Доир ба таассурот, рушди туризм, маслиҳатҳои муфид ва мушкилоту дастовардҳои туризм дар Тоҷикистон мо бо Регина Гатаулина, коршиноси соҳа аз Ҷумҳурии Қирғизистон, директор оид ба туризми дохилии Ширкати сайёҳии “ААА - TOUR” суҳбат намудем.

- Пеш аз сафар ба Тоҷикистон доир ба кишвари мо чӣ маълумот доштед ва таассуроти Шумо аз сафаратон ба Тоҷикистон?

- Аз хурдӣ ман хондани китобҳои таърихиро дӯст медоштам ва таърихи Осиёи Марказӣ, аз ҷумла Тоҷикистонро хуб медонистам. Он ҷое, ки ман таваллуд шуда, ба воя расидам, тоҷикон бисёр буданд ва ман аз фарҳангу маданияти тоҷикон аз наздик ошно гардида будам. Бори аввал дар чанд рӯзи истироҳатӣ тасмим гирифтам, ки аз Тоҷикистон, махсусан аз шаҳри Душанбе дидан намоям. Он вақт моҳи ноябри соли 2015 буд, хотирмон он рӯзе буд, ки ҳангоми убури сарҳад, сарҳадбонон бо чеҳраи кушод пешвоз гирифта, муносибати дӯстона доштанд ва ҳатто ба ман маслиҳат доданд, ки аз кадом минтақаҳо дидан намоям, кадом хӯрокҳои миллии тоҷиконаро истеъмол намоям, ронандае, ки маро то Душанбе овард, хеле меҳмондӯстдор буд. Ӯ маро дар рӯзи дуюми сафар ба меҳмонӣ даъват намуд ва бовар кунонид, ки оши палави беҳтаринро омода мекунад ва ҳамин тавр ҳам шуд. Сафари дуюми ман ба Тоҷикистон моҳи май сурат гирифт, ки он вақт аллакай баргҳои дарахтон сабзу дар қуллаҳои кӯҳҳо барфҳо об нашуда буданд. Аз ҳамон вақт то ҳол сайри Тоҷикистон мекунам ва худро дар хонаи хеш ҳис мекунам. Ба ман расму оини тоҷикона, фарҳангу таърихи қадима, меҳмондӯстории тоҷикон хеле писанд аст. Табиати зебо, таъриху замини қадима, ки сарчашмаҳои таърихии то милодро инъикос менамояд, хӯрокҳои лазиз, урфу одати қадима, ки танҳо миллати тоҷик дорад, боварнокарданию афсонавист.

- Дар таҷрибаи кории хеш имкониятҳои сайёҳии кадом минтақаҳои Тоҷикистонро дидан намудед ва аз нуқтаи назари касбӣ онҳоро чӣ гуна баҳо медиҳед?

- Ман ба шаҳрҳои қадимаи вилояти Суғд, аз ҷумла Хуҷанд, Истаравшан ва Панҷакент сафар намуда, аз ҷойҳои таърихӣ, ҳунарҳои мардумӣ, инфрасохтори сайёҳӣ дидан кардам. Бисёр армуғонҳои сайёҳиро аз ҳунармандони маҳаллӣ харидорӣ намудам. Искандаркӯл, Ҳисор, Кӯлоб ва Дарвозро низ дидам. Табиату таърихи Дарвоз ба ман хеле писанд омад. Аз ҳама аҷоиб ман аз шаҳри қадимаи зардуштиён Карон дидан намудам. Ҳатто маълумоти зиёд оид ба ин минтақа пайдо намудам. Дар навбати дигар сайри Боми Ҷаҳон - Помир низ ба ман муяссар гардид. Мехоҳам он ривоятҳое, ки ба қаторкӯҳҳои Помир пайвастагӣ доранд, бевосита таҷриба намоям. Ин орзуи деринтизори ман аст. Вобаста ба чигунагии минтақаҳои сайёҳии Тоҷикистон фақат ҳаминро гуфтаниям, ки таърих ва табиати ин сарзамин ҳама чизро дар худ дорост. Танҳо онро дуруст ва мақсаднок истифода бурдан лозим.

- Рушди туризмро дар Тоҷикистон чӣ гуна арзёбӣ менамоед?

- Ман мебинам, ки рӯз то рӯз туризм дар Тоҷикистон рушд карда истодааст. Ин гувоҳӣ аз он медиҳад, ки Ҳукумати Тоҷикистон барои рушди ин соҳа диққати махсус медиҳад. Бо вуҷуди ин, барои ҷалби бештари сайёҳон тадбирҳои нав ба навро бояд роҳандозӣ намуд. Масалан, Ҷумҳуриҳои Ӯзбекистон ва Қирғизистон дарҳои худро барои сайёҳон боз намуда, бо бисёре аз кишварҳои ҷаҳон раводиди сайёҳиро бекор кардаанд. Ҳамчунин бояд Марказҳои иттилоотӣ барои сайёҳонро дар ҷойҳои ҷамъиятӣ, ки дар он сайёҳон бисёранд, ташкил намуд. Бояд сафорату консулгариҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дар хориҷа ба қадри имкон кишвари зебову афсонавии хешро тарғибу ташвиқ намуда, дастур ва китобчаҳои тарғиботиро ба ширкатҳои сайёҳӣ ва сайҳони хориҷӣ паҳн намоянд. Инчунин бояд Фестивалҳои миллиро бисёр баргузор кард. Ман чанд идеяи ҷолиб дорам, фестивалҳои нон, оши палав, тарбузу харбуза, каду, ангур, ҳунарҳои миллӣ, ҳатто Фестивали хурморо баргузор намудан мумкин аст. Ин гуна ҷашнвораҳоро бояд пешакӣ тарҳрезӣ намуд. Пештару бештар дар хориҷа тарғибу ташвиқ кард. Умуман, ҳамаи қувваҳо бояд ба рушди туризм равона гардад. Ҳамчунин, метавон барномаҳои табодули донишҷӯёнро ба роҳ монд, ки то ҷавонони хориҷ низ доир ба Тоҷикистон маълумоти зиёд гиранд. Ман ҳамчун коршиноси соҳа рушди туризмро дар Тоҷикистон хуб арзёбӣ менамоям ва умед ҳам ҳаст, ки оядаи туризми Тоҷикистон дурахшон аст.

- Кадом намуди туризми писандидаатонро дар Тоҷикистон дидед?

- Ман яке аз дӯсторони таъриху фарҳанги кишварҳои Шоҳроҳи Бузурги Абрешим мебошам. Омӯзиши шаҳрҳо, қалъаҳо, мақбараҳо, ҳаёти оддии мардуми кишварҳо барои ман писанд аст. Кишвари Шумо тамоми намуди туризмро доро мебошад, ки аз он ман ва дигар сайёҳон ҳаволат мебарем. Мисоли оддӣ, дар кадом фасле, ки ба Тоҷикистон сафар кунед, ҳар чор фаслро мебинед.

- Ба фикри Шумо, ҳамчун коршинос ба кадом намуди туризм дар Тоҷикистон бояд диққати бештар дода шавад?

- Албатта, ба ҳама намудҳои туризм бояд диққат дод. Ин бурди шумост, ки барои рушди ҳама намуди туризм шароит доред. Туризми кӯҳнавардӣ, треккинг, аспсаворӣ, ҳунармандӣ ва тиббиро бояд рушд дод. Мисол, ман дар ноҳияи Дарвоз як ҳафа будам. Дар он ҷо чашмаҳои мусаффо ва шифобахш буданд. Бисёр ҷои муқаддас ва диданӣ. Барои туризми тиббӣ бисёр мусоид ҳастанд. Чунин ҷойҳо дар саросари Тоҷикистон бисёранд. Бояд онҳоро омӯхт ва тарғибу ташвиқ намуд.

- Хотираҳон неки хешро дар бораи Тоҷикистон иброз менамудед.

- Ростӣ, ман аз меҳмоннавозии тоҷикон дар ҳайрат ҳастам. Ҳар иду айём дӯстона маро даъват мекунанд. Ман аллакай забони тоҷикиро омӯхтам. Дар бозор ҳангоми харид бо савдогарон бо забони тоҷикӣ гап мезанам. Баъзан нафарон мепурсанд, ки “ту аз Бадахшон ҳастӣ?” Аввалҳо мегуфтам, ки “Не, ман тоторам!” Ҳозир бошад, инро ба худ қабул кардааму ҳа куҷо худро тоҷик муаррифӣ мекунам...