Сарлавҳаро хонда шояд гумон баред, ки ё зан ё шавҳар дар солгарди издивоҷашон амалиёти ҷарроҳӣ гузаронидаанд. Не. Ягон нафар аз наздикони оила – хусур, хушдоман, фарзандон, аммаву тағову хола ҳам ҷарроҳӣ нашудаанд. Албатта, чизеро ҷарроҳӣ карданд дар ин рӯз, вале касе аз номбурдаҳоро не. Рӯи тахтаи ҷарроҳӣ издивоҷи зану шавҳар хобидааст.

Баҳори ҳамин сол Шамсия ва Комил солгарди даҳуми издивоҷашонро ҷашн гирифтаанд. Дар таътили наврӯзӣ ба хонаи бобову бибиашон рафтани ҳар ду фарзандашонро фурсат дониста, “Солгарди имсолаи оиладориамонро каме дигартар гузаронем” гуфтанд. Ҳамон рӯз субҳи барвақт аз хона баромада, ба як тарабхонаи канори шаҳр рафтанд. Вақти хубро интихоб кардаанд: дами субҳ. Камодаманд дар ин вақт тарабхонаҳо. Агар нисфирӯз ё шом мебуд, одам зиёд мешуд ва атроф ҳам оромиашро гум мекард. Ба ҳар ҳол дар кунҷе ҷой гирифта нишастанд. Онҳо тасмим гирифтанд, ки дар солгарди имсолаи издивоҷашон ба якдигар туҳфа намегиранд. Бигзор аз ин ҷиҳат ҳам фарқ кунад ва сода бошад. Ба пешхизмат супориш доданд. Сипас рӯ ба рӯи ҳам нишаста, даҳ соли якҷояи оиладориашонро ба рӯи “кати ҷарроҳӣ” гузоштанд. Ҷарроҳӣ дар тарабхона. Воқеан, вақте ки кас оиладориашро ҷарроҳӣ мекунад, ҷояш муҳим набудааст. Ҳар ҷое ҳам мешавад...

Зану шавҳар аз ҳафтаҳову моҳҳои пеш аз оиладоршавиашон, балки аз аввалин шиносоиашон оғоз карда, то оиладорӣ ва солҳои баъдӣ... аз оиладорӣ чи интизор буданд, онро чи гуна тасаввур мекарданду чи гуна дарёфтанд, ба як силсила саволҳо сидқан ва самимӣ ҷавоб гуфтанд. Бо ҳама талхиву ширинии даҳ соли умрашон фикрҳояшонро баён доштанд, бе расидан ба иззати нафси якдигар, бе танқиди якдигару оилаҳои якдигар. Тақрибан дар ҳар мавзӯе, ки ба хотирашон омад суҳбат карданд. Ҳам дар хусуси муносибати хусуру хушдоман, ҳам дар боби тарбияву таҳсили фарзандон... Хотираҳои даҳсола гоҳ онҳоро ба баҳри нишоту хурсандиҳо афканд, ки бо қаҳ-қаҳа ва ашки шодӣ ёдовар шуданд, гоҳ ба кӯи ранҷу андуҳ бурд. “Кош чунин намекардам”, “кош ин тавр намешуд ҳамон вақт” мегуфтанд хотираҳои талхро ба ёд оварда. Барои азиятҳои равонӣ ва талхиҳои гузашта аз якдигар узр ҳам пурсиданд.

Ёди гузашта ҳамин қадараш бас, акнун ба оянда менигарем, гуфтанд. Хусусан дар бораи он чизҳое андеша ронданд, ки мехостанду то ин вақт ба даст оварда натавонистанд. Ҳамин тариқ, нақша кашиданд, нақшаи ҳар он чизеро, ки орзу доштанду фурсати ба даст оварданаш ҳоло ҳам мавҷуд буд. Ҳар ду ҳам хостаҳои худро номбар карда, ба рӯи варақе навиштанд. Диданд, ки рӯйхат дароз шуда рафтааст. Гуфтанд, амалӣ кардани ҳамаи ин хостаҳо вақти зиёдро талаб мекунад. Барои ҳамин онҳоро ба муҳим, дуюмдараҷаву сеюмдараҷа ҷудо карда, муҳлати иҷрояшонро яксолаву панҷсолаву даҳсола муайян карданд.

Дар ин “амалиёти ҷарроҳӣ” фарзандонашон ҳам ҷои муайянеро соҳиб гаштанд. Масъалаи тарбия ва таълими онҳоро фикр карданд. Хусусан, як гапи мӯйсафеди падари Комил ба ёди зану шавҳар расид, ки боре, вақте аҳли оила дар хонаи мӯйсафед ҳузур доштанд, насиҳатомез ба фарзандонаш ва келину домодҳояш гуфта буд: “Агар фарзандонатонро худатон дину имону шариатро шарҳ дода, нафаҳмонед, калон ки шуданд, дигарон ба таври дигар мефаҳмонанд. Баъд кӯдакон ғалат ёд мегиранд. Фаҳмиши ғалат онҳоро ба роҳи нодуруст мебарад. Мо мусулмони суннием. Суннии мазҳаби Имоми Аъзам Абӯҳанифа. Фарзандонатонро ҳади ақал аз таълимоту афкори Имоми Аъзам хабардор созед...” Насиҳати мӯйсафедро ҳам ба инобат гирифтанд. Кӯдаконро зайле бояд тарбия кард, ки оянда ба миллат, давлат ва ҷомеа зарарашон нарасад, балки фоидаовар бошанд ба ҷамъият. Дар ин маврид кадом корҳоро бояд иҷро кард, маслиҳат карданд ва тасмим гирифтанд зану шавҳар.

Қарор доданд, ки фарзандонашон дар баробари бекамбудӣ донистани забони тоҷикӣ, бояд забонҳои русиву англисиро ҳам хуб ёд гиранд. Вале донистани забонҳои немисиву фаронсавию хитоӣ низ вобаста ба шавқи бачаҳо бояд ба онҳо ёд дода шавад. Ин масъалаҳо низ дар нақшаи амалиёти зану шавҳар ҷой гирифтанд.

Онҳо чунон ғарқи суҳбат шуданд, ки чи гуна гузаштани вақтро нафаҳмида монданд. Овози муштариёне, ки андак-андак барои хӯрдани хӯроки нисфирӯзӣ меомаданд, ба худ овард онҳоро. Акнун хулоса кунем, гуфта, ду-се соати гузаштаашонро натиҷагирӣ карданд.

- Он қадар корҳои зиёдеро ба нақша гирифтем, ки панҷ-даҳ соли баъдиамон барои иҷрои онҳо мегузарад,- гуфт зан ба шавҳараш.

- Ин тавр бошад, корҳоямонро дар нақшаи яксола мерезем ва соли оянда боз дар ҳамин рӯз ҳисобу китоб мекунем. Мебинем, ки чи натиҷа додааст нақшаамон,- илова кард шавҳар.
Вақте аз дари тарабхона берун шуданд, Шамсия ва Комил худро чунон шоду чунон хурсанд ҳис карданд, ки мисли ҳаяҷони даҳ соли пеш, мисли ҳаяҷони рӯзҳои аввали оиладориашон...

Ин қиссаро барои чи ёдовар шудем? Барои он ки шояд барои ҷавонон модел ё намуна шавад. Анъанаи солгарди издивоҷ ҳарчанд дар Ғарб бештар маъмул аст, аммо дар мо ҳам, хусусан дар насли ҷавони мо таҷлилу риояаш расм шудааст. Мо солгарди издивоҷ гуфта, ҳатман дастурхони пур аз ширинӣ, масрафоти иловагӣ ва албатта суханҳои лутфомезро тасаввур мекунем. Вале шеваҳои дигар ва содатари қайди солгарди издивоҷ ҳам ҳаст. Шеваҳое, ки барои худтакмилдиҳӣ, рушди моддиву маънавии аъзои оила, ҳузуру осоиши оила ва давомияти он кӯмак мерасонад.

Башир УСМОН, “ҶТ”