Олимпиада қуллаи балантарин барои варзишгарон ба ҳисоб меравад. Ин мусобиқа аз замони таъсисёбӣ то имрӯз дар чор сол як маротиба баргузор мешавад. Аввалин олимпиада соли 1896 дар Афина (Юнон) 6-15 апрел доир шуд. Бозиҳои тобистонаи олимпии навбатӣ 5-21 августи соли равон дар Рио-де-Жанейрои Бразил баргузор мегардад. Ин ХХХI-ум олимпиада аст. Дар он беш аз 10000 варзишгари 207 давлати ҷаҳон барои ба даст овардани медалҳо талош мекунанд.

Таҳлилҳо нишон медиҳанд, ки натиҷаи бадастовардаи варзишгарони қитъаи Аврупо дар олимпиадаҳо бештар аст. Дар олимпиадаи соли 1990, ки бо иштироки 1300 варзишгар дар пойтахти Фаронса - шаҳри Париж доир шуд, Осиёро аввалин маротиба Ҳиндустон муаррифӣ кард.

Давлатҳои пешафтаи ҷаҳон давоми чор сол варзишгаронашонро пурра омода сохта, аз онҳо натиҷаи назаррасро интизор мешаванд. Тоҷикистон низ қатори дигар давлатҳо барои медалҳои олимпӣ зиёд ҷаҳду талош мекунад. Баъди соҳибистиқлолии кишвар дар қатори дастовардҳои мусобиқаҳои сатҳи байналмилалӣ ба варзишгарони тоҷик муяссар гардид, ки дар Бозиҳои олимпӣ низ ҷоизадор гарданд. Барои Тоҷикистон Олимпиадаи соли 2008, ки дар Пекини Чин баргузор гашт, хотирмон буд. Зеро варзишгарони тоҷик ду медали олимпиро вориди хазинаи варзиши кишвар намуданд: аз намуди гуштии озод Юсуф Абдусаломов медали нуқра ва оид ба ҷудо Расул Боқиев медали биринҷӣ ба даст оварданд. Дар Бозиҳои тобистонаи олимпии Лондон-2012 бошад, аз 11 варзишгаре, ки Тоҷикистонро намояндагӣ намуданд, танҳо ба бонуи муштзан Мавзуна Чориева муяссар гардид, ки соҳиби медали биринҷӣ гардад. Дар давоми соҳибистиқлолӣ варзишгарони кишвар натавонистаанд, ки медали тиллои Бозиҳои олимпиро вориди Тоҷикистон намоянд, агар медали тилои гурзандоз Андрей Абдувалиевро дар олимпиадаи соли 1992 дар Барселонаи Испания, ки аз номи ҷумҳуриҳои иттиҳод баромад карда буд, ба инобат нагирем.   
 
То Олимпиадаи Рио-2016 як моҳ боқӣ мондааст. Панҷ варзишгари тоҷик - гурзандоз Дилшод Назаров, ҷудочиён Комроншоҳи Устопириён ва Муҳаммадмурод Абдураҳмонов, муштзан Анвар Юнусов ва даванд Даврон Отабоев соҳиби роҳхати олимпианд. Ба иттиллои Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар назар аст, ки барои варзишгарони тоҷик дар намуди тирпаронӣ ва шиноварӣ се кувота ҷудо шавад. Дар умум, ҳудуди 10 варзишгар шарафи Тоҷикистонро дар Рио-де-Жанейро ҳимоя мекунанд.

Баъди ноком шудани аксар варзишгарони тоҷик дар мусобиқаҳои пеш аз олимпиада миёни коршиносони соҳа сару садоҳо зиёд гардид. Чӣ сабаб шуд, ки варзишгарони мо натавонистанд роҳхати бештар ба даст оранд? Аз кадом варзишгари тоҷик медали олимпиро интизор шудан мумкин?

Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ҳамкорӣ бо Кумитаи миллии олимпӣ ва федератсияҳои варзишӣ соли 2015 як барномаи хуб тарҳрезӣ намуда, 15 варзишгарро дар 6 намуд баҳри иштирок дар мусобиқаҳои пеш аз олимпиада сафарбар намуданд. Аз миёни онҳо 5 нафарашон тавонистанд, ки соҳиби роҳхати олимпӣ гарданд.

Аз миёни онҳое, ки роҳхати Бозиҳои олимпиро ба даст овардаанд, коршиносони соҳа дар такя ба натиҷаҳои нишондодаи онҳо аз Дилшод Назаров, Комроншоҳи Устопириён ва Анвар Юнусов медал интизоранд. Дилшод Назаров 12 сол мешавад, ки пай дар пай ҷоизадори мусобиқоти Осиё аст. Рио-де-Жанейро чорумин олимпиада мебошад, ки ӯ иштирок мекунад. Таҷрибаи зиёди варзишӣ дорад. Анвар ҳам дар ду олимпиадаи пешин иштирок намудааст ва натиҷаи охироне, ки дар мусобиқаи ҷаҳонии бокс нишон дод (медали нуқра), умедеро дар дили ҳаводорони варзиш фурузон намуд. Комроншоҳ, ҳарчанд якум маротиба дар олимпиада иштирок мекунад, лекин аз омодагиҳое, ки дорад, метавон гуфт, ки натиҷаи хуб ба даст меорад. Ба ақидаи коршиносони соҳа Олимпиадаи Рео-де-Жанейро-2016 бисёр мушкил мегузарад, зеро дар он ҷо варзишгарони тасодуфӣ роҳ намеёбанд.

Тавре гуфтем, дар ду олимпиадаи қаблӣ натиҷаи бадастовардаи варзишгарони мо дар муқоиса ба давлатҳои ҳамсоя назаррас буд. Онҳо тавонистанд се медали олимпӣ ба хазинаи варзиши кишвар ворид намоянд. Бо такя ба ин Кумитаи байналмилалии олимпӣ Тоҷикистонро дар қатори давлатҳое ворид намуд, ки варзишашон тараққӣ намудааст ва теъдоди квотаҳоро кам кард.

 Бобо Тағоев, шореҳи ТВ “Варзиш” бар ин назар аст, ки Бозиҳои XXXI тобистонаи олимпӣ воқеан нисбат ба  солҳои қаблӣ  тафовут дорад. “Сатҳу сифати қувваозмоиҳо миёни варзишгарон боло меравад. Нисбат ба  солҳои пеш ҳайати тими  олимпии Тоҷикистон дар ин маъракаи муҳими варзишӣ хеле кам аст, ки ин албатта  ҷойи таассуф аст. Агар соли 2012 16  варзишгари тоҷик аз 7 намуд дар олимпиада ширкат карда бошанд,  мутаассифона имсол ин шумора як баробар кам аст.  Имсол панҷ варзишгари мо дар намудҳои ҷудо,  гурзпартоӣ, бокс ва давидан дар ин маърака ширкат мекунанд. Рақобат  ва ба даст овардани медал дар ин    намудҳо осон нест. Аммо мегӯянд “банда ба умед аст”. Мо умед дорем аз  варзишгарони тоҷик ва миёни онҳо  имкони бештарро Комроншоҳ, Анвар ва Дилшод доранд. Комроншоҳ дар вазни худ  миёни 11 ҷудочии  беҳтарини ҷаҳон ҷой дорад. Ӯ зери роҳбарии яке аз мураббиёни муваффақ Владмир Елчанинов  тамрин  мекунад. Соли 2008-умро хуб дар ёд дорем, ки ин нафар бо Расул Боқиев ба Тоҷикистон медали биринҷӣ    овард. Анвар бошад, бори сеюм дар олимпиада ширкат мекунад ва таҷрибаи хуб дорад. Миёни инҳо Дилшод  Назаров  низ шомил мешавад, ки дар мусобиқаҳои охир натиҷаҳои назаррасро соҳиб шудааст”.

 Ба андешаи ин хабарнигори ҷавон, бояд пас аз олимпиада хулосагирӣ кард, ки чӣ чораҳоро дар 4 соли оянда андешид, то  тавонем шумораи иштирокчиёни олимпиадаро зиёд кунем.

Аксар бар он назаранд, ки барои омода намудани варзишгарони тоҷик ба олимпиадаҳо саҳми мураббиён суст аст. Варзишгарони тоҷик аз ҷиҳати ҷисмонӣ обутобёфтаанд, танҳо онҳоро зарур аст, ки аз ҷиҳати равонӣ ва тактикӣ омода шаванд. Ин ду масъалае мебошад, ки дар баробари варзишгар аз мураббӣ низ таҷрибаи зиёдро талаб мекунад. Баъди соҳибистиқлолии кишвар дар толорҳои варзишӣ сафи мураббиёни ҷавон зиёд гардид. Онҳо варзишгаронро бештар аз ҷиҳати ҷисмонӣ омода мекунанд. Аз ҷиҳати равонӣ худ таҷрибаи кофӣ надоранд. Барои мураббиёни зираку тезфаҳми мо иштирок дар конфронсҳои сатҳи байналмилалӣ ва машқҳои дастаҷамъӣ намерасад. Владимир Елчанинов, мураббии рус, ки дар риштаи ҷудо чанд соли охир бо варзишгарони тоҷик кор мекунад, онҳоеро интихоб мекунад, ки алакай 70 дарсад омодаанд. Бо онҳо танҳо аз ҷиҳати равонӣ кор мекунад.

Рӯзноманигор Карим Бекзод зимни суҳбат аз мулоқоташ бо Леван Суглиашвилӣ, мураббии тими мунтахаби ҷудои наврасони Гурҷистон, ки ҷиҳати иштирок дар 5-умин мусобиқаи байналмилалии Ҷоми клуби «Вастан» ба Тоҷикистон омада буд, ёдовар шуд.
- Аз ӯ пурсидам, ки оё аз ҷудокорони тоҷик метавон медали олимпиро умедвор шуд? Суглиашвилӣ дар ибтидо аз ҳунари фавқулоддаи Комроншоҳ ҳарф зада, дар идома гуфт, «Дар вазни Комроншоҳ на танҳо аз Тоҷикистон, балки аз кишварҳои дигар ҳам варзишгарони пурқувват ҳастанд: Бакир Машу аз Ҷопон, Гвак Донган аз Корея, Варлам Липартелианӣ аз Гурҷистон ва амсоли инҳо. Мо наметавонем гӯем, ки ҳатман Комроншоҳ медали олимпӣ мегирад ва ё садрнишини вазни 90 кило дар рейтинги ҷаҳонии ҷудо, намояндаи ҷопон Бакир Машу», - гуфт Карим Бекзод ва афзуд, - чаро аз ҷудо сар кардем, чунки дар мо гуштигирӣ чун варзиши суннатӣ дар рагу пайванди ҷавонон ҷой дорад ва нисбат ба дигар варзишҳо ҷавонони мо ба ҷудо зудтар унс мегиранд. Нахустин медали олимпӣ низ дар замони соҳибистиҳлолӣ аз риштаи ҷудо туфайли Расул Боқиев ба Тоҷикистон оварда шуд. Бо ҳамин сабаб паҳлавони шинохтаи тоҷик Комроншоҳи Устопириёнро метавон яке аз умедҳои медали олимпӣ дар Рио донист. Чунки ӯ ягона ҷудокоре мебошад, ки медали қаҳрамонии ҷудои Осиёро ба Тоҷикистон овард ва номаш дар саҳифаи таърихи варзиши тоҷик сабт шуд.

 Муҳаммад Абдурозиқ Неъматзод, масъули саҳифаи “Tajik sport” дар Facebook вазъи олимпии кишварро чунин таҳлил кард:
 - Бештари шумораи саҳмияи олимпиро мо дар олимпиадаи Лондон-2012 доштем. 15-то буд, ки 11 саҳмияро худи варзишгарон ба даст оварданд.  Барои иштирок дар Олимпиадаи Рио-де-Жанейро мо 5 роҳхат гирифтем ва ин албатта хеле кам аст. Ҳато агар дар шиноварӣ, варзиши сабук, бокс ва  гуштии озод ба мо квота бидиҳанд ҳам, шумораи саҳмияҳо қаноатбахш нест. Мо бояд аз ин олимпиада то олимпиадаи дигар пешрафт кунем. Дар  кишвари мо дар чанд соли охир толорҳои варзишии зиёде сохта шуданд. Варзишгарон бо низомҳои нави тамрин ошно мешаванд. Орзу мекунам, ки ҳамаи варзишгарони тоҷик, ки дар Олимпиадаи Рио-де-Жанейро иштирок мекунанд, соҳиби медал шаванд. Аз рӯи нишондоди натиҷаҳо ва таҷрибаи хубе, ки дар мусобиқаҳои байналмилалӣ ба даст оварданд, шонси Дилшод Назаров, Комроншоҳи Устопириён ва Анвар Юнусов барои гирифтани медал зиёдтар аст.
Дар ду олимпиадаи охир Дилшод Назаров дар мусобиқаҳои бонуфузи ҷаҳонӣ дастоварди баланди варзишӣ нишон медиҳад, ки тамоми коршиносони соҳа ҷоизадор шудани ин варзишгарро дар олимпиада аз эҳтимол дур намедонанд. Вале то ҳол ба ин варзишгари тоҷик муяссар нашудааст, ки дар олимпиада сазовори мақоми ифтихорӣ гардад. Дилшод дар якчанд мусобиқаҳои охир аз ҳарифи асосиаш Павел Файдек аз Лаҳистон мағлуб мегардад. Павели 27-сола гурзро ба масофаи 80-82 метр мепартояд. Вале дар Олимпиада Павелро наметавон ҳарифи асосӣ номид. Зеро Кумитаи байналмилалии олимпӣ 8 варзишгарро дар рейтинги ҷаҳонӣ пешниҳод намудааст, ки дар мусобиқаҳо гузрзро аз 85 метр боло ҳаво додаанду баъд аз дарёфти роҳхат дар мусобиқаҳо иштирок намекунанд. Ҳадафи онҳо танҳо олимпиада аст.

Носир Бозор, сардори Раёсати рушди варзиши Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳии назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба варзишгароне, ки роҳхати Бозиҳои олимпӣ гирифтаанд, ташаккур гуфт ва афзуд: “Инҳо варзишгароне буданд, ки давоми сол аз ҷониби Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳӣ ва Кумитаи миллии олимпӣ ба мусобиқаҳои пеш аз олимпиада сафарбар шуданд. Варзишгарони мо марҳилаи якумро пушти сар карданд ва тӯли як моҳе, ки боқӣ мондааст, ҳамаҷониба омода мешаванд. Аз ҷиҳати таҷриба назар афканем, Дилшод Назаров, гурзандози моҳири мо имкони зиёди ҷоизадор шуданро дорад. Имрӯзҳо омодагии худро баҳри ин маракаи муҳими варзишӣ дар давлатҳое гузаронида истодааст, ки аз ҷиҳати иқлим ба Бразил мувофиқ аст. Бо сарпарастии Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳӣ ин варзишгари мо дар якчанд, мусобиқаҳои пеш аз олимпиада иштирок намуда, мақомҳои ифтихориро соҳиб гашт. Ин аз он далолат медиҳад, ки ин варзишгари таҷрибадори мо дар олимпиада натиҷаи назаррасро соҳиб мегардад. Мо аз ҳамаи варзишгаронамон натиҷаҳои назаррасро интизор ҳастем ва дар ин маъракаи муҳими варзишӣ ба онҳо муваффақият таманно дорем”.