“Тӯли чор сол мешавад, ки ман барои дохил шудан ба Донишгоҳи миллии Сеули Ҷумҳурии Корея омодагӣ мебинам. Имсол бояд дохил мешудам. Вале айни ҳол вазъияти замон ба ману якчанд ҳамсинфонам, ки ба дигар донишгоҳҳои хориҷа дохил шудан мехостанд, даст надода истодааст. Мо наметавонем имтиҳон супорем. Намояндагони донишгоҳҳои хориҷ наметавонанд ба кишвари мо биёянд. Ҳама роҳҳо баста шудаанд. Якчанд донишгоҳҳо тариқи онлайн аз довталабон имтиҳон гирифта истодаанд. Вале ин на он қадар боваринок аст...” – мегӯяд Ромиш Носиров хонандаи синфи 11-и МТМУ №1 – и ноҳияи Кӯшониён.

Сафи довталабоне, ки монанди Ромиш орзу доранд дар кишвари хориҷа таҳсили худро давом диҳанд, дар шаҳру навоҳии кишвар хеле зиёд аст. Аз рӯи нишондодҳои Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳудуди сӣ ҳазор нафар ҷавонони кишвар дар донишгоҳу донишкада ва коллеҷҳои давлатҳои хориҷ таҳсил менамоянд. Вале имсол бо сабаби бемории коронавирус ҳамаи он ҷавононе, ки хоҳиши аз кишвар берун таҳсил карданро доштанд, миёни дуроҳа мондаанд. Бо сабаби он ки тамоми роҳҳо ба самти дигар кишварҳо баста шудаанду ҷавонон имкони аз кишвар берун рафтанро надоранд. Ҳамчунин, намояндагони дигар кишварҳо низ наметавонанд ба Тоҷикистон омада, маъракаи намоиши донишгоҳҳои худро гузаронанд.

Паҳншавии бемории коронавирус - “COVID – 19” айни замон тамоми мардуми ҷаҳонро ба таҳлука андохтааст. Аллакай дар муддати чанд моҳ қариб дар ҳама самтҳои давлатдорӣ зарари ин вирус эҳсос мешавад. Мушкил дар шомилшавии довталабон ба донишгоҳҳои хориҷ аз ҷумлаи мушкилҳоест, ки бо сабаби хуруҷи вируси номбурда дар соҳаи маориф ба миён омадааст.

Дар ҳамин ҳол масъулини Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон ба самъи довталабон ва донишҷӯёне, ки дар хориҷ таҳсил менамоянд расонидааст, ки ба таҳлука наафтанд, чун барои таҳсил ва шомил шудани онҳо дар донишгоҳҳои хориҷӣ ҳеҷ мушкиле пеш наомадааст. Танҳо онҳоро лозим аст, ки дар ҳолатҳои истисноӣ, аз ҷумла эълони карантин дар кишварҳои хориҷа, ҳуҷҷатсупории худро каме ба таъхир гузоранд.

Тибқи иттилои котиби матбуотии Вазорати маориф ва илми кишвар Сафарзода Эҳсон то ҳол барои таҳсили донишҷӯёне, ки дар хориҷ таҳсил мекунанд, ягон мушкил пеш наомадааст ва вазорат дар доираи шартномаву ҳамкориҳо бо донишгоҳҳои хориҷие, ки ҷавонони тоҷик таҳсил мекунанд, мушкилоти бамиёномадаро ҳал намуда истодааст: “Донишҷӯёне, ки аз Чин ба Тоҷикистон баргардонида шуданд, дарсҳои худро тариқи онлайни гузашта истодаанд. Масъулини вазорат аз рафти таҳсили ҳама донишҷӯёне, ки дар вазорат сабти ном шудаанд, огоҳ аст. Зимнан вазорат барои донишҷӯёне, ки тариқи квота дар донишгоҳҳои хориҷ таҳсил менамуданду бинобар вазъияти бавуҷудомада ба кишвар баргардонида шуданд, имкониятҳои хуби таҳсилро фароҳам овардааст. Онҳо метавонанд, ки вобаста ба курсу ихтисосашон дар донишгоҳҳои кишвар таҳсили худро идома диҳанд,”- гуфт Э. Сафарзода. Номбурда дар идома зикр намуд, ки ҳуҷҷатсупорӣ ба донишгоҳҳои Федератсияи Русия, ки ҳамасола ба моҳи апрел рост меомад, соли ҷорӣ бо сабаби эълони карантин дар ин кишвар ба моҳи май гузаронида шуд.

Ёдрас мешавем, ки қабули ҳуҷҷатҳо ба Маркази миллии тестии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои дохил шудан ба макотиби олии кишвар аз 1 – уми март то 1 – уми апрели соли ҷорӣ давом мекард. Вобаста ба ҳолати бавуҷудомада ва хуруҷи коронавирус Маркази миллии тестӣ қарор ба тавсиб расонидааст, ки муҳлати бақайдгирии ҳуҷҷатҳои довталабон як моҳи дигар, яъне аз 16 – уми апрел то 16 – уми май давом меёбад. Сабаби дароз кардани муҳлати бақайдгирии довталабон ин фароҳам овардани шароит барои ҷавононе мебошад, ки хоҳиши дар донишгоҳҳои хориҷӣ таҳсил карданро доштанд, вале хуруҷи бемории коронавирус дар ҷаҳон ба онҳо инро имкон надода истодааст.

Шодиниё Абдулбосит, ёвари директори Маркази миллии тестӣ, вобаста ба ин масъала дар расонаҳо гуфтааст, ки таҷрибаи солҳои охир аз он далолат медиҳад, ки маҳз дар рӯзҳои охири муҳлати сабти ном теъдоди довталабон бамаротиб афзоиш меёбад. Вай сабаби тамдид ёфтани замони сабти номро чунин шарҳ додааст: “Муроҷиатҳои довталабон нишон дод, ки на ҳама аз алоқамандони идомаи таҳсил дар макотиби олӣ тавонистаанд ҳуҷҷатҳои худро то 15 – уми апрел дар марказ сабти ном кунанд. Як нуктаи муҳим ин аст, ки теъдоди зиёди довталабон орзуи таҳсил дар хориҷи кишварро доштанд. Аммо, бо далели хуруҷи бемории коронавирус ҳамакнун наметавонанд ин орзуи худро амалӣ созанд. Мо хостем, ки барои ин гурӯҳи довталабон низ шароит фароҳам оварем, то тавонанд дар донишгоҳҳои Тоҷикистон таҳсил кунанд”.

Вазъияти ҷаҳони муосир, дар баробари он ки пеши роҳи дохил шудани ҷавонон ба донишгоҳҳои хориҷаро гирифтааст, боз якчанд мушкилоти мавсимии дигарро ба вуҷуд овардааст, Ҳукумати кишвар сари вақт роҳи ҳалли онҳоро ҷустуҷӯ дорад. Умед мебандем, ки ин гуна мушкилиҳо ҳарчи зудтар ҳал гарданд ва довталабони донишгоҳҳои кишварҳои хориҷа тавонанд дар макотиби дилхоҳи худ таҳсил намуда, касб омӯзанду кадрҳои муваффақ шаванд.