КИТОБХОНА
Душанбе 07 Июл 2025 02:26
Зодгоҳи майдаҳаки хешро Ватан мешумурд. Ӯ ҳақ аст, зеро хуни нофаш ана дар ҳамин деҳаи кӯҳистон рехтааст. Ноҳияи Темурмалики водии Кӯлобро, ки марзи гурдхези Тоҷикистони азиз аст, мепарастид. Возеҳтар агар ифшо намоем, Тоҷикистони бостониро, ки зодбуми ҳамаи мо маҳсуб меёбад, аз ҷон дӯсттар медошт ва худро бе он тасаввур карда наметавонист…
Деҳае, ки ӯро чун фарзанди асил тарбия намуда, ба воя расонд, машҳури олам кард. Дар навбати худ таҳамтан номи зодгоҳашро низ дар қаламрави мамлакат ва ҳам ақсои олам бо ҳарфҳои заррин сабт намуд.
Ватан…Ватан дил аст, диле, ки дар қафаси синаи ҳар як фарди баору номус метапад. Нафаре, ки қалби шарарбори хешро кашф карда тавонад, ба қадри ҳар ваҷаб хоки Ватан мерасад…
Саидмуъмин ҳарчанд як сол пас аз ҷанги дуюми ҷаҳон ба дунё омада бошад ҳам, аммо чӣ будани ҷангро ба хубӣ эҳсос менамуд. Наваду шаш тан диловарони ҳамдиёри дар набардгоҳҳо фавтидаву турбати онҳо дар хоки кишварҳои гуногуни дунё ба хоби абадӣ рафтаро фаромӯш намекард…
Баҳори соли 1965.
Он рӯз Боғи фарҳангу фароғатии ноҳияи Восеъ моломоли ҳаводорон буд. Ҳозирин бо ҳаяҷон чизеро интизорӣ мекашиданд.
- Шукрона, ба ин гӯштӣ ҳамаи паҳлавонони хатлонӣ меоянд, - хушҳолона мегуфт яке бар дигаре.
- Имрӯз насиб бошад, ҳунари паҳлавонони номиро мебинему кайфият мебарем.
- Паҳлавони кӯлобӣ омада бошад? – ҷӯё гашт ҷавоне аз ҳампаҳлуяш.
- Бегуфтугӯ, роҳбарон ӯро ҳатмӣ ба ин маърака даъват мекунанд.
- Аҷабе не, биёяд, - ба гап ҳамроҳ шуд нафари дигаре. - Мутаассифона, дар ин давра касе нест, ки бо ӯ сар ба сар шавад. Кӯлобӣ чун ҳарвақта меояду бе мушкилӣ солими асосиро мегираду меравад…
- Дар Муъминобод айнан ҳамин хел шуд. Ба номи паҳлавон мукофоти вазнин монданд. Касе ҷуръат накард, ки бо ӯ саруман шавад…
Аз карнайи радиои фарқи симчӯби канори майдон оҳанги мутантан тавъам бо садои ширадори ҳофизе танинандоз буд:
Карнай ба савти ҳой – ҳой,
Хонад ба гӯштӣ ой, ой!
Эй паҳлавон, шиштӣ чаро,
Майдон баро, майдон баро!...
- Ана паҳлавони кӯлобӣ ҳам омад…
Ин фарёди нишотангези бачаҳо ба баҳсу мунозираи калонсолон хотима гузошт.
Гӯштӣ сар шуд.
Дарвоқеъ, паҳлавони кӯлобӣ зӯр буд. Вақте ба номи ӯ солими шоиста монданд, ду ҳариф пайи ҳам вориди майдон шуданд. Аммо корашон омад накард ва ба тезӣ шонаашон дар замин парчин шуданд.
- Боз ягон талабгор ҳаст? – бонг дардод довари маърака.
- Кӣ мехоҳад қувва озмояд?..
- Ман!..
