Воқеае, ки вақтҳои охир дар сархати ахбори ВАО-и олам қарор гирифт, ин аланга гирифтани “вируси қотил” дар шаҳри Вуҳони музофоти Хубей, воқеъ дар қисмати ҷанубу шарқии кишвари Чин аст. Расонаҳои хабарии кишвари рус онро “коронавирус” ном гузоштаанд. Аллакай беш аз дусад нафар фавтидаву даҳҳо ҳазор нафар гирифтори ин вирус шудаанд. Қариб 60 миллион нафар сокинони ин шаҳр ва музофоти чинӣ ба карантин афтидаанд.

Ба тадбирҳои оҷилии андешидаи пизишкону мутахассисони чинӣ нигоҳ накарда, вирус ба озодӣ баромад. Аллакай ҳодисаҳои гирифторӣ ба ин вирус дар як қатор кишварҳои Аврупо, ИМА, кишварҳои ҷанубу шарқии Осиё мушоҳида гардид. Гӯё олам ба воҳима афтод. Нархи нафт поин рафта, биржаҳо ва бозорҳои молиявӣ фарогири вараҷа шуданд. Созмони Умумиҷаҳонии Тандурустӣ бошад, ҳолати фавқулодаи байналмилалӣ эълон намуд.

Аксар кишварҳо мекӯшанд тадбирҳои фаврӣ андешанд. Чунончи, Русия сарҳадашро бо Чин бастаю парвози ҳавопаймоҳои мусофирбарашро ба шаҳрҳои ин кишвар манъ кард. Дар кишвари Приморе ҳолати фавқулода эълон гардид. Дар шаҳри Чита бошад, тавассути дорухонаҳо захираи сесолаи ниқобҳои тиббӣ фурӯхта шуд. Қазоқистон шаҳрвандонашро аз шаҳри Вуҳон берун меорад. Дар Исроил корхонаи тайёркунии позаҳр зидди ин вирус бунёд месозанд. Дар худи Чин аз тарс бозорҳои фурӯши ҷонваронро бастаанд.
Ба андешаи олимон коронавирус муддати як сол худ ба худ нест хоҳад шуд. Вале вируси маргбори чинӣ боис гашт, як қатор ширкатҳои дорусозӣ ва истеҳсолкунандагони воситаҳои ҳимоявӣ ба таври ҳангуфт даромад ба даст овардаю бой шаванд. Чунончи, арзиши саҳмияҳои ширкати Novacyt, ки эълон дошт, тестро барои коронавирус кор карда баромадааст, дар муддати бағоят кӯтоҳ хеле боло рафт. Тавассути он дақиқ кардан мумкин аст, ки вирус ба одам таъсир кардааст ё не.

Чаро чунин ҳолат рӯй дод? Бархе аз коршиносон онро ба масъалаи сиёсии дохили Чин - мустаҳкамсозии ҳокимият ба таври амудӣ, яъне аз боло то ба поён пайваст медонанд. Зеро ҳангомаю воҳима дар атрофи коронавирус маҳз дар арафаи муҳокимаи тағйироти кадрӣ дар манотиқи муҳими ин кишвар ба амал омад.

Олимон чунин мепиндоранд, ки ин вирус дар морҳои заҳрнок, мушҳои паррон ва як қатор ҷонварони дигар нуҳуфтааст. Ва мардуми чин истеъмоли онҳоро хеле меписанданд. Паҳншавии коронавирус дар бозори Уҳон рух дод, ки фурӯши ҷонварон ин ҷо ҳамеша дар авҷ аст. Ва чиниҳо асрҳо инҷониб ин гуна ҷонваронро истеъмол доранд. Лек алангаи вабои коронавирус замоне ба амал омад, ки тағйироти ҷиддии кадрӣ дар манотиқи муҳими Чин бояд сурат мегирифт.

Айни замон позаҳр барои ин вирус омода нашудааст. Лек тавре олимону пизишкон изҳор медоранд, нишонаҳои ин беморӣ чандон вазнин нест. Бархе аз беморон бе табобат низ шифо меёбанд. Ба ин вирус аксаран одамони калонсол ва нафарони қобилияти ҳимоявии баданашон аз дигар бемориҳо сустшуда, гирифтор мегарданд. Аммо тавре мегӯянд, эҳтиёт ними ҳаёт аст. Ҳар кишвар баҳри ҳимояи шаҳрвандонаш ба таври худ тадбирҳо меандешад. Аз ҷумла, дар кишвари мо ҳам. Ширкати ҳавопаймоии “Сомон Эйр” изҳор доштааст, ки моҳи феврал парвози тайёраҳояшро дар хатсайри Душанбе – Урумчи бозмедорад. Дар фурудгоҳи Душанбе санҷиши вазъи саломатии мусофирон ба роҳ монда шудааст. Вазорати корҳои хориҷӣ аз сокинони кишвар хостааст, аз сафар ба Чин муваққатан даст кашанд. Ба ин ҳамсоякишвар аксаран тоҷирон сафар мекунанд. Шояд тадбирҳои андешидашуда имкон диҳад, коронавирус ба сарзамини тоҷикон роҳ наёбад ва мардум аз даҳшати он эмин монанд.