Ҳошим Гадо ҳунармандест, ки дар арсаи байналмилалӣ санъату ҳунари мардуми тоҷикро ба таври барҷаста муаррифӣ намуда, ба ҷомеаи ҷаҳонӣ исбот намудааст, ки Тоҷикистон низ ҳунару ҳунармандони шоистаи таҳсину офарин дорад. Истеъдоди фитрӣ, навҷӯӣ, нақшофариву дар нақш зистан ва заҳмати пайваста азизи мардумаш гардонд. Хизматҳои шоёни ин абармарди соҳаи театру кинои тоҷик бо унвонҳои фахрии Ҳунарпешаи халқии Тоҷикистон, Ҳунарманди халқии ИҶШС қадр шудаанд. Ӯ барандаи Ҷоизаи давлатии Тоҷикистон ба номи Абӯабдуллоҳи Рӯдакӣ мебошад. Ҳамчун ҳунарманди нотакрор ба мукофоти олии Ҷумҳурии Тоҷикистон - Ордени “Ситораи Президент” сарфароз гардонда шудааст.

Барои шинохти маҳорату малакаи ӯ кофист, филми “Рустам ва Сӯҳроб”-ро, ки ҳунарманд дар он нақши Сӯҳробро бозидааст, тамошо намуд. Дар воқеъ, Ҳошим Гадо аз ҳунармандони ангуштшуморест, ки дар арсаи ҷаҳонӣ шуҳрати беандоза дорад. Ҳамин аст, ки барои бозидани нақши Рустами достон аз “Шоҳнома” дар Озарбойҷон ҳатто ҳунармандони машҳури озарӣ таҳсинаш хонданд ва дар он ҷо чашмаеро ба номаш “Ҳошим булоғӣ” гузоштаанд.
Фараҳ Паҳлавӣ, ҳамсари Муҳаммадризо Паҳлавӣ, подшоҳи даври Эрон аз ҳунарнамоии Ҳошим Гадо дар намоишномаи “Рустам ва Сӯҳроб” дар Театри Лоҳутӣ мутаассиру гирён ва беҳуш гашта аз по афтод.

Ӯ дар баробари ҳунармандӣ, инчунин ба нависандагӣ мароқи беандоза дорад. Ҳошим Гадо дар Осиёи Миёна нахустин нафарест, ки 100 ҷилд китобаш рӯи чопро дидааст.
Имрӯзҳо ин ҳунарманд 80-умин солгарди мелоди худро таҷлил менамояд ва мо тасмим гирифтем, дар арафаи ин санаи муборак перомуни гузашти ҷавониаш бо ӯ суҳбате дошта бошем.

- Чун перомуни айёми тифлӣ пурсон шудем чунин гуфт:
- Ман аз айёми хурдсолиам, ки ба солҳои ҶБВ рост омадааст, ба ғайр аз машаққати зиёд, ятимию нодорӣ, зулми модари ӯгай, гуруснагию побараҳнагӣ қариб чизеро дар ёд надорам. Дар кӯдакӣ бисёр инсони хомӯш ва дарундор будам. Сирри диламро ба ҳеҷ кас намекушодам. Ҳамеша мекӯшидам, худро аз дигарон канор бигирам ва танҳо бошам. Дар як ҷо нишастану мунтазири чизе гардиданро умуман намеписандидам ва кӯшиш мекардам, ки пайваста дар ҳаракат бошам. На ин ки дар кудакӣ, балки то ҳол ҳамин хосият дар вуҷуди ман ҳаст ва фикр мекунам, сабаби муваффақият ва комёбиҳоям дар ҳамин бошад.

- Ҷавонӣ чист ва онро чӣ гуна дарёфтед?

- Ҷавонӣ даврони кашф, сохтани истеъдодҳо ва шахсиятҳост. Ногузир аст, ки нафаре дар айёми пирӣ ба коре даст задаву муваффақият насибаш гардида бошад. Фақат дар овони ҷавонӣ инсон метавонад, ки роҳи ояндаашро интихоб кардаву ба сӯи фардои дурахшон гом бардорад. Ҷавонӣ даврони аз ғунча берун гардидан ва шукуфтани инсон аст.
Ман айёми ҷавониамро, ки ба солҳои донишҷӯӣ рост омад, дар шаҳри Маскав сипарӣ кардам. Мисли дигар ҷавонон, ки нав ба як шаҳр мераванд ва хоҳиши зиёди тамошои онро доранд, набудам. Дар ҷамъомадҳои ҳамкурсону шарикдарсонам қариб рафтуомад надоштам. Аксар вақт танҳоиро меписандидам ва дар лаҳзаҳои беруназдарсӣ пайваста китобҳои устодони бузургро мутолиа мекардам. Чунки медонистам, рафтуомади зиёд бо рафиқон ва рафиқбозиҳо ҳеҷ инсонро дар зиндагӣ муваффақ нахоҳад кард. Ба ҷои он китоб ва китобхонаро авло мешумурдам. Пайваста маромам он буд, ки фарҳанги театрии рус ва санъати миллии тоҷикро омезиш диҳам ва дар якҷоягии ин ду фарҳанг симои ҳунарманди нотакроре дар худ созам.

- Ба дунёи ҳунар ворид гаштани худро чӣ гуна шарҳ медиҳед?

- Тақдири ҳунарпешагиам аз қадамҳои нахуст дар дунёи ҳунар оғоз шуд. Ман бо фантазия, хаёлпардозиҳо муаллимони бузурги худро дар ҳайрат гузоштаву моту мабҳут менамудам. Валекин, бубахшед маро, он қавоиди ҳунарро, ки солҳои мадид ҳамчун анъана роиҷ буд, шикастам.

Дар олами ҳунар радкунандаи бисёр назарияҳо будам. Барои инсоният ҳунар мисли ҳаво зарур аст. Ман дар дунёи ҳунар бисёр одами ҷасур ва бебок будам. Бо сабурии беш аз ҳад, нерӯи худ ва худро ҳам дареғ надошта, барои бозидани нақшҳо, образҳои такрорнашандаи худро сохтам ва офаридам. Ин ҳунари ғанӣ аз таҷрибаи ҷустуҷӯҳо ва озмоишҳои мухталиф маншаъ мегирад.

- Чун ҳамагон огоҳанд, дар баробари ҳунармандӣ, инчунин дар пешаи коргардонӣ ва таҳия низ яке аз муваффақҳо мебошед. Шавқи режиссиёрӣ аз куҷо дар қалби Шумо аланга зад?
- Режиссёр бояд нафаре бошад, ки тавонад фикри худро ба ҳунармандон, бидуни ягон чиз гуфта ва равона кунад. Ман аз хурдӣ ҳамин чизро дар худ доштам. Дар даврони кӯдакиҳо ҳамеша мекӯшидам, ки дар миёни рафиқон гапгузар бошам ва ҳамеша дар сафи пеш буданро ба худ талқин мекардам. Ҳамеша ба одамон фармон доданро дӯст медоштам ва ҳар саҳнаеро, ки худ таҳия мекардам мекӯшидам, ки бо диди худ ва нигоҳи худ пешкаш намоям, то тозагиву таровате, ки худам эҳсос мекунам, дар он бошад.

- Барои ҷавононе, ки мехоҳанд тоза ба дунёи ҳунар ворид гарданд, чӣ маслиҳат медиҳед?

- Ҳар нафаре, ки мехоҳад ба ҳунар ва ҳунармандӣ рӯ орад, бояд онро ба чашми кам нагирад. Ҳунармандӣ, махсусан дар соҳаи театру кино, басо кори душвор аст. Ҳунар аз инсони ҳунарманд тамоми ҳастиашро талаб мекунад. Ҳеҷ кас бе заҳмату машаққат ба ягон ҷое нарасидааст ва нахоҳад расид. Бисёриҳо бар ин назаранд, ки ман нобиғаи бузургам. На, ман нобиға нестам. Ман инсонеам, ки пайваста дар талошу заҳматам ва месазад заҳматкаши бузургам номид. Дар чанд соли таҳсил дар донишгоҳу донишкадаҳо ҳеҷ кас наметавонад ягон касбро пурра аз бар кунад. Ҳунар ва касбро тамоми ҳаёт бояд ҷустуҷӯ кард. Ҳар нафаре, ки мехоҳад касбу ҳунараш дар оянда ба вай ному нон диҳад, бояд бо тамоми ҳастӣ дар паи он бошад.

- Аз Шумо хеле миннатдорем, ки бо мо суҳбат кардед.

Хуршед ХОВАРӢ, "ҶТ"