- Оҳ – ҳо …
Ҳама бо кунҷкобии зиёд сӯи овоз нигаристанд. Ҷавони навхати ба тахмин 17 – 18 - солаи хушқаду қомате анбуҳи одамонро фарх карда, рост тарафи майдон устуворона қадам партофт.
- Ин бача чӣ хел гӯштин мегирифта бошад?
- Монед, бисёр ҷавон будааст, боз маиб нашавад?
- Қудраташро намедонам, аммо Худованд ғайраташ додааст…
- Ба худаш бовар дорад, ки ба майдон мебарояд, боз бо чунин паҳлавони номдор.
- Ту бо кӣ гӯштин гирифтании? - пурсид довар аз ҷавони матин.
- Бо паҳлавони давра, - боварибахшу қотеона посух дод ӯ.
Ҳариф бепарво сари зону чунгак менишаст.
- Хайр, ғалтидаро замин мебардорад, - гуфт довар. - Хуш, ному насабат паҳлавон?
- Саидмуъмин Раҳимови ҷорубқулӣ…
Саидмуъмини ҷавон дер боз дар дил орзуи бо ин паҳлавони номдор зӯрозмоӣ карданро дошт. Баҳорон дар се – чор маърака ба гӯштигирии ӯ синчакорона диққат дода буд. Нағз медонист, ки ҳарифаш неруманд аст. Аммо ба ҳар сурат вай аз нияти бо ин паҳлавони тануманд гӯштӣ гирифтан даст накашид.
Ана, акнун, ӯ дар паҳлуи ҳарифи машҳур нишастааст.
Ҳуштаки довар баланд садо дод.
Саидмуъмин яку якбора ба ҳамла гузашт. Зуд ва ба тезӣ, бабросо ба ҳамла гузаштани ҷавони ношинос алайҳи паҳлавони номдор боиси нишоти тамошогарон гардид.
Ғайричашмдошти ҳаводорону мухлисони сершумор дар дасти якум ҳар ду шонаи паҳлавони номдор ба замин парчин гашт.
- Ҳа - лол!!!
- Ҳа – а – ал – о – ол, - садо баланд гардид аз ҳама ҷо.
Шӯру қиёми мардум ба осмон дакка хӯрд. Аммо довар онро тасодуф ҳисобид. Қатъи назар аз эътирози мухлисон, ғалабаи паҳлавони ҷавонро довар қотеона инкор мекард.
Акнун, тамошобинон аз борхонаи ҷигар сайҳа мезаданду бо ғирев паҳлавононро ба майдони набард мехонданд.
Ин маротиб паҳлавони номӣ тамоми таҷриба ва неруи хешро ба кор бурд, аммо он рӯз бахт аз ӯ рӯй гардонда буд.
Саидмуъмин боз шарафёб шуд.
- Ҳа – а – ало – о – ол!!!
- Ҳа – лоо – л!!!
Мухлисону дӯстон аз ҷо ҷаста, кафкӯбон паҳлавони ҷавонро бо пирӯзиаш муборакбод мекарданд. Ин шаҳди нахустини ғалаба тамоми зиндагӣ ӯро ҳамсафар гашт…
Ҳини адои хизмати ҳарбӣ бо марди майдон, устоди забардаст, мураббии ғамхор Юрий Захарчук вохӯрд. Саидмуъмин ба зудӣ ба ин марди нексиришт меҳр баст. Маслиҳатҳояшро бе каму кост иҷро менамуд.
- Ту дар оянда паҳлавони бузург мешавӣ, Саидмуъмин! – мегуфт устодаш ба такрор, - Паҳлавон бояд пайваста майдондорӣ намояд. Амиқ андеша намо, ки дар гӯштӣ бояд танҳо ту ғолиб оӣ, фаҳмидӣ, на каси дигар. Ҳаргиз аз ғалабаҳоят саргарм машав. Дар майдон рақибро эҳтиром бояд кард. Саргармӣ ба ҳавобаландӣ мебарад. Ҳавобаландӣ бошад, марги маҳорат аст…
Машқҳои пурмашаққати ҳаррӯза самар овард. Дере нагузашта Саидмуъмин Раҳимов чемпиони қисми ҳарбии шаҳри Нахҷувони Ҷумҳурии Озарбойҷон гардид. Баъд дар мусобиқаи дивизия ва ҳавзаи ҳарбии Закавказия, дар гӯштии самбо ҷойи аввалро ноил гашт…
Ду соли хизмат дар назар гӯё барқосо гузашт. Аммо ин муддат барояш басанда буд, ки чунин як мактаби далерию матонатро бо сарбаландӣ паси сар намояд.
- Ту акнун паҳлавони номӣ шудӣ, – гуфт ҳангоми видоъ устодаш. – Ман мефахрам, ки мисли ту шогирди боистеъдод дорам. Умр боқӣ бошад, фаъолияти минбаъдаатро аз мадди назар дур нахоҳам монд…
Соли 1973 гӯштигирони номии ҷумҳуриҳои Иттиҳоди шӯравӣ дар шаҳри Майкоп, маркази вилояти Адигей, бо ҳам омаданд. Саидмуъмин низ аз зумраи пазируфтагон буд. Бо шурӯи мусобиқа ӯ дар дасти аввал мағлуб шуд. Тибқи дастуру қоидаи онвақта паҳлавон бо як бохт имкони идомаи мусобиқаро дошт. Аз дасти дувум паҳлавони тоҷик гӯё неруи тоза гирифт. Ҳамин хел, ӯ пайи ҳам нуҳ ғалаба ба даст оварда, дар вохӯрии финалӣ бо чемпиони мутлақи Иттиҳоди Шӯравӣ, аз дастаи яккачини Федератсияи Русия Валерий Глухов дар набард шуд. Паҳлавони номӣ ба зӯри бозувони таҳамтани тоҷик тоб наоварда, ҳарифи ҷавони хешро ба ғолибият шинохт.
Нахустин маротиб аз Тоҷикистон Азалшо Олимов пеш аз ӯ ба ин унвон сазовор гашта буд. Инак, баъди 18 сол Саидмуъмин Раҳимов чемпиони СССР шуд…
Тобистони соли 1975 дар шаҳри Тифлиси Гурҷистон мусобиқаи финалии Спартакиадаи VI халқҳои СССР доир гардид. Дар вазни вазнин 17 нафар довталаби медалҳо ширкат меварзиданд. Нафаре, ки аз ғалабаи пештар ба даст оварда, аз дигарон дида холи ҷаримавии камтар мегирифт, чемпион мешуд.
Дар вохӯрии финалӣ Саидмуъмин барандаи медали нуқраи соли 1974 – уми чемпионати Иттиҳоди Шӯравӣ, гӯштигири гурҷӣ Эквтишвилро мағлуб намуда, ба дарёфти унвони чемпиони Спартакиадаи халқҳои СССР сазовор гашт.
Бо фарҷоми сабқати бонуфуз, мураббиёни дастаи яккачини СССР паҳлавони тоҷикро ба машқгоҳи таълимӣ – санҷишӣ ба Схатзории Ҷумҳурии Арманистон, базаи баландкӯҳи Олимпии аъзои дастаи яккачини СССР хонданд. Самбочиёни шӯравӣ дар «дараи гулҳо» ба чемпионати ҷаҳон омодагӣ мегирифтанд.
Дар вазни 100 кг барои як роҳхат даҳ паҳлавони зӯртарини СССР дар ин ҷо дар набард шуданд. Саидмуъмин дар ин сабқат нуҳ тан аз ҳарифонашро мағлуб намуда, ба чемпионати ҷаҳон роҳхат гирифт.
Саидмуъмин ба чемпионати ҷаҳон омодагӣ дошт. Искандаршо Раҳматуллоев ва Исмат Абдуллоев ба шогирди овозадори худ маслиҳатҳо дода, ҳар як ҳаракат ва часпу талоши ӯро мавриди таҳқиқу таҳлил қарор медоданд.
Баҳри боз ҳам беҳтар омода намудани таҳамтан устодонаш - мураббиҳои номдори Иттиҳоди Шӯравӣ Ёқуб Коблев ва Фёдор Ивановро ба Душанбе даъват намуданд. Ин ғамхорӣ беасос набуд, охир Саидмуъмин дар гӯштии калони ҷаҳонӣ шаъну шарафи давлати шӯроҳоро ҳимоят мекард.
Аз миён қариб даҳ сол сипарӣ шуда бошад ҳам, паҳлавон суханони устодаш Юрий Захарчукро фаромӯш накарда буд…
Ба шаҳри Минск, 20 сентябри соли 1975, ки дар он ҷо чемпионати ҷаҳон оид ба гӯштии самбо оғоз гардид, паҳлавонони машҳури дунё гирд омада буданд. Дар вазни 100 кг сездаҳ паҳлавон бо ҳам зӯр меозмуд. Ҳар яке аз худ боварӣ дошт, ки маҳз вай чемпиони ҷаҳон мешавад.
Мусобиқа оғоз гардид.
Саидмуъмин, даставвал, бо паҳлавони муғул Хорломон Баянмунх дар набард гашт. Ҳарифаш ҳам дар гӯштии самбо ва ҳам гӯштии тарзи озод чемпиони ҷаҳон шуда буд. Ҳарифаш паҳлавони чусту чолок буд ва сарфи назар аз вазнинию танумандияш, мисли гурба меҷаҳиду монанди паланг башаст ҳамла мекард. Ӯ ҳунари Баянмунхро танҳо аз навори кинофилм дида буду халос.
«Зӯр будааст, - аз дил гузаронд Саидмуъмин ба чашми ҳарифаш нигариста, - аммо ҷавон, таҷрибаи ғанӣ надорад. Аз ҳад зиёд саросема асту зуд монда мешавад. Ана ҳамон вақт мағлуб намуданаш саҳл мегардад»…
Бувад расму оини марди далер,
Ки орад ба оҳистагӣ шер зер.
(Давом дорад)
Умари ШЕРХОН
Деҳае, ки ӯро чун фарзанди асил тарбия намуда, ба воя расонд, машҳури олам кард. Дар навбати худ таҳамтан номи зодгоҳашро низ дар қаламрави мамлакат ва ҳам ақсои олам бо ҳарфҳои заррин сабт намуд.
Ватан…Ватан дил аст, диле, ки дар қафаси синаи ҳар як фарди баору номус метапад. Нафаре, ки қалби шарарбори хешро кашф карда тавонад, ба қадри ҳар ваҷаб хоки Ватан мерасад…
Саидмуъмин ҳарчанд як сол пас аз ҷанги дуюми ҷаҳон ба дунё омада бошад ҳам, аммо чӣ будани ҷангро ба хубӣ эҳсос менамуд. Наваду шаш тан диловарони ҳамдиёри дар набардгоҳҳо фавтидаву турбати онҳо дар хоки кишварҳои гуногуни дунё ба хоби абадӣ рафтаро фаромӯш намекард…
Баҳори соли 1965.
Он рӯз Боғи фарҳангу фароғатии ноҳияи Восеъ моломоли ҳаводорон буд. Ҳозирин бо ҳаяҷон чизеро интизорӣ мекашиданд.
- Шукрона, ба ин гӯштӣ ҳамаи паҳлавонони хатлонӣ меоянд, - хушҳолона мегуфт яке бар дигаре.
- Имрӯз насиб бошад, ҳунари паҳлавонони номиро мебинему кайфият мебарем.
- Паҳлавони кӯлобӣ омада бошад? – ҷӯё гашт ҷавоне аз ҳампаҳлуяш.
