ФАРҲАНГ
Душанбе 30 Декабр 2024 09:28
Рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” аз зумраи нашрияҳоест, ки ҳамеша дар ташаккули маънавии ҷомеа саҳми бориз дораду нафарони зиёдеро дарси инсоният дода, ба роҳи рост ҳидоят сохтааст. Баробари дигар минтақаҳои кишвар “Ҷавонони Тоҷикистон” дар вилояти Суғд низ дорои ҷойгоҳ ва хонандаи доимии хеш аст. Дар зимн бо Нуралӣ Нурзод, номзади илмҳои филология, барандаи Ҷоизаи давлатии ба номи Исмоили Сомонӣ ва Ҷоизаи адабии ба номи Камоли Хуҷандӣ, ки чанд сол пеш ба ҳайси намояндаи рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” дар вилояти Суғд фаъолият дошт, оид ба нақши рӯзнома дар инъикоси ҳаёти ҷавонони вилоят суҳбат намудем, ки фишурдааш пешкаш мегардад.
- Шумо солҳои зиёде ба ҳайси намояндаи рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” дар вилояти Суғд фаъолият намудед. Мегуфтед, ки мактаби “Ҷавонон...” ба шумо чӣ дод?
- Рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” барои ман қабл аз он ки ба ҳайси намояндаи он дар вилояти Суғд фаъолият барам, ошнову азиз аст. Ҳанӯз аз замоне ки бо номи “Комсомоли Тоҷикистон” нашр мешуд, дар ҷомеа мавқею мақоми хосае дошт. Охири солҳои ҳаштодуми асри гузашта вақте муҳассили мактаби миёна будам, падари бузургворам, ки омӯзгори мактаб буданд ва ба тамоми нашрияҳои ҷумҳуриявию вилоятӣ, аз ҷумла ба рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” обуна буданд, маро талқин мекарданд, ки ҳар шумораи онро мутолиа кунам. Силсилаи мақолаҳои худашон ҳам дар ин нашрия ба чоп мерасиданд. Бо ифтихор метавонам бигӯям, ки бо талқин ва раҳнамоиҳои падарам аввалин навиштаҳои мани хонандаи мактаб дар саҳифаҳои ин нашрия ба чоп расидаанд. Ҳарчанд баъди хатми донишгоҳ таҳсилро дар аспирантура давом додам, аммо пайваста бо рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” ҳамкорӣ доштам.
Ҳамкориҳои мо баъди соли 2005 боз ҳам бештар гардид. Баъд аз он ки дӯст ва бародари азизи мо Самариддин Асоев ба ҳайси сардабири рӯзнома фаъолияти хешро оғоз намуд, ҳамкориҳои мо афзунтар шуд ва силсилаи мусоҳибаву мақолаҳоям ба нашр мерасиданд. Агарчи муддати бештар аз панҷ сол ба ҳайси намояндаи расмии “Ҷавонони Тоҷикистон” фаъолият доштам, вале бегумон ҳамкориҳои ман ба ин нашрияи бароям азиз фосилаи зиёда аз 25 солро фаро мегирад. Дар мактаби “Ҷавонони Тоҷикистон” барои худ чизҳои зиёде андӯхтам. Хоса мусоҳибаҳое, ки бо шахсиятҳои бузурги олами адабу фарҳанг, ходимони давлативу ҷамъиятӣ, мисли устодон Ҷурабек Муродов, Фарзона, Зебунисо Рустамова, Ҷумъабой Сангинов, Ҷаҳон Қурбонов ва дигарон анҷом додам, асрори зиёде аз зиндагонии шоистаи инсонро бароям боз намуд. Аз сӯи дигар мусоҳиба бо чунин афрод худ саодатест бузург ва баробари ин вақте хонандаҳои зиёде бароям маҳз ба хотири ин мусоҳибаҳо тамос гирифта, ҳарфи муҳаббат баён медоштанд, нишоту хушбахтиам меафзуд. Муҳимтарин сабақи мактаби “Ҷавонони Тоҷикистон” ин ҳамеша бо ҷавонон будан, кашфи асрори наҷобати ҷавонӣ, дунёи рангину пур аз зебоии ҷавонони эҷодкор ҳам буд. Хулоса, бароям мактаби “Ҷавонони Тоҷикистон” як хазинаи пурганҷи маънавии бузургест. Танҳо таъкиди ҳамин нукта кофист, ки бештари мақолаву мусоҳиба ва матолиби публитсистиам маҳз дар саҳифаҳои “Ҷавонони Тоҷикистон” ба чоп расидаанд.
- Солҳои ҳамкорӣ бештар ба кадом самти фаъолияти ҷавонон таваҷҷуҳ зоҳир менамудед?
- Мо кӯшиш менамудем, ки дар баробари муаррифии дастовардҳо дар самти татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон аз мушкилот ва муаммои ҷавонон ҳам бигӯем. Масалан, борҳо дар бораи мушкилоти табибони ҷавон, таҳсили донишҷӯёни тибқи Квотаи президентӣ таҳсилкунанда, мушкилот ва муаммои ҷавонони деҳот, муаррифии дастовардҳои варзишгарони ҷавон дар шаҳру навоҳии вилояти Суғд, таҳкими дӯстии ҷавонон, мушкилоти ширкатҳои сайёҳӣ ва амсоли ин мавод нашр намудаем.
- Мушкилоти ҷавонони он замон аз чиҳо иборат буд. Аз нигоҳи шумо имрӯз ҷавонон рӯ ба рӯи кадом мушкилотанд?
- Агар ба фосилаи бист соли сипаришуда таваҷҷуҳ кунем, ба мушоҳида мерасад, ки воқеан хеле аз мушкилоти ҷомеа ҳаллу фасли худро ёфтааст, ки мо он замон мегуфтем. Агар дар соҳаи маориф назар афканем, даҳаи аввали асри имрӯз бештар сухан аз ташаккули тафаккури техникӣ, компютеркунонии низоми таҳсилот ва ҷавобгӯ набудани тафаккури ҷавонон ба низоми таҳсилоти муосир мерафт. Ҳоло дар Тоҷикистон мактабҳо ба шабакаи ҷаҳонии Интернет пайваст мебошанд. Аллакай низоми таҳсилоти фосилавӣ дар кишвари мо чандин сол аст, ки ба роҳ монда шудааст ва ҳатто ҷавонони тоҷик имрӯз аз Тоҷикистон истода, дар донишгоҳҳои бонуфузи ҷаҳон таҳсил мекунанд.
Мушкили дигаре, ки бештар дар саҳифаҳои нашрияҳо гуфта мешуд, аз китоб ва китобхона дур мондани ҷавонон буд. Ҳоло танҳо агар давоми ду соли охирро ба эътибор гирем, маълум мешавад, ки дар доираи баргузории озмуни ҷумҳуриявии “Фурӯғи субҳи доноӣ...”, ки аз ташаббусҳои Пешвои муаззами миллат сарчашма мегирад, доираи васеи наврасону ҷавонон ба мутолиаи китоб рӯ оварда, тамоми қишрҳои ҷомеа китобхон шуданд. Дар тамоми шаҳру навоҳии кишвар баробари бунёди қасрҳои фарҳанг, китобхонаҳои замонавӣ, ҳатто китобхонаҳои электронӣ таъсис ёфтанд. Дар шабакаҳои интернетӣ низ китобҳои зиёде барои мутолиа гузошта шудаанд, ки ҷавонон аз онҳо истифода мебаранд. Пешвои миллат борҳо таъкид доштаанд ва ҳатто дар маросими савгандёдкунии хеш низ қайд карданд, ки ҷавонони имрӯз аз ҷавонони солҳои навадум хеле фарқ доранд. Воқеан, ҳамин хел аст. Имрӯз аксари мушкилоти ҷавонон дар ҳамаи риштаҳо ҳаллу фасл шуд, танҳо аз ҷавонон талошу кӯшиш лозим аст, ки пайрави ҳақиқии Пешвои миллат будани хешро собит намоянд.
- Аз назари шумо “Ҷавонони Тоҷикистон” имрӯз низ мушкилот ва дастовардҳои ҷавононро комилан инъикос мекунад?
- Рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” ҳамеша ин рисолати бузургро бар дӯш дошт ва бо сарбаландӣ онро иҷро карда меояд. Имрӯз низ дар саҳифаҳои рӯзнома аз мушкилот ва муаммо, инчунин дастовардҳои ҷавонон гуфта мешавад. Ёдам ҳаст, ки замони фаъолият чандин номаҳо аз ҷавонон мегирифтем, ки аз инъикоси ҳаёти ҷавонон қаноатмандӣ менамуданд. Аз мутолиаи рӯзнома ҳувайдост, ки дар ҳар шумораи он самараҳои иҷрои ин рисолати бузург муҷассаманд.
- Чӣ бояд кард, то ҷавонон бо дарки бештари масъулият дар ободонӣ ва пешрафти Ватани азизамон саҳми бештар гузошта бошанд?
- Изҳори қаноатмандии Пешвои муаззами миллат ва баҳои баландашон ба фаъолияти ҷавонони кишвар аз он дарак медиҳад, ки ҷавонони саодатманди Тоҷикистони азизи мо имрӯз дар пешрафти ҳаёти ҷамъиятӣ, соҳиб шудани мамлакат ба дастовардҳои навин саҳм мегузоранд. Ба назари ман, ҳамин эътимоди Пешвои миллат худ беҳтарин посухи ин суол аст. Аз назари дигар, рисолати ҷавонони Тоҷикистон имрӯз иборат аз он аст, ки бояд сазовор будани хешро ба ин боварӣ ва эътимод собит намоянд ва дар пайи содиқона ба иҷро расонидани дастуру ҳидоятҳои Пешвои муаззами миллат бошанд.
- Шумо солҳои зиёде ба ҳайси намояндаи рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” дар вилояти Суғд фаъолият намудед. Мегуфтед, ки мактаби “Ҷавонон...” ба шумо чӣ дод?
- Рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” барои ман қабл аз он ки ба ҳайси намояндаи он дар вилояти Суғд фаъолият барам, ошнову азиз аст. Ҳанӯз аз замоне ки бо номи “Комсомоли Тоҷикистон” нашр мешуд, дар ҷомеа мавқею мақоми хосае дошт. Охири солҳои ҳаштодуми асри гузашта вақте муҳассили мактаби миёна будам, падари бузургворам, ки омӯзгори мактаб буданд ва ба тамоми нашрияҳои ҷумҳуриявию вилоятӣ, аз ҷумла ба рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” обуна буданд, маро талқин мекарданд, ки ҳар шумораи онро мутолиа кунам. Силсилаи мақолаҳои худашон ҳам дар ин нашрия ба чоп мерасиданд. Бо ифтихор метавонам бигӯям, ки бо талқин ва раҳнамоиҳои падарам аввалин навиштаҳои мани хонандаи мактаб дар саҳифаҳои ин нашрия ба чоп расидаанд. Ҳарчанд баъди хатми донишгоҳ таҳсилро дар аспирантура давом додам, аммо пайваста бо рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” ҳамкорӣ доштам.
Ҳамкориҳои мо баъди соли 2005 боз ҳам бештар гардид. Баъд аз он ки дӯст ва бародари азизи мо Самариддин Асоев ба ҳайси сардабири рӯзнома фаъолияти хешро оғоз намуд, ҳамкориҳои мо афзунтар шуд ва силсилаи мусоҳибаву мақолаҳоям ба нашр мерасиданд. Агарчи муддати бештар аз панҷ сол ба ҳайси намояндаи расмии “Ҷавонони Тоҷикистон” фаъолият доштам, вале бегумон ҳамкориҳои ман ба ин нашрияи бароям азиз фосилаи зиёда аз 25 солро фаро мегирад. Дар мактаби “Ҷавонони Тоҷикистон” барои худ чизҳои зиёде андӯхтам. Хоса мусоҳибаҳое, ки бо шахсиятҳои бузурги олами адабу фарҳанг, ходимони давлативу ҷамъиятӣ, мисли устодон Ҷурабек Муродов, Фарзона, Зебунисо Рустамова, Ҷумъабой Сангинов, Ҷаҳон Қурбонов ва дигарон анҷом додам, асрори зиёде аз зиндагонии шоистаи инсонро бароям боз намуд. Аз сӯи дигар мусоҳиба бо чунин афрод худ саодатест бузург ва баробари ин вақте хонандаҳои зиёде бароям маҳз ба хотири ин мусоҳибаҳо тамос гирифта, ҳарфи муҳаббат баён медоштанд, нишоту хушбахтиам меафзуд. Муҳимтарин сабақи мактаби “Ҷавонони Тоҷикистон” ин ҳамеша бо ҷавонон будан, кашфи асрори наҷобати ҷавонӣ, дунёи рангину пур аз зебоии ҷавонони эҷодкор ҳам буд. Хулоса, бароям мактаби “Ҷавонони Тоҷикистон” як хазинаи пурганҷи маънавии бузургест. Танҳо таъкиди ҳамин нукта кофист, ки бештари мақолаву мусоҳиба ва матолиби публитсистиам маҳз дар саҳифаҳои “Ҷавонони Тоҷикистон” ба чоп расидаанд.
- Солҳои ҳамкорӣ бештар ба кадом самти фаъолияти ҷавонон таваҷҷуҳ зоҳир менамудед?
- Мо кӯшиш менамудем, ки дар баробари муаррифии дастовардҳо дар самти татбиқи сиёсати давлатии ҷавонон аз мушкилот ва муаммои ҷавонон ҳам бигӯем. Масалан, борҳо дар бораи мушкилоти табибони ҷавон, таҳсили донишҷӯёни тибқи Квотаи президентӣ таҳсилкунанда, мушкилот ва муаммои ҷавонони деҳот, муаррифии дастовардҳои варзишгарони ҷавон дар шаҳру навоҳии вилояти Суғд, таҳкими дӯстии ҷавонон, мушкилоти ширкатҳои сайёҳӣ ва амсоли ин мавод нашр намудаем.
- Мушкилоти ҷавонони он замон аз чиҳо иборат буд. Аз нигоҳи шумо имрӯз ҷавонон рӯ ба рӯи кадом мушкилотанд?
- Агар ба фосилаи бист соли сипаришуда таваҷҷуҳ кунем, ба мушоҳида мерасад, ки воқеан хеле аз мушкилоти ҷомеа ҳаллу фасли худро ёфтааст, ки мо он замон мегуфтем. Агар дар соҳаи маориф назар афканем, даҳаи аввали асри имрӯз бештар сухан аз ташаккули тафаккури техникӣ, компютеркунонии низоми таҳсилот ва ҷавобгӯ набудани тафаккури ҷавонон ба низоми таҳсилоти муосир мерафт. Ҳоло дар Тоҷикистон мактабҳо ба шабакаи ҷаҳонии Интернет пайваст мебошанд. Аллакай низоми таҳсилоти фосилавӣ дар кишвари мо чандин сол аст, ки ба роҳ монда шудааст ва ҳатто ҷавонони тоҷик имрӯз аз Тоҷикистон истода, дар донишгоҳҳои бонуфузи ҷаҳон таҳсил мекунанд.
Мушкили дигаре, ки бештар дар саҳифаҳои нашрияҳо гуфта мешуд, аз китоб ва китобхона дур мондани ҷавонон буд. Ҳоло танҳо агар давоми ду соли охирро ба эътибор гирем, маълум мешавад, ки дар доираи баргузории озмуни ҷумҳуриявии “Фурӯғи субҳи доноӣ...”, ки аз ташаббусҳои Пешвои муаззами миллат сарчашма мегирад, доираи васеи наврасону ҷавонон ба мутолиаи китоб рӯ оварда, тамоми қишрҳои ҷомеа китобхон шуданд. Дар тамоми шаҳру навоҳии кишвар баробари бунёди қасрҳои фарҳанг, китобхонаҳои замонавӣ, ҳатто китобхонаҳои электронӣ таъсис ёфтанд. Дар шабакаҳои интернетӣ низ китобҳои зиёде барои мутолиа гузошта шудаанд, ки ҷавонон аз онҳо истифода мебаранд. Пешвои миллат борҳо таъкид доштаанд ва ҳатто дар маросими савгандёдкунии хеш низ қайд карданд, ки ҷавонони имрӯз аз ҷавонони солҳои навадум хеле фарқ доранд. Воқеан, ҳамин хел аст. Имрӯз аксари мушкилоти ҷавонон дар ҳамаи риштаҳо ҳаллу фасл шуд, танҳо аз ҷавонон талошу кӯшиш лозим аст, ки пайрави ҳақиқии Пешвои миллат будани хешро собит намоянд.
- Аз назари шумо “Ҷавонони Тоҷикистон” имрӯз низ мушкилот ва дастовардҳои ҷавононро комилан инъикос мекунад?
- Рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” ҳамеша ин рисолати бузургро бар дӯш дошт ва бо сарбаландӣ онро иҷро карда меояд. Имрӯз низ дар саҳифаҳои рӯзнома аз мушкилот ва муаммо, инчунин дастовардҳои ҷавонон гуфта мешавад. Ёдам ҳаст, ки замони фаъолият чандин номаҳо аз ҷавонон мегирифтем, ки аз инъикоси ҳаёти ҷавонон қаноатмандӣ менамуданд. Аз мутолиаи рӯзнома ҳувайдост, ки дар ҳар шумораи он самараҳои иҷрои ин рисолати бузург муҷассаманд.
- Чӣ бояд кард, то ҷавонон бо дарки бештари масъулият дар ободонӣ ва пешрафти Ватани азизамон саҳми бештар гузошта бошанд?
- Изҳори қаноатмандии Пешвои муаззами миллат ва баҳои баландашон ба фаъолияти ҷавонони кишвар аз он дарак медиҳад, ки ҷавонони саодатманди Тоҷикистони азизи мо имрӯз дар пешрафти ҳаёти ҷамъиятӣ, соҳиб шудани мамлакат ба дастовардҳои навин саҳм мегузоранд. Ба назари ман, ҳамин эътимоди Пешвои миллат худ беҳтарин посухи ин суол аст. Аз назари дигар, рисолати ҷавонони Тоҷикистон имрӯз иборат аз он аст, ки бояд сазовор будани хешро ба ин боварӣ ва эътимод собит намоянд ва дар пайи содиқона ба иҷро расонидани дастуру ҳидоятҳои Пешвои муаззами миллат бошанд.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед