– Уф-ф! Намедонам, ба мо - ҷавонон кадом касал ёр шуда бошад-а? Мана, яктояш дугонаи худам, Фасоҳатхони танбалушка. Аз барои вай шуда доимо аз дарсҳо дер мемонаму аз устодон гап мешунавам.

 – Ҳа-а, ғур-ғуракмоҳ, худ ба худ ғур-ғуркунон боз киро ғайбат дорӣ?

 – Ғайбат не, худ ба худ гапзанон дорам.

 – Ху-уш, ман чӣ гуноҳ кардам, ки боз дар бораам гап мезанӣ?

 – Эй, танбалмоҳ...

 – Якум, номи маро ба шикаст нагир. Дуюм, барои номгузориям падару модарҷонакам гов кушта, номи муборакамро Фасоҳатҷон гузоштаанд. Мефаҳмӣ?

 - Гӯш кун, танбалмоҳ. Як маротиба ба ҳамон соати сабилмондаи дастат нигар охир, ними лексияи муаллим гузашта рафт. Ту бошӣ худатро ҷунбонда бепарво меоӣ. Ақаллан ним соат аз хоб барвақтар хезӣ, намешавад? Охир, чанд маротиба аст, ки аз дарси муаллими ҷавон якҷоя дер мемонем.

 – Гӯш кун, ғур-ғуракмоҳ...

 – Бас! Ту ҳам номи маро ба шикаст нагир. Зеро падару модари ман ҳам барои номгузориям хешу таборҳоро ҷамъ карда, пас аз зиёфати калон, номи зебои гули баҳорӣ, Бунафшаро гузоштаанд.

 – Хайр, мебахшӣ ғур-ғур... Узр, ки номатро боз ба шикаст гирифтам. Гули баҳорӣ, Бунафша. Ту ҳаргиз парвои маро накун, зеро ҳамон муаллими ҷавони мегуфтагиат Худо мегӯяд, ки шахсан ман ба дарсҳояш ҳозир нашавам.

 – Чӣ танбалушка, узр мехоҳам, ки номатро боз ба шикаст гирифтам. Фасоҳатхон, магар шох дорӣ, ки муаллим иштирокатро намехостааст?

 – Эҳ, дугонаҷони нодони ман...
Инро гуфта Фасоҳатхон худро аз ханда боздошта наметавонад.

 – Ҳ...м, акнун фаҳмидам. Аз ин қаҳ-қаҳ задану беҳуда хандиданат маълум,ки байнатон ягон сире нуҳуфтааст.

 - Бунафша, Худо бигира гумонҳои бадатро. Охир, даррав гапро ба дигар тараф набар.

 – Пас чаро механдӣ?

 – Дугонаҷон, мехостам як чизи аҷоибро ба ту нақл кунам. Лекин шарм медорам.

 – Чӣ, дугонаҳо аз ҳамдигар сири пинҳонӣ доранд?

 – Гуш кун ғур-ғур, мебахшӣ, Бунафшаҷон, хок бар сари ҳамин привичкаю бадзабониям. Ёд дори? Боре аз дарс дер мондему муаллими ҷавон миёни ҳамкурсон ҳардуи моро хеле сарзанишу танбеҳ дода буд?

 – Ҳа, хуб дар ёд дорам.

 – Дугонаҷон, баъди он ки муаллим моро сарзаниш кард, якчанд маротиба бо қавоқҳои гирифта, ноаён тарафи ман нигоҳ кардан гирифт.

 – Хайр, чӣ? Мемурдӣ ҳамон рӯз мисли ман саратро хам карда менишастӣ?

 – Эҳ дугона, гапамро набуру то охир гӯш андоз.

 – Фасоҳат, бисёр пат-пат накун. Тезтар гап зан, ки вақт тамоман гузашта рафт.

 – Майлаш, ҳамон рӯз ҳар гоҳ ки муаллим тарафи ман бо қавоқи гирифта, норозиёна нигоҳ мекард, ман ҳам қасдан гоҳ бо чашми рост, гоҳ бо чашми чапам, мисли светафори чорроҳа зуд-зуд ба ӯ чашмак задан гирифтам. Муаллими бечора аз ғазаб чӣ кор карданашро намедонист. Ҳангоми лексия хондан баъзан суханонашро гум карда, сохтакорона сулфа менамуд.

 -Э, намурӣ Фасоҳат, бо ин кори кардаат, - хандакунон мегӯяд Бунафша.

 – Ху-уш, дугонаҷон, Худо ба ту ҳаёт диҳад, давомашро гӯш кун. Ҳамон рӯз баъди дарс, ҳангоми аз ошхонаи донишгоҳ баромадан бинам, ки назди чорроҳа муаллим истодааст. Фаҳмидам, ки маро раҳпоӣ дорад. Рости гап, азбаски аз кори кардаам сахт пушаймон шуда будам, баробари дидани муаллим чи кор карданамро намедонистам. Лекин...

 – Чи, лекин?
Азбаски нақли Фасоҳат дугонааш Бунафшаро ба ҳаяҷон оварда буд, мехост давоми қиссаро ҳар чи тезтар шунавад.

 – Бунафша! Лекинаш ҳамин ки хап! Нигоҳ кун, ки Сунбулаи воҳимачӣ меояд. Худо накунаду ин воҳимашка заррае аз ин сир огаҳӣ ёбад, он тарафашро худат медонӣ...
Сунбула духтари шӯхи шаҳрӣ барои боз ҳам зебо гардонидани ҳусну ҷамоли худ, ҳар чи бештар либосҳои ҳозиразамони аврупоиро ба бар карда, ҳангоми бо дугонаҳояш ҳамсуҳбат шудан, калимаҳои бегонаро бештар истифода мекард. Мехост нақлҳояшро аз будаш зиёд ба атрофиён расонад. Аз ин сабаб ӯро Сунбулаи воҳимачӣ ном гузошта буданд.

 – Привет, дугонашкаҳо! – гӯён ҳини назди ҳамкурсон расидан аз рӯи одати худ як тарафи рухсораи чапи худро ба тарафи чапи рухсораи Бунафша, пасон бо ҳамин усул рухсораи худро ба тарафи чапи рухсораи Фасоҳат гузошта бӯсиданӣ мешавад. Лекин Бунафшаю Фасоҳат қасдан лабони худро ба лабу рухсораи Сунбула гузошта, сахт-сахт ӯро мебусанд.

 – Э, муред шумо! Кай современний шуда, бӯсобӯсиро ёд мегиретон, - гуфта дарҳол аз кӯлвори китфаш оиначаи хурдеро бароварда, ба он нигоҳкунон симои худро ба тартиб оварда боз ба нақл медарояд. - Дар остановка имрӯз одам слишком бисёр буд. Чандто машруткаро пропускат кардам. Хайрият, ки неожиденно як машрутка рӯ ба рӯям истоду пассажири паҳлуи водител аз он фаромад. Водители машрутка худаш дари кабинаро кушоду маро ба нишастан даъват кард. Эҳ, ҳамон қадар лақ-лақ карда ба ман гап партофт, ки гӯшҳоям кар шуд.
Ҳарчанд чунин тарзи гуфтори Сунбула ба Бунафшаю Фасоҳат хуш меомад, лек Бунафша мехост, ки ҳар чи зудтар ин дугонаи сергап аз наздашон раваду давоми қиссаи Фасоҳатро шунавад.

 – Эй дугонашкаҳо, чир-чирашка идёт,- гуфтани Сунбула Фасоҳату Бунафшаро ба худ меорад.
Чир-чирашка номи аслиаш Чинигул аст. Азбаски ҳангоми чизеро нақл кардан бо ангуштон ва чашмону абрӯвон ишораҳо менамуд, ин тарзи ҳаракатҳояш диққати ҳар як ҳамсуҳбатро ба худаш ҷалб менамуд. Бинобар ин дугонаҳо ба ӯ лақаби чир-чиракро гузошта буданд.
Чинигул баробари назди дугонаҳо расидан нидо кард:

 – Салом дугонаҳо! Хато накунам, шумо касеро ғайбат дореду ба дарс даромаданро фаромӯш кардед? Майлаш, бало ба паси дарсу парс, лекин ба ман гӯш кунед. Як рӯз ҳамон муаллими ҷавон ҳо ана, дар он чорроҳа маро аз роҳ дошта медонед, чӣ гуфт? Гуфт, ки эй духтар, агар рафтору кирдорат ҳамин бошаду ба дарсҳои ман пурра иштирок накунию дар пеши донишҷӯён ҳамин хел маҳмадоноӣ кардан гирӣ, инро дониста мон, ҳаргиз аз ман баҳои мусбат намегирӣ. Ман бошам ҳамаи гапҳои ӯро нарезондаву начаконда, баръакс як-ду гапҳои обдори худамро бофта, ба тағоям расондам.

 – Хайр, агар ба муаллим зарар расонӣ-чӣ? – эътироз менамояд Бунафша.

 – Эҳ дугонаҷон! Ман ба тағоям гуфтам, ки ба воситаи ректорат ба муаллими ҷавон фаҳмонида диҳад, то дигар донишҷӯёнро сахтгирӣ накунад. Зеро замона дигару табъи ҷавонон ҳам бисёр нозук. Илова бар ин ба ҳамон лексияи муаллим даромадан шарт нест, зеро ба воситаи интернет аксарияти мавзӯъҳоро ёфтан мумкин.

 – Чинигул, ту аҷаб гапҳо мезанӣ. Лексияи муаллими ҷавон кайҳо сар шудаасту мо бошем, дар қади кӯча беҳуда лақ-лақ дорем, - гӯён эрод гирифт Сунбула.

 – Хайр шуд, бисёр тарафи муаллимонро нагиред. Мебинем, ки дар вақти зачоту имтиҳонҳо чӣ тавр каллаҳоятонро муаллимон гаранг мекунанд.

 – Духтарҳо бинед, муаллими ҷавон ҷонибамон меояд, - гуфтани Бунафша дигаронро аз домани баҳс боз медорад.

 – Салом, шогирдон! – ба духтарҳо баробар шудан пас нидо кард муаллими ҷавон. – Имрӯз охирин дарси худро дар гурӯҳи шумо ба итмом расонида яку якбора ба таври автоматӣ ба ҳама баҳогузорӣ намудам. Намедонам бо кадом сабабе бо фармони ректор маро озоду ба дигар донишкада равон намуданд. Ба ҳар ҳол, новобаста ба душвориҳо бо шумоён унс гирифта будам. Вале... Муаллим инро гуфта, роҳашро идома мебахшад.

 – Бевиҷдон! Айнан, ҳамон гапҳоеро, ки дар ҳо, ана он чорроҳа муаллим ба ту гуфтааст, ба ман ҳам гуфта буд. Лекин дамам ба дарун ба касе чизе нагуфта будам, - гӯён Фасоҳатхон ба Чинигул ғазаболуд нигоҳ афканд.

 – Бераҳм! Чӣ гумон мекунӣ, ки танҳо худат черезу дядка дорӣ? Айнан ҳамон гапҳои ба ту гуфтагиро муаллим ба ман ҳам иброз дошта буд. Рости гап, баъди чунин танбеҳи сахт шарм медоштам ба рӯяш нигоҳ кунам. Дар ҳақиқат, новобаста ба ҷавон будан, муаллим сахтгиру донишманд аст. Акнун дар байни гурӯҳ чи хел саратро боло мекунӣ? – гӯён Сунбула оҳиста-оҳиста ба тарафи донишгоҳ роҳ гирифт.
Чинигулро виҷдонаш азоб медод. Баъди лаҳзае аз қафои муаллим назар афканд. Хост наздаш рафта, узр пурсад. Лек муаллими ҷавон ба сабукрави роҳгузаре нишаста, аз назар ғоиб гардид.
Чинигул ҳайрон ва аз карда пушаймон, чӣ кор карданро намедонист. Ба рафтори ношоями худ ва амали тағои баландмартабааш нафрат дошт. Чаро одами рӯзгордида ба ӯ маслиҳати муфид надод? Баръакс, боиси рух додани кирдори нохуби даврони ҷавонияш гардид...

Исломиддин ГАРДИЕВ