САЙЁҲӢ
Ҷумъа 19 Апрел 2024 10:09
24 сентябр дар арафаи Рӯзи ҷаҳонии туризм, ки ҳар сол 27 сентябр таҷлил мегардад, дар меҳмонхонаи “Лотус”-и шаҳри Душанбе семинари ҷумҳуриявӣ таҳти унвони «Такмили қонунгузорӣ омили рушди сайёҳӣ» доир шуд. Дар он намояндагони Парлумон, Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳӣ, ширкатҳои туристӣ ва омӯзгорону журналистон ширкат доштанд.
Лутфия Раҷабова, раиси Кумитаи оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонони Маҷлиси намояндагон иштирокдоронро ба Рӯзи ҷаҳонии сайёҳӣ таҳният гуфта, иброз дошт: “Барои Тоҷикистон ҳамчун кишвари рӯ ба инкишоф ташкили манбаъҳои гуногуни ба рушди имкониятҳои иқтисодӣ мусоидаткунанда хеле муҳим аст. Яке аз чунин манбаъҳои муътамад ва устувор дар шароити ҷомеаи муосир туризм ба ҳисоб меравад. Дар ҷаҳон баъди нафт ва маводи доруворӣ даромад аз туризми байналмилалӣ ҷойи сеюмро ишғол менамояд ва он 30 фоизи содироти хизматрасониро ташкил медиҳад. Дар соли 2015 дар сатҳи ҷаҳон ташрифи сайёҳони байналмилалӣ 4 фоиз афзоиш ёфта, ба 1,2 миллиард нафар расид ва даромади умумии он ба мамлакатҳо ба 1,5 триллион баробар гардид, ки ҳудуди 10 дарсади ММД ҷаҳонро ташкил медиҳад. Дар ин роҳ ба рушди туризм бояд шароитҳои мусоид фароҳам оварда шаванд. Аз ҷумла, ташаккули инфрасохтори сайёҳӣ дар кишвар, баланд бардоштани маданият ва маърифати сайёҳии шаҳрвандон ва рушди имкониятҳои озодӣ ва ҳавасмандсозандаи ҳуқуқӣ барои машғул гардидан ба хизматрасониҳои сайёҳӣ аз талаботҳои асосии ин самти иқтисодӣ ба ҳисоб меравад. Яке аз усулҳои муосир ва мувофиқ, бахусус барои кишварҳои рӯ ба тараққӣ, чун Тоҷикистон, ташаккул ва рушди туризми дохилӣ маҳсуб меёбад, ки бо ин роҳ метавон дар муддати кутоҳ шароити хуби инфрасохторӣ ташкил намуд, маърифат ва маданияти сайёҳии шаҳрвандонро баланд бардошт, ҷойҳои нави корӣ фароҳам овард ва мамлакатро барои қабули сайёҳони хориҷӣ омода ва ба меъёрҳои туризми байналхалқӣ мутобиқ гардонид”.
Зикр шуд, ки батанзимдарории муносибатҳои ҷамъиятӣ дар самти туризми дохилӣ таҷрибаи нахустин буда, дар арсаи ҷаҳонӣ бо василаҳои гуногун ба меъёр дароварда шудааст. Мисол, дар Ирландия Қонун “Дар бораи туризми миллӣ” (2003), дар Ҷопон Қонун “Дар бораи заминаҳо барои дастгирии туризми миллӣ” (2006), дар Хитой Қонун “Дар бораи туризми шаҳрвандони Ҷумҳурии Халқии Хитой” (2013) қабул гардида, меъёрҳои гуногунро бобати рушди туризми дохилӣ татбиқ менамоянд. Ташкилоти ҷаҳонии туристӣ зери унвони “Баъзе назарҳо оид ба туризми дохилӣ” ҳуҷҷатеро ба тасвиб расонидааст, мутобиқи он ҳар сол 4,8 миллиард нафар дар рӯйи ҷаҳон ба саёҳат мебароянд, ки 83 фоизи онро сайёҳони дохилӣ ташкил медиҳанд.
Ҳамин тариқ, бо мақсади фароҳам овардани шароитҳои иловагӣ ва муосири ҳуқуқӣ барои рушди иқтисодиёти миллӣ ва беҳдошти вазъи иҷтимоии шаҳрвандони кишвар тавассути танзим ва таҳкими муносибатҳои ҷамъиятӣ дар самти ташаккул ва рушди туризми дохилӣ ва ба ин васила баланд бардоштани сатҳи маърифатнокӣ ва маданияти сайёҳии ҷомеа, маълумотноксозии шаҳрвандон, бахусус наврасону ҷавонон оид ба таъриху тамаддун, фарҳанг, урфу одатҳои миллӣ ва дастовардҳои даврони истиқлолият ва мусоидат намудан ба рушди инфрасохтори сайёҳӣ ва имконоти васеи қабули сайёҳони хориҷӣ дар кишвар таҳияи лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи туризми дохилӣ” ташаббус карда шуд.
Миралиён Қиёмиддин, вакили МНМО ҶТ, узви Кумитаи оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонони Парлумон дар мавзӯи “Муаррифии лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи рушди туризми дохилӣ” маърӯза намуда, қайд кард, ки: “Мақсади асосии қонуни мазкур ҳифзи ҳуқуқ ва манфиатҳои сайёҳон ва субъектҳои туризми дохилӣ, батанзимдарории муносибатҳои ҷамъиятӣ ва тартибот дар бозори сайёҳӣ ва мусоидат ба рушди иқтисодиёти миллӣ, беҳдошти вазъи иҷтимоии шаҳрвандон ва баланд бардоштани маърифат ва маданияти сайёҳӣ дар мамлакат мебошад. Вазифаҳои қонун аз муайян намудани сиёсати давлатӣ ва принсипҳои фаъолият дар соҳаи туризми дохилӣ, ташаккули низоми туризми дохилӣ, муқаррар сохтани салоҳият ва ваколати мақомоти ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи туризми дохилӣ, амалӣ гардонидани тадбирҳо оид ба рушди туризми дохилӣ, ташкили хизматрасониҳо дар соҳаи туризми дохилӣ, муайян намудани ҳавасмандгардониҳои мусоидаткунанда ба рушди туризми дохилӣ, муқаррар сохтани ҳуқуқ ва уҳдадориҳои шаҳрвандон ҳангоми саёҳат дар ҳудуди мамлакат, муқаррар сохтани ҳуқуқ ва уҳдадориҳои субъектҳои сайёҳӣ, таъмини бехатарии фаъолияти сайёҳӣ иборат мебошад".
Назарзода Руслан, муовини раиси Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳӣ зимни баромад иброз дошт, ки Ҳукумати ҷумҳурӣ туризмро ҳамчун самти афзалиятноки рушди иқтисодиёти миллии кишвар эълон намудааст ва маҳз дар асоси сиёсати дарҳои кушод ва макони баргузории чорабиниҳои сиёсӣ ва байналмилалӣ қарор гирифтани пойтахтамон, шаҳри Душанбе туризм марҳила ба марҳила рушд ёфта истодааст. Аз соли 1999, баъд аз қабул гардидани Қонун “Дар бораи туризм”, то имрӯз ба он се маротиба ворид намудани тағйиру иловаҳо, Консепсияи миллии рушди туризм барои солҳои 2009-2019, Барномаи миёнамуҳлати давлатӣ дар соҳаи сайёҳӣ барои солҳои 2010-2014 ва Барномаи рушди туризм барои солҳои 2015-2017 нишонаи олии ин гуфтаҳо аст. Аз соли 2007 Тоҷикистон узви комилҳуқуқи Ташкилоти ҷаҳонии сайёҳӣ гардид ва имконият фароҳам омад, то дар тамоми чорабиниҳои сатҳи байналмилалии сайёҳӣ иштирок намуда, Тоҷикистонро ҳамчун кишвари сайёҳӣ муаррифӣ кунад. Аз соли 1999 бо қарорҳои дахлдори Ҳукумати ҷумҳурӣ 3 минтақаи кишвар: Варзоб, Ромит ва Балҷувон ба ҳайси минтақаҳои сайёҳӣ пешниҳод гардиданд, ки барои рушди инфрасохтори соҳаи сайёҳӣ ва барои ҷалби ҳарчи бештари сармоягузорони дохиливу хориҷӣ ва сайёҳон мусоид мебошанд.
- Туризм дар ҳоле рушд мёбад, ки агар ҷомеа ба фазои рушди туризми ҷомеасоз ворид гардад. Яъне, ҳар шахс дар ҷомеа бояд донад, ки мафҳуми соҳаи сайёҳӣ чӣ аст ва сарфаҳм равад, ки бо сайёҳ чӣ хел муносибат кардан мумкин. Агар мо ба давлатҳои Аврупо назар кунем, нисбат ба туризми воридотӣ, дар он туризми дохилӣ бештару хубтар рушд ёфта истодааст. Дар Эрон агар як шаҳрванд аз тамоми имконият, захираҳои сайёҳии Эрон боздид карда бошад, дар шиносномаи махсуси ӯ мӯҳр гузошта мешавад, - афзуб Р. Назарзода.
Зикр гардид, ки дар асоси таҳлили коршиносон бо такя ба далели кӯҳсор будани 93 фоизи ҳудуди Тоҷикистон айни замон 6 самти афзалиятноки соҳаи сайёҳӣ дар кишвар муайян шудааст, ки инҳо туризми кӯҳнавардӣ, туризми кӯҳиву варзишӣ, алпинизм, туризми таърихию фарҳангӣ, туризми этнографӣ, туризми экологӣ мебошанд. Соли 2014 Тоҷикистон аз рӯйи таҳлили сомонаи байналмилалии “Глопс Нопс” ба даҳгонаи давлатҳои беҳтарин аз рӯйи туризми саргузаштӣ ё экстремалӣ ворид шуд, ки дар ин қисмат махсусан туризми экологӣ нақши хеле босазо дорад.
Аз соли 2014 раванди афзоиши ташрифи сайёҳон ба Тоҷикистон ба назар мерасад. Агар соли 2014 207 ҳазор сайёҳ ба кишвар ташриф оварда бошанд, соли 2015 ин нишондиҳанда ба 414 ҳазор расид, ки 2 маротиба зиёд мебошад. Дар шаш моҳи соли равон 20 ҳазор сайёҳ нисбат ба шаш моҳи аввали соли 2015 зиёд ворид шудаанд. Агар дар 24 соли Истиқлолият шаҳрвандони 59 давлати дунё ҳамчун сайёҳ ба Тоҷикистон омада бошанд, дар шаш моҳи соли 2016 ин нишондиҳанда ба 100 давлат расид. Ин бесабаб нест. Соли 2015 Тоҷикистон ба даҳгонаи давлатҳои беҳтарин аз рӯйи таъмини амнияти шабона ворид шуд ва дар охири соли 2015 ва аввали соли 2016 аз рӯйи таҳлили Ташкилоти ҷаҳонии сайёҳӣ Тоҷикистон ба даҳгонаи давлатҳои беҳтарин аз рӯйи инкишофи соҳаи сайёҳӣ ё дар марҳилаи рушд қарор ёфтани соҳаи туризм ворид гардид.
Амриддин Самиев, декани факултети географияи Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон ба номи С. Айнӣ дар мавзӯи “Равандҳои омодасозии мутахассисони соҳаи сайёҳӣ дар муассисаҳои олии таълимӣ ва раванди татбиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи рушди туризми дохилӣ” дар амал” маърӯза карда, гуфт, ки ДДОТ яке аз муассисаҳое ҳаст, ки аввалин маротиба дар ҷумҳурӣ ихтисоси туризмро ташкил намуд ва аз соли 2001 барои тамоми субъектҳои хоҷагидори соҳаи туризм мутахассис тайёр мекунад. Кадрҳое, ки донишгоҳ тайёр кардааст, имрӯз дар меҳмонхонаҳои бонуфузи кишвар, дар КҶВС ва дигар сохтору зерсохтори соҳаи туризм кору фаъолият мекунанд.
А. Самиев бо нигаронӣ зикр намуд: “Мушкилоти асосие, ки мо дорем, дар мувофиқа бо дигар зерсохторҳои соҳаи сайёҳӣ омода намудани мутахассисон аст. Таҷрибаи ҷаҳонӣ нишон медиҳад, ки ҳар мутахассисе, ки тайёр карда мешавад, бояд ҷавобгӯ ба талаботи бозори меҳнат бошад. Имрӯз ана ҳамин бозори меҳнате, ки бевосита дар соҳаи туризм аст, бо муассисаҳои таълимӣ мувофиқаву робитаи зичи ҳамкорӣ надоранд. Масалан, дар тамоми муассисаҳои таҳсилоти олии кишвар, вақте донишҷӯён хатм мекунанд, онҳо бояд тариқи роҳхат ё тариқи музояда ба ширкатҳо ва дигар сохторҳои туристӣ ба кор фиристода шаванд. Мутаассифона, вақте донишҷӯёни мо ҳамчун мутахассис донишгоҳро хатм мекунанд, онҳо ба ихтиёри худашон гузошта мешаванд. Донишҷӯёне, ки тариқи буҷавӣ хатм мекунанд, бо роҳхат ба ҳукуматҳои шаҳру ноҳияҳои гуногуни ҷумҳурӣ фиристода мешаванд. Вале бо баҳонаи набудани имконият ба ҳоли худ мемонанд. Агар тариқи шартномавӣ бошад, ба ҳеҷ кас муроҷиат намекунанд. Ин яке аз мушкилоти асосии муассисаҳои таҳсилоти олии кишвар аст, ки мову шумо бевосита бояд дар ҳамин самт бештар кор барем. Мушкили дигар нагузаштани мутахассисон аз курсҳои такимили ихтисос мебошад. Соҳаи сайёҳӣ соҳаест, ки ҳар рӯз дар таҳаввул ва рушд қарор дошта, мунтазам намудҳои нави хизматрасониҳо ба вуҷуд меоянд. Барои ҳамин, бояд мутахассисоне, ки дар ин самт кору фаъолият мекунанд, ҳар сол аз такмили ихтисос гузаранд ва барои рушди минбаъдаи соҳа ва барои тайёр кардани кадрҳои болаёқат саҳм гузоранд. Туризм соҳаест, ки аз рӯи боздеҳ ба сармояи гузошташуда хеле самаранок аст ва имкониятҳои Тоҷикистон дар дунё назир надоранд. Ман ёд дорам, ки солҳои пеш дар ноҳияҳои ҷумҳурӣ (Шаҳринав, Вахш, Ваҳдат ва шаҳри Душанбе) клубҳои кӯдаконаи экотуристӣ амал мекарданд, ки онҳо бо дастгирии ташкилотҳои хориҷӣ бисёр фаъолияти хуб доштанд. Бо қатъ шудани маблағгузорӣ фаъолияти ин клубҳо аз байн рафта истодааст. Ман пешниҳод менамоям, ки дар тамоми шаҳру ноҳияҳои кишвар ҳамин гуна клубҳои кӯдаконаи экотуристӣ ташкил карда шаванд, чунки дар баробари ташкили ин клубҳо мо метавонем маърифати экологии кӯдакону наврасонро боло бардорем ва ҳисси ватандӯстӣ, хештаншиносӣ, дӯстдории табиатро дар онҳо бедор намоем”.
Лутфия Раҷабова, раиси Кумитаи оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонони Маҷлиси намояндагон иштирокдоронро ба Рӯзи ҷаҳонии сайёҳӣ таҳният гуфта, иброз дошт: “Барои Тоҷикистон ҳамчун кишвари рӯ ба инкишоф ташкили манбаъҳои гуногуни ба рушди имкониятҳои иқтисодӣ мусоидаткунанда хеле муҳим аст. Яке аз чунин манбаъҳои муътамад ва устувор дар шароити ҷомеаи муосир туризм ба ҳисоб меравад. Дар ҷаҳон баъди нафт ва маводи доруворӣ даромад аз туризми байналмилалӣ ҷойи сеюмро ишғол менамояд ва он 30 фоизи содироти хизматрасониро ташкил медиҳад. Дар соли 2015 дар сатҳи ҷаҳон ташрифи сайёҳони байналмилалӣ 4 фоиз афзоиш ёфта, ба 1,2 миллиард нафар расид ва даромади умумии он ба мамлакатҳо ба 1,5 триллион баробар гардид, ки ҳудуди 10 дарсади ММД ҷаҳонро ташкил медиҳад. Дар ин роҳ ба рушди туризм бояд шароитҳои мусоид фароҳам оварда шаванд. Аз ҷумла, ташаккули инфрасохтори сайёҳӣ дар кишвар, баланд бардоштани маданият ва маърифати сайёҳии шаҳрвандон ва рушди имкониятҳои озодӣ ва ҳавасмандсозандаи ҳуқуқӣ барои машғул гардидан ба хизматрасониҳои сайёҳӣ аз талаботҳои асосии ин самти иқтисодӣ ба ҳисоб меравад. Яке аз усулҳои муосир ва мувофиқ, бахусус барои кишварҳои рӯ ба тараққӣ, чун Тоҷикистон, ташаккул ва рушди туризми дохилӣ маҳсуб меёбад, ки бо ин роҳ метавон дар муддати кутоҳ шароити хуби инфрасохторӣ ташкил намуд, маърифат ва маданияти сайёҳии шаҳрвандонро баланд бардошт, ҷойҳои нави корӣ фароҳам овард ва мамлакатро барои қабули сайёҳони хориҷӣ омода ва ба меъёрҳои туризми байналхалқӣ мутобиқ гардонид”.
Зикр шуд, ки батанзимдарории муносибатҳои ҷамъиятӣ дар самти туризми дохилӣ таҷрибаи нахустин буда, дар арсаи ҷаҳонӣ бо василаҳои гуногун ба меъёр дароварда шудааст. Мисол, дар Ирландия Қонун “Дар бораи туризми миллӣ” (2003), дар Ҷопон Қонун “Дар бораи заминаҳо барои дастгирии туризми миллӣ” (2006), дар Хитой Қонун “Дар бораи туризми шаҳрвандони Ҷумҳурии Халқии Хитой” (2013) қабул гардида, меъёрҳои гуногунро бобати рушди туризми дохилӣ татбиқ менамоянд. Ташкилоти ҷаҳонии туристӣ зери унвони “Баъзе назарҳо оид ба туризми дохилӣ” ҳуҷҷатеро ба тасвиб расонидааст, мутобиқи он ҳар сол 4,8 миллиард нафар дар рӯйи ҷаҳон ба саёҳат мебароянд, ки 83 фоизи онро сайёҳони дохилӣ ташкил медиҳанд.
Ҳамин тариқ, бо мақсади фароҳам овардани шароитҳои иловагӣ ва муосири ҳуқуқӣ барои рушди иқтисодиёти миллӣ ва беҳдошти вазъи иҷтимоии шаҳрвандони кишвар тавассути танзим ва таҳкими муносибатҳои ҷамъиятӣ дар самти ташаккул ва рушди туризми дохилӣ ва ба ин васила баланд бардоштани сатҳи маърифатнокӣ ва маданияти сайёҳии ҷомеа, маълумотноксозии шаҳрвандон, бахусус наврасону ҷавонон оид ба таъриху тамаддун, фарҳанг, урфу одатҳои миллӣ ва дастовардҳои даврони истиқлолият ва мусоидат намудан ба рушди инфрасохтори сайёҳӣ ва имконоти васеи қабули сайёҳони хориҷӣ дар кишвар таҳияи лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи туризми дохилӣ” ташаббус карда шуд.
Миралиён Қиёмиддин, вакили МНМО ҶТ, узви Кумитаи оид ба илм, маориф, фарҳанг ва сиёсати ҷавонони Парлумон дар мавзӯи “Муаррифии лоиҳаи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи рушди туризми дохилӣ” маърӯза намуда, қайд кард, ки: “Мақсади асосии қонуни мазкур ҳифзи ҳуқуқ ва манфиатҳои сайёҳон ва субъектҳои туризми дохилӣ, батанзимдарории муносибатҳои ҷамъиятӣ ва тартибот дар бозори сайёҳӣ ва мусоидат ба рушди иқтисодиёти миллӣ, беҳдошти вазъи иҷтимоии шаҳрвандон ва баланд бардоштани маърифат ва маданияти сайёҳӣ дар мамлакат мебошад. Вазифаҳои қонун аз муайян намудани сиёсати давлатӣ ва принсипҳои фаъолият дар соҳаи туризми дохилӣ, ташаккули низоми туризми дохилӣ, муқаррар сохтани салоҳият ва ваколати мақомоти ҳокимияти давлатӣ дар соҳаи туризми дохилӣ, амалӣ гардонидани тадбирҳо оид ба рушди туризми дохилӣ, ташкили хизматрасониҳо дар соҳаи туризми дохилӣ, муайян намудани ҳавасмандгардониҳои мусоидаткунанда ба рушди туризми дохилӣ, муқаррар сохтани ҳуқуқ ва уҳдадориҳои шаҳрвандон ҳангоми саёҳат дар ҳудуди мамлакат, муқаррар сохтани ҳуқуқ ва уҳдадориҳои субъектҳои сайёҳӣ, таъмини бехатарии фаъолияти сайёҳӣ иборат мебошад".
Назарзода Руслан, муовини раиси Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳӣ зимни баромад иброз дошт, ки Ҳукумати ҷумҳурӣ туризмро ҳамчун самти афзалиятноки рушди иқтисодиёти миллии кишвар эълон намудааст ва маҳз дар асоси сиёсати дарҳои кушод ва макони баргузории чорабиниҳои сиёсӣ ва байналмилалӣ қарор гирифтани пойтахтамон, шаҳри Душанбе туризм марҳила ба марҳила рушд ёфта истодааст. Аз соли 1999, баъд аз қабул гардидани Қонун “Дар бораи туризм”, то имрӯз ба он се маротиба ворид намудани тағйиру иловаҳо, Консепсияи миллии рушди туризм барои солҳои 2009-2019, Барномаи миёнамуҳлати давлатӣ дар соҳаи сайёҳӣ барои солҳои 2010-2014 ва Барномаи рушди туризм барои солҳои 2015-2017 нишонаи олии ин гуфтаҳо аст. Аз соли 2007 Тоҷикистон узви комилҳуқуқи Ташкилоти ҷаҳонии сайёҳӣ гардид ва имконият фароҳам омад, то дар тамоми чорабиниҳои сатҳи байналмилалии сайёҳӣ иштирок намуда, Тоҷикистонро ҳамчун кишвари сайёҳӣ муаррифӣ кунад. Аз соли 1999 бо қарорҳои дахлдори Ҳукумати ҷумҳурӣ 3 минтақаи кишвар: Варзоб, Ромит ва Балҷувон ба ҳайси минтақаҳои сайёҳӣ пешниҳод гардиданд, ки барои рушди инфрасохтори соҳаи сайёҳӣ ва барои ҷалби ҳарчи бештари сармоягузорони дохиливу хориҷӣ ва сайёҳон мусоид мебошанд.
- Туризм дар ҳоле рушд мёбад, ки агар ҷомеа ба фазои рушди туризми ҷомеасоз ворид гардад. Яъне, ҳар шахс дар ҷомеа бояд донад, ки мафҳуми соҳаи сайёҳӣ чӣ аст ва сарфаҳм равад, ки бо сайёҳ чӣ хел муносибат кардан мумкин. Агар мо ба давлатҳои Аврупо назар кунем, нисбат ба туризми воридотӣ, дар он туризми дохилӣ бештару хубтар рушд ёфта истодааст. Дар Эрон агар як шаҳрванд аз тамоми имконият, захираҳои сайёҳии Эрон боздид карда бошад, дар шиносномаи махсуси ӯ мӯҳр гузошта мешавад, - афзуб Р. Назарзода.
Зикр гардид, ки дар асоси таҳлили коршиносон бо такя ба далели кӯҳсор будани 93 фоизи ҳудуди Тоҷикистон айни замон 6 самти афзалиятноки соҳаи сайёҳӣ дар кишвар муайян шудааст, ки инҳо туризми кӯҳнавардӣ, туризми кӯҳиву варзишӣ, алпинизм, туризми таърихию фарҳангӣ, туризми этнографӣ, туризми экологӣ мебошанд. Соли 2014 Тоҷикистон аз рӯйи таҳлили сомонаи байналмилалии “Глопс Нопс” ба даҳгонаи давлатҳои беҳтарин аз рӯйи туризми саргузаштӣ ё экстремалӣ ворид шуд, ки дар ин қисмат махсусан туризми экологӣ нақши хеле босазо дорад.
Аз соли 2014 раванди афзоиши ташрифи сайёҳон ба Тоҷикистон ба назар мерасад. Агар соли 2014 207 ҳазор сайёҳ ба кишвар ташриф оварда бошанд, соли 2015 ин нишондиҳанда ба 414 ҳазор расид, ки 2 маротиба зиёд мебошад. Дар шаш моҳи соли равон 20 ҳазор сайёҳ нисбат ба шаш моҳи аввали соли 2015 зиёд ворид шудаанд. Агар дар 24 соли Истиқлолият шаҳрвандони 59 давлати дунё ҳамчун сайёҳ ба Тоҷикистон омада бошанд, дар шаш моҳи соли 2016 ин нишондиҳанда ба 100 давлат расид. Ин бесабаб нест. Соли 2015 Тоҷикистон ба даҳгонаи давлатҳои беҳтарин аз рӯйи таъмини амнияти шабона ворид шуд ва дар охири соли 2015 ва аввали соли 2016 аз рӯйи таҳлили Ташкилоти ҷаҳонии сайёҳӣ Тоҷикистон ба даҳгонаи давлатҳои беҳтарин аз рӯйи инкишофи соҳаи сайёҳӣ ё дар марҳилаи рушд қарор ёфтани соҳаи туризм ворид гардид.
Амриддин Самиев, декани факултети географияи Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон ба номи С. Айнӣ дар мавзӯи “Равандҳои омодасозии мутахассисони соҳаи сайёҳӣ дар муассисаҳои олии таълимӣ ва раванди татбиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон “Дар бораи рушди туризми дохилӣ” дар амал” маърӯза карда, гуфт, ки ДДОТ яке аз муассисаҳое ҳаст, ки аввалин маротиба дар ҷумҳурӣ ихтисоси туризмро ташкил намуд ва аз соли 2001 барои тамоми субъектҳои хоҷагидори соҳаи туризм мутахассис тайёр мекунад. Кадрҳое, ки донишгоҳ тайёр кардааст, имрӯз дар меҳмонхонаҳои бонуфузи кишвар, дар КҶВС ва дигар сохтору зерсохтори соҳаи туризм кору фаъолият мекунанд.
А. Самиев бо нигаронӣ зикр намуд: “Мушкилоти асосие, ки мо дорем, дар мувофиқа бо дигар зерсохторҳои соҳаи сайёҳӣ омода намудани мутахассисон аст. Таҷрибаи ҷаҳонӣ нишон медиҳад, ки ҳар мутахассисе, ки тайёр карда мешавад, бояд ҷавобгӯ ба талаботи бозори меҳнат бошад. Имрӯз ана ҳамин бозори меҳнате, ки бевосита дар соҳаи туризм аст, бо муассисаҳои таълимӣ мувофиқаву робитаи зичи ҳамкорӣ надоранд. Масалан, дар тамоми муассисаҳои таҳсилоти олии кишвар, вақте донишҷӯён хатм мекунанд, онҳо бояд тариқи роҳхат ё тариқи музояда ба ширкатҳо ва дигар сохторҳои туристӣ ба кор фиристода шаванд. Мутаассифона, вақте донишҷӯёни мо ҳамчун мутахассис донишгоҳро хатм мекунанд, онҳо ба ихтиёри худашон гузошта мешаванд. Донишҷӯёне, ки тариқи буҷавӣ хатм мекунанд, бо роҳхат ба ҳукуматҳои шаҳру ноҳияҳои гуногуни ҷумҳурӣ фиристода мешаванд. Вале бо баҳонаи набудани имконият ба ҳоли худ мемонанд. Агар тариқи шартномавӣ бошад, ба ҳеҷ кас муроҷиат намекунанд. Ин яке аз мушкилоти асосии муассисаҳои таҳсилоти олии кишвар аст, ки мову шумо бевосита бояд дар ҳамин самт бештар кор барем. Мушкили дигар нагузаштани мутахассисон аз курсҳои такимили ихтисос мебошад. Соҳаи сайёҳӣ соҳаест, ки ҳар рӯз дар таҳаввул ва рушд қарор дошта, мунтазам намудҳои нави хизматрасониҳо ба вуҷуд меоянд. Барои ҳамин, бояд мутахассисоне, ки дар ин самт кору фаъолият мекунанд, ҳар сол аз такмили ихтисос гузаранд ва барои рушди минбаъдаи соҳа ва барои тайёр кардани кадрҳои болаёқат саҳм гузоранд. Туризм соҳаест, ки аз рӯи боздеҳ ба сармояи гузошташуда хеле самаранок аст ва имкониятҳои Тоҷикистон дар дунё назир надоранд. Ман ёд дорам, ки солҳои пеш дар ноҳияҳои ҷумҳурӣ (Шаҳринав, Вахш, Ваҳдат ва шаҳри Душанбе) клубҳои кӯдаконаи экотуристӣ амал мекарданд, ки онҳо бо дастгирии ташкилотҳои хориҷӣ бисёр фаъолияти хуб доштанд. Бо қатъ шудани маблағгузорӣ фаъолияти ин клубҳо аз байн рафта истодааст. Ман пешниҳод менамоям, ки дар тамоми шаҳру ноҳияҳои кишвар ҳамин гуна клубҳои кӯдаконаи экотуристӣ ташкил карда шаванд, чунки дар баробари ташкили ин клубҳо мо метавонем маърифати экологии кӯдакону наврасонро боло бардорем ва ҳисси ватандӯстӣ, хештаншиносӣ, дӯстдории табиатро дар онҳо бедор намоем”.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед