Барои Баҳор, ки дар оилаашон ягон нафар маълумоти олӣ надошт, таҳсил дар мактаби олӣ хобу хаёлеро мемонд. Духтараки деҳотӣ ҳарчанд дар мактаб нағз таҳсил мекард, вале ҳич бовар надошт, ки орзуи деринаи ӯ – таҳсил кардан дар ягон донишгоҳ ё донишкада муяссараш мегардад. Падари Баҳор, ки аз таҳи дили духтараш хабар ёфта буд, балки саъю талошҳои ӯро медид ва аз муаллимонаш дар маҷлисҳои падару модарон фаъол будани ҷигарбандашро мешунид, қарор дод, ки ба вай барои расидан ба муроди дилаш кӯмак расонад. Падар духтарашро барои иштирок дар озмуни квотаи Президент роҳнамоӣ кард. Худованд ҳам ба имдоди вай расид, магар ки квотаро соҳиб гашт. Худи Баҳор он лаҳзаро ба ёд оварда мегӯяд:

- Бо соҳиби квотаи Президенти ҷумҳурӣ гардидан гӯё афсо¬нае бароям ҳақиқат шуд. Ҳаяҷону хурсандие, ки он замон маро фаро гирифта буд, тасвираш карда наметавонам. Бо роҳбаладии падари бузургворам ин бахт ба ман насиб гардид. Падар дар ҳар ҳолат бо ман буд. Донишҷӯӣ маро тавассути маслиҳату ҳидоятҳои падар ва ғамхориву дастгириҳои бевоситаи Прези¬денти муҳтарам, ки ҷиҳати ба таҳсил мушарраф шудани духта¬рони навоҳии дурдаст квота таъсис додаанд, насиб гашт.

Монанди Баҳор духтарони дигари хушбахт зиёданд, ки тавас¬сути квота таҳсил доранд. Агар шароити зисту зиндагии хонаво¬даи онҳоро пурсон шавед, маълум мегардад, ки аксарияташон имкони мустақилона таҳсил карданро надоранд. Вале ин имкон¬ро квотаи Президенти мамлакат, балки сиёсати маорифпарва¬ронаи Пешвои миллат ба онҳо ато кардааст. Бале, маҳз бо даст¬гирии Президенти кишвар, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз соли 1997 дар Анҷумани сеюми иттиҳодияҳои занон ва созмонҳои ғайриҳукуматии ҷумҳурӣ масъалаи ҷалби бештари занону духта¬рон ба ҳаёти ҷаъмиятиву сиёсӣ ва мансабҳои давлатӣ, ин нафа¬рон ба орзуи ягонаи худ расиданд. Худи ҳамон сол барои таҳсили духтарон ва чанде баъд барои писарони ноҳияҳои дурдасти кӯҳистони ҷумҳурӣ, барои таҳсил дар мактабҳои олӣ квота ҷорӣ карда шуд. 19 сол мешавад, ки чандин ҳазор духтарону писаро¬ни кӯҳистонӣ бо квотаи Президент донишгоҳу донишкадаҳоро хатм намуда, соҳиби ҷои кор шуданд. Нафароне, ки тариқи кво¬та шомили донишгоҳу донишкадаҳо мешаванд, тибқи шартнома бояд ба ноҳияе, ки квотаро дастрас кардаанд, рафта фаъолият намоянд. Аммо баъзан ба чашм мерасад, ки пас аз хатм дар онҳо хоҳиши дар шаҳр мондан пайдо мешавад. Мехоҳанд минбаъд кору фаолияти худро маҳз дар шаҳр ба роҳ монанд. Барои он ки шароиту имкониятҳои пойтахт дигар аст. Зисту зиндагӣ нисбат ба деҳот фарқ дорад. Масалан, Бону Ашӯрова низ дар пойтахт кор карданро меписандад, аммо аз кори феълиаш ҳам розист. “Дар шаҳр кор кардан орзуи ҳар нафар мебошад, аммо бояд фикри навоҳиро низ кунем... Айни ҳол ман мутахассиси шуъбаи кор бо занон ва оилаи ноҳияи Абдураҳмони Ҷомӣ мебошам. Хушбахто¬на, ҳукумати ноҳия нафарони бо квота хатмкардаро дастгирии ҳамаҷониба мекунад. Ҳама нафарони бо квота хатмкардаро бо ҷои кор таъмин менамояд”.

Баҳром Ниёзов низ соли 2012 дар ноҳияи Варзоб соҳиби кво¬таи Президенти мамлакат шудааст. Ӯ чор сол дар ДМТ дар риш¬таи рӯзноманигорӣ таҳсил намуд. Инак ӯ дар клуби фарҳангии ҳукумати ҳамин ноҳия ба ҳайси ровии барномаҳои фарҳангӣ кору фаъолият дорад: “Квота кӯмаки хубе шуд. Таҳсили буҷавӣ насибамон гашт. Бар замми ин, ба мо ҳар моҳ стипендия ҷудо шуд. Аз ҳама муҳим, тайёр будани ҷои корамон пас аз хатми донишгоҳ буд... Барои ҳамин, ҳар нафаре, ки соҳиби квота ме¬гардад, бояд софдилона ва содиқона баҳри ободии кишвар хиз¬мат намояд”.

Зимнан, бояд гуфт, соли таҳсили 2016-2017 мувофиқи нишондодҳои нақшаи қабули духтарон ва писарон ба муассисаҳои таҳсилоти олии касбии кишвар 1221 ҷой ҷудо гардидааст. Аз ҷумла, танҳо барои духтарон 625 ҷой. Квотаи Президентро Ҳукумати кишвар барои ҷавонони қобилиятноки оилаҳои камбизоат дар мактабҳои олӣ пешбинӣ кардааст. Дар ин баробар шароити таҳсилро ҳам барои донишҷӯёни тариқи квота таҳсилмекарда фароҳам овардааст.
Аз таъсиси квотаи Президенти ҷумҳурӣ барои ҷавонони ни¬ёзманди минтақаҳои кӯҳистон соли оянда 20 сол сипарӣ меша¬вад. Дар ҳамин ҳол чанд нуктаро диққат додан зарур меояд: а) Бояд таҳсили донишҷӯи барандаи квота дар мактаби олӣ ҷиддӣ назорат шавад. Ин нафарон бояд ҳамаҷониба омода шаванд. б) Механизми ба навоҳӣ фиристодани хатмкардагони донишгоҳ (онҳое, ки аз тариқи квота дохил шуда, хатм кардаанд) низ ҷиддӣ ба роҳ монда шавад, то ин ки маҳалҳои дурдасти мо низ бо му¬тахассисони варзида таъмин гарданд.

Бовар дорам, ки ба ин нуктаҳо бе ин ҳам таваҷҷуҳ мешавад. Вале агар ҷиддитар ва амиқан машғул шавем, кадрҳои хубу вар¬зида омада мегарданд ва мушкили кадр дар навоҳии дурдаст ҳал мешавад.