ҶОМЕА
Якшанбе 22 Декабр 2024 11:29
8571
Ба озмуни «ҶТ»

Мустақил гардидани Тоҷикистон дар соли 1991 аз музаффариятҳои нахустини давлату миллат буд ва мебоист, ки халқи тоҷик ба таври озоду мустақилона ояндаи босаодатро замина мегузошт. Ояндае, ки сарнавишти худро бо дастони худ бисозаду вобастаи касе набошад. Мутаассифона, халқи тоҷик аввалин солгарди ин рӯйдоди муҳими таърихиро таҷлил накарда, кишвари азизи мо ба гирдоби ҷанги таҳмилӣ кашида шуд ва дар он сол хавфи ҳамчун давлати мустақил барҳам хӯрдани Тоҷикистон ва ҳамчун миллат пароканда шудани тоҷикон ба миён омад.

Тозаистиқлолии Тоҷикистон бо мавҷуд будани вазъи номукаммали сиёсӣ, ки даргириҳо давом мекард, маҷрои аниқи роҳ ба сӯйи рушд надошт. Вазъи тираву муноқишаҳои таҳмилшуда ва фирефтасозиву миллатнестнамоӣ, бори гаронеро бар сари хурду бузурги халқи тоҷик вогузор кард. Умеди ояндаи неке дар масири қалбҳо намонд. Вазъияти оаш-зниву хунрезӣ то ҳад зиёд шуда, гуруснагӣ дар ҳоли авҷ буд ва халқи дар гирдоби ранҷ танҳо роҳбаре мехостанд, ки вазъиятро орому нигарониҳоро бартараф намояд. Соли 1992 Тоҷикистон ва мардуми тоҷик лаҳзаҳои бисёр ҳассосро аз сар мегузарониданд ва дар ин сол гурӯҳҳо қудрат гирифта, ҳар навъе аз талафотро анҷом медоданд. Гарчанде дар ин замон Тоҷикистон қадам дар фазои тозаистиқлолӣ мегузошт, аммо ғубори ҷангу муноқишаҳои дохилӣ фазои соҳибистиқлолии давлатро тира мегардонд. Мардуми азияткашида дидагони умед ба сӯйи қасри Арбоб доштанд. Қасре, ки оғози шоҳкориҳои эъмори давлати навини миллии халқи тоҷик мебошаду нафареро барои роҳбарии миллату давлат ба сари қудрат овардааст, ки имрӯз давлату миллати тоҷикро маъруфу машҳури дунё гардонидааст.

16-уми ноябри соли 1992 Иҷлосияи таърихии 16-уми Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар қасри Арбоб баргузор гашт ва дар он шахсияте, ки тамоми ҳастияшро барои пешрафти давлату миллат бахшидааст, ба сифати Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон интихоб гардид. Ин шахсияти таърихӣ, фарзанди фарзонаи миллат, Қаҳрамони Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мебошад ва пас аз интихоб гардиданашон ҳамчун Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 1992 офтоби дурахшони фараҳмандӣ бар сари халқе, ки аз ранҷ хаста шудаву ба ояндаи дурахшони Тоҷикистон умеде надошт, нурпошӣ намуд.

Ҳайати Шӯрои Олӣ бо интихоби роҳбари нав ва қабули қонуну қарорҳо муваффақ шуд, аз худ масъулияти муҳими таърихӣ нишон дода, роҳи муайянро барои давлату миллат боз намуд. Муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар байни вакилон бо садоқатмандӣ ба Ватану миллат, эҳтиром ба арзишҳои милливу умумидавлатӣ ва маҳорати дурусти роҳбарӣ шинохта шуда буд ва Шӯрои Олӣ роҳбарияти нави мамлакат-ро таҳти сарварии муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон интихоб намуд. Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои барқарорсозии сохти конститутсионии мамлакат, эъмори давлати демокративу ҳуқуқбунёд, дунявию ягонаи Тоҷикистон оғози устувор бахшид ва заминаи нахустини ҳамдигарфаҳмиву ризоияти миллӣ, сулҳи тоҷиконро фароҳам овард. Бо шарофати иҷлосияи мазкур халқи тоҷик аркони давлатдориро дар мамлакат барқарор намуда, пояҳои соҳибистиқлолии давлатиро қавӣ гардонид. Барқарор намудани сулҳу оромӣ дар он вақт маънои идомаи ҳаёт ва бақои давлату Истиқлолиятро ифода менамуд. Эмомалӣ Раҳмон баъди интихоб шуданашон ҳамчун раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар як баромади кутоҳ, вале пурмазмуну умедворкунанда гуфта буданд: “Тамоми донишу таҷрибаамро баҳри таъмини сулҳу салоҳ дар мамлакат сафарбар мекунам, ба Конститутсия, Нишону Парчам ва халқ содиқ мемонам, ман тарафдори давлати демократӣ ва ҳуқуқбунёд ҳастам. Мо бояд ҳама чун ёру бародар бошем, то ки кишвари азизамонро аз ҳама гуна хатарҳо эмин нигоҳ дорем”.
Моҳияти Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олӣ дар он ифода меёбад, ки дар саҳнаи сиёсат ва фазои пурхатару ноором барои роҳбарии халқи тоҷик ҷавонмардеро овард ва ӯ исбот намуд, ки нақши Роҳбар, Сарвар ё худ нақши инсон дар таъриху дар ҷараёни дигаргунсозии ҳаёт ниҳоят арзишманд мебошад. Роҳбари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид дошта буданд: “То тинҷию амонӣ нашавад, то фарди охирин аз дигар давлат мо барнагардонем, ман худро ором ҳис намекунам”. Ин ҳадафи олии миллатсарҷамънамоӣ амалӣ гардид. Самараҳои Иҷлосия хеле зиёданд. Бозгардонии зиёда аз як миллион гуреза, қабули қонуну қарорҳои наҷотдиҳандаи миллат, раҳоии мамлакат аз муҳосираи сиёсиву иқтисодӣ, барқарорсозии харобиҳои ҷанг, ба сулҳу ваҳдат расонидани миллати пароканда ва амалӣ намудани ормонҳои нуҳуфтаи халқи тоҷик бо талошу корнамоиҳои Роҳбари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба даст омадааст.
Дар як давраи муайян нишондиҳандаҳои иқтисодӣ тағйир ёфта, суръати пастравӣ боздошта шуд. Дар ин масир Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз тамоми сахтиҳо гузаштанд ва дар ҷодаи роҳбарӣ ба муваффақиятҳои беназир ноил гардиданд. Қонуну қарорҳои дар Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон қабулгардида, ба бунёди низоми давлатдории миллӣ, ки меҳвари онро соҳибихтиёрӣ, демократӣ, ҳуқуқбунёдӣ, дунявият ва ягонагӣ ташкил медиҳад, гомҳои устувор гузошта, Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тариқи раъйпурсии умумихалқӣ қабул гардида, баъдан барои такмили сохтори Маҷлиси Олӣ ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон заминаҳо гузошта шуд. Бо шарофати самараи шаҳдбори Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олӣ таҳти роҳбарии Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон мақому эътибори Тоҷикистони сулҳмеҳвар дар арсаи ҷаҳон устувор гардид.

Бо пешниҳоди Ҷумҳурии Тоҷикистон Созмони Милали Муттаҳид соли 2003-юмро “Соли байналмилалии оби тоза”, солҳои 2005-2015-ро даҳсолаи байналмилалии амалиёт “Об барои ҳаёт”, соли 2013-ро “Соли байналмилалии ҳамкорӣ дар соҳаи об” ва солҳои 2018-2028-ро Даҳсолаи байналмилалии амал “Об барои рушди устувор” эълон намуд. Ҷумҳурии Тоҷикистон то имрӯз бо зиёда аз 180 кишвари ҷаҳон муносибатҳои дипломатӣ дораду аъзои фаъоли Созмони Милали Муттаҳид, Созмони Амният ва ҳамкорӣ дар Аврупо, Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил, Созмони Аҳдномаи Амнияти Дастаҷамъӣ, Созмони Ҳамкории Шанхай, Созмони ҳамкории Исломӣ ва дигар ташкилоту созмонҳои муътабари байналмилаливу минтақавӣ мебошад. Ҳар сол байни Тоҷикистон ва беш аз 100 кишвари ҷаҳон табодули мол анҷом дода мешавад.

Бо гузашти солҳо моҳияти таърихии Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олӣ дарк шуда, халқ ба талошварзони он арҷ мегузоранд. Намунаи олии арҷгузории мардум аз хидматҳои шахсияти таърихӣ муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пешниҳод ва қабули Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи Асосгузори сулҳу ваҳлати миллӣ, Пешвои миллат” мебошад, ки мартабаи волои муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро фаро мегирад. Муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба ин мартабаи олитарини давлатдорию миллатдорӣ бо талошу ҷонбозиҳояшон дар роҳи бунёди давлати навин, сулҳоварӣ ва ҳифзи давлату миллат расидаанд.

Заминаи дигари муҳиму ояндасози Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олӣ таҳкими истиқлолу озодӣ, иттиҳоду ҳамбастагии миллат мебошад. Истиқлолу озодӣ барои ҳар як миллат бузургтарин падидаи маънавию сиёсист. Дар саҳифаҳои таърих ҳазорҳо мисол сабт шудаанд, ки халқҳои ҷаҳон чӣ тавр барои ба даст овардани соҳибихтиёрӣ ва пойдории он ҷонбозиҳо намудаанд. Миллатҳое, ки дар бунёди давлату ҳифзи он муваффақ нашуданд, аз саҳифаҳои таърих нопадид гаштаанд.
Корнамоиву ҷонфидоиҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон Тоҷикистон ва халқи тоҷикро побарҷой нигоҳ дош-та, ба сӯйи ояндаи босаодат роҳсипор намуд. Иттиҳоду ҳамбастагӣ имкон фароҳам овард, ки мардуми сарбаланди тоҷик дасти ҳам гирифта, ояндаро бунёд намояд. Мардуми тоҷик ба арзишҳои миллӣ, сулҳу ваҳдат ва Истиқлоли давлатӣ эҳтиром мегузоранд ва дар асоси ин дастовардҳои муқаддас дар ҷодаи ободкорию созандагӣ ва муаррифии шоистаи иқдомҳои неку манфиатбор қадамҳои устувор мегузоранд. Ҳамаи ин дастовардҳои имрӯзу ояндаи халқи сарбаланди тоҷик аз Иҷлосияи 16-уми Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон сарчашма мегиранд ва бо шарофати ин санаи таърихӣ давлату миллат аз вартаи нобудӣ раҳоӣ ёфта, тамомияти арзии он ҳамчун давлати ягона ҳифз гардид, аркони асосии сиёсиву идорӣ ва давлатдории миллӣ дубора эҳё шуд.

Аз ин рӯ, мо бояд ба Иҷлосияи таърихии 16-уми Шӯрои Олӣ арҷ гузорем. Ҳамчунин, ҳар як заҳмату талош ва корномаву шоҳкориҳои Роҳбари давлатро сармашқи кору зиндагӣ қарор дода, ҳамеша дар Ватан бо халқ бошем ва давлати боз ҳам ободу пешрафтаеро ба наслҳои оянда ба мерос гузорем.

Давлатёр ВАЛИЕВ,
рӯзноманигор

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм