ВАҲДАТИ МИЛЛӢ - 20 СОЛ
Сешанбе 16 Апрел 2024 01:54
Ба Ваҳдати комил он вақт мерасем, ки...
Ваҳдати миллӣ яке аз арзишҳои волое мебошад, ки бо талошу заҳматҳои зиёд ба даст омадааст. Барои расидан ба ин неъмати бебаҳо роҳи тӯлонии пурпечутоб паси сар гардида, он чун офтобе дар фазои сулҳбори Тоҷикистон ба рӯҳу равони мардум ҷони тоза мебахшаду ба сӯи фардои дурахшони зиндагӣ раҳнамун месозад. Санаи 27 июн дар саҳифаи таърихи Ватан бо ҳарфҳои заррин сабт гардидааст, ки аз ҳар яки мо баҳри ҳифзу гиромидошти он масъулияти баландро тақозо менамояд. Ба муносибати Рӯзи Ваҳдати миллӣ бо Мирзошоҳрух Асрорӣ, раиси Кумитаи иҷроияи Ҳаракати ҷамъиятии Ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон суҳбат намудем, ки фишурдааш пешкаш мегардад.
- Устоди азиз! Аввалан Шуморо бо фарорасии Рӯзи Ваҳдати миллӣ табрик мегӯем. Дар ибтидои суҳбат ҳамбастагии истиқлолият бо Ваҳдатро шарҳ медодед?
- Албатта, ба истиқлолият расидан кори бисёр душвор аст. Халқи мо дар тӯли ҳазор соли баъд аз суқути давлати Сомониён давлати ягонаи тоҷикӣ надошт. Агарчанде пайваста бар зидди истилогарон дар мубориза буд, аммо давлат надошт. Имрӯз шукри Офаридгорро бояд кард, ки мо соҳиби давлати миллии худ ҳастем ва Ваҳдати ягона дорем. Истиқлолияти давлатӣ ва ҳам ваҳдати миллӣ ин ду вожа ва истилоҳеанд, ки барои мардуми Тоҷикистон бисёр азизу муқаддасанд. Агар мо вазни онҳоро дар ҷомеаи имрӯза мавриди санҷиш қарор диҳем, онҳоро баробарвазн дархоҳем ёфт. Гузашта аз ин Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон гуфта буданд, ки ба имзо расидани Созишномаи сулҳ ва ризоияти миллӣ ҷомеаи Тоҷикистонро ба ҳам овард ва истиқлолияту Ваҳдати миллӣ пайваста якдигарро пурра месозанд. Истиқлолият бе мавҷуд будани Ваҳдати миллӣ арзи ҳастӣ карда наметавонад. Ваҳдати миллӣ низ бидуни истиқлолият ҳеҷ аст. Аз ҳамин нуқтаи назар онҳо бисёр ҳамбастагии зич доранд. Агар дар ҷомеа ваҳдат надошта бошем, истиқлолияти худро ҳифз карда наметавонем. Ҳамеша, вақте ки ба мардум, хусусан ҷавонон муроҷиат мекунем, таъкид менамоем, ки тамоми кӯшиши худро баҳри ҳифзи истиқлолияти давлатӣ ва таҳкими Ваҳдати миллӣ равона созанд. Яъне ҳамон музаффариятҳое, ки истиқлолияти давлатӣ ба мо додааст, онҳоро ҳифз карда тавонанд ва Ваҳдати миллиро ҳамеша таҳким бахшанд.
- Дар пешрафти як кишвар Ваҳдат чӣ нақш дошта метавонад ва раванди ба даст овардани Ваҳдат ва нақши он дар Тоҷикистон чӣ гуна буд?
- Ба ваҳдат расидан кори осон набуд. Тоҷикон 8 давраи музокироти сулҳро паси сар намуданд, ки он омори расмӣ аст. Ба ғайр аз ин бисёр фаъолияти ғайрирасмӣ бо ташкилотҳои байналмилалӣ ва созмонҳои гунонгуни ҷаҳонӣ ва сарони кишварҳои ҳамсоя сурат гирифта буд. Инчунин бо қишрҳои гуногуни аҳолӣ, аҳзоби сиёсӣ, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ бисёр гуфтушунидҳое карда шуд, то ба ин Ваҳдати комил расидагӣ карда бошем. Аз ин рӯ Ваҳдати миллӣ пояи асосии пешрафти давлати миллии мо гардид. Ваҳдат барои пешрафти кишвар бисёр нақши муассир бозидааст. Агар мо Ваҳдати миллӣ намедоштем, ба ҳамин рӯзгори осуда, раванди созандагию бунёдкорӣ ҳеҷ гоҳ намерасидем. Вақте, ки оромии як ҷомеаро фаъолияти гурӯҳҳои тахрибкор халалдор мекунанд, агарчӣ давлати абарқудрат ҳам бошад, аз по хоҳад зад. Яъне танҳо ва танҳо ваҳдати сартосарӣ метавонад, давлату миллатро ба по хезонад ва пешрафтаю мутараққӣ созад. Имрӯз вақте сухан дар бораи идеяи миллӣ, андешаи миллӣ меравад, бояд асоси ин андешаҳо Ваҳдати миллӣ бошад.
- Нишонаҳои Ваҳдати комил кадомҳоянд?
- Мардум ҳамон вақт ба ваҳдати комил мерасанд, ки ҳамаи ҳадафҳои дар пеш гузоштаи иқтисодӣ, сиёсӣ, фарҳангӣ ва иҷтимоӣ таъмин карда шавад. Мо аз се ҳадафи дар пеш гузоштаи худ, ки якеаш аз бунбасти коммуникатсионӣ раҳонидани Тоҷикистон буд, баромадем. Воқеан ҳам, ҳамин чиз ба мустаҳкам гардидани пояҳои ваҳдат ва наздик шудани мардум мусоидат кард. Дар заминаи ин 2000 километр роҳҳои аҳамияти ҷумҳуриявӣ дошта, азнавсозӣ гардид. Ватан аз пора-пора шудан раҳо ёфт. Дар фасли зимистон ба ҳама минтақаҳои кишвар робитаи мустақим надоштем. Ба вилоятҳои Суғду Бадахшон дар ин фасл алоқаву рафту омадҳо қариб ки набуд. Бунёди роҳҳо мардумро хеле муттаҳид кард. Нишонаҳои ба Ваҳдати комил расидан, муттаҳидии комили мардум аст. Яке аз омилҳое, ки Ваҳдатро такмил мебахшад, манфиатҳои миллиро аз манфиатҳои маҳаллӣ, гурӯҳӣ, ҳизбӣ ва шахсӣ боло донистан аст. Бояд мо ҳамеша дар зери як идеяи миллатсозӣ муттаҳид бошем ва аз ҳама муқаддас дар назди мо давлату миллат бояд бошад.
- Дар пойдории Ваҳдати миллӣ нақши ҷавонон чӣ гуна аст ва Ваҳдат низ дар ҳаёти ҷавонон чӣ нақш дорад?
- Аслан мо дар кишвари ҷавон ва ҷавонон ба сар мебарем. Синну соли миёнаи мардуми кишвар 24 сол аст. Яъне мо давлат ва миллати ҷавон ҳастем. Аз ҳамин нуқтаи назар сиёсати ҷавонон ва пиёда сохтани ин сиёсат дар доираи давлат аз ҷониби Пешвои миллат бисёр як фаъолияти муҳим ва ҳадафнок ҳисобида шудааст. Соли ҷавонон эълон гаштан ҳам қадргузорӣ ба ҷавонон ҳамчун нерӯи бузурги муттаҳидкунанда ва пешбарандаи ҷомеа аст. Ҷавононро низ мебояд дарк кунанд, ки ин ватан ва марзу бумро каси дигаре ба ҷуз онҳо обод нахоҳад кард. Дар оянда соҳиби ҳамин ватан ва ҳамин миллат маҳз ҷавононанд. Дар пойдории Ваҳдати миллӣ низ нақши ҷавонон ҳалкунанда аст. Бе нерӯи ҷавонон ба ягон пешварӣ ва комёбӣ расидан муҳол аст. Ваҳдат ҷавононро ба ҳам меорад, мепайвандад. Вақте, ки ҷавонони як кишвар дар зери як ливо ба ҳам меоянду аз ваҳдату якдилӣ ҳарф мезананд, албатта дар ин миён рақобатҳои солим ба вуҷуд меояд, ки ба пешрафти онҳо нақши боризро хоҳад гузошт. Агар ваҳдат набошад, на рақобати солим вуҷуд дорад, на пешрафти чашмрас дар ҳаёти ҷавонон.
- Мегӯянд, ваҳдат гуногунандеширо намеписандад, андешаи Шумо чӣ гуна аст?
- Ҳар нафаре, ки мегӯяд ваҳдат гуногунандеширо намеписандад, ғалат мекунад. Дар дохили худи ҳаракати Ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон мо намояндагони тамоми ҳизбҳоро дорем, ки албатта ҳар ҳизб мақсаду маром ва ҳадафҳои худро дорад. Ҳамин андешаи миллӣ онҳоро дар доираи як ҳаракати ҷамъиятӣ муттаҳид сохтааст. Имрӯз дар сафҳои аъзои Ҳаракати Ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон тамоми азҳоби сиёсӣ ва кулли иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ҳастанд. Ҳадафи пешгирифтаи онҳо ҳамин Ваҳдати миллӣ аст. Дар ин ҷо гунонгунандешии сиёсӣ мавҷуд буда метавонад, аммо вақте ки Ваҳдати миллӣ гуфтем, ҳама бояд даври ҳамин андеша чарх зананд. Дар баробари дилхоҳ андеша озоданд, аммо дар бораи андешаи миллатсозӣ бояд муттаҳид гардем.
- Дар ҷаҳони муосир, ки равандҳои гуногун ба чашм мерасанд ва ҳар лаҳза дигаргуниҳои куллие ҷамеаи ҷаҳониро фарогир аст, таҳким ва нигаҳдошти Ваҳдати миллӣ то кадом андоза сода ё мушкилфизо мегардад?
- Чун амиқтар ба падидаҳои ҷаҳони муосир назар меафканам, чунин дармеёбам, ки имрӯз нигаҳдошти истиқлолият ва пос доштану таҳким бахшидани Ваҳдати миллӣ мушкилтар гардида истодааст, нисбат ба оне, ки мо ононро ба даст овардем. Зеро бисёр таҳдиду хатарҳое дар ҷаҳони муосир ҳастанд, ки ҳам ба истиқлолияти давлатии мо ва ҳам ба Ваҳдати миллӣ таҳдид мекунанд. Аз қабили терроризми ҷаҳонӣ ва экстремизми динӣ, ки ҷомеаи ҷаҳониро ба ларзиш овардааст. Дар ин равандҳои ҳассос таҳким ва нигаҳдошти Ваҳдати миллӣ бисёр мушкил аст.
- Ташаккур барои суҳбати самимӣ!
- Саломат бошед.
Хуршед ХОВАРӢ, “ҶТ”
Ваҳдати миллӣ яке аз арзишҳои волое мебошад, ки бо талошу заҳматҳои зиёд ба даст омадааст. Барои расидан ба ин неъмати бебаҳо роҳи тӯлонии пурпечутоб паси сар гардида, он чун офтобе дар фазои сулҳбори Тоҷикистон ба рӯҳу равони мардум ҷони тоза мебахшаду ба сӯи фардои дурахшони зиндагӣ раҳнамун месозад. Санаи 27 июн дар саҳифаи таърихи Ватан бо ҳарфҳои заррин сабт гардидааст, ки аз ҳар яки мо баҳри ҳифзу гиромидошти он масъулияти баландро тақозо менамояд. Ба муносибати Рӯзи Ваҳдати миллӣ бо Мирзошоҳрух Асрорӣ, раиси Кумитаи иҷроияи Ҳаракати ҷамъиятии Ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон суҳбат намудем, ки фишурдааш пешкаш мегардад.
- Устоди азиз! Аввалан Шуморо бо фарорасии Рӯзи Ваҳдати миллӣ табрик мегӯем. Дар ибтидои суҳбат ҳамбастагии истиқлолият бо Ваҳдатро шарҳ медодед?
- Албатта, ба истиқлолият расидан кори бисёр душвор аст. Халқи мо дар тӯли ҳазор соли баъд аз суқути давлати Сомониён давлати ягонаи тоҷикӣ надошт. Агарчанде пайваста бар зидди истилогарон дар мубориза буд, аммо давлат надошт. Имрӯз шукри Офаридгорро бояд кард, ки мо соҳиби давлати миллии худ ҳастем ва Ваҳдати ягона дорем. Истиқлолияти давлатӣ ва ҳам ваҳдати миллӣ ин ду вожа ва истилоҳеанд, ки барои мардуми Тоҷикистон бисёр азизу муқаддасанд. Агар мо вазни онҳоро дар ҷомеаи имрӯза мавриди санҷиш қарор диҳем, онҳоро баробарвазн дархоҳем ёфт. Гузашта аз ин Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон гуфта буданд, ки ба имзо расидани Созишномаи сулҳ ва ризоияти миллӣ ҷомеаи Тоҷикистонро ба ҳам овард ва истиқлолияту Ваҳдати миллӣ пайваста якдигарро пурра месозанд. Истиқлолият бе мавҷуд будани Ваҳдати миллӣ арзи ҳастӣ карда наметавонад. Ваҳдати миллӣ низ бидуни истиқлолият ҳеҷ аст. Аз ҳамин нуқтаи назар онҳо бисёр ҳамбастагии зич доранд. Агар дар ҷомеа ваҳдат надошта бошем, истиқлолияти худро ҳифз карда наметавонем. Ҳамеша, вақте ки ба мардум, хусусан ҷавонон муроҷиат мекунем, таъкид менамоем, ки тамоми кӯшиши худро баҳри ҳифзи истиқлолияти давлатӣ ва таҳкими Ваҳдати миллӣ равона созанд. Яъне ҳамон музаффариятҳое, ки истиқлолияти давлатӣ ба мо додааст, онҳоро ҳифз карда тавонанд ва Ваҳдати миллиро ҳамеша таҳким бахшанд.
- Дар пешрафти як кишвар Ваҳдат чӣ нақш дошта метавонад ва раванди ба даст овардани Ваҳдат ва нақши он дар Тоҷикистон чӣ гуна буд?
- Ба ваҳдат расидан кори осон набуд. Тоҷикон 8 давраи музокироти сулҳро паси сар намуданд, ки он омори расмӣ аст. Ба ғайр аз ин бисёр фаъолияти ғайрирасмӣ бо ташкилотҳои байналмилалӣ ва созмонҳои гунонгуни ҷаҳонӣ ва сарони кишварҳои ҳамсоя сурат гирифта буд. Инчунин бо қишрҳои гуногуни аҳолӣ, аҳзоби сиёсӣ, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ бисёр гуфтушунидҳое карда шуд, то ба ин Ваҳдати комил расидагӣ карда бошем. Аз ин рӯ Ваҳдати миллӣ пояи асосии пешрафти давлати миллии мо гардид. Ваҳдат барои пешрафти кишвар бисёр нақши муассир бозидааст. Агар мо Ваҳдати миллӣ намедоштем, ба ҳамин рӯзгори осуда, раванди созандагию бунёдкорӣ ҳеҷ гоҳ намерасидем. Вақте, ки оромии як ҷомеаро фаъолияти гурӯҳҳои тахрибкор халалдор мекунанд, агарчӣ давлати абарқудрат ҳам бошад, аз по хоҳад зад. Яъне танҳо ва танҳо ваҳдати сартосарӣ метавонад, давлату миллатро ба по хезонад ва пешрафтаю мутараққӣ созад. Имрӯз вақте сухан дар бораи идеяи миллӣ, андешаи миллӣ меравад, бояд асоси ин андешаҳо Ваҳдати миллӣ бошад.
- Нишонаҳои Ваҳдати комил кадомҳоянд?
- Мардум ҳамон вақт ба ваҳдати комил мерасанд, ки ҳамаи ҳадафҳои дар пеш гузоштаи иқтисодӣ, сиёсӣ, фарҳангӣ ва иҷтимоӣ таъмин карда шавад. Мо аз се ҳадафи дар пеш гузоштаи худ, ки якеаш аз бунбасти коммуникатсионӣ раҳонидани Тоҷикистон буд, баромадем. Воқеан ҳам, ҳамин чиз ба мустаҳкам гардидани пояҳои ваҳдат ва наздик шудани мардум мусоидат кард. Дар заминаи ин 2000 километр роҳҳои аҳамияти ҷумҳуриявӣ дошта, азнавсозӣ гардид. Ватан аз пора-пора шудан раҳо ёфт. Дар фасли зимистон ба ҳама минтақаҳои кишвар робитаи мустақим надоштем. Ба вилоятҳои Суғду Бадахшон дар ин фасл алоқаву рафту омадҳо қариб ки набуд. Бунёди роҳҳо мардумро хеле муттаҳид кард. Нишонаҳои ба Ваҳдати комил расидан, муттаҳидии комили мардум аст. Яке аз омилҳое, ки Ваҳдатро такмил мебахшад, манфиатҳои миллиро аз манфиатҳои маҳаллӣ, гурӯҳӣ, ҳизбӣ ва шахсӣ боло донистан аст. Бояд мо ҳамеша дар зери як идеяи миллатсозӣ муттаҳид бошем ва аз ҳама муқаддас дар назди мо давлату миллат бояд бошад.
- Дар пойдории Ваҳдати миллӣ нақши ҷавонон чӣ гуна аст ва Ваҳдат низ дар ҳаёти ҷавонон чӣ нақш дорад?
- Аслан мо дар кишвари ҷавон ва ҷавонон ба сар мебарем. Синну соли миёнаи мардуми кишвар 24 сол аст. Яъне мо давлат ва миллати ҷавон ҳастем. Аз ҳамин нуқтаи назар сиёсати ҷавонон ва пиёда сохтани ин сиёсат дар доираи давлат аз ҷониби Пешвои миллат бисёр як фаъолияти муҳим ва ҳадафнок ҳисобида шудааст. Соли ҷавонон эълон гаштан ҳам қадргузорӣ ба ҷавонон ҳамчун нерӯи бузурги муттаҳидкунанда ва пешбарандаи ҷомеа аст. Ҷавононро низ мебояд дарк кунанд, ки ин ватан ва марзу бумро каси дигаре ба ҷуз онҳо обод нахоҳад кард. Дар оянда соҳиби ҳамин ватан ва ҳамин миллат маҳз ҷавононанд. Дар пойдории Ваҳдати миллӣ низ нақши ҷавонон ҳалкунанда аст. Бе нерӯи ҷавонон ба ягон пешварӣ ва комёбӣ расидан муҳол аст. Ваҳдат ҷавононро ба ҳам меорад, мепайвандад. Вақте, ки ҷавонони як кишвар дар зери як ливо ба ҳам меоянду аз ваҳдату якдилӣ ҳарф мезананд, албатта дар ин миён рақобатҳои солим ба вуҷуд меояд, ки ба пешрафти онҳо нақши боризро хоҳад гузошт. Агар ваҳдат набошад, на рақобати солим вуҷуд дорад, на пешрафти чашмрас дар ҳаёти ҷавонон.
- Мегӯянд, ваҳдат гуногунандеширо намеписандад, андешаи Шумо чӣ гуна аст?
- Ҳар нафаре, ки мегӯяд ваҳдат гуногунандеширо намеписандад, ғалат мекунад. Дар дохили худи ҳаракати Ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон мо намояндагони тамоми ҳизбҳоро дорем, ки албатта ҳар ҳизб мақсаду маром ва ҳадафҳои худро дорад. Ҳамин андешаи миллӣ онҳоро дар доираи як ҳаракати ҷамъиятӣ муттаҳид сохтааст. Имрӯз дар сафҳои аъзои Ҳаракати Ваҳдати миллӣ ва эҳёи Тоҷикистон тамоми азҳоби сиёсӣ ва кулли иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ ҳастанд. Ҳадафи пешгирифтаи онҳо ҳамин Ваҳдати миллӣ аст. Дар ин ҷо гунонгунандешии сиёсӣ мавҷуд буда метавонад, аммо вақте ки Ваҳдати миллӣ гуфтем, ҳама бояд даври ҳамин андеша чарх зананд. Дар баробари дилхоҳ андеша озоданд, аммо дар бораи андешаи миллатсозӣ бояд муттаҳид гардем.
- Дар ҷаҳони муосир, ки равандҳои гуногун ба чашм мерасанд ва ҳар лаҳза дигаргуниҳои куллие ҷамеаи ҷаҳониро фарогир аст, таҳким ва нигаҳдошти Ваҳдати миллӣ то кадом андоза сода ё мушкилфизо мегардад?
- Чун амиқтар ба падидаҳои ҷаҳони муосир назар меафканам, чунин дармеёбам, ки имрӯз нигаҳдошти истиқлолият ва пос доштану таҳким бахшидани Ваҳдати миллӣ мушкилтар гардида истодааст, нисбат ба оне, ки мо ононро ба даст овардем. Зеро бисёр таҳдиду хатарҳое дар ҷаҳони муосир ҳастанд, ки ҳам ба истиқлолияти давлатии мо ва ҳам ба Ваҳдати миллӣ таҳдид мекунанд. Аз қабили терроризми ҷаҳонӣ ва экстремизми динӣ, ки ҷомеаи ҷаҳониро ба ларзиш овардааст. Дар ин равандҳои ҳассос таҳким ва нигаҳдошти Ваҳдати миллӣ бисёр мушкил аст.
- Ташаккур барои суҳбати самимӣ!
- Саломат бошед.
Хуршед ХОВАРӢ, “ҶТ”
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед