Чанде пеш дар шабакаи иҷтимоии фейсбук хабаре нашр шуд, ки аз ҷониби кормандони ШВКД-2 дар ноҳияи Фирдавсӣ шаҳрванд Нуралиева Мунаввар, истиқоматкунандаи шаҳри Душанбе бо гумони машғул шудан ба сеҳру ҷодугарӣ дастгир гардид. Номбурда дар манзили истиқоматии худ бо истифода аз ҳар гуна ашёҳо ба соҳирӣ машғул гардида, бо ин роҳ маблағ ба даст меовардааст...   

Аз ин бармеояд, ки то ба ҳол новобаста аз пешрафти илм тафаккури бархе одамон дар сатҳи паст қарор дошта, ҳоло ҳам мардум ба доми онҳо меафтанд. Чаро мардум то ба ҳол ба фолбинон бовар мекунанд? Ин аз тафаккури пасти мардум аст ё надоштани донишҳои динию дунявии онҳо? Инҳо саволҳоест, ки мо дар ин матлаб таҳлилу баррасӣ менамоем.

Саодат яке аз занҳое мебошад, ки дар пойтахти кишвар умр ба сар мебарад. Ӯ бо вуҷуди дар пойтахт зиндагӣ намуданаш ба фолбинон боварӣ дорад. Саодат дар мавридҳое, ки кораш омад намекунад, ба назди фолбинон рафта, ба қавли худаш оромиш дармеёбад.

- Ман пайваста ба назди чунин нафарон меравам ва наметавонам аз ин корам даст кашам. Ин кор аллакай барои ман одат шудааст. Вақте назди фолбинҳо ва сеҳргарон меравам, фикр мекунам дар корам як пешравие пайдо мешавад,- мегуяд Саодат.

Ӯ дар ин роҳ маблағи зиёд сарф намудааст ва ин корашро ба қавли худаш барои кушоиши бахти фарзандонаш анҷом додааст.

Ин ягона зане нест, ки ба назди фолбинон меравад. Дар кишвар шумори чунин нафарон хеле зиёданд. Агар дар сатҳи деҳа гирем, говашонро гум кунанд, ба пеши ин гуна одмон мераванд ва дар сатҳи шаҳр гирем, одамоне барои тиллоҳои дуздидашудаашон мераванд.

Коршиносон бар он назаранд, ки чунин нафаронро дар аксар кишвар аз лиҳози дин ва қонунгузориҳо маҳкум мекунанд ва онро амали зишту ҷиноятӣ меҳисобанд. Аммо бо вуҷуди ин, одамон ба фолбиниву сеҳргарӣ бовар мекунанду ба касони ба он машғул муроҷиат.

Сангин Гулов, устоди ДМТ мегӯяд, ки бад аст вақте мардум ба фолбинҳову ҷодугарҳо муроҷиат мекунад. Аксари муроҷиаткунандагон касоне ҳастанд, ки ҳам аз донишҳои динӣ ва ҳам донишҳои дунявӣ бехабаранд.

- Вақте дар тафаккури мардум фаҳмиши омиёна ҷойи фаҳмиши илмиро мегирад, муроҷиат ба ҷодугарҳову фолбинҳо меафзояд. Роҳҳои зиёди мубориза бо фолбиниву ҷодугарӣ мавҷуд аст. Боло бурдани сатҳи маърифати илмиву ҳуқуқӣ ва тиббии ҷомеа садде ба амалҳои хурофотпарастӣ, аз ҷумла фолбиниву ҷодугарӣ мегардад. Бояд дар баробари фолбинҳову ҷодугарҳо шахсони ба онҳо муроҷиаткунанда низ ба ҷавобгарӣ кашида шаванд. Зеро қисмате аз ин мардум дар таблиғи фаъолияти фолбинҳову ҷодугарҳо саҳм мегузоранд- мегӯяд С. Гулов.

Тӯли чандин солҳост, ки аз ҷониби Вазорати корҳои дохилии кишвар корҳои фаҳмондадиҳӣ ва як қатор чорабиниҳои санҷишӣ гузаронида шуда, чандин фолбинҳо ва соҳиронро дастгир намуданд. Аммо новобаста аз он тариқи наворҳои нашршуда дида мешавад, ки ҳадди ақал як сураи Қуръонро он авомфиребон намедонанд. Ҳарчанд ки чунин мардумфиребон баъди дастгир шуданашон дар шабакаҳои телевизионии давлатӣ нишон дода мешаванд, аммо боварии бархеҳо нисбати фолбинҳо ва соҳирон кам нашуда, то чанд рафтуомади худро зиёд менамоянд.

Фолбинҳо агарчи дониши динӣ надоранд, аммо аз дин истифода менамоянду дар вақти ҳассосияти одамон ба онҳо чанги фол зада, аз боварӣ, сустиродагӣ, содалавҳӣ ва камсаводии бархе аз одамон сӯиистифода менамоянд. Ин корашон бошад, танҳо ба он хотирест, ки талаботи худ-ро аз ҷиҳати молию пулӣ қонеъ мегардонанд. Аммо дар ин росто нафароне ҳам кам нестанд, ки мақсади машғул шуданашон ба чунин корҳо танҳо талаботи нафсонии худ-ро қонеъ кардан аст. Ва ин гуна хабарҳо низ вақтҳои ахир зиёд ба назар мерасанд. Масалан, хабаре дар шабакаи иҷтимоии фейсбук паҳн гардид, ки мақомоти интизомии Тоҷикистон як сокини 80-солаи ноҳияи Қубодиёни вилояти Хатлонро бо гумони бадахлоқӣ ва дастдарозӣ ба занон бо истифода аз эътиқоди динӣ боздошт кардаанд.

Коршиносон бар ин назаранд, ки барои аз байн бурдани боварии бархе аз одамон ба фолбинҳову соҳирон ин баланд бардоштани сатҳи маънавиёт ва дониши динию дунявӣ доштани мардум ва аз чанги ҷоҳилию хуруфотпарастӣ баровардани мардум мебошад, вагарна ин кор авҷ меёбаду кам намегардад.

Ҷамолиддин Хомӯшӣ, узви Шурои уламои Маркази исломии Ҷумҳурии Тоҷикистон кори фолбинонро маҳкум намуда, вобаста ба чунин нафарон аз нигоҳи динӣ мегӯяд, ки аз Абуҳурайра (р) ривоят аст, ки пайғамбар (с) фармудаанд: “Ҳар касе пеши фолбине биравад ва гуфтаҳои ӯро тасдиқ намояд, бар он чи ба Муҳаммад (с) нозил шудааст, куфр варзидааст”.

Имом Заҳабӣ дар китоби “Кабоир” мегӯяд: “Севумин гуноҳи кабира сеҳр аст, зеро шахси соҳир ночор аст, ки кофир шавад, чунки Худованд мефармояд: “Валекин шайтонон, ки мардумонро ҷоду меомӯхтанд, кофир шуданд” (“Бақара, 102”).

Ба назари уламои кишвар нафароне, ки ба назди фолбинон рафта, суханони онҳоро тасдиқ мекунанд, ҳам дунёву ҳам охираташонро месӯзонанд, зеро ба Қуръони Карим куфр меварзанд.

Хулоса, бояд ҳар як нафар дар тафаккури худ ҳаминро ҷой намояд, ки ба назди фолбин рафтан, куфр варзидан ба суханҳои Худо буда, дар баробари ин аз як нотавоне, ки наметавонад кор намуда, зиндагии худро дигар созад ва аз роҳи шайтон кор мегирад, мадад талабидан аст.

Таҳмина ЮСУФӢ “ҶТ”