- Бегуфтугӯ, роҳбарон ӯро ҳатмӣ ба ин маърака даъват мекунанд.
- Аҷабе не, биёяд, - ба гап ҳамроҳ шуд нафари дигаре. - Мутаассифона, дар ин давра касе нест, ки бо ӯ сар ба сар шавад. Кӯлобӣ чун ҳарвақта меояду бе мушкилӣ солими асосиро мегираду меравад…
- Дар Муъминобод айнан ҳамин хел шуд. Ба номи паҳлавон мукофоти вазнин монданд. Касе ҷуръат накард, ки бо ӯ саруман шавад…
Аз карнайи радиои фарқи симчӯби канори майдон оҳанги мутантан тавъам бо садои ширадори ҳофизе танинандоз буд:
Карнай ба савти ҳой – ҳой,
Хонад ба гӯштӣ ой, ой!
Эй паҳлавон, шиштӣ чаро,
Майдон баро, майдон баро!...
- Ана паҳлавони кӯлобӣ ҳам омад…
Ин фарёди нишотангези бачаҳо ба баҳсу мунозираи калонсолон хотима гузошт.
Гӯштӣ сар шуд.
Дарвоқеъ, паҳлавони кӯлобӣ зӯр буд. Вақте ба номи ӯ солими шоиста монданд, ду ҳариф пайи ҳам вориди майдон шуданд. Аммо корашон омад накард ва ба тезӣ шонаашон дар замин парчин шуданд.
- Боз ягон талабгор ҳаст? – бонг дардод довари маърака.
- Кӣ мехоҳад қувва озмояд?..
- Ман!..
- Оҳ – ҳо …
Ҳама бо кунҷкобии зиёд сӯи овоз нигаристанд. Ҷавони навхати ба тахмин 17 – 18 - солаи хушқаду қомате анбуҳи одамонро фарх карда, рост тарафи майдон устуворона қадам партофт.
- Ин бача чӣ хел гӯштин мегирифта бошад?
- Монед, бисёр ҷавон будааст, боз маиб нашавад?
- Қудраташро намедонам, аммо Худованд ғайраташ додааст…
- Ба худаш бовар дорад, ки ба майдон мебарояд, боз бо чунин паҳлавони номдор.
- Ту бо кӣ гӯштин гирифтании? - пурсид довар аз ҷавони матин.
- Бо паҳлавони давра, - боварибахшу қотеона посух дод ӯ.
Ҳариф бепарво сари зону чунгак менишаст.
- Хайр, ғалтидаро замин мебардорад, - гуфт довар. - Хуш, ному насабат паҳлавон?
- Саидмуъмин Раҳимови ҷорубқулӣ…
Саидмуъмини ҷавон дер боз дар дил орзуи бо ин паҳлавони номдор зӯрозмоӣ карданро дошт. Баҳорон дар се – чор маърака ба гӯштигирии ӯ синчакорона диққат дода буд. Нағз медонист, ки ҳарифаш неруманд аст. Аммо ба ҳар сурат вай аз нияти бо ин паҳлавони тануманд гӯштӣ гирифтан даст накашид.
Ана, акнун, ӯ дар паҳлуи ҳарифи машҳур нишастааст.
Ҳуштаки довар баланд садо дод.
Саидмуъмин яку якбора ба ҳамла гузашт. Зуд ва ба тезӣ, бабросо ба ҳамла гузаштани ҷавони ношинос алайҳи паҳлавони номдор боиси нишоти тамошогарон гардид.
Ғайричашмдошти ҳаводорону мухлисони сершумор дар дасти якум ҳар ду шонаи паҳлавони номдор ба замин парчин гашт.
- Ҳа - лол!!!
- Ҳа – а – ал – о – ол, - садо баланд гардид аз ҳама ҷо.
Шӯру қиёми мардум ба осмон дакка хӯрд. Аммо довар онро тасодуф ҳисобид. Қатъи назар аз эътирози мухлисон, ғалабаи паҳлавони ҷавонро довар қотеона инкор мекард.
Акнун, тамошобинон аз борхонаи ҷигар сайҳа мезаданду бо ғирев паҳлавононро ба майдони набард мехонданд.
Ин маротиб паҳлавони номӣ тамоми таҷриба ва неруи хешро ба кор бурд, аммо он рӯз бахт аз ӯ рӯй гардонда буд.
Саидмуъмин боз шарафёб шуд.
- Ҳа – а – ало – о – ол!!!
- Ҳа – лоо – л!!!
Мухлисону дӯстон аз ҷо ҷаста, кафкӯбон паҳлавони ҷавонро бо пирӯзиаш муборакбод мекарданд. Ин шаҳди нахустини ғалаба тамоми зиндагӣ ӯро ҳамсафар гашт…
Ҳини адои хизмати ҳарбӣ бо марди майдон, устоди забардаст, мураббии ғамхор Юрий Захарчук вохӯрд. Саидмуъмин ба зудӣ ба ин марди нексиришт меҳр баст. Маслиҳатҳояшро бе каму кост иҷро менамуд.
- Ту дар оянда паҳлавони бузург мешавӣ, Саидмуъмин! – мегуфт устодаш ба такрор, - Паҳлавон бояд пайваста майдондорӣ намояд. Амиқ андеша намо, ки дар гӯштӣ бояд танҳо ту ғолиб оӣ, фаҳмидӣ, на каси дигар. Ҳаргиз аз ғалабаҳоят саргарм машав. Дар майдон рақибро эҳтиром бояд кард. Саргармӣ ба ҳавобаландӣ мебарад. Ҳавобаландӣ бошад, марги маҳорат аст…
Машқҳои пурмашаққати ҳаррӯза самар овард. Дере нагузашта Саидмуъмин Раҳимов чемпиони қисми ҳарбии шаҳри Нахҷувони Ҷумҳурии Озарбойҷон гардид. Баъд дар мусобиқаи дивизия ва ҳавзаи ҳарбии Закавказия, дар гӯштии самбо ҷойи аввалро ноил гашт…
Ду соли хизмат дар назар гӯё барқосо гузашт. Аммо ин муддат барояш басанда буд, ки чунин як мактаби далерию матонатро бо сарбаландӣ паси сар намояд.
- Ту акнун паҳлавони номӣ шудӣ, – гуфт ҳангоми видоъ устодаш. – Ман мефахрам, ки мисли ту шогирди боистеъдод дорам. Умр боқӣ бошад, фаъолияти минбаъдаатро аз мадди назар дур нахоҳам монд…
Соли 1973 гӯштигирони номии ҷумҳуриҳои Иттиҳоди шӯравӣ дар шаҳри Майкоп, маркази вилояти Адигей, бо ҳам омаданд. Саидмуъмин низ аз зумраи пазируфтагон буд. Бо шурӯи мусобиқа ӯ дар дасти аввал мағлуб шуд. Тибқи дастуру қоидаи онвақта паҳлавон бо як бохт имкони идомаи мусобиқаро дошт. Аз дасти дувум паҳлавони тоҷик гӯё неруи тоза гирифт. Ҳамин хел, ӯ пайи ҳам нуҳ ғалаба ба даст оварда, дар вохӯрии финалӣ бо чемпиони мутлақи Иттиҳоди Шӯравӣ, аз дастаи яккачини Федератсияи Русия Валерий Глухов дар набард шуд. Паҳлавони номӣ ба зӯри бозувони таҳамтани тоҷик тоб наоварда, ҳарифи ҷавони хешро ба ғолибият шинохт.
Нахустин маротиб аз Тоҷикистон Азалшо Олимов пеш аз ӯ ба ин унвон сазовор гашта буд. Инак, баъди 18 сол Саидмуъмин Раҳимов чемпиони СССР шуд…
Тобистони соли 1975 дар шаҳри Тифлиси Гурҷистон мусобиқаи финалии Спартакиадаи VI халқҳои СССР доир гардид. Дар вазни вазнин 17 нафар довталаби медалҳо ширкат меварзиданд. Нафаре, ки аз ғалабаи пештар ба даст оварда, аз дигарон дида холи ҷаримавии камтар мегирифт, чемпион мешуд.
Дар вохӯрии финалӣ Саидмуъмин барандаи медали нуқраи соли 1974 – уми чемпионати Иттиҳоди Шӯравӣ, гӯштигири гурҷӣ Эквтишвилро мағлуб намуда, ба дарёфти унвони чемпиони Спартакиадаи халқҳои СССР сазовор гашт.
Бо фарҷоми сабқати бонуфуз, мураббиёни дастаи яккачини СССР паҳлавони тоҷикро ба машқгоҳи таълимӣ – санҷишӣ ба Схатзории Ҷумҳурии Арманистон, базаи баландкӯҳи Олимпии аъзои дастаи яккачини СССР хонданд. Самбочиёни шӯравӣ дар «дараи гулҳо» ба чемпионати ҷаҳон омодагӣ мегирифтанд.
Дар вазни 100 кг барои як роҳхат даҳ паҳлавони зӯртарини СССР дар ин ҷо дар набард шуданд. Саидмуъмин дар ин сабқат нуҳ тан аз ҳарифонашро мағлуб намуда, ба чемпионати ҷаҳон роҳхат гирифт.
Саидмуъмин ба чемпионати ҷаҳон омодагӣ дошт. Искандаршо Раҳматуллоев ва Исмат Абдуллоев ба шогирди овозадори худ маслиҳатҳо дода, ҳар як ҳаракат ва часпу талоши ӯро мавриди таҳқиқу таҳлил қарор медоданд.
Баҳри боз ҳам беҳтар омода намудани таҳамтан устодонаш - мураббиҳои номдори Иттиҳоди Шӯравӣ Ёқуб Коблев ва Фёдор Ивановро ба Душанбе даъват намуданд. Ин ғамхорӣ беасос набуд, охир Саидмуъмин дар гӯштии калони ҷаҳонӣ шаъну шарафи давлати шӯроҳоро ҳимоят мекард.
Аз миён қариб даҳ сол сипарӣ шуда бошад ҳам, паҳлавон суханони устодаш Юрий Захарчукро фаромӯш накарда буд…
Ба шаҳри Минск, 20 сентябри соли 1975, ки дар он ҷо чемпионати ҷаҳон оид ба гӯштии самбо оғоз гардид, паҳлавонони машҳури дунё гирд омада буданд. Дар вазни 100 кг сездаҳ паҳлавон бо ҳам зӯр меозмуд. Ҳар яке аз худ боварӣ дошт, ки маҳз вай чемпиони ҷаҳон мешавад.
Мусобиқа оғоз гардид.
Саидмуъмин, даставвал, бо паҳлавони муғул Хорломон Баянмунх дар набард гашт. Ҳарифаш ҳам дар гӯштии самбо ва ҳам гӯштии тарзи озод чемпиони ҷаҳон шуда буд. Ҳарифаш паҳлавони чусту чолок буд ва сарфи назар аз вазнинию танумандияш, мисли гурба меҷаҳиду монанди паланг башаст ҳамла мекард. Ӯ ҳунари Баянмунхро танҳо аз навори кинофилм дида буду халос.
«Зӯр будааст, - аз дил гузаронд Саидмуъмин ба чашми ҳарифаш нигариста, - аммо ҷавон, таҷрибаи ғанӣ надорад. Аз ҳад зиёд саросема асту зуд монда мешавад. Ана ҳамон вақт мағлуб намуданаш саҳл мегардад»…
Бувад расму оини марди далер,
Ки орад ба оҳистагӣ шер зер.
(Давом дорад)
Умари ШЕРХОН
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед