СИЁСАТ
Шанбе 28 Декабр 2024 12:07
Андешаҳо пиромуни дастгирии ҷавонон давоми 30 соли соҳибистиқлолӣ
Дар сиёсати Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон масъалаи насли наврас - қувваи бузурги мамлакат мақоми хосса дорад. Зеро ояндаи мамлакат аз бисёр ҷиҳат ба насли наврас вобаста буданашро Президент хуб медонистанд ва барои ҳамин аз рӯзҳои аввали Роҳбари давлат интихоб шуданашон то ҳозир ба ин масъала эътибори махсус медиҳанд.
Пӯшида нест, ки баъди барҳам хӯрдани Иттиҳоди Шӯравӣ ва дар мамлакат ба вуҷуд омадани зиддиятҳои сиёсӣ ҳамаи сохторҳои ҳокимият фалаҷ гардид. Хусусан, насли наврас ба зарбаи сахт дучор шуд. Фаъолияти аксар мактабу донишкадаҳо, марказҳои фарҳангӣ, клубу театрҳо ва китобхонаҳо аз фаъолият боз монда буданд. Мардуми аз нооромӣ дилгиршуда, фарзандҳои худро ба муассисаҳои таълимӣ намефиристоданд. Мардум дар ташвиши як бурда нон ёфтан буд. Донишкадаю мактабҳои, ки ба хароба табдил ёфтаро ба ҳолати қаблӣ овардан кори саҳл набуд. Зарари моддии ҷанг аз ҳафт миллиард доллар зиёд аст. Вале зарари маънавию рӯҳиро, ки ҷанг ба насли наврас расондааст, беҳисоб мебошад. Душвориҳои зиндагӣ, хунрезиҳо, низоъҳои гуногун миёни мардум, кашмакашиҳо , ҷараёну ақидаҳои гуногун ба тарбияи насли наврас таъсири манфӣ гузошт, рӯҳияашонро дигаргун сохт. Бачаҳои оворагард бисёр шуданд. Дар байни ҷавонон авбошӣ, дуздӣ, бадахлоқӣ ва маҳалгароӣ авҷ гирифт. Сиёсати давлат дар бораи насли наврас дар амал татбиқ нашуда монд.
Ҳамон вақт, ки дар сари мардум рӯзҳои сахт афтида буду шароити душвор давом мекард, дар шаҳри Хуҷанд Иҷлосияи шонздаҳуми таърихӣ шуда гузашт. Сухан дар бораи чӣ тавр мамлакати бесоҳибмондаро идора кардан мерафт. Ин вазифаи мушкил ба дӯши Эмомалӣ Раҳмон афтид. Ӯ ин масъулиятро, ки ҳеҷ кас ҷуръат намекард, ба зимма гирифт. Зеро ӯ ватану халқашро ва насли наврасро дӯст медошт.
Дар назди роҳбари нав қатори вазифаҳои зиндагии иҷтимоии мардумро беҳтар намудан, ба мамлакат сулҳу ваҳдат овардан, масъалаи тарбияи насли наврас, ки аз лабонашон хандаю табассум парида буд, низ меистод. Дар сиёсати Эмомалӣ Раҳмон муҳити маънавии солимро пайдо кардан, ба тафаккур ва зеҳни насли наврас тағйирот даровардан, онҳоро дар руҳияи анъанаҳои миллӣ, муҳаббат ба ватан тарбия кардан, ҳиссиёти худшиносиро ташаккул додан, таърихи худро хубтар омӯхтан барин ниятҳои олиҷаноб буд. Ӯ барои ба ҳамин нияти худ ноил гаштан, мақсад гузошт, ки дар навбати аввал бо ҷавонон вохӯрад. Дар ин вохӯрӣ, ки як моҳ пеш аз Созишномаи сулҳ ва муросои миллӣ барпо гашта буд, Президент мавқеи худро доир ба сиёсати насли наврас аниқ ва равшан баён кард. Пешвои миллат дар вохӯрии мазкур иброз доштанд:
- Дар симои ҳар кадоми шумо соҳиби ҳақиқии мамлакат, олиму нависандаҳои оянда, устоҳои ҳунарманду санъаткоронро, сиёсатдону ҷамъиятшиносон, тиҷоратчию соҳибкорон, вазирҳою роҳбарони давлатро дида истодаам. Зеро ҳар як насл ба насли оянда таҷрибаву донишҳои худро мерос мегузорад. Дар навбати худ насли нав ин меросро қабул карда, онро равнақ дода, кори падару бобоёнро давом медиҳад. Масъулияти миллату давлатдориро ба зиммаи худ мегирад.
Таълим ва тарбияи насли наврас дар сиёсати Президенти мамлакат мақоми муҳим дорад. Аз муҳайё кардани асосҳои ҳуқуқ сар карда, то маблағгузаронӣ ва сифати таълиму тарбияро бардоштан, ҳимояи саломатии ҷавонон, ҳаёт ва хониши бачаҳои ятим ҳамааш дар маркази диққати Президент қарор гирифтааст. Ба туфайли ҳамин сиёсати олӣ масканҳои маърифат ва тарбия - муассисаҳои таълимӣ, марказҳои илм ва маданиро нигоҳ доштан, бачаҳоро ба мактаб ҷалб кардан муваффақ шуд. Баъди ин бевосита ташаббус ва дастгирии Пешвои миллат бо Квотаи президентӣ ҷавондухтарони ноҳияҳои дурдастбударо ба донишгоҳҳои олӣ қабул кардан, ба роҳ монда шуд. Ташаббуси ҷорӣ кардани Квотаи президентӣ, ки ин гуна таҷриба ҳоло дар ягон мамлакат истифода нашуда буд, дар фурсати кӯтоҳ самараи худро дод. Стандарти давлатии маълумоти умумии миёна, Консепсияи таълими миллӣ ва дигар ҳуҷҷатҳои меъёрӣ - ҳуқуқӣ дар вақташ таҳлилшуда, қабул гардид. Ҳамин тавр қонунгузории таълим додани насли наврас дар доираи меъёрҳои байналмилалӣ ба роҳ монда шуд. Ба мушкилоти иқтисодӣ нигоҳ накарда, аз ҳисоби буҷаи давлат муассисаҳои таълимӣ ва соҳаҳои илмро бо маблағ таъмин карданд.
Маблағҳое, ки аз ҳисоби фонди эҳтиётии Президент барои сохтмони мактабҳо ҷудо мешавад, сол аз сол зиёд шудан гирифт. Бо ҳамин роҳ масъалаи аз хонаҳои шахсӣ ба муассисаҳои таълимии давлатӣ кӯчонидани мактабҳо пурра ҳалли худро ёфт. Соли маориф ва фарҳанги техникӣ эълон гардидани соли 2010, бо ташаббуси Сарвари давлат эълон гардидани соли 2017 - Соли ҷавонон самараи ана ҳамин гуна ғамхориҳо буд.
Дар натиҷаи пайдарпай татбиқ намудани сиёсати Президенти мамлакат насли навраси имрӯза дар ҳаёти ҷамъиятӣ мавқеи худро пайдо кардааст. Дар соҳаи маорифи ҷумҳурӣ бори якум қабул гардидани Стандарти давлатии таълими томактабӣ ба рушди ин соҳа такони дигар бахшид. Бо саъю ҳаракат ва ташаббуси Пешвои миллат, ки пештар дар давраи шӯравӣ донишҷӯёни макотиби олӣ ва муассисаи таълимии миёна ба пахтачинӣ ҷалб мешуданд, барҳам хӯрд. Чи тавре ки дар Паёми Президент таъкид шудааст, ҳоло дар хориҷи кишвар зиёда аз 40000 нафар донишҷӯ, магистр ва аспирантҳои мо ба таълим фаро гирифта шудаанд. Ба хотири ҳавасмандгардонии донишҷӯён ва муҳаққиқони ҷавон соли гузашта, маблағ ва шумораи гирандагони Стипендияи президентӣ хеле зиёд гашт. Ҳамчунин, охири соли гузашта, барои олимону омӯзгорони фанҳои риёзӣ, дақиқ ва табиӣ ҷоизаи махсуси давлатӣ таъсис дода шуд, ки ҳар сол 15 нафар беҳтаринҳо метавонанд, соҳиби он гарданд. Бо мақсади дастгирии давлатӣ ва тақвияти вазъи иҷтимоии донишҷӯёну магистрҳо ва аспиранту докторантҳо пешниҳод шуд, ки аз 1-уми сентябри соли 2021 ба андозаи 30 фоиз стипендия зиёд карда шавад.
Бо фармони Президент ҳар сол ҷашн гирифтани 23 май ҳамчун Рӯзи ҷавонон низ самараи таваҷҷуҳи Роҳбари давлат ба ҷавонон мебошад.
Солҳои охир саҳми ҷавонон дар рушди варзиш ва оммавигардонии он ва тарғиби тарзи ҳаёти солим дар миёни аҳолӣ назаррас аст. Агар то соли 1991 дар мамлакат ҳамагӣ қариб ҳазор иншооти варзишӣ фаъолият дошта бошад, пас соли 2020 шумораи онҳо ба 10220 расонида шуд. Яъне, шумораи иншооти варзишӣ дар даврони соҳибистиқлолӣ беш аз нуҳ баробар зиёд гардидааст. Танҳо соли 2020, яъне соли пандемия ва шароити мушкили иқтисодиву молиявӣ барои наврасону ҷавонон дар шаҳру ноҳияҳои кишвар 147 иншооти варзишӣ бо харҷи 1 миллиарду 63 миллион сомонӣ сохта, ба истифода дода шудааст.
То замони истиқлол дар Тоҷикистон ҳамагӣ 13 муассисаи таҳсилоти олии касбӣ бо 69000 донишҷӯ фаъолият мекард. Имрӯз шумораи муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ ба 41, донишҷӯён ба 245 ҳазор ва бо иловаи донишҷӯёне, ки дар хориҷи кишвар таҳсил мекунанд, ба 285 ҳазор нафар расидааст.
Давоми сӣ сол бо ташаббус ва саъю кӯшишҳои Президенти мамлакат дар бораи тарбияи ҷавонон қонунҳое қабул карда шуд, ки ҳаёт муҳим ва босамар будани онҳоро тасдиқ карда истодааст. Қонун “Дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон”, ки қариб понздаҳ сол пеш қабул гардида буд, мисол шуда метавонад. Ҳаёт ҳамчун ҳакими бузург ҳаётӣ будани қонуни мазкурро тасдиқ кард. Он на танҳо сатҳи зиндагии мардумро беҳтар кард, балки дар шароити имрӯза, ки глобаликунӣ ва инқирозҳои молиявӣ тезутунд шуда истодааст, манфиатҳои ҷавонони мамлакатамонро дар доираи афзалиятҳои миллӣ, динӣ ва умумиинсонӣ ҳимоя кардан низ имконият фароҳам овард. Акнун ин таҷрибаи мо барои дигар мамлакатҳо низ намунаи ибрат шуд, ки ин аз тантанаи сиёсати Эмомалӣ Раҳмон гувоҳӣ медиҳад.
Масъалаи тарбияи ахлоқӣ дар сиёсати ҷавонон, ки Президент пеш бурда истодааст, ҷои аввалро ишғол мекунад. Зеро барқарор будани ҷамъият ба дараҷаи маънавиёт, ахлоқу одоб вобаста аст. Ҷамъият бо бисёр будани одамони нек устувор аст. Дар китоби “Авесто” зикр шудааст: “пиндори нек, рафтори нек, гуфтори нек”. Имрӯз низ меъёри фазилати бебаҳои инсонӣ, одоби шоиста ба ҳисоб меравад. Дар қалби ҷавонон ҳиссиётҳои ана ҳамин се фазилатро парваридан, вазифаи ҷонии падару модар, мактаб ва ҷамъият мебошад. Қонун дар бораи “Масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд”, ки бо ташаббуси Роҳбари давлат қабул гардида буд, дар ана ҳамин сегона ифодаи худро ёфтааст. Зеро дар куҷое, ки ҳиссиётҳои ғайриинсонӣ ҳукмфармо аст, беадолатӣ сар мебардорад, душманӣ ва ғараз реша медавонад. Аз қабули ин қонун, даҳ сол гузашт ва имрӯз он самараи худро дода истодааст. Ҳатто Русия барин давлати бузург акнун ба ин масъала аҳамият медиҳад, ки ин аз дурандешии Президенти мо шаҳодат медиҳад.
Дар тарбияи маънавии ҷавонон мавқеи китоб бузург аст. Барои ҳамин, Президенти мамлакат ба ин соҳа эътибори ҷиддӣ дода истодааст. Хазинаи китобхонаҳои мамлакат бой гашт. Ба истифода додани Китобхонаи миллии Тоҷикистон дар ҳаёти мамлакат воқеаи муҳим гашт. Дар Паёми имсола низ дар ин бора суханҳои нек гуфта шуд. “Озмунҳои қаблӣ, аз ҷумла “Тоҷикистон - Ватани азизи ман”, “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст” як нуктаи бисёр муҳимро собит намуданд, - гуфт Пешвои миллат, - дар байни наврасону ҷавонони мо истеъдодҳои нодир ба воя расида истодаанд, ки мо бояд онҳоро ҳамаҷониба дастгириву ҳавасманд гардонем".
Насли навраси имрӯзаи мамлакат Эмомалӣ Раҳмонро бар ҳақ барои худ падари ғамхор ва меҳрубон меҳисобанд. Шахсеро, ки барои насли наврас ҷонашро дар гарав монда, онҳоро бо ҳиссиёти падарӣ ба оғӯши гарм гирифтааст, гарди дар рӯяшон будаю оби дидаашонро бо дастони меҳрубонаш пок намуда, дили хурдакакашонро бо шодӣ пур карда, муҳаббаташро дареғ надоштааст, падар нагуфта мешавад магар?
Барои ин гуна эҳтироми бузургро сазовор шудан бисёр не, ҳаёти бачаҳои сӣ сол пешро, ки барои бачаҳои имрӯза афсона барин метобад, ба ёд биёрем, ҳамааш равшан мегардад.
Дар замони ҳозира, ки ба ҷои ахлоқу одоби тоҷикона, феълу атвор, расму ойин ва анъанаҳои миллӣ ҷузъиёти номақбули Ғарб ва Европа муд шуда истодааст, масъалаи тарбияи ҷавонон басо муҳим аст. Сарвари давлат ин нуктаро дарк намуда, бо чашми хирад ва зиракию донишмандӣ омӯхта, дастури худро доир ба тарбияи ҷавонон, ки дар шароити нав мувофиқ аст, кор карда баромада, онро бо қатъият дар ҳаёт татбиқ карда истодаанд.
Шодии насли навраси имрӯзаро дида, ба хулосае меоем, ки ҳамаи инҳо тантанаи сиёсати оқилонаи Президент дар тарбияи насли наврас аст. Ин аст рисолати падарона ба насли наврас, ғамхорӣ кардану меҳру саховати худро аз онҳо дареғ надоштан. Барои ҳамин ҳам насли наврас Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро дӯст медорад ва бо ғуруру ифтихор “падари мо” мегӯяд.
Сулаймон ЭРМАТОВ, узви Иттифоқи
нависандагони Тоҷикистон
Дар сиёсати Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон масъалаи насли наврас - қувваи бузурги мамлакат мақоми хосса дорад. Зеро ояндаи мамлакат аз бисёр ҷиҳат ба насли наврас вобаста буданашро Президент хуб медонистанд ва барои ҳамин аз рӯзҳои аввали Роҳбари давлат интихоб шуданашон то ҳозир ба ин масъала эътибори махсус медиҳанд.
Пӯшида нест, ки баъди барҳам хӯрдани Иттиҳоди Шӯравӣ ва дар мамлакат ба вуҷуд омадани зиддиятҳои сиёсӣ ҳамаи сохторҳои ҳокимият фалаҷ гардид. Хусусан, насли наврас ба зарбаи сахт дучор шуд. Фаъолияти аксар мактабу донишкадаҳо, марказҳои фарҳангӣ, клубу театрҳо ва китобхонаҳо аз фаъолият боз монда буданд. Мардуми аз нооромӣ дилгиршуда, фарзандҳои худро ба муассисаҳои таълимӣ намефиристоданд. Мардум дар ташвиши як бурда нон ёфтан буд. Донишкадаю мактабҳои, ки ба хароба табдил ёфтаро ба ҳолати қаблӣ овардан кори саҳл набуд. Зарари моддии ҷанг аз ҳафт миллиард доллар зиёд аст. Вале зарари маънавию рӯҳиро, ки ҷанг ба насли наврас расондааст, беҳисоб мебошад. Душвориҳои зиндагӣ, хунрезиҳо, низоъҳои гуногун миёни мардум, кашмакашиҳо , ҷараёну ақидаҳои гуногун ба тарбияи насли наврас таъсири манфӣ гузошт, рӯҳияашонро дигаргун сохт. Бачаҳои оворагард бисёр шуданд. Дар байни ҷавонон авбошӣ, дуздӣ, бадахлоқӣ ва маҳалгароӣ авҷ гирифт. Сиёсати давлат дар бораи насли наврас дар амал татбиқ нашуда монд.
Ҳамон вақт, ки дар сари мардум рӯзҳои сахт афтида буду шароити душвор давом мекард, дар шаҳри Хуҷанд Иҷлосияи шонздаҳуми таърихӣ шуда гузашт. Сухан дар бораи чӣ тавр мамлакати бесоҳибмондаро идора кардан мерафт. Ин вазифаи мушкил ба дӯши Эмомалӣ Раҳмон афтид. Ӯ ин масъулиятро, ки ҳеҷ кас ҷуръат намекард, ба зимма гирифт. Зеро ӯ ватану халқашро ва насли наврасро дӯст медошт.
Дар назди роҳбари нав қатори вазифаҳои зиндагии иҷтимоии мардумро беҳтар намудан, ба мамлакат сулҳу ваҳдат овардан, масъалаи тарбияи насли наврас, ки аз лабонашон хандаю табассум парида буд, низ меистод. Дар сиёсати Эмомалӣ Раҳмон муҳити маънавии солимро пайдо кардан, ба тафаккур ва зеҳни насли наврас тағйирот даровардан, онҳоро дар руҳияи анъанаҳои миллӣ, муҳаббат ба ватан тарбия кардан, ҳиссиёти худшиносиро ташаккул додан, таърихи худро хубтар омӯхтан барин ниятҳои олиҷаноб буд. Ӯ барои ба ҳамин нияти худ ноил гаштан, мақсад гузошт, ки дар навбати аввал бо ҷавонон вохӯрад. Дар ин вохӯрӣ, ки як моҳ пеш аз Созишномаи сулҳ ва муросои миллӣ барпо гашта буд, Президент мавқеи худро доир ба сиёсати насли наврас аниқ ва равшан баён кард. Пешвои миллат дар вохӯрии мазкур иброз доштанд:
- Дар симои ҳар кадоми шумо соҳиби ҳақиқии мамлакат, олиму нависандаҳои оянда, устоҳои ҳунарманду санъаткоронро, сиёсатдону ҷамъиятшиносон, тиҷоратчию соҳибкорон, вазирҳою роҳбарони давлатро дида истодаам. Зеро ҳар як насл ба насли оянда таҷрибаву донишҳои худро мерос мегузорад. Дар навбати худ насли нав ин меросро қабул карда, онро равнақ дода, кори падару бобоёнро давом медиҳад. Масъулияти миллату давлатдориро ба зиммаи худ мегирад.
Таълим ва тарбияи насли наврас дар сиёсати Президенти мамлакат мақоми муҳим дорад. Аз муҳайё кардани асосҳои ҳуқуқ сар карда, то маблағгузаронӣ ва сифати таълиму тарбияро бардоштан, ҳимояи саломатии ҷавонон, ҳаёт ва хониши бачаҳои ятим ҳамааш дар маркази диққати Президент қарор гирифтааст. Ба туфайли ҳамин сиёсати олӣ масканҳои маърифат ва тарбия - муассисаҳои таълимӣ, марказҳои илм ва маданиро нигоҳ доштан, бачаҳоро ба мактаб ҷалб кардан муваффақ шуд. Баъди ин бевосита ташаббус ва дастгирии Пешвои миллат бо Квотаи президентӣ ҷавондухтарони ноҳияҳои дурдастбударо ба донишгоҳҳои олӣ қабул кардан, ба роҳ монда шуд. Ташаббуси ҷорӣ кардани Квотаи президентӣ, ки ин гуна таҷриба ҳоло дар ягон мамлакат истифода нашуда буд, дар фурсати кӯтоҳ самараи худро дод. Стандарти давлатии маълумоти умумии миёна, Консепсияи таълими миллӣ ва дигар ҳуҷҷатҳои меъёрӣ - ҳуқуқӣ дар вақташ таҳлилшуда, қабул гардид. Ҳамин тавр қонунгузории таълим додани насли наврас дар доираи меъёрҳои байналмилалӣ ба роҳ монда шуд. Ба мушкилоти иқтисодӣ нигоҳ накарда, аз ҳисоби буҷаи давлат муассисаҳои таълимӣ ва соҳаҳои илмро бо маблағ таъмин карданд.
Маблағҳое, ки аз ҳисоби фонди эҳтиётии Президент барои сохтмони мактабҳо ҷудо мешавад, сол аз сол зиёд шудан гирифт. Бо ҳамин роҳ масъалаи аз хонаҳои шахсӣ ба муассисаҳои таълимии давлатӣ кӯчонидани мактабҳо пурра ҳалли худро ёфт. Соли маориф ва фарҳанги техникӣ эълон гардидани соли 2010, бо ташаббуси Сарвари давлат эълон гардидани соли 2017 - Соли ҷавонон самараи ана ҳамин гуна ғамхориҳо буд.
Дар натиҷаи пайдарпай татбиқ намудани сиёсати Президенти мамлакат насли навраси имрӯза дар ҳаёти ҷамъиятӣ мавқеи худро пайдо кардааст. Дар соҳаи маорифи ҷумҳурӣ бори якум қабул гардидани Стандарти давлатии таълими томактабӣ ба рушди ин соҳа такони дигар бахшид. Бо саъю ҳаракат ва ташаббуси Пешвои миллат, ки пештар дар давраи шӯравӣ донишҷӯёни макотиби олӣ ва муассисаи таълимии миёна ба пахтачинӣ ҷалб мешуданд, барҳам хӯрд. Чи тавре ки дар Паёми Президент таъкид шудааст, ҳоло дар хориҷи кишвар зиёда аз 40000 нафар донишҷӯ, магистр ва аспирантҳои мо ба таълим фаро гирифта шудаанд. Ба хотири ҳавасмандгардонии донишҷӯён ва муҳаққиқони ҷавон соли гузашта, маблағ ва шумораи гирандагони Стипендияи президентӣ хеле зиёд гашт. Ҳамчунин, охири соли гузашта, барои олимону омӯзгорони фанҳои риёзӣ, дақиқ ва табиӣ ҷоизаи махсуси давлатӣ таъсис дода шуд, ки ҳар сол 15 нафар беҳтаринҳо метавонанд, соҳиби он гарданд. Бо мақсади дастгирии давлатӣ ва тақвияти вазъи иҷтимоии донишҷӯёну магистрҳо ва аспиранту докторантҳо пешниҳод шуд, ки аз 1-уми сентябри соли 2021 ба андозаи 30 фоиз стипендия зиёд карда шавад.
Бо фармони Президент ҳар сол ҷашн гирифтани 23 май ҳамчун Рӯзи ҷавонон низ самараи таваҷҷуҳи Роҳбари давлат ба ҷавонон мебошад.
Солҳои охир саҳми ҷавонон дар рушди варзиш ва оммавигардонии он ва тарғиби тарзи ҳаёти солим дар миёни аҳолӣ назаррас аст. Агар то соли 1991 дар мамлакат ҳамагӣ қариб ҳазор иншооти варзишӣ фаъолият дошта бошад, пас соли 2020 шумораи онҳо ба 10220 расонида шуд. Яъне, шумораи иншооти варзишӣ дар даврони соҳибистиқлолӣ беш аз нуҳ баробар зиёд гардидааст. Танҳо соли 2020, яъне соли пандемия ва шароити мушкили иқтисодиву молиявӣ барои наврасону ҷавонон дар шаҳру ноҳияҳои кишвар 147 иншооти варзишӣ бо харҷи 1 миллиарду 63 миллион сомонӣ сохта, ба истифода дода шудааст.
То замони истиқлол дар Тоҷикистон ҳамагӣ 13 муассисаи таҳсилоти олии касбӣ бо 69000 донишҷӯ фаъолият мекард. Имрӯз шумораи муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ ба 41, донишҷӯён ба 245 ҳазор ва бо иловаи донишҷӯёне, ки дар хориҷи кишвар таҳсил мекунанд, ба 285 ҳазор нафар расидааст.
Давоми сӣ сол бо ташаббус ва саъю кӯшишҳои Президенти мамлакат дар бораи тарбияи ҷавонон қонунҳое қабул карда шуд, ки ҳаёт муҳим ва босамар будани онҳоро тасдиқ карда истодааст. Қонун “Дар бораи танзими анъана ва ҷашну маросимҳо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон”, ки қариб понздаҳ сол пеш қабул гардида буд, мисол шуда метавонад. Ҳаёт ҳамчун ҳакими бузург ҳаётӣ будани қонуни мазкурро тасдиқ кард. Он на танҳо сатҳи зиндагии мардумро беҳтар кард, балки дар шароити имрӯза, ки глобаликунӣ ва инқирозҳои молиявӣ тезутунд шуда истодааст, манфиатҳои ҷавонони мамлакатамонро дар доираи афзалиятҳои миллӣ, динӣ ва умумиинсонӣ ҳимоя кардан низ имконият фароҳам овард. Акнун ин таҷрибаи мо барои дигар мамлакатҳо низ намунаи ибрат шуд, ки ин аз тантанаи сиёсати Эмомалӣ Раҳмон гувоҳӣ медиҳад.
Масъалаи тарбияи ахлоқӣ дар сиёсати ҷавонон, ки Президент пеш бурда истодааст, ҷои аввалро ишғол мекунад. Зеро барқарор будани ҷамъият ба дараҷаи маънавиёт, ахлоқу одоб вобаста аст. Ҷамъият бо бисёр будани одамони нек устувор аст. Дар китоби “Авесто” зикр шудааст: “пиндори нек, рафтори нек, гуфтори нек”. Имрӯз низ меъёри фазилати бебаҳои инсонӣ, одоби шоиста ба ҳисоб меравад. Дар қалби ҷавонон ҳиссиётҳои ана ҳамин се фазилатро парваридан, вазифаи ҷонии падару модар, мактаб ва ҷамъият мебошад. Қонун дар бораи “Масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд”, ки бо ташаббуси Роҳбари давлат қабул гардида буд, дар ана ҳамин сегона ифодаи худро ёфтааст. Зеро дар куҷое, ки ҳиссиётҳои ғайриинсонӣ ҳукмфармо аст, беадолатӣ сар мебардорад, душманӣ ва ғараз реша медавонад. Аз қабули ин қонун, даҳ сол гузашт ва имрӯз он самараи худро дода истодааст. Ҳатто Русия барин давлати бузург акнун ба ин масъала аҳамият медиҳад, ки ин аз дурандешии Президенти мо шаҳодат медиҳад.
Дар тарбияи маънавии ҷавонон мавқеи китоб бузург аст. Барои ҳамин, Президенти мамлакат ба ин соҳа эътибори ҷиддӣ дода истодааст. Хазинаи китобхонаҳои мамлакат бой гашт. Ба истифода додани Китобхонаи миллии Тоҷикистон дар ҳаёти мамлакат воқеаи муҳим гашт. Дар Паёми имсола низ дар ин бора суханҳои нек гуфта шуд. “Озмунҳои қаблӣ, аз ҷумла “Тоҷикистон - Ватани азизи ман”, “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст” як нуктаи бисёр муҳимро собит намуданд, - гуфт Пешвои миллат, - дар байни наврасону ҷавонони мо истеъдодҳои нодир ба воя расида истодаанд, ки мо бояд онҳоро ҳамаҷониба дастгириву ҳавасманд гардонем".
Насли навраси имрӯзаи мамлакат Эмомалӣ Раҳмонро бар ҳақ барои худ падари ғамхор ва меҳрубон меҳисобанд. Шахсеро, ки барои насли наврас ҷонашро дар гарав монда, онҳоро бо ҳиссиёти падарӣ ба оғӯши гарм гирифтааст, гарди дар рӯяшон будаю оби дидаашонро бо дастони меҳрубонаш пок намуда, дили хурдакакашонро бо шодӣ пур карда, муҳаббаташро дареғ надоштааст, падар нагуфта мешавад магар?
Барои ин гуна эҳтироми бузургро сазовор шудан бисёр не, ҳаёти бачаҳои сӣ сол пешро, ки барои бачаҳои имрӯза афсона барин метобад, ба ёд биёрем, ҳамааш равшан мегардад.
Дар замони ҳозира, ки ба ҷои ахлоқу одоби тоҷикона, феълу атвор, расму ойин ва анъанаҳои миллӣ ҷузъиёти номақбули Ғарб ва Европа муд шуда истодааст, масъалаи тарбияи ҷавонон басо муҳим аст. Сарвари давлат ин нуктаро дарк намуда, бо чашми хирад ва зиракию донишмандӣ омӯхта, дастури худро доир ба тарбияи ҷавонон, ки дар шароити нав мувофиқ аст, кор карда баромада, онро бо қатъият дар ҳаёт татбиқ карда истодаанд.
Шодии насли навраси имрӯзаро дида, ба хулосае меоем, ки ҳамаи инҳо тантанаи сиёсати оқилонаи Президент дар тарбияи насли наврас аст. Ин аст рисолати падарона ба насли наврас, ғамхорӣ кардану меҳру саховати худро аз онҳо дареғ надоштан. Барои ҳамин ҳам насли наврас Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро дӯст медорад ва бо ғуруру ифтихор “падари мо” мегӯяд.
Сулаймон ЭРМАТОВ, узви Иттифоқи
нависандагони Тоҷикистон
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед