КИТОБХОНА
Ҷумъа 04 Июл 2025 10:40
Инсон дар миёни 30 - 40 солагӣ таҷрибаи кофӣ ва қудрати ҳукму хулосаи на ҳама чизро дорад. Ин давраест, ки мо меомӯзему аз худ мекунем ва онро дар кору фаъолиятамон пиёда месозем. Вале дар маҷмуъ, баъзан чизҳоро метавонем, ки дар умум баҳо диҳему фикри инфиродии хешро иброз намоем.
Тӯли чанд сол мешавад, ки дар корхонаҳои гуногун кору фаъолият мекунам. Баъзан талаботҳои бештари зиндагӣ, дар ҳолати дигар муносибати нохуби ҳамкорону ноқулай будани ҷои кор сабаб шуд, ки чанд маротиба аз коре ба коре гузарам. Албатта, ба таъбире ин ҳама беҳикмат набуд. Ҳатман дар кори наву ҷои нав чизҳоеро вомехӯрдам, ки ҳатман аз ягон ҷиҳат ба ман сабақ медоданд.
Аз рӯи касбам давоми солҳо гоҳо бо омӯзгорону гоҳо бо донишҷӯён, гоҳо бо эҷодкорону гоҳо бо соҳибкорон кор кардаам. Дар ҳар муҳите, ки будам, қоидаву қонунҳои ба худ хос дошт. Ман наметавонистам, ки бо муаллим чун соҳибкору бо журналист чун донишҷӯ рафтор кунам. Яъне, барои мутобиқ шуданам бо фазо баъзан мушкилиҳо пеш меомад. Ҳазми ин мушкилиҳо ва то кадом андоза мутобиқ шудани ман ба фазову реҷаи корӣ дар идомаи корам маълум мешуд. Вале ман ҳис кардам, ки фазову кор дар идораи “Ҷавонони Тоҷикистон” равиши зиндагиам гардида буд. Ин маконро ба худ чунон қарин дониста будам, ки гумон намекардам, идораи “Ҷавонон...” танҳо ҷои кор аст.
Соли 2014 ҳарчанд баъзе ҳамкориҳо доштам, вале ҷои кори аниқ надоштам. Як дӯстам тавсия дода гуфт, ки “ба идораи газетаи “Ҷавонони Тоҷикистон” равам, онҷо саҳифабанд лозим аст”. Вақте ба “Ҷавонон...” омадам, сармуҳаррири рӯзнома Самариддин Асоев ба афту андом ва либосҳоям назар карда гуфтанд: “Аз пештара беҳтар аст. Мешавад.” Ҳайрон шудам. Вале чизе напурсидам. Барои мани бекор он вақт кор лозим буд. Бо ҳамин “имтиҳон” кори ман дар “Ҷавонон...” аз 9 сентярбри соли 2014 шуруъ гардид. Ва минбаъд меҳру ихлосе, ки аз ин даргоҳ бо худ гирифтам, қисмати асосии хушбахтиҳоям медонам.
Албатта, агар ман чун журналист ба “Ҷавонон...” ба кор мерафтам, шояд қазоватам дар бораи он дигар мебуд. Бо ҳамин сабаб кам чизҳои даркориро аз инҷо омӯхтам. Вале вақте саҳифабанд будам, ҳатто хурдтарин хабар аз пеши ман мегузашт ва табиист, ки агар пурра ҳам намехондам, ақалан як чашм медавондам. Такрори ин амал бошад, дар ман бетаъсир намемонд. Гоҳо мақолаҳои ҷолибро пурра мехондам. Дар корҳое, ки пештар мекардам, фаъолияти ҳамарӯзаам аз кори техникӣ иборат буд. Вале дар “Ҷавонон...” дар баробари кори саҳифабандӣ бо маънавиёт ҳам як навъ қарибӣ доштам. Аз ҳамин зовия метавонам, ки чанд чизро дар бораи “Ҷавонон...” гӯям: “Ҷавонон...” ҷавонпарвар аст. Намедонам, инро дигарон аҳамият додаанд ё не, вале ман дар “Ҷавонон...” ҳаминро дарк кардам, ки дар ин макон ақли ҷавонӣ комил мешавад. Албатта, шӯри ҷавонӣ дар худ чизҳое дорад, ки аксар ҳолатҳоро бе ҳазму фикр қабул мекунад. Дар ҷавонӣ мо дурандеш нестем. Ояндабинӣ кам дорем, пурра нестем. Вале “Ҷавонон...” ҳамин чизҳоро дар ҷавонон тарбия мекунад. Газетаи “Ҷавонон...” ҷавононро ояндабин, дурандеш, бо фикру мулоҳиза мекунад, онҳоро меомӯзонад, ки воқеаву ҳодисаҳоро бо ҳавову ҳаваси ҷавонӣ напазиранд. Вақте ман ба “Ҷавонон...” омадам, аз ҳама хурд будам. 27 сол доштам. Баъди панҷ соли корӣ вақте аз кор мерафтам, аксари кормандон аз ман хурд буданд. Яъне ин гувоҳи он аст, ки “Ҷавонон...” тарбиятгар аст. Хосатан дар синне ҷавононро ба тарбия фаро мехонад, ки онҳо бо қувваи худ метавонанд ва қодиранд, ки дилхоҳ кори зиёновареро низ иҷро намоянд. Вале “Ҷавонон...” ҳамин қувваро ба роҳи некӣ, роҳе, ки ояндааш саросар сохтанҳост, раҳсипор мекунад. Ҳарчанд ман дар “Ҷавонон...” чун саҳифабанд фаъолият мекардам, вале таъсири хуби муҳит бароям омӯзонд, ки дар фазои ВАО-и кишвар мавҷудияти ҳамчунин як нашрия бисёр муҳим ва даркорист. Ба фикри ман мушкилотеро, ки ҷавонон доранд, ягон қишри ҷомеа надорад. Вале барои онҳоро аз ин мушкилот раҳонидан, онҳоро роҳ нишон доданд, тавсияҳои созанда додан, бояд ҳамнишине бошад. Ё барои ибрози андешаҳояшон ҳатман минбаре лозим аст. Ва “Ҷавонон...” ҳамин нақшро барои ҷавонон мебозад.
Ман муҳимияти “Ҷавонон...”-ро чун газета аз нигоҳи як саҳифабанди он гуфтам. Бешак, “Ҷавонон...” бартариятҳое дорад, ки ман тавони арзашро надорам. Вале чизи асосие, ки аз “Ҷавонон...” дар ёди ман ҳамеша нақш бастааст, ин дарёфти беҳтарин дӯстон ва рафтуо бо онҳо мебошад. Нафароне, ки дар “Ҷавонон...” кор мекарданд, муҳитеро созмон дода буданд, ки саршори меҳру муҳаббат буд. Кибру ғурур, пастзанию таҳқир, бухлу кина, ҳасудию ҳамдигарро бад дидан, худро боло тарошидану дигаронро ночиз фикр кардан, амсоли одатҳоеанд, ки ба муҳити “Ҷавонон...” ба пуррагӣ бегона буданд. Дар идораи “Ҷавонон...” меҳру муҳббат ҷӯш мезад. Имрӯзҳо дарк мекунам, ки ҳамон меҳру муҳаббат буд, ки ҳар вақте дилгиру руҳафтода мешудам, худро беихтиёр дар идораи “Ҷавонон...” дар ҳалқаи дӯстон медидам. Ба ибораи дигар идораи “Ҷавонон...” ғамбарори кормандони он ва худи “Ҷавонон...” ғамбарори кулли ҷавонон аст.
Давоми фаъолияти кориам чандин корхонаҳо ба кор бо маоши хубу шароити беҳтар даъватам карданд. Вале чизе, ки маро дар “Ҷавонон...” нигоҳ медошт, ин самимияту дӯстдории байниҳамӣ буд. Ҳар бор мегуфтам, ки бо аз кор рафтани фалон нафар, ман ҳам меравам. Вале медидам, ки кормандон мерафтанду меомаданд, вале ҳамоно симимяту эҳтиром миёни ҳамкорон дигар намешуд. Дар охир дарк кардам, ки ин самимият дар “Ҷавонон...” абадист ва он ҳеҷ гоҳ аз байн намеравад. Чун онро “Ҷавонон...” инак 90 сол мешавад, ки бо худ овардааст. Ва ҳар нафаре, ки дар ин даргоҳ кор кунад, аз ин меҳру муҳаббат ва дӯстдорӣ ҳиссаи худро мегирад. Ман ҳам ҳиссаи худро гирифтам.
Шеравган ХУРСАНДҚУЛОВ,
саҳифабанди рӯзномаи
“Ҷавонони Тоҷикистон”
(2014-2019)
Тӯли чанд сол мешавад, ки дар корхонаҳои гуногун кору фаъолият мекунам. Баъзан талаботҳои бештари зиндагӣ, дар ҳолати дигар муносибати нохуби ҳамкорону ноқулай будани ҷои кор сабаб шуд, ки чанд маротиба аз коре ба коре гузарам. Албатта, ба таъбире ин ҳама беҳикмат набуд. Ҳатман дар кори наву ҷои нав чизҳоеро вомехӯрдам, ки ҳатман аз ягон ҷиҳат ба ман сабақ медоданд.
Аз рӯи касбам давоми солҳо гоҳо бо омӯзгорону гоҳо бо донишҷӯён, гоҳо бо эҷодкорону гоҳо бо соҳибкорон кор кардаам. Дар ҳар муҳите, ки будам, қоидаву қонунҳои ба худ хос дошт. Ман наметавонистам, ки бо муаллим чун соҳибкору бо журналист чун донишҷӯ рафтор кунам. Яъне, барои мутобиқ шуданам бо фазо баъзан мушкилиҳо пеш меомад. Ҳазми ин мушкилиҳо ва то кадом андоза мутобиқ шудани ман ба фазову реҷаи корӣ дар идомаи корам маълум мешуд. Вале ман ҳис кардам, ки фазову кор дар идораи “Ҷавонони Тоҷикистон” равиши зиндагиам гардида буд. Ин маконро ба худ чунон қарин дониста будам, ки гумон намекардам, идораи “Ҷавонон...” танҳо ҷои кор аст.
Соли 2014 ҳарчанд баъзе ҳамкориҳо доштам, вале ҷои кори аниқ надоштам. Як дӯстам тавсия дода гуфт, ки “ба идораи газетаи “Ҷавонони Тоҷикистон” равам, онҷо саҳифабанд лозим аст”. Вақте ба “Ҷавонон...” омадам, сармуҳаррири рӯзнома Самариддин Асоев ба афту андом ва либосҳоям назар карда гуфтанд: “Аз пештара беҳтар аст. Мешавад.” Ҳайрон шудам. Вале чизе напурсидам. Барои мани бекор он вақт кор лозим буд. Бо ҳамин “имтиҳон” кори ман дар “Ҷавонон...” аз 9 сентярбри соли 2014 шуруъ гардид. Ва минбаъд меҳру ихлосе, ки аз ин даргоҳ бо худ гирифтам, қисмати асосии хушбахтиҳоям медонам.
Албатта, агар ман чун журналист ба “Ҷавонон...” ба кор мерафтам, шояд қазоватам дар бораи он дигар мебуд. Бо ҳамин сабаб кам чизҳои даркориро аз инҷо омӯхтам. Вале вақте саҳифабанд будам, ҳатто хурдтарин хабар аз пеши ман мегузашт ва табиист, ки агар пурра ҳам намехондам, ақалан як чашм медавондам. Такрори ин амал бошад, дар ман бетаъсир намемонд. Гоҳо мақолаҳои ҷолибро пурра мехондам. Дар корҳое, ки пештар мекардам, фаъолияти ҳамарӯзаам аз кори техникӣ иборат буд. Вале дар “Ҷавонон...” дар баробари кори саҳифабандӣ бо маънавиёт ҳам як навъ қарибӣ доштам. Аз ҳамин зовия метавонам, ки чанд чизро дар бораи “Ҷавонон...” гӯям: “Ҷавонон...” ҷавонпарвар аст. Намедонам, инро дигарон аҳамият додаанд ё не, вале ман дар “Ҷавонон...” ҳаминро дарк кардам, ки дар ин макон ақли ҷавонӣ комил мешавад. Албатта, шӯри ҷавонӣ дар худ чизҳое дорад, ки аксар ҳолатҳоро бе ҳазму фикр қабул мекунад. Дар ҷавонӣ мо дурандеш нестем. Ояндабинӣ кам дорем, пурра нестем. Вале “Ҷавонон...” ҳамин чизҳоро дар ҷавонон тарбия мекунад. Газетаи “Ҷавонон...” ҷавононро ояндабин, дурандеш, бо фикру мулоҳиза мекунад, онҳоро меомӯзонад, ки воқеаву ҳодисаҳоро бо ҳавову ҳаваси ҷавонӣ напазиранд. Вақте ман ба “Ҷавонон...” омадам, аз ҳама хурд будам. 27 сол доштам. Баъди панҷ соли корӣ вақте аз кор мерафтам, аксари кормандон аз ман хурд буданд. Яъне ин гувоҳи он аст, ки “Ҷавонон...” тарбиятгар аст. Хосатан дар синне ҷавононро ба тарбия фаро мехонад, ки онҳо бо қувваи худ метавонанд ва қодиранд, ки дилхоҳ кори зиёновареро низ иҷро намоянд. Вале “Ҷавонон...” ҳамин қувваро ба роҳи некӣ, роҳе, ки ояндааш саросар сохтанҳост, раҳсипор мекунад. Ҳарчанд ман дар “Ҷавонон...” чун саҳифабанд фаъолият мекардам, вале таъсири хуби муҳит бароям омӯзонд, ки дар фазои ВАО-и кишвар мавҷудияти ҳамчунин як нашрия бисёр муҳим ва даркорист. Ба фикри ман мушкилотеро, ки ҷавонон доранд, ягон қишри ҷомеа надорад. Вале барои онҳоро аз ин мушкилот раҳонидан, онҳоро роҳ нишон доданд, тавсияҳои созанда додан, бояд ҳамнишине бошад. Ё барои ибрози андешаҳояшон ҳатман минбаре лозим аст. Ва “Ҷавонон...” ҳамин нақшро барои ҷавонон мебозад.
Ман муҳимияти “Ҷавонон...”-ро чун газета аз нигоҳи як саҳифабанди он гуфтам. Бешак, “Ҷавонон...” бартариятҳое дорад, ки ман тавони арзашро надорам. Вале чизи асосие, ки аз “Ҷавонон...” дар ёди ман ҳамеша нақш бастааст, ин дарёфти беҳтарин дӯстон ва рафтуо бо онҳо мебошад. Нафароне, ки дар “Ҷавонон...” кор мекарданд, муҳитеро созмон дода буданд, ки саршори меҳру муҳаббат буд. Кибру ғурур, пастзанию таҳқир, бухлу кина, ҳасудию ҳамдигарро бад дидан, худро боло тарошидану дигаронро ночиз фикр кардан, амсоли одатҳоеанд, ки ба муҳити “Ҷавонон...” ба пуррагӣ бегона буданд. Дар идораи “Ҷавонон...” меҳру муҳббат ҷӯш мезад. Имрӯзҳо дарк мекунам, ки ҳамон меҳру муҳаббат буд, ки ҳар вақте дилгиру руҳафтода мешудам, худро беихтиёр дар идораи “Ҷавонон...” дар ҳалқаи дӯстон медидам. Ба ибораи дигар идораи “Ҷавонон...” ғамбарори кормандони он ва худи “Ҷавонон...” ғамбарори кулли ҷавонон аст.
Давоми фаъолияти кориам чандин корхонаҳо ба кор бо маоши хубу шароити беҳтар даъватам карданд. Вале чизе, ки маро дар “Ҷавонон...” нигоҳ медошт, ин самимияту дӯстдории байниҳамӣ буд. Ҳар бор мегуфтам, ки бо аз кор рафтани фалон нафар, ман ҳам меравам. Вале медидам, ки кормандон мерафтанду меомаданд, вале ҳамоно симимяту эҳтиром миёни ҳамкорон дигар намешуд. Дар охир дарк кардам, ки ин самимият дар “Ҷавонон...” абадист ва он ҳеҷ гоҳ аз байн намеравад. Чун онро “Ҷавонон...” инак 90 сол мешавад, ки бо худ овардааст. Ва ҳар нафаре, ки дар ин даргоҳ кор кунад, аз ин меҳру муҳаббат ва дӯстдорӣ ҳиссаи худро мегирад. Ман ҳам ҳиссаи худро гирифтам.
Шеравган ХУРСАНДҚУЛОВ,
саҳифабанди рӯзномаи
“Ҷавонони Тоҷикистон”
(2014-2019)
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед