Бо мақсади баланд бардоштани сифати таълим дар литсею баъзе муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумии ноҳияҳои тобеи марказ ва шаҳри Душанбе низоми нави баҳогузорӣ ба хонандагон -  низоми холдиҳии рейтингӣ ба роҳ монда шудааст. Аз ҷумла,  дар синфҳои 10 «а» ва 10 «б»-и  МТМУ №123-и  ноҳияи Рӯдакӣ  низ ин низоми нав роҳандозӣ гаштааст. Дар  муассиса иттиҳодияи методӣ таъсис ёфта, ҳар моҳ семинари машваратӣ баргузор мешавад. Омӯзгорон дар семинарҳои дохилимуассисавӣ таҷрибаи корбариро аз рӯи низоми нави холдиҳӣ азхуд намудаанд. Онҳо  мавзӯъҳои азбаркардаашонро оид ба «сохти дарси муосир», «технологияи таълими муосир»,  «бозиҳои нақшофарӣ дар дарс», «ташкили гурӯҳҳои иҷтимоӣ дар дарс», «тестҳо ва истифодаи онҳо», «фаъолгардонии хонандагон дар дарс» ва ғайра дар ҷараёни машғулиятҳо амалан иҷро менамоянд.

Мушоҳидаи мо гувоҳ аст, ки ин низом ҳангоми баҳогузорӣ шафофиятро таъмин менамояд.  Баҳодиҳии субъективӣ, ки солҳо ҷараён дошт, норизоии  падару модаронро нисбат ба дониши фарзандонашон ба миён овардааст: хонанда аз падару модар сарзаниш мешунид, аз ҷониби дигар  омӯзгор ӯро барои кӯшишу ғайрати ҷавобгӯи баҳои «аъло» нагирифтанаш эрод мегирифт. Дар натиҷа, хонанда ба ҳолати стресс гирифтор мешуд. Чун устоди собиқадор аз низоми холдиҳии рейтингӣ қаноатманд ҳастам. Чунки пештар ҳам баҳо ба хонанда субъективӣ буд ва ҳам завқи хонандаро паст мекард. Низоми рейтингии 100-хола бошад, ба пешравии дониши хонанда мусоидат менамояд. Баҳои ниҳоие, ки баъди ба охир расидани соли таҳсил гузошта мешавад, воқеъбинона сурат мегирад, чун натиҷаи донишандӯзии хонанда давоми сол аст. Дар усули нави баҳодиҳӣ хонандаро аз бобати риоя кардани низоми ягонаи либоспӯшӣ, ахлоқ, фаъолияти  дарсазхудкунӣ хол-баҳо медиҳанд. Ҳамчунин ба эҷодкории хонанда - кори мустақилона, кори контролӣ ва иншонависӣ холи бештар монда мешавад. Боз бартарии низоми нави рейтингӣ дар он аст, ки ҳангоми истифода аз технологияи муосири таълимӣ зеҳни хонандагон хубтар инкишоф меёбад. Одатан, наврасону ҷавонон одати аз ҳама болотар хол гирифтан, беҳтар нишон додани  фаъолияти эҷодкориро дӯст медоранд. Ин усули баҳодиҳӣ  завқу ҳаваси боз ҳам фаъолтар будану кори мустақилонаи эҷодӣ кардани хонандагонро афзун мекунад. Хонанда кӯшиш менамояд, ки  сифатҳои хуби худро ба ҳамсинфонаш нишон диҳад. Пешравии хонандагон имкон медиҳад, ки сифати таълим дар муассиса беҳтар гардад. Хонандаи сустхон чун нафари паҳлӯяшро мебинад, ки бештар хол гирифтааст, аз пайи ислоҳи камбудиҳояш мегардад. Тавассути низоми нави баҳогузорӣ байни таълимгирандагон рақобат ба вуҷуд меояд. Чунин тарзи кор ҳамчунин имкон медиҳад, ки хонандагон аз лиҳози хислату характер низ шахсияти худро ташаккул диҳанд. Истифодаи низоми нав ба фаъолнокии кори мустақилонаи хонандагон мусоидат карда, ба  фаъолияти дарсазхудкунии онҳо таъсири мусбат мерасонад.

Оянда дар муассисаҳои таълимӣ гурӯҳҳои тахассусӣ ташкил шуда, тибқи барномаҳои махсус ҳам фанҳои назариявӣ ва ҳам таҷрибавӣ ҷорӣ мегардад. Дар муассиса ташкил гардидани гурӯҳҳои тахассусӣ барои васеъ ва омӯзиши амиқи фанҳои ихтисосии интихобкардаи хонандагон кӯмак мерасонад. Хонанда – хатмкунанда бо омодагии нақшавӣ метавонад имтиҳони давлатии ягонаро бо натиҷаҳои мусбат супорад.

Тавре Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёми навбатиашон ба Маҷлиси Олии кишвар (аз 22 декабри соли 2016) таъкид намудаанд, «Аз устодону омӯзгорон ва падару модарон талаб карда мешавад, ки диққати наврасон ва хонандагону донишҷӯёнро барои аз бар намудани донишҳои муосир ҷалб намоянд, ба сатҳи азхудкунии фанҳои дақиқ бештар таваҷҷуҳ зоҳир кунанд, забонҳои хориҷӣ ва омӯзиши технологияҳои иттилоотиву коммуникатсиониро ба роҳ монанд ва ба касбомӯзии шогирдону фарзандон эътибори ҷиддӣ дода, онҳоро дар рӯҳияи донишомӯзиву меҳнатдӯстӣ тарбия намоянд».

Мо – устодону  омӯзгорон аз Паёми Сарвари давлат Эмомалӣ Раҳмон рӯҳбаланд гардида, малакаву таҷрибаи чандинсолаамонро баҳри ҷавобгӯйи талаботи муосир шудани дарсазхудкунии хонандагон равона менамоем.

Бибимастура ҲАИТОВА,
муовини директори МТМУ123-и ноҳияи Рӯдакӣ