУШД
Ҳукумати Тоҷикистон дар Стратегияи миллии рушд барои давраи то соли 2030 ба таъмин намудани пешрафти бахши хусусӣ тавассути ҷалби сармоя эътибори махсус зоҳир карда, онро яке аз ҳадафҳои сиёсати иқтисодӣ эътироф намудааст.
Эмомалӣ Раҳмон
Маврид ба ёдоварист, ки дар баробари рушд ёфтани соҳаҳои гуногун дар вилояти Суғд, инчунин барои ҷалби сармоя шароити созгор фароҳам оварда шудааст. Баҳри фароҳам овардани муҳити мусоиди инвеститсионӣ дар доираи ҷалби сармояи дохилию хориҷӣ корҳои муайян ба сомон расонида, дар моҳҳои январ-июни соли 2023 ба иқтисодиёти вилоят ба маблағи 130,8 млн. доллари ИМА сармоягузории ватанию хориҷӣ ҷалб гардидаанд, ки аз он 108,3 млн. доллар сармояи хориҷӣ ва 22,5 млн. доллар сармояи ватанӣ мебошад.
Дар давраи ҳисоботӣ воридоти сармояи мустақим ба 15,8 млн. доллар ва ҳар гуна сармоягузориҳо ба 51,9 млн. доллар баробар шудааст.
Бо мақсади муаррифии маҳсулоти истеҳсоли ватанӣ ва мусоидат ба рушди содирот, инчунин, баҳри ҷалби бештари сармоягузориҳои хориҷӣ, бо ҷалби бахши молиявию қарзӣ, ташкилотҳои сайёҳӣ, шарикони рушди Тоҷикистон, бизнес-ассотсиатсияҳо, намояндагони корпуси дипломатӣ, созмонҳои байналхалқӣ ва доираҳои соҳибкории ватанию хориҷӣ ҳамкориҳои судманд роҳандозӣ гардида истодаанд.
МАОРИФ - СОҲАИ АФЗАЛИЯТНОК
Воқеан, илму дониш аз замонҳои хеле қадим то даврони мо неруи асосӣ ва воситаи пешбарандаи ҳар як ҷомеа, аз ҷумла Тоҷикистони мо ба ҳисоб меравад.
Эмомалӣ Раҳмон
Дар вилояти Суғд ба соҳаи маориф ҳамчун соҳаи муҳим ва афзалиятноки сиёсат назар карда, ин соҳа ҳамчун захираи стратегии инкишофи зеҳнӣ ва омили муҳимтарини таҳкими давлатдорӣ таҳти таваҷҷуҳи доимии масъулини вилоят қарор дорад.
Мувофиқи маълумоти оморӣ соли таҳсили 2022-2023 дар вилоят 281 муассисаи таҳсилоти томактабӣ, аз ҷумла 208 муассисаи таҳсилоти томактабии тобеи шуъбаи маорифи шаҳру ноҳияҳо, 12 муассисаи таҳсилоти томактабии тобеи ташкилоту корхонаҳо ва 61 муассисаи таҳсилоти томактабии хусусӣ фаъолият намуда, 44 ҳазору 883 кӯдакро ба тарбия фаро гирифтаанд. Дар ин баробар дар вилоят 952 муассисаи таҳсилоти умумӣ фаъолият дошта, дар онҳо 570 ҳазору 596 нафар, аз ҷумла 280 ҳазору 26 нафар духтарон ба таълиму тарбия фаро гирифта шудаанд.
Дар 9 моҳи соли 2023 дар вилоят 27 иншооти соҳаи маориф бо 4 ҳазору 755 ҷои нишаст, аз ҷумла дар назди 23 муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ 137 синфхона бо 4 ҳазору 170 ҷойи нишаст, 4 муассисаи таҳсилоти томактабӣ бо 585 ҷойи нишаст ба истифода дода шудааст.
ҶАВОНОН ВА ВАРЗИШ – ТАТБИҚИ БОМАРОМИ БАРНОМАҲОИ ДАВЛАТӢ
Мо ҷавононро бояд тавре тарбия карда, ба камол расонем, ки онҳо фардо тавонанд Ватан ва давлатро соҳибӣ кунанд, онро обод созанд, боз ҳам пешрафта гардонанд ва миллату давлати худро ба аҳли башар ба таври шоиста муаррифӣ намоянд.
Эмомалӣ Раҳмон
Дар вилояти Суғд дар самти кор бо ҷавонон ва варзиш аз рӯи 10 самти афазалиятноки соҳа корҳо ба роҳ монда шуда, ҷиҳати татбиқи босифати сиёсати давлатии ҷавонон ва варзиш дар асоси санадҳои танзимкунандаи соҳа ва дастуру супоришҳои Ҳукумати кишвар корҳои зиёде амалӣ гашта истодааст.
Тарбияи ҷавонон дар руҳияи ватандӯстӣ яке аз самтҳои афзалиятноки соҳа ба ҳисоб рафта, масъулини соҳа ба таври мақсаднок ва ҳадафмандона корҳои назаррасеро ба иҷро расонида истодаанд. Ҷиҳати иҷрои нақшаи чорабиниҳои тарбияи ватандӯстӣ ва таҳкими ҳувияти миллии ҷавонони Тоҷикистон дар вилоят дар шаҳру ноҳияҳо рӯзи дарҳои кушод, мулоқоту вохӯриҳо ва дигар чорабиниҳои мақсадноки фарҳангиву варзишӣ баргузор карда мешавад.
Ба гуфтаи масъулини Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши вилоят ҷараёни татбиқи барномаҳои вусъатдори давлатӣ дар самти кор бо ҷавонон бо усулҳои нави кор бо насли ҷавон ва тадбирҳои самарабахш таҳия ва амалӣ карда шуда истодааст.
Тамоми тадбирҳои андешида вобаста ба амалигардонии сиёсати давлатии ҷавонон соли 2023 дар доираи “Барномаи миллии рушди иҷтимоии ҷавонон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2022-2026” ва “Нақшаи чорабиниҳои тарбияи ватандӯстӣ ва таҳкими ҳувияти миллии ҷавонони Тоҷикистон барои соли 2023” амалӣ гардиданд.
- Дар самти ба роҳ мондани корҳои фаҳмондадиҳӣ оид ба баланд бардоштани ҳисси ватандӯстии ҷавонон, худшиносиву зиракии сиёсии онҳо, арҷгузорӣ ба муқаддасоти давлат ва хизмат ба Ватан, пешгирии омилҳои номатлуби ифротгароёна, терроризму экстремизм, ҳуқуқвайронкунию ҷинояткорӣ ва амалишавии 10 самти афзалиятноки сиёсати давлатии ҷавонон масъулин корро ҷоннок карда, дар доираи нақшаи чорабиниҳо масъулини сохторҳои маҳаллӣ мулоқоту вохӯриҳо миёни ҷавонони синни 14 – 16 ва аз 17-сола боло ва волидайни онҳо дар заминаи муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумии шаҳру ноҳияҳои вилоят, аз рӯи усули деҳа ба деҳа ва маҳалла ба маҳалла дар маҷмӯъ 2164 хониши сиёсӣ бо фарогирии 134 ҳазору 923 нафар ҷавонон ва волидайни онҳо доир гардидааст, - гуфтанд, аз Раёсати кор бо ҷавонон ва варзиши вилоят.
Натиҷаи чунин тадбирҳост, ки ҷавонони вилоят сол аз сол дар самти ватандӯстӣ ва илмомӯзӣ ба натиҷаҳои назаррас ноил гардида истодаанд. Сол ба сол зиёд шудани шумораи ғолибон аз озмуну олимпиадаҳои байналмилалӣ, афзоиши шумораи гирандагони стипендияҳо ва амсоли ин далели гуфтаҳои болост.
Ба гуфтаи масъулини соҳа айни ҳол шумораи умумии гирандагони стипендияҳо дар вилоят 1538 нафар аст, ки аз ин шумора 845 нафар гирандагони Стипендияи президентӣ, 130 нафар гирандагони Стипендияи раиси вилоят барои донишҷӯён, магистрантон ва аспирантони муассисаҳои таҳсилоти олӣ ва миёнаи касбӣ, 519 нафар гирандагони стипендияи раисони шаҳру ноҳияҳо мебошад.
Дар самти тарбияи ҷисмонӣ ва оммавигардонии варзиш низ дар вилоят то имрӯз корҳои назаррасе ба сомон расонида шудааст.
Мувофиқи маълумоти оморӣ дар вилоят 2 ҳазору 930 иншооти варзишӣ, новобаста аз шакли моликияташон ба қайд гирифта шудаанд, ки аз ин 42 мактаби варзишӣ 49 варзишгоҳ, 1995 майдончаи варзишӣ, 636 толори варзишӣ, 40 ҳавзи шиноварӣ ва 8 маҷмааи варзишӣ, 160 иншооти махсуси варзишӣ, аз қабили тир, боулинг, фитнес ва клубҳои ихтиёрӣ фаъолият доранд.
Дар 9 моҳи соли 2023 бошад, дар шаҳру ноҳияҳои вилоят, дар маҷмуъ, 50 иншооти варзишӣ, аз ин 12 толори варзишӣ, 1 корти теннис, 1 ҳавзи шиноварӣ ва 36 майдончаи варзишӣ аз ҳисоби буҷети маҳаллӣ ба маблағи 8 миллиону 20 ҳазор сомонӣ ва аз ҳисоби соҳибкорон ба маблағи 14 миллиону 225 ҳазор сомонӣ мавриди истифода қарор дода шуд.
Чигунае, ки аз Раёсати ҷавонон ва варзиши вилоят ба мо иттилоъ доданд, вобаста ба таҳкими тарзи ҳаёти солим, оммавӣ гардондани варзиш ва бо ин васила дурусту мақсаднок истифода бурдани иншоотҳои варзишӣ аз ҷониби масъулини Раёсат ва бахшҳои он дар шаҳру ноҳияҳо 7969 чорабиниҳои гуногуни варзишӣ бо иштироки 466083 нафар сокинон, махсусан наврасону ҷавонон баргузор гардидааст.
Аз ҳисоби ғолибон ва ҷоизадорони мусобиқаҳо, дастаи мунтахаби вилоят дар ҳайати 4 ҳазору 592 варзишгар, аз ҷумла 1 ҳазору 46 нафар бонувон, дар 78 мусобиқаи ҷумҳуриявӣ ва чемпионатҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон иштирок ва ба гирифтани 854 медали тилло, 794 медали нуқра ва 786 медали биринҷӣ мушарраф гардиданд.
Ҳамзамон, варзишгарони вилоят дар ҳайати 411 нафар, аз ҷумла 106 бону дар ҳайати дастаи мунтахаб дар 48 мусобиқоти байналмилалӣ сафарбар гардида, ба хазинаи варзишии вилоят 208 медал, аз ҷумла 59 медали тилло, 59 нуқра ва 90 биринҷӣ оварданд.
Илова бар ин, 10 нафар варзишгарони вилояти Суғд ба дастаи мунтахаби кишвар шомил гардида, дар 4 мусобиқоти байналмилалӣ, Гранд-Прӣ аз рӯи намуди ҷудо, якумин Чемпионати Осиё оид ба гӯштингирӣ ва Ҷоми Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба гӯштини ҷудо, ки дар шаҳри Душанбе ва ноҳияи Данғара баргузор гардид, иштирок намуда, дар натиҷа ба гирифтани 2 нишони тилло муяссар гардиданд.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед