ҶАВОНОН
Шанбе 27 Апрел 2024 01:36
7265
Тоҷикистон барои расидан ба ҳадафҳои олии мамлакат аз рӯзҳои нахустини соҳибистиқлолӣ тадбирҳои зиёдеро андешидаву амалӣ намудааст. Дар радифи дигар масъалаҳо сиёсати давлатии ҷавонон ва дастгирии ҷавонон чун қишри ояндадори ҷомеа дар тӯли 29 соли соҳибихтиёрӣ яке аз масъалаҳои ҳамеша мавриди назари Ҳукумати кишвар ва роҳбарияти олии мамлакат ба ҳисоб рафта, ҷиҳати рушди ҳаматарафаи ҷавонон сол то сол имкониятҳои зиёде фароҳам оварда мешавад.

Интихоботи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки имсол маротибаи шашум гузаронида мешавад, барои рушди ҳаёти ҷавонони кишвар заминаи мусоид фароҳам меорад. Агар ба таърихи интихоботи президентӣ дар кишвар ва ҷавонон назар намоем, аён мегардад, ки аз интихоботи президентӣ то интихоботи президентӣ дар ҳаёти ҷавонон тағйироти куллӣ ба назар расида, ҳар як интихоботи навбатии президентӣ марҳилаи нави рушди сиёсати давлатии ҷавонон ва қишри ояндадори ҷомеа ба ҳисоб меравад.

Аз интихоботи ахири президентӣ дар кишвар, ки моҳи ноябри соли 2013 доир гардида буд, то имрӯз баробари дигар соҳаҳо дар соҳаи ҷавонон низ пешравиҳои назаррас ба амал омад, ки ҳар яке аз онро метавон дастовардҳои бузурги ҳафт соли охир дар соҳаи ҷавонон зери роҳбарии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон унвон кард.

ДУ ВОҚЕАИ ИЛҲОМБАХШИ ҶАВОНОН

Воқеаи аввале, ки соли 2016 ба амал омаду он дар ҳаёти ҷавонон нақши муассир гузошт, ин ворид намудани тағйиру иловаҳо ба Конститутсияи ҷумҳурӣ мебошад. Ба таъкиди роҳбарияти олии мамлакат “Фаъолияти муваффақонаи ҷавононро дар ҳамаи соҳаҳои иқтисоди миллӣ ва шохаҳои ҳокимияти давлатӣ ба инобат гирифта, масъалаи ворид намудани тағйиру иловаҳоро ба Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон дастгирӣ кардем ва бояд гуфт, ки дар ин маъракаи муҳими сиёсӣ ҷавонон аз ҳама бештар ба ҷонибдории ин ҳуҷҷати тақдирсоз раъй доданд.”

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон вобаста ба ин тағйирот дар конститутсия гуфта буданд: “Тағйиру иловаҳои ба Конститутсия воридшуда барои фаъолияти ҷавонон майдони боз ҳам фарох мекушоянд ва ҷиҳати иштирок дар идоракунии давлат ва интихоб ба мақоми роҳбарии шохаҳои ҳокимият заминаи мусоид фароҳам меоранд. Бовар дорам, ки минбаъд дар мамлакат сафи ҷавонони фаъолу ташаббускор боз ҳам бештар мегардад ва саҳми онҳо дар роҳи беҳбуд бахшидани ҳаёти ҷомеа ва рушди устувори мамлакат бамаротиб меафзояд.”

Воқеаи дигари илҳомбахши ҷавонон ин 27 майи соли 2016 дар шаҳри Душанбе бо иштироки бевоситаи Пешвои миллат баргузор гардидани нахустин ҷаласаи Шӯрои миллии кор бо ҷавонон дар назди Президенти кишвар аст. Шӯрои миллии кор бо ҷавонон дар назди Президенти кишвар 18 июли соли 2015 таъсис ёфта, 27 майи соли 2016 дар шаҳри Душанбе нахустин ҷаласаи Шӯро бо иштироки бевоситаи Пешвои миллат доир гардид. Таъсиси шӯро яке аз дастовардҳои муҳими ҷавонон дар замони соҳибистиқлолӣ дониста шуда, он ба ҷавонон имкон фароҳам овард, то дар ҳама самтҳо, аз қабили сиёсат, иқтисоду иҷтимоъ ва фарҳанг фаъолона ширкат варзанд. Сарвари давлат доир ба таъсиси шӯрои мазкур зимни яке аз паёмҳои табрикияшон бахшида ба Рӯзи ҷавонон иброз доштанд:
“Ба хотири таҳким бахшидани робита миёни Президент ва ҷавонони мамлакат дар назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Шӯрои миллии кор бо ҷавонон таъсис дода шудааст, ки ҳадафи асосии он татбиқи самараноки сиёсати давлатии ҷавонон ва мусоидат дар амалӣ намудани пешниҳоду ташаббусҳои онҳо мебошад. Дар ин самт, пеш аз ҳама, моро зарур аст, ки дар муносибат бо ҷавонон усулҳои боз ҳам муассири ҳамкориро ҷорӣ намоем ва ҳамоҳангсозии фаъолияти мақомоти марказӣ ва маҳаллии ҳокимияти давлатиро бо ташкилоту созмонҳои ҷавонон тақвият бахшем".

“СОЛИ ҶАВОНОН” Ё ИҚДОМИ БЕМИСЛИ ТАЪРИХӢ

Навгонии бузург дар ҳаёти ҷавонони кишвар тайи ҳафт соли ахир ин бо назардошти саҳми ҷавонон дар рушди ҷомеа ва иштироки фаъолонаашон дар ҳаёти сиёсиву иқтисодии мамлакат аз ҷониби Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон соли 2017 дар Ҷумҳурии Тоҷикистон эълон гардидани “Соли ҷавонон” мебошад.

Эълон шудани “Соли ҷавонон” иқдоме буд, ки кулли ҷавонони кишварро хушнуд намуда, муҳаббаташонро ба ин марзу бум ва масъулияташонро дар роҳи саҳм гузоштан дар рушди Ватан афзун намуд. Зимни эълон намудани “Соли ҷавонон” Сарвари давлат таъкид намуданд, ки: “Ҷавонони мо дар ҳар ҷое, ки бошанд, бояд ҳисси баланди миллӣ дошта бошанд, бо Ватан, миллат, давлати соҳибистиқлоли худ ва забону фарҳанги миллии хеш ифтихор намоянд ва барои ҳимояи онҳо ҳамеша омода ва ҳушёру зирак бошанд. Ҷавонони имрӯзаи мо, яъне насли замони истиқлол аз наслҳои пешина бо савияи илму дониш, маърифату ҷаҳонбинӣ, сатҳи тафаккур ва одобу ахлоқ фарқи куллӣ доранд, ки ин ҳама боиси ифтихори мо мебошад".

Ба гуфти коршиносон таърих то ин дам чунин иқдомеро дар ёд надорад, ки кишваре солеро барои насли ҷавонаш бахшида бошад. Ана ҳамин аст, ғамхориву дастгирӣ ва таваҷҷуҳи пайваста ба ҷавонону эътимод ба онҳо.

Санаи 23 майи соли 2017 барои кулли ҷавонони кишвар фаромӯшношуданӣ ба ҳисоб меравад. Зеро дар ин рӯз дар Варзишгоҳи марказии шаҳри Душанбе бахшида ба “Соли ҷавонон” ва Рӯзи ҷавонон бо иштироки бевоситаи Пешвои миллат барномаи фарҳангии идона баргузор гардид, ки назирашро таърих дар хотир надорад. Дар мулоқоти мазкур ибрози назаре, ки Президенти кишвар вобаста ба нақши ҷавонон дар рушду тараққиёти кишвар намуданд, ҷавононро бори дигар ба худшиносию худогоҳӣ ва баҳри пешрафту тараққиёти ин меҳан талош варзидан ҳидоят намуд. Аз ҷумла, Сарвари давлат иброз доштанд, ки: “Имрӯз ҷавонони мо доир ба мафҳумҳои ҳувияти миллӣ, худшиносиву худогоҳӣ ва масъалаҳои ҷамъиятиву давлатӣ назари солиму огоҳона ва диди густурда доранд, ки ин нишонаи возеҳи ташаккулёбии мафкураи соҳибватанӣ ва хештаншиносии насли ояндасози мамлакат мебошад. Итминон дорам, ки ҷавонони кишвари соҳибистиқлоли мо ҳамеша неруи пешбаранда, ворисони арзандаи миллату давлат ва созандагони имрӯзу фардои Тоҷикистони соҳибистиқлол хоҳанд буд. Орзумандам, ки ҷавонони мо бо Ватан, миллат, забон ва ниёгони сарбаланди хеш ҳамеша ифтихор намоянд ва ҳифзи дастовардҳои истиқлолият, тамомияти арзӣ ва амнияту осудагии Тоҷикистони азиз мақсаду мароми зиндагии онҳо бошад.”
Пас аз таҷлили “Соли ҷавонон” фаъолони ҷомеа таъкид намуданд, ки ин иқдом интиҳои таваҷҷуҳ ба қишри ояндасози ҷомеа набуда, балки он дучанд қувва ва неруи тоза гирифтани дастгирӣ ва ғамхориҳо ҷиҳати рушди насли ҷавону умедбахши кишвар мебошад ва дар воқеъ ҳамин тавр ҳам гардид.

ҲАВАСМАНДИИ ҶАВОНОН ДАР РОҲИ ИЛМОМӮЗӢ

Дар Тоҷикистон дастгириву ғамхорӣ нисбати насли наврасу ҷавон дар роҳи илмомӯзӣ яке аз сиёсатҳои муҳими Ҳукумату давлат ба ҳисоб рафта, ин раванд аз ибтидои ба даст овардани Истиқлолияти давлатӣ ба таври возеҳ эҳсос мегардад. Ҳамин аст, ки имрӯз барои дониш андӯхтану соҳибкасб гардидани қишри ояндадори ҷомеа – насли ҷавон кулли имкониятҳои мусоид фароҳам оварда шуда, баробари дигар соҳаҳои ҳаётан муҳим ба соҳаи ҷавонон низ таваҷҷуҳи махсус зоҳир мегардад. Ва ба таъкиди коршиносон агар имрӯз наврас ва ё ҷавоне тавассути дониши хеш дар ин ё он соҳа муваффақ мегардаду номбардори кишвари хеш дар сатҳи ҷаҳонӣ мешавад, пас он натиҷаи дастгириву ғамхории пайвастаи Ҳукумати кишвар мебошад.

Яке аз механизмҳои ҳавасмандӣ ва дастгирии иҷтимоии ҷавонон ин таъсиси Стипендияи президентӣ барои хонандагони мактабҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ, донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти олӣ ва омӯзишгоҳҳои касбии ибтидоӣ ва миёна мебошад. Дар ҳафт соли ахир ҷиҳати зиёд намудани ин ҳавасмандӣ бо ташаббуси Президенти кишвар иқдомҳои зиёде рӯи даст гирифта шуд.

Стипендияи президентӣ, ки бо мақсади фаъолгардонии насли ҷавони кишвар ва дастгирии шахсони болаёқат бо Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 26-уми феврали соли 1998 таъсис ёфтааст, то соли 2005 танҳо ба 100 нафар ба андозаи панҷкаратаи маоши ҳадди ақал пешбинӣ шуда буд. Баъдан бо Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 14 июли соли 2005 шумораи гирандагони Стипендияи президентӣ ба 300 адад расонида шуда, ахиран шуруъ аз соли 2018 шумораи гирандагони он ба 400 адад расонида шуд. Гарчанде аз зиёд намудани шумораи гирандагони Стипендияи президентӣ танҳо ду сол сипарӣ шуда бошад ҳам, аммо Президенти кишвар бо дарки муҳимияти рушди илму техника ва рушди фанҳои дақиқ 18 марти соли 2020 дар вохӯрӣ бо зиёиёни кишвар аз афзун сохтани шумораи Стипендияи президентӣ мужда дода, иброз доштанд: “Пешниҳод менамоям, ки аз 1 январи соли 2021 шумораи гирандагони стипендияи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ, ки дар омӯхтани фанҳои табиӣ ва риёзиву дақиқ натиҷаҳои баланд нишон медиҳанд, аз 400 нафар то 3000 нафар зиёд ва андозаи маблағи он 500 сомонӣ муқаррар карда шавад. Инчунин, шумораи гирандагони чунин стипендияҳо дар муассисаҳои таҳсилоти олии касбӣ аз 100 нафар то 500 нафар ва барои аспирантони мактабҳои олӣ ва муассисаҳои илмӣ аз 15 нафар то 50 нафар зиёд карда шавад. Аз шумораи умумии стипендияҳои президентӣ 70 фоиз барои фанҳои табиӣ, дақиқ ва риёзӣ равона карда шавад”.

Иқдоми навбатии Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро баробари ҷомеаи шаҳрвандӣ ҷавонони кишвар бо хушнудӣ истиқбол намуда, онро нишонаи олии таваҷҷуҳ ба насли ҷавон маънидод карданд.

ДАСТОВАРДУ ҚАДРДОНИИ ҶАВОНОН ДАР ЧАНД ОМОР

Чанд дастоварду воқеаҳои муҳиме, ки дар бораашон гуфтем, қатрае аз баҳр буда, баробари он пешравию комёбиҳои дигари зиёде дар ҳаёти наврасону ҷавонони кишвар ба чашм мерасанд. Ҳамаи онро наметавон дар ин ҷо матраҳ кард.

Аммо чанд нуктае ҳаст, ки онро бояд зикр кард. Тайи ҳафт соли ахир дастгириву ғамхории пайвастаи Ҳукумати кишвар зери роҳбарии хирадмандонаи Президенти кишвар ба насли ҷавон афзун гардида, ҷавонон низ дар ҷавоб ба ғамхориҳои Роҳбари давлат дар роҳи илму дониш ҷаҳду талош намудаву ба дастовардҳои намоён ноил гардиданд.

Танҳо соли 2019 аз муассисаҳои таълимии кишвар 468 хонанда дар 31 олимпиадаи байналмилалӣ иштирок намуда, бо маҳорату малакаи хеш тавонистанд, ки соҳиби 251 медал, аз ҷумла 67 медали тилло, 66 медали нуқра ва 118 медали биринҷӣ шаванд. Агар хонандагони тоҷик соли 2018 дар 22 олимпиадаи байналмилалӣ иштирок намудаву сазовори 56 ҷои аввал гардида бошанд, пас ин нишондод дар соли 2019 афзуда, онҳо дар 31 олимпиадаи байналмилалӣ ширкат варзидаву 67 ҷои аввалро ба даст оварданд.

Масъулин мегӯянд, маҳз таваҷҷуҳи Ҳукумати ҷумҳурӣ дар самти рушди соҳаи маориф ва дарёфти хонандагони болаёқат имкон дод, ки хонандагони тоҷик дар олимпиадаҳои байналмилалӣ иштирок намуда, бо дастовардҳои худ Парчами Тоҷикистони азизамонро миёни кишварҳои дигар баланд бардоранду онро ба ҷаҳониён муаррифӣ созанд.

Дар самти варзиш низ дар ин муддат, яъне аз соли 2013 то соли 2020, ҷавонони кишвар ба дастовардҳои назаррас ноил гардида, Парчами давлатро дар арсаи ҷаҳонӣ баланд бардоштанд. Муваффақияти беҳтарин дар соҳаи варзиш дар ин муддат ин ба даст овардани нахустин медали тиллои Бозиҳои олимпӣ мебошад, ки онро соли 2016 Дилшод Назаров, гурзандози тоҷик, дар Бозиҳои олимпии Рио-де Жанейро дар кишвари Бразилия ба даст овард.

Ҳамзамон яке аз иқдомҳои наҷиби Сарвари давлат барои дастгирӣ ва ҳавасмандии варзишгарон таъсиси “Ҷоизаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ғолибон ва ҷоизадорони мусобиқаҳои байналмилалии варзишӣ” мебошад, ки то имрӯз 6 маротиба бо амрҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон 180 нафар варзишгар бо “Ҷоизаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ғолибон ва ҷоизадорони мусобиқаҳои байналмилалии варзишӣ” сарфароз гардонида шудаанд, ки ҳаҷми умумии маблағи ҷоизапулӣ 3 792 500 (се миллиону ҳафтсаду наваду ду ҳазору панҷсад) сомониро ташкил намуда, аз ҳисоби маблағҳои фонди захиравии Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷудо шудааст.
Дастгириву ғамхорӣ ва фароҳам овардани шароити мусоид аз ҷониби Ҳукумати кишвар аст, ки ҳоло дар ҷумҳурӣ зиёда аз 200 ҳазор донишҷӯ дар донишгоҳҳои олии кишвар ва беш аз 30 ҳазор нафар дар муассисаҳои олии хориҷи ҷумҳурӣ таҳсил намуда, аз 19 ҳазор шумораи умумии хизматчиёни давлатӣ 45 фоизашро ҷавонон ташкил менамоянд.

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм