ҶАВОНОН
Шанбе 27 Апрел 2024 04:02
Суҳбат бо барандаи шоҳҷоизаи озмуни миллӣ
Озмуни ҷумҳуриявии ““Тоҷикон” - оинаи таърихи миллат”, ки ба ифтихори 115-солагии академик Бобоҷон Ғафуров бо ташаббуси бевоситаи Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон баргузор гардид, беҳтаринҳоро муайян ва ҳавасманд гардонид.
Шоира Давлатзода низ яке аз ғолибон ва барандаи шоҳҷоизаи ин озмуни миллист. Ӯ айни замон донишҷӯи курси 4-уми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон аст ва дар миёни гурӯҳи донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти миёна ва олии касбӣ шаҳди музаффариятро чашидааст.
Ӯ дар суҳбат бо “Ҷавонони Тоҷикистон” аз таҳсил ва ширкат дар ин озмун қисса карду ба дов-талабони оянда маслиҳатҳои муфид дод.
- Андешаи барандаи шоҳҷоизаи озмуни ““Тоҷикон”...” дар мавриди китоби “Тоҷикон”чӣ гуна аст?
- Шоҳасари “Тоҷикон”- и академик Бобоҷон Ғафуров инъикоскунандаи таъриху фарҳанг ва тамаддуни миллати тоҷик аз замони қадимтарин то ба давраи навин буда, таҳаввулотеро дар омӯзиши амиқи гузаштаи халқамон ба вуҷуд оварда, заминаи асосиро дар рушду нумуи таҳқиқоти таърихнигорон фароҳам намудааст.
Имрӯз “Тоҷикон” - и аллома Бобоҷон Ғафуров чун шиносномаи миллат шинохта шудааст, ки бе шубҳа барои омӯзиши на танҳо таърихи гузаштаи халқи тоҷик, балки барои огоҳӣ аз гузаштаи тамоми халқиятҳои Осиёи Миёна мусоидат менамояд. Бо итминони комил метавон гуфт, ки “Тоҷикон” раҳнамои бузурги тамоми тоҷикон дар омӯзиши гузаштаи миллати хеш ба шумор меравад ва заминаи асосӣ барои бедор кардани завқи таъриххониву таърихшиносӣ ва эҳтиром гузоштан ба арзишҳову хотираи гузаштаи миллати тоҷик мебошад.
- Иштирок ва ғолибият дар чорумин озмуни миллӣ чӣ эҳсос аст?
- Воқеан, имрӯз ҷомеаи моро тавассути баргузории озмунҳое, ки бо ибтикори Пешвои миллат роҳандозӣ гардида истоааст, таҳаввулоти маънавие фаро гирифтааст. Ин барои такмили андешаву мафкураи миллӣ ва ҳифзи арзишҳои таърихию фарҳангие, ки ниёгони мо бунёд намудаанд, мусоидат менамояд. Ширкат намудан дар ин озмунҳо инсонро водор месозад, ки бештар ҷаҳду талош намояд, то ақлҳову зеҳнҳо пирӯз гардад.
- Чун ба қафо менигаред ва заҳматҳои хешро мебинед, нахуст чӣ ба хотиратон меояд?
- Ба қафо нигаристану муқоиса намудани мафкураи имрӯзаи хеш ба андешаронии чанд моҳ пеш доштаам, бори дигар маро бовар бар он месозад, ки воқеан, агар инсон аз сидқи дил заҳмат кашаду кӯшиш намояд, метавонад муваффақ гардад. Як вижагии хоси озмунҳои сатҳи ҷумҳуриявӣ низ дар ҳамин аст, ки ҳар касе дар ин озмун иштирок мекунад, новобаста аз он, ки ӯ соҳиби ҷоиза гаштааст ё не аллакай баранда, яъне ғолиб аст. Чун донишу маълумоте, ки дар раванди омодашавии озмун соҳиб мегардад, мисли ганҷина ба ӯ ҳамеша ва дар ҳама ҳолат кӯмак мерасонад.
- Чӣ ба шумо ангеза мебахшид, то аз нимароҳ нагардед ва то охир дар рақобат бошед?
- Боварии падару модарам, раҳнамоии устодонам ва дастгирии дӯстонам ҳамеша бароям ангезаест, ки маро водор ба бардоштани гомҳои устуворона ба сӯйи ояндаи дурахшон месозад. Бузургтарин мувафаққияти мо - инсонҳо ин боварӣ ба худамон аст.
- Чун дар мавриди ғолибон носазо мешунавед, ҳамон лаҳза чӣ посух додан мехоҳед?
- Ҳар касе, ки дар ин озмунҳо иштирок мекунад, дур аз савод нест ва инро ҳам бояд ба назар гирифт, ки тамоми заҳмату кӯшишҳои чандинмоҳаи мо дар муддати камтар аз 1 соат аз ҷониби ҳакамон натиҷагирӣ карда мешавад. Вале чизи аз ҳама муҳим ин аст, ки агар инсон воқеан ҳам омодагии ҷиддӣ дида бошад, аз ҳама гуна имтиҳонот метавонад сарбаландона гузарад. Баъзе инсонҳое ҳастанд, ки наметавонанд камбудии худро бинанд ва ин камбудиҳоро дар дигарон меҷӯянд. Ба ин гуна одамон на бо ҳарф, балки бо амал бояд исбот намуд.
- Чӣ тавр метавон ҳама факту рақам ва воқеаву ҳодисаҳои таърихиро ба хотир гирифт?
- Омӯзиши таърих ва аз бар кардани санаҳои таърихӣ барои шахсе, ки дӯстдори таърихи миллати хеш ҳаст, ҳеҷ мушкилие надорад. Чун огоҳӣ пайдо намудан аз қаҳрамониҳову ҷоннисориҳои фарзандони баору номуси миллати тоҷик, меҳру муҳаббати ватандӯстӣ ва худшиносии миллиро дар вуҷуди мо боло мебардорад.
- Чор соли таҳсил дар риштаи таърих барои ғолибияти шумо то чӣ ҳад мусоидат кард?
- Албатта, низомномаи озмуни ““Тоҷикон” - оинаи таърихи миллат” ва саволҳое, ки маҳз дар Низомнома пешниҳод намуда буданд, барои мо, ки дар риштаи таърих таҳсил менамоем, бегона набуд. Баъзе мавзӯъҳо ва саволҳои онро мо аз бар намуда будем. Аммо талаботи озмун моро водор сохт, ки дубора саҳифаҳои таърихи миллати тоҷикро варақгардон кунем ва ҳамон масъалаҳое, ки то имрӯз ба дараҷаи зарурӣ омӯхта нашуда буданд, омӯзем.
Таҳсил намудан дар факултети таърихи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон имконият дод, ки аз таърихи гузаштаи миллати тоҷик ба пуррагӣ огоҳӣ пайдо кунем ва ин озмуне, ки имрӯз бо ибтикори Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар саросари мамлакат ба ифтихори 115-солагии академик Бобоҷон Ғафуров баргузор гардид, барои мо як таҳаввулоти наве буд, ки дубора саҳифаҳои таърихи миллатро рӯгардон кунем ва рӯшании онро эҳсос намуда, дар вуҷуди хеш як машъалеро фурӯзон намоем.
- Ба қавле “дар деги таърих пухта расидаед”, нияти идомаи таҳсилро доред ё на?
- Тӯли 4 сол аст тариқи Квотаи президентӣ таҳсил намуда истодаам ва ният дорам, ки баъди хатми зинаи бакалавр зинаи магистратураро низ идома диҳам ва дар соҳаи илми таърих корҳои илмӣ-таҳқиқотӣ анҷом диҳам. Яъне, нияти идомаи таҳсилро дорам. Ҳамаи ҷаҳду талош ва кӯшиши худро ба он равона месозам, ки дар ин ришта муваффақ бигардам ва битавонам масъалаҳои норӯшани таърихро мавриди таҳқиқу баррасӣ қарор диҳам. Ва ба ин минвол саҳми худро дар омӯзиши ҳамаҷонибаи таърихи миллати тоҷик гузошта бошам.
- Агар озмуни мазкур идома ёбад, ба иштирокчиёни минбаъда чӣ маслиҳат медиҳед?
- Озмуни ҷумҳуриявии ““Тоҷикон” - оинаи таърихи миллат” аллакай дар тӯли як соли баргузории хеш тавонист, ба як дастовардҳои бузург ноил гардад. Чун имрӯз тамоми қишри аҳолии мамлакат дубора ба таърихи миллат рӯ оварданд ва аз корнамоиҳои фарзандони фарзонаи миллати тоҷик огоҳӣ пайдо намуданд.
Агар ин озмун идома пайдо намояд, ба тамоми иштирокчиёни он маслиҳат медиҳам, ки бештар талош намоянд ва кӯшиш кунанд, ки таърихро бо айнаки воқеъият назар афкананд ва саҳифаҳои дурахшони онро, ки фарзандони миллати тоҷик дар он қаҳрамониҳои зиёд анҷом додаанд, борҳо омӯзанд.
- Нақши озмуни мазкурро дар як ҷумла чӣ гуна баён мекунед?
- Ин озмун моро ба қаъри асрҳо, ба таърихи ҷоннисориҳову сарфарозиҳо ва муборизаҳои ватандӯстонаи абармардону ҳомиёни ин марзу бум раҳнамун сохт. Ин барои қавӣ гардонидани иродаи ҷавонон дар ростои ба амал овардани ҳадафҳои миллии кишвар саҳм хоҳад гузошт.
Амони МУҲАММАД, “ҶТ”
Озмуни ҷумҳуриявии ““Тоҷикон” - оинаи таърихи миллат”, ки ба ифтихори 115-солагии академик Бобоҷон Ғафуров бо ташаббуси бевоситаи Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон баргузор гардид, беҳтаринҳоро муайян ва ҳавасманд гардонид.
Шоира Давлатзода низ яке аз ғолибон ва барандаи шоҳҷоизаи ин озмуни миллист. Ӯ айни замон донишҷӯи курси 4-уми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон аст ва дар миёни гурӯҳи донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти миёна ва олии касбӣ шаҳди музаффариятро чашидааст.
Ӯ дар суҳбат бо “Ҷавонони Тоҷикистон” аз таҳсил ва ширкат дар ин озмун қисса карду ба дов-талабони оянда маслиҳатҳои муфид дод.
- Андешаи барандаи шоҳҷоизаи озмуни ““Тоҷикон”...” дар мавриди китоби “Тоҷикон”чӣ гуна аст?
- Шоҳасари “Тоҷикон”- и академик Бобоҷон Ғафуров инъикоскунандаи таъриху фарҳанг ва тамаддуни миллати тоҷик аз замони қадимтарин то ба давраи навин буда, таҳаввулотеро дар омӯзиши амиқи гузаштаи халқамон ба вуҷуд оварда, заминаи асосиро дар рушду нумуи таҳқиқоти таърихнигорон фароҳам намудааст.
Имрӯз “Тоҷикон” - и аллома Бобоҷон Ғафуров чун шиносномаи миллат шинохта шудааст, ки бе шубҳа барои омӯзиши на танҳо таърихи гузаштаи халқи тоҷик, балки барои огоҳӣ аз гузаштаи тамоми халқиятҳои Осиёи Миёна мусоидат менамояд. Бо итминони комил метавон гуфт, ки “Тоҷикон” раҳнамои бузурги тамоми тоҷикон дар омӯзиши гузаштаи миллати хеш ба шумор меравад ва заминаи асосӣ барои бедор кардани завқи таъриххониву таърихшиносӣ ва эҳтиром гузоштан ба арзишҳову хотираи гузаштаи миллати тоҷик мебошад.
- Иштирок ва ғолибият дар чорумин озмуни миллӣ чӣ эҳсос аст?
- Воқеан, имрӯз ҷомеаи моро тавассути баргузории озмунҳое, ки бо ибтикори Пешвои миллат роҳандозӣ гардида истоааст, таҳаввулоти маънавие фаро гирифтааст. Ин барои такмили андешаву мафкураи миллӣ ва ҳифзи арзишҳои таърихию фарҳангие, ки ниёгони мо бунёд намудаанд, мусоидат менамояд. Ширкат намудан дар ин озмунҳо инсонро водор месозад, ки бештар ҷаҳду талош намояд, то ақлҳову зеҳнҳо пирӯз гардад.
- Чун ба қафо менигаред ва заҳматҳои хешро мебинед, нахуст чӣ ба хотиратон меояд?
- Ба қафо нигаристану муқоиса намудани мафкураи имрӯзаи хеш ба андешаронии чанд моҳ пеш доштаам, бори дигар маро бовар бар он месозад, ки воқеан, агар инсон аз сидқи дил заҳмат кашаду кӯшиш намояд, метавонад муваффақ гардад. Як вижагии хоси озмунҳои сатҳи ҷумҳуриявӣ низ дар ҳамин аст, ки ҳар касе дар ин озмун иштирок мекунад, новобаста аз он, ки ӯ соҳиби ҷоиза гаштааст ё не аллакай баранда, яъне ғолиб аст. Чун донишу маълумоте, ки дар раванди омодашавии озмун соҳиб мегардад, мисли ганҷина ба ӯ ҳамеша ва дар ҳама ҳолат кӯмак мерасонад.
- Чӣ ба шумо ангеза мебахшид, то аз нимароҳ нагардед ва то охир дар рақобат бошед?
- Боварии падару модарам, раҳнамоии устодонам ва дастгирии дӯстонам ҳамеша бароям ангезаест, ки маро водор ба бардоштани гомҳои устуворона ба сӯйи ояндаи дурахшон месозад. Бузургтарин мувафаққияти мо - инсонҳо ин боварӣ ба худамон аст.
- Чун дар мавриди ғолибон носазо мешунавед, ҳамон лаҳза чӣ посух додан мехоҳед?
- Ҳар касе, ки дар ин озмунҳо иштирок мекунад, дур аз савод нест ва инро ҳам бояд ба назар гирифт, ки тамоми заҳмату кӯшишҳои чандинмоҳаи мо дар муддати камтар аз 1 соат аз ҷониби ҳакамон натиҷагирӣ карда мешавад. Вале чизи аз ҳама муҳим ин аст, ки агар инсон воқеан ҳам омодагии ҷиддӣ дида бошад, аз ҳама гуна имтиҳонот метавонад сарбаландона гузарад. Баъзе инсонҳое ҳастанд, ки наметавонанд камбудии худро бинанд ва ин камбудиҳоро дар дигарон меҷӯянд. Ба ин гуна одамон на бо ҳарф, балки бо амал бояд исбот намуд.
- Чӣ тавр метавон ҳама факту рақам ва воқеаву ҳодисаҳои таърихиро ба хотир гирифт?
- Омӯзиши таърих ва аз бар кардани санаҳои таърихӣ барои шахсе, ки дӯстдори таърихи миллати хеш ҳаст, ҳеҷ мушкилие надорад. Чун огоҳӣ пайдо намудан аз қаҳрамониҳову ҷоннисориҳои фарзандони баору номуси миллати тоҷик, меҳру муҳаббати ватандӯстӣ ва худшиносии миллиро дар вуҷуди мо боло мебардорад.
- Чор соли таҳсил дар риштаи таърих барои ғолибияти шумо то чӣ ҳад мусоидат кард?
- Албатта, низомномаи озмуни ““Тоҷикон” - оинаи таърихи миллат” ва саволҳое, ки маҳз дар Низомнома пешниҳод намуда буданд, барои мо, ки дар риштаи таърих таҳсил менамоем, бегона набуд. Баъзе мавзӯъҳо ва саволҳои онро мо аз бар намуда будем. Аммо талаботи озмун моро водор сохт, ки дубора саҳифаҳои таърихи миллати тоҷикро варақгардон кунем ва ҳамон масъалаҳое, ки то имрӯз ба дараҷаи зарурӣ омӯхта нашуда буданд, омӯзем.
Таҳсил намудан дар факултети таърихи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон имконият дод, ки аз таърихи гузаштаи миллати тоҷик ба пуррагӣ огоҳӣ пайдо кунем ва ин озмуне, ки имрӯз бо ибтикори Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар саросари мамлакат ба ифтихори 115-солагии академик Бобоҷон Ғафуров баргузор гардид, барои мо як таҳаввулоти наве буд, ки дубора саҳифаҳои таърихи миллатро рӯгардон кунем ва рӯшании онро эҳсос намуда, дар вуҷуди хеш як машъалеро фурӯзон намоем.
- Ба қавле “дар деги таърих пухта расидаед”, нияти идомаи таҳсилро доред ё на?
- Тӯли 4 сол аст тариқи Квотаи президентӣ таҳсил намуда истодаам ва ният дорам, ки баъди хатми зинаи бакалавр зинаи магистратураро низ идома диҳам ва дар соҳаи илми таърих корҳои илмӣ-таҳқиқотӣ анҷом диҳам. Яъне, нияти идомаи таҳсилро дорам. Ҳамаи ҷаҳду талош ва кӯшиши худро ба он равона месозам, ки дар ин ришта муваффақ бигардам ва битавонам масъалаҳои норӯшани таърихро мавриди таҳқиқу баррасӣ қарор диҳам. Ва ба ин минвол саҳми худро дар омӯзиши ҳамаҷонибаи таърихи миллати тоҷик гузошта бошам.
- Агар озмуни мазкур идома ёбад, ба иштирокчиёни минбаъда чӣ маслиҳат медиҳед?
- Озмуни ҷумҳуриявии ““Тоҷикон” - оинаи таърихи миллат” аллакай дар тӯли як соли баргузории хеш тавонист, ба як дастовардҳои бузург ноил гардад. Чун имрӯз тамоми қишри аҳолии мамлакат дубора ба таърихи миллат рӯ оварданд ва аз корнамоиҳои фарзандони фарзонаи миллати тоҷик огоҳӣ пайдо намуданд.
Агар ин озмун идома пайдо намояд, ба тамоми иштирокчиёни он маслиҳат медиҳам, ки бештар талош намоянд ва кӯшиш кунанд, ки таърихро бо айнаки воқеъият назар афкананд ва саҳифаҳои дурахшони онро, ки фарзандони миллати тоҷик дар он қаҳрамониҳои зиёд анҷом додаанд, борҳо омӯзанд.
- Нақши озмуни мазкурро дар як ҷумла чӣ гуна баён мекунед?
- Ин озмун моро ба қаъри асрҳо, ба таърихи ҷоннисориҳову сарфарозиҳо ва муборизаҳои ватандӯстонаи абармардону ҳомиёни ин марзу бум раҳнамун сохт. Ин барои қавӣ гардонидани иродаи ҷавонон дар ростои ба амал овардани ҳадафҳои миллии кишвар саҳм хоҳад гузошт.
Амони МУҲАММАД, “ҶТ”
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед