Бо фарорасии фасли тирамоҳ теъдоди гирифторони шамолкашӣ, назла ва зуком меафзояд. Яке аз бемориҳои зуд паҳншаванда зуком мебошад. Ин беморӣ ҳамасола 20-25 дарсади аҳолии ҷаҳонро мариз мегардонад. Бинобар сабаби дар гармӣ зуд маҳв шудани вирусҳои зуком ин беморӣ дар мавсими сармо зиёд дучор мешавад.

Вирусҳои зуком ба одамони солим аз сачоқ, болин, косаву табақ, пиёла, қошуқ, инчунин бозичаҳо сироят карда метавонанд. Аксар ҳолатҳо бемор ҳангоми атса задан, сулфидан, муошират намудан вирусҳоро бештар ба атроф паҳн месозад. Шахсоне, ки аз ҳавои бо вирусҳои зуком зарарёфта нафас мегиранд, аз ин вирусҳо сироят меёбанд. Одами гирифтори зуком дар давоми якчанд рўз ба одамони солими дар атрофашбуда, вируси зукомро паҳн мекунад.

Зуком ба таври ногаҳонӣ оғоз ёфта, кас бемадорӣ ва таби баландро эҳсос менамояд. Ҳарорати бадан то 39-40 дараҷа баланд шуда, бемор эҳсоси хунукхўрӣ ва ларза мекунад. Дар мавзеи пешонӣ ва чаккаи сар дард шадид мешавад. Обравии бинӣ, маҳкамшавии бинӣ, атсазанӣ беморро нороҳат месозад. Бемор аз хушкидани даҳон, гирифтани овоз ва арақкунии зиёд азият мекашад. Бо мақсади зудтар халосӣ ёфтан аз ин беморӣ маризро дар ҳуҷраи алоҳида хобондан лозим аст. Шахсе, ки беморро нигоҳубин мекунад бояд ниқоби чорқабатаи докагиро истифода барад. Баъди ҳар 3- 4 соат ниқобро шўста, дарзмол намудан зарур аст. Истеъмоли лимўчой, шарбати тозаи мева, чой бо мураббои тамашк (малина), асал, хўрокҳои сабукҳазм барои зудтар шифоёбии бемор ёрӣ мерасонад.

Кўдакону пиронсолон ва занони ҳомиладорро зурур аст, ки ба ҳуҷраи бемор ворид нашаванд. Ҳеҷ гоҳ аз сачоқу дастрўймоли бемор истифода набаранд. Бемор набояд бе тавсияи духтур дору истеъмол кунад. Баъзе гирифторони зуком бо мақсади аз сулфа халос шудан аз пеши худ доруҳои антибиотикиро истеъмол мекунанд. Ҳол он ки зуком бемории вирусӣ буда, истеъмоли антибиотикҳо вазъи беморрро мушкил мегардонад. Ба беморони зуком ҳаммом кардан, тамоку кашидан, истеъмоли нўшокиҳои спиртӣ манъ аст. Баъди муоинаи табиб вобаста ба ҳолати бемор доруҳоеро амсоли «пиносол», «гриппостад», «враггрипп», «бронхолитин», қиёми ширинбия ва гули хайрӣ (барои кандани балғами роҳҳои нафас) «бромгексин» ва ғайраро тавсия медиҳад.

Муолиҷа накардани зуком метавонад боиси илтиҳоби пардаҳои мағзи сар (менингит), парда ва бофтаҳои мағзи сар (менингоэнтсефалит), гўши миёна (отит), бронхит, бофтаҳои шуш ва ғайра мегардад.

Барои тақвият додани неруи муҳофизатии ҷисм (иммунитет) истифодаи иловаҳои дорои витаминҳои А, В ,С, Д, Е муфид аст. Истеъмоли сабзавоту меваҳои тару тоза ё шарбати онҳо барои муқовимат бо беморӣ мусоидат мекунад.

Ҳангоми зуком истеъмоли чойи бобуна (ромашка) муфид аст. Ду қошуқча баргу гули бобунаро дар чойникчае андохта, аз болояш як истакон оби ҷўш резед. Чойникро бо сачоқ пўшонда, 15 дақиқа дам диҳед. Аз ин даво субҳгоҳон ва шабонгоҳ пеш аз хоб ним истаконӣ бинўшед. Чойи бобуна масуниятро пурқувват ва асабро ором менамояд.

Сайёра КЕНҶАЕВА, табиби оилавии МСШ №10
шаҳри Душанбе