КИТОБХОНА
Ҷумъа 19 Апрел 2024 04:06
Чанд вақт пеш, дар як рӯзи сард, дар роҳ чашмам ба ҳамёне афтод. Аз замин бардоштамаш. Дар дарунаш ягон ҳуҷҷат набуд. Се доллар дошту як нома. Аз ранги мактуб маълум буд, ки онро чандин сол дар як рӯз чанд маротиба кушода мехондаанд.
Мактубро кушода дидам, ки он соли 1954 навишта шудааст, тақрибан 60 сол қабл. Бодиққат онро хондам, бо умеде, ки дар бораи соҳибаш ягон чиз ёбам.
“Майкли азиз! Модарам бо ту вохурданамро манъ кард. Маро бубахш ва дониста бош, ки ман туро ҳамеша дӯст медоштам ва дӯст хоҳам дошт. Аннаи ту”.
Ин ба ман бисёр таъсир кард. Тасмим гирифтам, ки бо ҳар қимате суроғаи соҳиби ҳамёнро ёбам ва онро баргардонам. Аммо чӣ тавр? Ба ғайр аз номаш дигар ягон маълумот нест?
Ба оператори стансияи телефон муроҷиат кардам. Шояд аз рӯи нишонии мактуб ягон рақами телефон ёбем?
“Хонум, ман ба шумо як хоҳиши ғайриодӣ дорам. Ҳамён ёфтам, акнун соҳибашро ҷустуҷӯ мекунам. Шояд шумо ба ман рақами телефони нишонии мактубро медиҳед? Духтар аввал нахост ба ман кӯмак расонад. Аммо вақте ки ман дар бораи нома ба ӯ нақл кардам, пешниҳод кард, ки худаш бо муштарӣ суҳбат мекунад ва агар розӣ шавад, ӯро бо ман пайваст мекунад. Ман як дақиқа интизор шудам. Ана, ниҳоят ман садои занонаро шунидам ва пурсидам, ки оё бо Анна шинос аст?
- Бале, - ҷавоб дод зан. – 30 сол пеш мо ин хонаро аз модари ӯ харидем. Чанд сол мешавад, ки модари Анна дар хонаи пиронсолон зиндагӣ мекунад. Ман рақами телефон ва нишониро ба шумо медиҳам, шояд он ҷо ба шумо ёрӣ расонанд?
Ман миннатдорӣ карда, зуд ба хонаи пиронсолон занг задам. Фаҳмидам, ки мутаассифона модари Анна вафот кардааст, вале худи Анна зинда буда, дар дигар хонаи пиронсолон иқомат дорад. Вақте ки ман ба он ҷо занг задам ва фаҳмондам, ки барои чӣ ба ман Анна даркор аст, ҷавоб доданд, ки бевақт шудааст, мумкин ӯ маро қабул накунад. Аммо ман ҳис кардам, ки ба кушодани муаммои нома наздик омадаам ва аз пайи кор шудам.
Ман дар ҷои лозимиам. Ҳамроҳи директор ба ошёнаи сеюм баромадем ва вориди утоқи истироҳат шудем. Ахиран Аннаро дидам: кампири базеб бо табассуми гарм ва чашмони мешии зебо. Ба ӯ қиссаро гуфтам ва номаро нишон додам. Вақте Анна номаро дид, нигоҳашро гардонд, чуқур нафас кашид ва гуфт: “Ман ӯро хеле дӯст доштам. Номаш Майкл Голдстайн. Ман 16 сол доштам ва модарам чунин меҳисобид, ки ман хеле хурдам. Майкл як ҷавони зебо буд мисли Шон Коннери ҳунарманд”. Боз ҳам нафаси чуқур кашид, ашки чашмонашро пок кард ва овозаш базӯр шунида шуд: “Агар ӯро ёбед, расонед, ки Анна ҳоло ҳам дӯсташ медорад ва то ҳозир шавҳар накардааст. Ҳеҷ кас ҷои ӯро нагирифтааст”.
Ман хайрухуш карда, ба ошёнаи якум фаромадам. Дарбони навбатдор пурсид, ки оё Аннаро аёдат намуданам кӯмак расонд? Гуфтам, акнун насаби соҳиби ҳамёнро медонам. Як рӯзамро дар ҷустуҷӯ гузарондам, кофтукобро ҳамин ки бекор шудам, идома медиҳам. Инро гуфта, аз ҷайбам ҳамёни чармини рангаш зардро берун кашидам. Ҳамин вақт дарбон нидо дардод: “Ман соҳиби ҳамёнро мешиносам! Ҷаноби Голдстайн! Ӯ дар бинои ҳамсоя иқомат мекунад ва ҳар вақте ки ҳавохӯрӣ барояд, ҳамёнашро гум мекунад. Шояд ин сеюм маротиба аст”.
Инро шунида, давида назди директор рафтам. Ҳамроҳ ба бинои ҳамсоя рафтем ва аз хоҳари шафқат пурсидем, ки Майкл Голдстайн ҳоло дар куҷост. Ӯ моро ба ҳуҷрае роҳнамоӣ кард, ки марди солманде дар роҳаткурсӣ нишаста, китоб мехонд. Директор пурсид, ки оё ҳамёнашро гум накардааст? Ҷаноб аз ҷой бархоста, ҷайбҳояшро дид ва ду дасти таслим бардошт: “Шумо ҳаққед, нест”. Директор гуфт:
“Мана, ин марди савобҷӯ ҳамёнатонро ёфта овардааст”. Мӯйсафед ба ман муроҷиат кард: “Ман чӣ тавр шуморо қадрдонӣ кунам, ҷавони зебо? Кадом мукофот шуморо қонеъ мекунад?”
“Ба ман ҳеҷ чиз даркор нест. Аммо бояд ба шумо як чизро гӯям. Ман мутаассифам, аз он ки маҷбур шудам номаро хонам. Охир коре карда бояд соҳиби ҳамёнро меёфтам”.
Табассум аз лабони мард гум шуд. “Ту номаро хондӣ?”
“На танҳо хондам, акнун дар куҷо будани Аннаро низ медонам”.
Ӯ ларзиду рангаш парид. “Анна? Шумо медонед, ки ӯ дар куҷост? Ӯ хуб аст? Илтимос, ба ман гӯед, бисёр мехоҳам ӯро бинам!” Марди солхурда дасти маро гирифту гуфт, “вақте ман ин номаро гирифтам, зиндагӣ бароям тамом шуд. Дигар ягон вақт бо касе хонадор нашудам. Фақат Аннаамро дӯст доштам. Хоҳиш, маро назди ӯ баред!”
Мо рафтем.
Анна ҳоло ҳам дар утоқи истироҳат нишаста буд, охир ба омадани мо як соат нашудааст. “Анна, - муллоим гуфт директор, - шумо ин касро мешиносед?” Майкл ва ман дар назди дар хомӯш меистодем. Ӯ лаҳзае нигоҳ кард, аммо чизе нагуфт. “Анна, ин кас Майкл. Майкл Голдстайн. Ӯро ёд доред?”
“Майкл? Майкл ин туӣ!”
Марди пир ашкашро пинҳон накард, дастонашро дароз карда, оҳиста ҷониби ӯ рафт. Онҳо якдигарро сахт ба оғӯш гирифтанд. Мо онҳоро танҳо гузошта, ба даҳлез баромадем.
“Бале, роҳҳои мармузи Худованд!”, гуфтам файласуфона. Директор ҷавоб дод: “Агар ин рӯй доданӣ бошад, ҳатман рӯй медиҳад. Муҳим нест кай, аммо медиҳад!”
Се ҳафта гузашт ва ман ба тӯй даъватнома гирифтам.
Арӯсии қобили таваҷҷуҳ ва шигифтангез барои сокинони хонаи пиронсолон ба ҷашн табдил ёфт. Майкл бо костюми сиёҳу кабуд назар мерабуд, Анна дар куртаи қаҳваранг бисёр зебо шуда буд.
ТАҲИЯ
Мактубро кушода дидам, ки он соли 1954 навишта шудааст, тақрибан 60 сол қабл. Бодиққат онро хондам, бо умеде, ки дар бораи соҳибаш ягон чиз ёбам.
“Майкли азиз! Модарам бо ту вохурданамро манъ кард. Маро бубахш ва дониста бош, ки ман туро ҳамеша дӯст медоштам ва дӯст хоҳам дошт. Аннаи ту”.
Ин ба ман бисёр таъсир кард. Тасмим гирифтам, ки бо ҳар қимате суроғаи соҳиби ҳамёнро ёбам ва онро баргардонам. Аммо чӣ тавр? Ба ғайр аз номаш дигар ягон маълумот нест?
Ба оператори стансияи телефон муроҷиат кардам. Шояд аз рӯи нишонии мактуб ягон рақами телефон ёбем?
“Хонум, ман ба шумо як хоҳиши ғайриодӣ дорам. Ҳамён ёфтам, акнун соҳибашро ҷустуҷӯ мекунам. Шояд шумо ба ман рақами телефони нишонии мактубро медиҳед? Духтар аввал нахост ба ман кӯмак расонад. Аммо вақте ки ман дар бораи нома ба ӯ нақл кардам, пешниҳод кард, ки худаш бо муштарӣ суҳбат мекунад ва агар розӣ шавад, ӯро бо ман пайваст мекунад. Ман як дақиқа интизор шудам. Ана, ниҳоят ман садои занонаро шунидам ва пурсидам, ки оё бо Анна шинос аст?
- Бале, - ҷавоб дод зан. – 30 сол пеш мо ин хонаро аз модари ӯ харидем. Чанд сол мешавад, ки модари Анна дар хонаи пиронсолон зиндагӣ мекунад. Ман рақами телефон ва нишониро ба шумо медиҳам, шояд он ҷо ба шумо ёрӣ расонанд?
Ман миннатдорӣ карда, зуд ба хонаи пиронсолон занг задам. Фаҳмидам, ки мутаассифона модари Анна вафот кардааст, вале худи Анна зинда буда, дар дигар хонаи пиронсолон иқомат дорад. Вақте ки ман ба он ҷо занг задам ва фаҳмондам, ки барои чӣ ба ман Анна даркор аст, ҷавоб доданд, ки бевақт шудааст, мумкин ӯ маро қабул накунад. Аммо ман ҳис кардам, ки ба кушодани муаммои нома наздик омадаам ва аз пайи кор шудам.
Ман дар ҷои лозимиам. Ҳамроҳи директор ба ошёнаи сеюм баромадем ва вориди утоқи истироҳат шудем. Ахиран Аннаро дидам: кампири базеб бо табассуми гарм ва чашмони мешии зебо. Ба ӯ қиссаро гуфтам ва номаро нишон додам. Вақте Анна номаро дид, нигоҳашро гардонд, чуқур нафас кашид ва гуфт: “Ман ӯро хеле дӯст доштам. Номаш Майкл Голдстайн. Ман 16 сол доштам ва модарам чунин меҳисобид, ки ман хеле хурдам. Майкл як ҷавони зебо буд мисли Шон Коннери ҳунарманд”. Боз ҳам нафаси чуқур кашид, ашки чашмонашро пок кард ва овозаш базӯр шунида шуд: “Агар ӯро ёбед, расонед, ки Анна ҳоло ҳам дӯсташ медорад ва то ҳозир шавҳар накардааст. Ҳеҷ кас ҷои ӯро нагирифтааст”.
Ман хайрухуш карда, ба ошёнаи якум фаромадам. Дарбони навбатдор пурсид, ки оё Аннаро аёдат намуданам кӯмак расонд? Гуфтам, акнун насаби соҳиби ҳамёнро медонам. Як рӯзамро дар ҷустуҷӯ гузарондам, кофтукобро ҳамин ки бекор шудам, идома медиҳам. Инро гуфта, аз ҷайбам ҳамёни чармини рангаш зардро берун кашидам. Ҳамин вақт дарбон нидо дардод: “Ман соҳиби ҳамёнро мешиносам! Ҷаноби Голдстайн! Ӯ дар бинои ҳамсоя иқомат мекунад ва ҳар вақте ки ҳавохӯрӣ барояд, ҳамёнашро гум мекунад. Шояд ин сеюм маротиба аст”.
Инро шунида, давида назди директор рафтам. Ҳамроҳ ба бинои ҳамсоя рафтем ва аз хоҳари шафқат пурсидем, ки Майкл Голдстайн ҳоло дар куҷост. Ӯ моро ба ҳуҷрае роҳнамоӣ кард, ки марди солманде дар роҳаткурсӣ нишаста, китоб мехонд. Директор пурсид, ки оё ҳамёнашро гум накардааст? Ҷаноб аз ҷой бархоста, ҷайбҳояшро дид ва ду дасти таслим бардошт: “Шумо ҳаққед, нест”. Директор гуфт:
“Мана, ин марди савобҷӯ ҳамёнатонро ёфта овардааст”. Мӯйсафед ба ман муроҷиат кард: “Ман чӣ тавр шуморо қадрдонӣ кунам, ҷавони зебо? Кадом мукофот шуморо қонеъ мекунад?”
“Ба ман ҳеҷ чиз даркор нест. Аммо бояд ба шумо як чизро гӯям. Ман мутаассифам, аз он ки маҷбур шудам номаро хонам. Охир коре карда бояд соҳиби ҳамёнро меёфтам”.
Табассум аз лабони мард гум шуд. “Ту номаро хондӣ?”
“На танҳо хондам, акнун дар куҷо будани Аннаро низ медонам”.
Ӯ ларзиду рангаш парид. “Анна? Шумо медонед, ки ӯ дар куҷост? Ӯ хуб аст? Илтимос, ба ман гӯед, бисёр мехоҳам ӯро бинам!” Марди солхурда дасти маро гирифту гуфт, “вақте ман ин номаро гирифтам, зиндагӣ бароям тамом шуд. Дигар ягон вақт бо касе хонадор нашудам. Фақат Аннаамро дӯст доштам. Хоҳиш, маро назди ӯ баред!”
Мо рафтем.
Анна ҳоло ҳам дар утоқи истироҳат нишаста буд, охир ба омадани мо як соат нашудааст. “Анна, - муллоим гуфт директор, - шумо ин касро мешиносед?” Майкл ва ман дар назди дар хомӯш меистодем. Ӯ лаҳзае нигоҳ кард, аммо чизе нагуфт. “Анна, ин кас Майкл. Майкл Голдстайн. Ӯро ёд доред?”
“Майкл? Майкл ин туӣ!”
Марди пир ашкашро пинҳон накард, дастонашро дароз карда, оҳиста ҷониби ӯ рафт. Онҳо якдигарро сахт ба оғӯш гирифтанд. Мо онҳоро танҳо гузошта, ба даҳлез баромадем.
“Бале, роҳҳои мармузи Худованд!”, гуфтам файласуфона. Директор ҷавоб дод: “Агар ин рӯй доданӣ бошад, ҳатман рӯй медиҳад. Муҳим нест кай, аммо медиҳад!”
Се ҳафта гузашт ва ман ба тӯй даъватнома гирифтам.
Арӯсии қобили таваҷҷуҳ ва шигифтангез барои сокинони хонаи пиронсолон ба ҷашн табдил ёфт. Майкл бо костюми сиёҳу кабуд назар мерабуд, Анна дар куртаи қаҳваранг бисёр зебо шуда буд.
ТАҲИЯ
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед