Субҳдам. Ман ба самти мағоза барои хариди маҳсулоти озуқа шитоб доштам. Баъди гирифтани маҳсулоти зарурӣ дар назди хазина ба навбат истодам. Аз ман пештар марди тақрибан 35-40-сола меистод. Аз симои зоҳириаш аён буд, ки ашрофзода аст, чун риши тоза тарошида, сару либоси гаронбаҳо, пойафзоли ялаққосӣ ва соати тиллои дасташ инро собит месохт. Мард маблағи як адад коняки гаронбаҳоро пардохт намуда, аз мағоза берун шуд.

- Тоҷири муваффақ аст, ки бо сабабҳои номаълум муфлис шудааст, - ба ман рӯ оварда гуфт фурӯшанда.

Ман банди хаёлоти худ чизе нагуфтам.

- Рост мегӯям! Муфлис шудаасту акнун ҳар рӯзи сешанбе ва ҷумъа ин ҷо омада, бо пулҳои боқимондааш як коняки гаронбаҳо мехарад, - сухани худро идома дод фурӯшанда.

Ман ба кӯча баромадам. Марде, ки нав аз мағоза берун шуда буд, каме дуртар аз мағоза шишаи конякро болои харак гузошта рост меистод.

- Қиматбаҳо, вале сифаташ чандон хуб нест, - гуфтам ман.

Ӯ ба ман нигарист.

- Барои чӣ?

Ман шишаро бардошта, се аломати фарқкунандаро ба ӯ нишон додам. Ӯ бо ҳисси кунҷковӣ ба ман менигарист.

- Инро аз куҷо медонед?

- Ман қариб як сол ба омӯзиши таркиби чунин маҳсулот машғул будам. Ман зодаи Арманистонам. Магар имкон дорад, ки арманӣ коняки босифатро нашиносад?
Мард табассум кард

- Рости гапро гӯям...

Ӯ шишаро тоб дода, оҳи сар кашид, сипас ба ман нигариста гуфт:

- Ҳама фачу бемаънӣ. Дӯстам хиёнат кард, ҳамкорам сахт фиреб дод, занам баромада рафт, духтарам чанд рӯз пеш ба садама дучор шудаву мошинро тамоман аз кор баровард.

- Ҳамааш ҳамин?

Ӯ бо таааҷҷуб ба ман нигоҳ кард.

- Магар ин кам аст?

- Шумо аз нафаре, ки худро дӯстатон меҳисобид, халос шудед, зане, ки шуморо тарк кард, дӯстатон намедошт, духтари шумо, бо вуҷуди он ки ба мошин осеб расонд, зинда монд. Ҳамкоратон бо фиреб маблағи зиёдеро аз худ кард ва ин боис шуд, ки шумо ушр ё садақаи ҷорияи чандинсолаи худро пешакӣ бидиҳед.
Чеҳраи мард кушода шудаву ӯ бебокона табассум мекард.

- Чунин ба назар мерасад, ки шумо мудом ушр медиҳед...

- Албатта медиҳам! Аз ин рӯ, Худованд, вақте ман дар ҳолати ногувор мемонам, бароям роҳи ҳалле нишон медиҳад. Шумо май менӯшеду ман дар борааш маълумот медиҳам. Фарқиятро дарк кардед?

Ӯ китф дарҳам кашидаву баъди андаке мулоҳиза гуфт:

- Қаҳва намехоҳед? Ман як қаҳвахонаи хубро медонам.

- Чаро не...

- Чаро шумо бо ман суҳбат карданро ихтиёр кардед? – пурсид шиноси нави ман.

- Мутахассиси тағйир додани руҳияи одамон, - хандида гуфтам ман. – Ман қобилияти ба гап даровардани ҳама навъи одамонро дорам.

- Агар ҷиддӣ бигӯем, чӣ?

- Бовар надоштам, ки шумо чунин мароқ зоҳир мекунед.

Игор лаҳзае хомӯш монд ва танҳо баъди чанд сония пурсид:

- Чаро бовар надоштед?

- Чунки одамони қавиирода сари вақт бозистода метавонанд.

Мард қаҳваро гузошта, оҳиста чашмонашро бо кафи даст пӯшид, мисле ки ба онҳо фишор овардан мехоста бошад. Ман бошам, пай бурдам, ки ӯ ашки чашмонашро боздоштан мехоҳад. Ва лаҳзае нигоҳамро ба самти дигар равон кардам, то барояш имкони ором шуданро диҳам. Баъди чанде ӯ дастонашро аз чашмонаш бардошта, ба сухан даромад:

- Модарам одатан ба падарам чунин мегуфт: “Одами қавиирода сари вақт бозистода метавонад”.

Ман оромона илова кардам:

- Шумо бошед, писари арзандаи падари худ ҳастед.

Игор ба ман нигариста, табассум намуд.

- Шумо хеле бамавқеъ ва саривақтӣ ба замин фуруд омадед, фариштаи руъёҳо.

Ман баланд хандидам, чун чанд соле қабл ҳамкори собиқам, рассоми машҳур Ира Ч. маро чунин ном бурда буд. Мусаввараҳои ӯ муштарӣ ва харидорони зиёде доштанд. Чун олитарин асарҳои санъати рассомӣ маҳсуб меёфтанд.

Мо метавонистем боз соатҳо суҳбатро идома бидиҳем, вале фурсати дар ихтиёрдоштаи ман анҷом меёфту маро ҷои дигар мунтазир буданд.
- Гумон мекунам, ин мулоқоти мо тасодуф набуд? – гуфт Игор.

Ва ман дарк кардам, ки ӯ зиёд мехоҳад, бовар кунад, ки ҳаёташ ба самти дигар тағйир мехӯрад.

- Тасодуф набуд, - ҷавоб додам ман. – Ин садақаи ҷорияи ман аст.

Ӯ боз табассум кард.

- Магар фариштаи руъёҳо ҳам садақаи ҷория медиҳад?

- Гоҳо ба андозаи дукарата медиҳад, - гуфтам дар ҷавоб.

Ва ҳангоме ки дар роҳи бозгашт қадам мезадам, ашк аз чашмонам сарозер мешуд. Ман беибо ашк мерехтам, ашки шодӣ, ашке, ки аз ниҳонхонаи қалб берун шудаву ғубори дилу дидаҳоро тавонмандона мешуст. Он ашки нафаре буд, ки худро қавиирода медонист ва одамиятро фанонопазир.


Вероника КИРИЛЮК,
нависандаи рус,
(Тарҷумаи Шаҳло ЭШОНОВА, “ҶТ”)