Мегӯянд, бадбахтӣ инсонҳоро бо ҳам қарин мегардонад. Бадбахтие, ки имрӯзҳо ба сари мардуми тоҷик омадааст, бори дигар ин миллатро ба ҳам овардаву онҳоро якдилу якмаром намуд. Андешаи ботили бархе аз ҳаммаслаконамонро, ки моро ба маҳалгароӣ муттаҳам мекарданд, барҳам зад.

Баъди низоъҳои марзӣ миёни мову ҳамсояи мо – қирғизҳо дигар хомӯш мондан дар муқобили ноадолатиро гуноҳ меҳисобем, чун ҳифзи хоку хокдони Ватан ҳаст қарзи ҷавонмардиамон, чун ноадолатии ҳамсояи намакношинос қалбҳоямонро ба дард овардааст. Медонем, ки вақте Ватан дар хатар аст, дар хона хоби ором дошта наметавонем. Ва имрӯз хати марз аст мазраи номусамон, хати марз аст хати тақдирамон, хати марз аст макони муқаддасе, ки дар вартаи хавфу офат қарор гирифтаасту тақдираш ба дасти худи мост.

Борҳост, ки ин ҳамсояи носипос ба манзили поки тоҷикон чашми тамаъ дӯхтаву мехоҳад, тамкинашон имтиҳон кунад, меҳмони намакнашносе гаштааст, ки ба намакдон туф кардаву пой аз мақоми хеш берун мегузорад, поси ошноиҳо нигоҳ намедорад.

Гарчанде чанде аз ҷавонмардони далеру баномуси мо дар ин набарди ноадолатона ҷони худро аз даст доданд, аммо нагузоштанд, то қадами шуми душман ба хоки поки Ватан бирасад. Оре, сар бохтанду Ватанро нафурӯхтанд, ҷон доданду ғурур нашикастанд, ба муқобили тири аду сина сипар намуданд ин қаҳрамонони давр.

Аслан ин ҷанг нест, имтиҳон аст, имтиҳони ҷавонмардӣ, имтиҳони сабурӣ, имтиҳони маҳорат, имтиҳони ору номус, имтиҳони одамият. Имтиҳоне, ки аз марзи номуси миллат убур менамояд, имтиҳоне, ки бори дигар тавонмандии моро ошкор месозад.

Ва ҷавонмардони шуҷои Ватан ин бор низ бо сари баланд хоҳанд гузашт, аз ин имтиҳон! Собит хоҳанд сохт, иттиҳоди миллати тоҷикро!

Аслан, халқи тоҷик ҷонибдори ҷангу ҷидол нест, чун лаззати сулҳу салоҳро хуб медонад ва некбинона мехоҳад ба дигарон ҳам арзиши онро фаҳмонад. Бо вуҷуди ҳама носипосиҳо, бо вуҷуди ҳама кӯтоҳандешии ақаллияти як миллат, боз ҳам Пешвои муаззами мо, Сарвари раиятпарвару дилогоҳи мо дасти оштӣ дароз намуд сӯи ҳамсояи ҷангҷӯ ва даъваташ намуд барои мусолиҳа. Пешвои мо бо ин аъмоли ҷавонмардона бори дигар ба оламиён собит намуд, ки тоҷик ҳаргиз ҷонибдори ҷангу ҷидол бо ҳамсоя ва халалдор шудани муносиботи ҳамсоякишварҳо набуду нест.

Аммо ҳамсояи бадкеш аҳдшиканӣ кард. Баъди дасти дӯстӣ фишурдану имзои санади оташбас, бо истифода аз силоҳи вазнин ҷониби ҳамсояи худ оташ кушод. Ин оташе буд, ки ҷони одамони бегуноҳро рабудаву садҳо қалбҳоро озурдаву маҷрӯҳ сохт. Оташе буд, ки алангаи он решаву бунёди қалъаҳои дӯстиро миёни ин ду халқи ҳамсоя сӯхтаву табдил ба хокистар намуд. Оташе буд, ки сафҳаҳои таърихи миллатро барои ҳамеша доғдору лаккадор намуд. Оташе буд, афрохта шуда бо кинаву адовати азалӣ.

Агар мардуми тоҷик силоҳ мегирад, ин на ба хотири ҷангидан аст, на ба хотири нишон додани бартарияти худ аст, на ба хотири шуҳрату ном баровардан аст, балки барои ҳимояи худ, хоку хокдони Ватан, модару хоҳару бародари худ аст.

Коршиносони тоҷик дар радифи аксар созмонҳои бонуфузи ҷаҳонӣ оташкушоӣ баъди оташбасро аз ҷониби ҳамсоя хеле нигаронкунанда арзёбӣ намуда, мушкили асосиро, ки боиси даргириҳо миёни ин ду кишвар мегардад, кашолкории масъулин дар масъалаи таъину нишонагузории марз меҳисобанд. Ин аъмоли ноодилона як навъ намоиши қудрат аз тарафи ҳамсоя арзёбӣ шудааст. Дар воқеъ, ин ҳамсояи нотавони мо бо роҳи ғасбу куштор ҳатто дар арсаи байналмилалӣ обрӯ гирифтанист ва бо ин мақсад аз ҳар роҳу воситае истифода мекунад. Ин бошад, барои мо боз як имтиҳони дигар аст, ки чун ҳарвақта аз ҳар яки мо сабурӣ мехоҳад, зиракӣ мехоҳад, эҳтиёткорӣ мехоҳад.

Бо вуҷуди ин ҳама носозгории ҳамсоя боз ҳам Сарвари давлати мо бо дастгирии мақомоти марбута ва ҳама ҷомеаи Тоҷикистон талош доранд, ки дар ҳалли дурусти масъала қадамҳои устувор гузошта шавад. Умедворем, ки бо истифодаи асолати ватандорӣ, риояи меъёри башардӯстӣ ва арҷгузории оини неки ҳамсоягӣ ин ҳадафҳои нек амалӣ хоҳанд шуд.