ВАРЗИШ
Панҷшанбе 25 Апрел 2024 04:46
Ё намоиши чанд анъанаи гӯштини миллии тоҷикӣ дар иҷрои паҳлавон Искандаршоҳ
Фурсате фаро расид, ки мо ба қадри кору зиндагии бенуқсон ва арзандаи устодони худ бирасем. Бигузор насли ҷавони мо бидонад, ки Искандаршоҳ Раҳматуллоев барин устодон ҷиҳати тарбия, камолот, сарсабзии мо - паҳлавонон ва рушду такомули варзиши тоҷик чӣ қадар заҳматҳо кашидаанд.
Саидмуъмин Раҳимов
ИСКАНДАРШОҲ РАҲМАТУЛЛОЕВ КӢ БУД?
Искандаршоҳ Раҳматуллоев 5 ноябри соли 1919 дар деҳаи Равнови ноҳияи Дарвоз таваллуд шуда, солҳои 30-юми асри XX ҳамроҳи оилаи хеш ба шаҳри Кӯлоб мекӯчад. Номбурда устоди гӯштин, Мураббии хизматнишондодаи ҶШС Тоҷикистон, узви дастаи яккачини гӯштингирони шаҳри Кӯлоб ва узви дастаи гӯштингирони Тоҷикистон буд. Ӯ инчунин иштирокчӣ ва ғолиби Спартакиадаи ҷумҳуриҳои Осиёи Миёна ва Қазоқистон дар солҳои 1951 ва 1953 буда, дорандаи ду медали тилло мебошад ва ӯро дар гӯштини миллӣ ҳамчун асосгузори “Ҳалуки искандарӣ” мешиносанд.
Мувофиқи гувоҳи мадракҳои таърихӣ маросими гӯштингирии тоҷикӣ бо мусиқӣ оғоз шуда, дар рафти гӯштингирӣ ромишгарон бо навои мусиқӣ ва баъзан бо овозхонии ҳофизон табъи пахлавононро болида сохта, як фазои дилошӯби фараҳбахш созмон медоданд.
Ҳангоми пирӯзии паҳлавони ғолиб марши ғалаба навохта мешуд ва паҳлавон ҷавлонзанон дар майдон гӯё рақси ғолибро иҷро мекард. Маҳз ҳамин рафтор майдони гӯштингириро чунон гуворо ва ҷолиб мегардонд, ки дар асл аз саҳнаи театр камӣ надошт ва Искандаршоҳ Раҳматуллоев кулли ин санъатро бо маҳорати воло иҷро мекард.
- Ман, ки худ аз мактаби таҷрибаи пешқадами паҳлавонии ин марди шариф ва майдондидаю нотакрор гузаштаам, басо дарк намудаам, ки устоди зиндаёд Искандаршоҳ Раҳматуллоев барои мо – ҷавонон, то ба кадом андоза муаллими сахтгир ва меҳрубон буданд. Агар дар тӯю маъракаҳои суннатӣ ва ҷашнӣ паҳлавонони шинохтаи мардумӣ Искандаршоҳ Раҳматуллоев, Мирзоавлиё Олимов, Афғон Саидов, Минҳоҷ паҳлавони ховалингӣ, Абдуманон Зокиров, Азалшо Олимов ба майдони гӯштин мебаромаданд, кас аз тамошои ҳунар ва истеъдоди волои онҳо ҷаҳон-ҷаҳон завқ мебурд. Бахусус, вақте устоди мо - Искандаршоҳ гӯштин мегирифт, аз рақсу бозӣ, табассумҳои малеҳу гуворояш ҳариф як олам руҳ мегирифт. Зеро ӯ ба тамоми нозукиҳо салосату нафосат ва муқаддасоти гӯштинро риоя мекард, - қайд мекунад ҷаҳонпаҳлавон Саидмуъмин Раҳимов дар хотироти хеш.
Гуфта мешавад, ки сабаби асосии ба арсаи гӯштин омадани Саидмуъмин Раҳимов маҳз Искандаршоҳ Раҳматуллоев аст. Дар ин бобат дастпарвари Искандаршоҳ Раҳматуллоев ва яке аз дӯстони наздики ҷаҳонпаҳлавон Ҷӯрабек Вазирбеков чунин нақл мекунад:
“Ҳангоми вохӯрӣ бо Саидмуъмин дар деҳаи Ҷорубқул барои устод лозим омад, ки аз роҳбари колхоз ва падари Саидмуъмин иҷозати бурдани ӯро гирад. Падари Саидмуъмин, ки бо устод ғоибона шинос буд, аз омадани ӯ хеле шод буд. Ӯ ба устод ҳангоми хайрухуш намудан гуфт: “Саидмуъминро ба ту супоридам ва туро ба Худо”. Муддати муаяйн то донишҷӯ шудану бо хобгоҳ таъмин гаштан, Саидмуъмин дар хонаи устод Искандаршоҳ Раҳматуллоев зиндагӣ мекард”.
Ҳамин анъанаи миллии гӯштингирии Искандаршоҳ буд, ки тамошобинон ҳангоми пой ба майдони гӯштин ниҳоданаш ба ваҷд омада, аз ҳар тараф “рақси уқобро бикун паҳлавон!”, “ҳалолат бод, ин ҳалук моли ту аст!”, “аҳсану офарин ба маҳоратат!” ва ба монанди ин садо баланд карда, руҳияи паҳлавонро болида месохтанд.
Шуҳрату шони Искандаршоҳ Раҳматуллоев натанҳо байни мардуми минтақаи Кӯлоб, балки дар ИҶШС беандоза буд. Барои то ба ин сатҳ расидан Искандаршоҳ заҳматҳои зиёд кашида, соатҳои дароз тамрин мекард, то ки тарзу усулҳои гӯштингириашро сайқал дода, табъи тамошобинонро тавассути бозиҳои хеш боз ҳам болидатар созад. Гӯштин барояш як навъи санъати баланди касбӣ ва шохаи муҳимтарини фарҳанг маҳсуб мешуд. Ӯ дар воқеъ, дилбохтаи санъат ва сарсупурдаи асили маданияти гӯштингирӣ буд. Гӯё ӯро модар барои ин санъати воло – гӯштини миллии тоҷикӣ офарида бошад, ки то ҳол Кӯлоби бостонӣ ба номаш ифтихор дорад.
ЛАВҲИ ИФТИХОР
Ба хотири огоҳии бештар пайдо намудан дар мавриди фаъолияти варзишӣ ва ҷамъиятии Искандаршоҳ кулли ҳаводоронашро месазад, то як маротиба сар ба осорхонаи 2700 – солагии Кӯлоби бостонӣ бизананд. Соли 2019 замоне, ки садсолагии паҳлавони номдорро ҷашн мегирифтанд, роҳбарияти осорхонаи 2700-солагии Кӯлоб ба хотири гиромидошти паҳлавони номдори ин диёр асосгузори “Ҳалуки искандарӣ” Искандаршоҳ Раҳматуллоев гӯшаи алоҳидае бун-ёд намуданд, ки ҳама дастоварду корномаи ин абармард дар он лавҳ маҳфуз дошта мешавад.
ҲАЛУКИ ИСКАНДАРӢ
Бояд гуфт, ки пайдоиши “Ҳалуки искандарӣ” ба солҳои 50 - уми асри XX рост меояд. Дар ин даврон гӯштингирӣ ҳамчун машғулияти дӯстдоштаи варзишии халқ равнақ ёфта буд. Мусобиқаҳои мардумӣ ё ба истилоҳ дарвешонаҳо макони мусоиде барои Искандаршоҳ буд ва дар чунин як чорабиниҳо касе дар гӯштингирӣ ба пои ӯ намерасид.
Ривоят мекунанд, ки паҳлавоне ба ҳалуки искандарӣ афтида, аз сад ҷон як ҷонаш намераҳиду тахтапушташ ҳатман заминро мелесид ва ҳатто агар фил дар ин ҳалук афтад, набояд умеди раҳоӣ кунад. Ва тарзи дурусти ин ҳалук чунин мебошад, ки паҳлавон бояд дасти рости ҳарифро сахт кашида, аз пои чапаш ҳалук андохта, ба қафо тела диҳад ва дар натиҷа ҳариф аниқу дақиқ ба тахтаи пушт меафтад.
Усули хоси гӯштингирии Раҳматуллоев ба варзишгарону мухлисон ниҳоят писад меомад. Ӯ гӯштингири нотакрор буд ва усулҳои истифодакардаи ӯ ҳаргиз такрор намешуданд. Ҳалукеро, ки муаллифаш Искандаршоҳ аст, хеле зебо буд ва ҳатман ба ғалаба мерасонд. Мардум онро “Ҳалуки искандарӣ” мегуфтанд ва дар муҳлати хеле кӯтоҳ аз усули мушаххас ба усули ғолиб мубаддал гашт. Агар мардум ҳангоми мусобиқаи паҳлавонон ҳалуки искандариро талаб менамуд, маънии онро дошт, ки варзишгар бояд ҳалукеро иҷро менамуд, ки ҳатман ба ғолибият оварад. “Ҳалуки искандарӣ” ин ҳалуки ғолибият буд. То ҳол мардум ҳангоми қувваозмоии гӯштингирон дар варзишгоҳҳо ва маъракаҳои мардумӣ ҳалуки искандариро талаб менамоянд.
Барои омӯхтани усули ҳалуки искандарӣ натанҳо аз шаҳри Кӯлоб, балки аз саросари вилояти онвақтаи Кӯлоб ҷавонону наврасон барои таълим гирифтан, назди Искандаршоҳ Раҳматуллоев меомаданд ва яке аз дилбастагони ин усул паҳлавони номдор, чемпиони 15 - каратаи Тоҷикистон Шеравлиё Мирзоавлиёв буд, ки аз ноҳияи Муъминобод барои санъати гӯштинро омӯхтан, назди Искандаршоҳ меомад. Гарчанде номбурда фарзанди яке аз саромадони гӯштини миллӣ Мирзовлиё Олимов бошад ҳам, аммо омӯхтани санъати ҳалуки искандарӣ барояш муҳим буд.
НАМОЁНТАРИН ДАСТОВАРД
Мирзоавлиё Олимов, Искандаршоҳ Раҳматуллоев, Замонашо Хайбаров ва Эргаш Сараевро метавон саромадони асосии гӯштини миллии муосир номид. Ин паҳлавонон на танҳо дар гӯштинҳои мардумӣ ва ҷумҳуриявӣ ғолиб буданд, балки онҳо аввали солҳои 50-уми асри ХХ шарафи гӯштини миллиро дар Чемпионати ҷумҳуриҳои Осиёи Марказӣ ва Қазоқистон бо муваффақият ҳимоя намуда, унвони чемпиониро соҳиб гашта буданд ва Искандаршоҳ Раҳматуллоев ин унвонро ду маротиба дар солҳои 1951 ва 1953 соҳиб гардида буд. Мирзоавлиё Олимов, Искандаршоҳ Раҳматуллоев ва Замонашо Хайбаров инчунин аввалин Устодони варзиши Ҷумҳурии Тоҷикистон буданд. Ин паҳлавонон дар байни мардум шуҳрати беандоза доштанд ва то ба ин давр гӯштини миллӣ аз доштани чунин паҳлавонони таҳамтан гиребони ифтихор меафшонад.
БА ЯК МАРД ЧИЛ ҲУНАР КАМ
Искандаршоҳ баробари як гӯштингири беҳамто буданаш, инчунин, маҳорати хуби навохтани асбобҳои мусиқӣ ва иҷрои бисёр олии рақси мардонаро дошт, ки ин маҳорат ӯро борҳо берун аз кишвар бурда буд ва иштирокаш дар даҳаи рӯзҳои фарҳангии собиқ ҷумҳуриҳои Иттиҳоди Шуравӣ, ки солҳои 50-ум дар шаҳри Маскав доир гардида буд, далели ин гуфтаҳост.
Инчунин, ӯ шуруъ аз солҳои 60-уми асри 20 дар Институти педагогии шаҳи Кӯлоб (ҳоло Донишгоҳи давлатии Кӯлоб ба номи Абуабдуллоҳ Рӯдакӣ) ба мураббигӣ мепардозад ва то охири умр ҳамчун муаллими калони кафедраи тарбияи ҷисмонӣ шогирдони зиёдеро ба воя расонидааст.
БА ҶОИ ХУЛОСА
Дар ҳоли ҳозир шогирдони Искандаршоҳ Раҳматуллоев - Абдулазиз Раҳматуллоев ва Саид Мирзоев барои дур нашудан аз асли хеш тарзу тариқаи гӯштини миллӣ ва нозукиҳои ҳалуки искандариро ба шогирдони хеш таълим медиҳанд ва ин аз он шаҳодат медиҳад, ки то он замоне чунин шогирдони вафодору содиқ зимоми мураббигӣ мекунанд, ҳеҷ гоҳ гӯштини миллӣ аз байн нахоҳад рафт ва номи саромадони он фаромӯш нахоҳад шуд.
Яҳё МАҲМАДНАБИЕВ, “ҶТ”
Фурсате фаро расид, ки мо ба қадри кору зиндагии бенуқсон ва арзандаи устодони худ бирасем. Бигузор насли ҷавони мо бидонад, ки Искандаршоҳ Раҳматуллоев барин устодон ҷиҳати тарбия, камолот, сарсабзии мо - паҳлавонон ва рушду такомули варзиши тоҷик чӣ қадар заҳматҳо кашидаанд.
Саидмуъмин Раҳимов
ИСКАНДАРШОҲ РАҲМАТУЛЛОЕВ КӢ БУД?
Искандаршоҳ Раҳматуллоев 5 ноябри соли 1919 дар деҳаи Равнови ноҳияи Дарвоз таваллуд шуда, солҳои 30-юми асри XX ҳамроҳи оилаи хеш ба шаҳри Кӯлоб мекӯчад. Номбурда устоди гӯштин, Мураббии хизматнишондодаи ҶШС Тоҷикистон, узви дастаи яккачини гӯштингирони шаҳри Кӯлоб ва узви дастаи гӯштингирони Тоҷикистон буд. Ӯ инчунин иштирокчӣ ва ғолиби Спартакиадаи ҷумҳуриҳои Осиёи Миёна ва Қазоқистон дар солҳои 1951 ва 1953 буда, дорандаи ду медали тилло мебошад ва ӯро дар гӯштини миллӣ ҳамчун асосгузори “Ҳалуки искандарӣ” мешиносанд.
Мувофиқи гувоҳи мадракҳои таърихӣ маросими гӯштингирии тоҷикӣ бо мусиқӣ оғоз шуда, дар рафти гӯштингирӣ ромишгарон бо навои мусиқӣ ва баъзан бо овозхонии ҳофизон табъи пахлавононро болида сохта, як фазои дилошӯби фараҳбахш созмон медоданд.
Ҳангоми пирӯзии паҳлавони ғолиб марши ғалаба навохта мешуд ва паҳлавон ҷавлонзанон дар майдон гӯё рақси ғолибро иҷро мекард. Маҳз ҳамин рафтор майдони гӯштингириро чунон гуворо ва ҷолиб мегардонд, ки дар асл аз саҳнаи театр камӣ надошт ва Искандаршоҳ Раҳматуллоев кулли ин санъатро бо маҳорати воло иҷро мекард.
- Ман, ки худ аз мактаби таҷрибаи пешқадами паҳлавонии ин марди шариф ва майдондидаю нотакрор гузаштаам, басо дарк намудаам, ки устоди зиндаёд Искандаршоҳ Раҳматуллоев барои мо – ҷавонон, то ба кадом андоза муаллими сахтгир ва меҳрубон буданд. Агар дар тӯю маъракаҳои суннатӣ ва ҷашнӣ паҳлавонони шинохтаи мардумӣ Искандаршоҳ Раҳматуллоев, Мирзоавлиё Олимов, Афғон Саидов, Минҳоҷ паҳлавони ховалингӣ, Абдуманон Зокиров, Азалшо Олимов ба майдони гӯштин мебаромаданд, кас аз тамошои ҳунар ва истеъдоди волои онҳо ҷаҳон-ҷаҳон завқ мебурд. Бахусус, вақте устоди мо - Искандаршоҳ гӯштин мегирифт, аз рақсу бозӣ, табассумҳои малеҳу гуворояш ҳариф як олам руҳ мегирифт. Зеро ӯ ба тамоми нозукиҳо салосату нафосат ва муқаддасоти гӯштинро риоя мекард, - қайд мекунад ҷаҳонпаҳлавон Саидмуъмин Раҳимов дар хотироти хеш.
Гуфта мешавад, ки сабаби асосии ба арсаи гӯштин омадани Саидмуъмин Раҳимов маҳз Искандаршоҳ Раҳматуллоев аст. Дар ин бобат дастпарвари Искандаршоҳ Раҳматуллоев ва яке аз дӯстони наздики ҷаҳонпаҳлавон Ҷӯрабек Вазирбеков чунин нақл мекунад:
“Ҳангоми вохӯрӣ бо Саидмуъмин дар деҳаи Ҷорубқул барои устод лозим омад, ки аз роҳбари колхоз ва падари Саидмуъмин иҷозати бурдани ӯро гирад. Падари Саидмуъмин, ки бо устод ғоибона шинос буд, аз омадани ӯ хеле шод буд. Ӯ ба устод ҳангоми хайрухуш намудан гуфт: “Саидмуъминро ба ту супоридам ва туро ба Худо”. Муддати муаяйн то донишҷӯ шудану бо хобгоҳ таъмин гаштан, Саидмуъмин дар хонаи устод Искандаршоҳ Раҳматуллоев зиндагӣ мекард”.
Ҳамин анъанаи миллии гӯштингирии Искандаршоҳ буд, ки тамошобинон ҳангоми пой ба майдони гӯштин ниҳоданаш ба ваҷд омада, аз ҳар тараф “рақси уқобро бикун паҳлавон!”, “ҳалолат бод, ин ҳалук моли ту аст!”, “аҳсану офарин ба маҳоратат!” ва ба монанди ин садо баланд карда, руҳияи паҳлавонро болида месохтанд.
Шуҳрату шони Искандаршоҳ Раҳматуллоев натанҳо байни мардуми минтақаи Кӯлоб, балки дар ИҶШС беандоза буд. Барои то ба ин сатҳ расидан Искандаршоҳ заҳматҳои зиёд кашида, соатҳои дароз тамрин мекард, то ки тарзу усулҳои гӯштингириашро сайқал дода, табъи тамошобинонро тавассути бозиҳои хеш боз ҳам болидатар созад. Гӯштин барояш як навъи санъати баланди касбӣ ва шохаи муҳимтарини фарҳанг маҳсуб мешуд. Ӯ дар воқеъ, дилбохтаи санъат ва сарсупурдаи асили маданияти гӯштингирӣ буд. Гӯё ӯро модар барои ин санъати воло – гӯштини миллии тоҷикӣ офарида бошад, ки то ҳол Кӯлоби бостонӣ ба номаш ифтихор дорад.
ЛАВҲИ ИФТИХОР
Ба хотири огоҳии бештар пайдо намудан дар мавриди фаъолияти варзишӣ ва ҷамъиятии Искандаршоҳ кулли ҳаводоронашро месазад, то як маротиба сар ба осорхонаи 2700 – солагии Кӯлоби бостонӣ бизананд. Соли 2019 замоне, ки садсолагии паҳлавони номдорро ҷашн мегирифтанд, роҳбарияти осорхонаи 2700-солагии Кӯлоб ба хотири гиромидошти паҳлавони номдори ин диёр асосгузори “Ҳалуки искандарӣ” Искандаршоҳ Раҳматуллоев гӯшаи алоҳидае бун-ёд намуданд, ки ҳама дастоварду корномаи ин абармард дар он лавҳ маҳфуз дошта мешавад.
ҲАЛУКИ ИСКАНДАРӢ
Бояд гуфт, ки пайдоиши “Ҳалуки искандарӣ” ба солҳои 50 - уми асри XX рост меояд. Дар ин даврон гӯштингирӣ ҳамчун машғулияти дӯстдоштаи варзишии халқ равнақ ёфта буд. Мусобиқаҳои мардумӣ ё ба истилоҳ дарвешонаҳо макони мусоиде барои Искандаршоҳ буд ва дар чунин як чорабиниҳо касе дар гӯштингирӣ ба пои ӯ намерасид.
Ривоят мекунанд, ки паҳлавоне ба ҳалуки искандарӣ афтида, аз сад ҷон як ҷонаш намераҳиду тахтапушташ ҳатман заминро мелесид ва ҳатто агар фил дар ин ҳалук афтад, набояд умеди раҳоӣ кунад. Ва тарзи дурусти ин ҳалук чунин мебошад, ки паҳлавон бояд дасти рости ҳарифро сахт кашида, аз пои чапаш ҳалук андохта, ба қафо тела диҳад ва дар натиҷа ҳариф аниқу дақиқ ба тахтаи пушт меафтад.
Усули хоси гӯштингирии Раҳматуллоев ба варзишгарону мухлисон ниҳоят писад меомад. Ӯ гӯштингири нотакрор буд ва усулҳои истифодакардаи ӯ ҳаргиз такрор намешуданд. Ҳалукеро, ки муаллифаш Искандаршоҳ аст, хеле зебо буд ва ҳатман ба ғалаба мерасонд. Мардум онро “Ҳалуки искандарӣ” мегуфтанд ва дар муҳлати хеле кӯтоҳ аз усули мушаххас ба усули ғолиб мубаддал гашт. Агар мардум ҳангоми мусобиқаи паҳлавонон ҳалуки искандариро талаб менамуд, маънии онро дошт, ки варзишгар бояд ҳалукеро иҷро менамуд, ки ҳатман ба ғолибият оварад. “Ҳалуки искандарӣ” ин ҳалуки ғолибият буд. То ҳол мардум ҳангоми қувваозмоии гӯштингирон дар варзишгоҳҳо ва маъракаҳои мардумӣ ҳалуки искандариро талаб менамоянд.
Барои омӯхтани усули ҳалуки искандарӣ натанҳо аз шаҳри Кӯлоб, балки аз саросари вилояти онвақтаи Кӯлоб ҷавонону наврасон барои таълим гирифтан, назди Искандаршоҳ Раҳматуллоев меомаданд ва яке аз дилбастагони ин усул паҳлавони номдор, чемпиони 15 - каратаи Тоҷикистон Шеравлиё Мирзоавлиёв буд, ки аз ноҳияи Муъминобод барои санъати гӯштинро омӯхтан, назди Искандаршоҳ меомад. Гарчанде номбурда фарзанди яке аз саромадони гӯштини миллӣ Мирзовлиё Олимов бошад ҳам, аммо омӯхтани санъати ҳалуки искандарӣ барояш муҳим буд.
НАМОЁНТАРИН ДАСТОВАРД
Мирзоавлиё Олимов, Искандаршоҳ Раҳматуллоев, Замонашо Хайбаров ва Эргаш Сараевро метавон саромадони асосии гӯштини миллии муосир номид. Ин паҳлавонон на танҳо дар гӯштинҳои мардумӣ ва ҷумҳуриявӣ ғолиб буданд, балки онҳо аввали солҳои 50-уми асри ХХ шарафи гӯштини миллиро дар Чемпионати ҷумҳуриҳои Осиёи Марказӣ ва Қазоқистон бо муваффақият ҳимоя намуда, унвони чемпиониро соҳиб гашта буданд ва Искандаршоҳ Раҳматуллоев ин унвонро ду маротиба дар солҳои 1951 ва 1953 соҳиб гардида буд. Мирзоавлиё Олимов, Искандаршоҳ Раҳматуллоев ва Замонашо Хайбаров инчунин аввалин Устодони варзиши Ҷумҳурии Тоҷикистон буданд. Ин паҳлавонон дар байни мардум шуҳрати беандоза доштанд ва то ба ин давр гӯштини миллӣ аз доштани чунин паҳлавонони таҳамтан гиребони ифтихор меафшонад.
БА ЯК МАРД ЧИЛ ҲУНАР КАМ
Искандаршоҳ баробари як гӯштингири беҳамто буданаш, инчунин, маҳорати хуби навохтани асбобҳои мусиқӣ ва иҷрои бисёр олии рақси мардонаро дошт, ки ин маҳорат ӯро борҳо берун аз кишвар бурда буд ва иштирокаш дар даҳаи рӯзҳои фарҳангии собиқ ҷумҳуриҳои Иттиҳоди Шуравӣ, ки солҳои 50-ум дар шаҳри Маскав доир гардида буд, далели ин гуфтаҳост.
Инчунин, ӯ шуруъ аз солҳои 60-уми асри 20 дар Институти педагогии шаҳи Кӯлоб (ҳоло Донишгоҳи давлатии Кӯлоб ба номи Абуабдуллоҳ Рӯдакӣ) ба мураббигӣ мепардозад ва то охири умр ҳамчун муаллими калони кафедраи тарбияи ҷисмонӣ шогирдони зиёдеро ба воя расонидааст.
БА ҶОИ ХУЛОСА
Дар ҳоли ҳозир шогирдони Искандаршоҳ Раҳматуллоев - Абдулазиз Раҳматуллоев ва Саид Мирзоев барои дур нашудан аз асли хеш тарзу тариқаи гӯштини миллӣ ва нозукиҳои ҳалуки искандариро ба шогирдони хеш таълим медиҳанд ва ин аз он шаҳодат медиҳад, ки то он замоне чунин шогирдони вафодору содиқ зимоми мураббигӣ мекунанд, ҳеҷ гоҳ гӯштини миллӣ аз байн нахоҳад рафт ва номи саромадони он фаромӯш нахоҳад шуд.
Яҳё МАҲМАДНАБИЕВ, “ҶТ”
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед