тасмимҳое, ки дар ин син мегирем шаклгирии рӯзгори минбаъдаамонро муайян месозанд

Парихон дар яке аз бонкҳои кишвар мудири шуъба мебошад. Метавон гуфт, як зани коргар ва муваффақ аст. Азбаски сариштакор асту захира карда метавонад, тавонист, ки дар давоми чанд соли корӣ ҳам соҳиби хона шаваду ҳам соҳиби мошини сабукрав. Ҳоло ният дорад дар Варзоб ё ягон гӯшаи дигаре аз атрофи Душанбе қитъаи замин харида, истироҳатгоҳи тобистона бунёд кунад. Азбаски каме дертар издивоҷ кард, ҳоло соҳиби фарзанд нест...

Мурод 35-сола аст. Мегӯяд, ҳанӯз аз солҳои охири мактабхонияш дар як ширкат кор мекунад. Танҳо як мошини сабукрав дорад. Ду чизро бештар дӯст медорад: сайру гашт ва хӯрданро. Қариб аксарияти шаҳру ноҳияҳои ҷумҳуриро дидааст. Баъзан, агар хумори сихкабобаш гирад, мебинед, ки дар Хуҷанд аст. То ҳол оиладор нест ва пули ёфтаашро барои хӯрдану гаштан истифода мебарад. Дар бораи пасандоз бошад ҳанӯз фикр накардааст.

Ҳасан ҳамин сол ба 43 даромад. Дар мактаб аълохон будааст. Вале ба донишгоҳ надаромад. Зеро майлаш ба тиҷорат ва корчалонӣ буд. Дар вақташ аз падар як миқдор маблағ гирифта, дар як ҷои муносиб (ба қавле серодам) дӯкон кушод. Аз он ки ҳам дӯконаш дар ҷои нағз, ҳам худаш маҳсулоти босифат мефурӯшад, илова бар ин як ҷавони кушодачеҳраи хандонрӯст, пули нағз кор мекунад. Рӯзе дар дӯкон бо як духтар шинос шуда, пас аз муддати кӯтоҳе оила барпо мекунад. Пеш аз оиладор шудан тамоми диққаташро ба духтар мебахшад ва кори дӯконро ба дараҷаи дуюм мегузорад. Пас аз издивоҷ мувозинаташ каме вайрон мешавад. Зеро ҳамсараш ҳаёти рафоҳ ва пурнишотро бештар дӯст медошт ва талаб мекард, ки барояш чунину чунон таҳия кунад. Дар байни шаш моҳ муфлис ва қарздор мемонад. Бо ин ҳол ба завҷааш даркор намешавад ва зан ӯро тарк мекунад. Азбаски ҳама чизашро аз даст дода буд, дигар ба осонӣ корашро ба низом дароварда наметавонад. Ҳоло дар дӯкони як тоҷири шиносаш ба ҳайси фурӯшанда кор мекунад. Рӯзгорашро бо қаноат ва дар як хонаи иҷора пеш мебарад.

Замира бошад, 40-сола аст. Ӯ дар курси сеюми донишгоҳ мехонд, ки имкони идомаи таҳсил дар Олмонро ба даст овард. Ду сол дар Олмон хонд, мутахассис шуда ба ватан баргашт. Азбаски духтари соҳибҷамол аст, талабгорони зиёде дошт, лекин вай “дар оиладорӣ саросема намешавам” гуфта номзади дилхоҳашро интизор шуд. Вақте ба Душанбе баргашт дар як ширкат ба кор даромад. Аз ҳисоби даромадҳояш маблағ ҷамъ карда, манзили иқоматӣ харид. Мутаассифона, интизориаш дар хусуси домоди зебо, доро ва хуб ӯро ноумед гардонд. Зеро то чанд синну солаш рафтан гирифт, талабгоронаш кам шуданд.

Воҳид дар мактаби миёна ба бозии шоҳмот шавқи зиёд дошт. Пас аз хатми мактаб ҳам аз ин бозӣ дил наканд. Ӯ навовар нест дар бозӣ, балки маҳз аз рӯи амалу усулҳои азёдкардааш рақибонашро мағлуб месозад. Баъди донишгоҳро тамом кардан чанде кор ҷуст. Сипас ба як курси бозии шоҳмот муаллим шуда ба фаъолият пардохт. Ҳоло ӯ мактаби алоҳидаи худро дорад, ки ба шавқмандон шоҳмот ёд медиҳад. Оиладор шуда, соҳиби фарзанд ҳам ҳаст. Чун дигарон, албатта, ӯ ҳам мушкилоти худашро дорад. Вале то чилсолагиаш соҳиби оила, хонаву мошин ва ҷои кори дилхоҳ гаштааст.

Сахӣ баробари мактабро тамом кардан тасмим мегирад, ки алоҳида зиндагӣ кунад. Бо ин мақсад аз ноҳия ба пойтахт омада, ба як ширкате, ки аз хориҷа молҳои атторӣ ворид мекард, ба кор медарояд. Дар ширкат дар зинаҳои гуногун кор мекунад. Фаҳмишу заковаташ роҷеъ ба кор хуб аст. Аллакай дар 23-солагӣ бо ин махсусият аз дигарон фарқ мекунад. Ин ҷиҳатро дида роҳбарият ҳам мехоҳад, ки ӯро ба вазифаи ҷойнишини директори ширкат таъин кунад. Вале Сахӣ, ки маълумоти олӣ нагирифтаасту диплом надорад, ин барои ба вазифаи баландтар гузаштанаш монеъ мешавад. Роҳбарият маслиҳат медиҳад, ки ӯ ба шуъбаи ғоибонаи донишгоҳ даромада таҳсил кунад. Ҳоло ӯ ҳам таҳсил дораду ҳам кор. Имсол донишгоҳро тамом карданист...

...Дар ин саргузаштҳо дида мешавад, ки инсонҳо он қарору тасмимоте, ки дар 20-солагиашон гирифтаанд, ба зиндагии 15-20 соли минбаъдаашон, ҳатто ба тамоми ҳаёташон бетаъсир намондааст. Парихон дар бонк ба ҳайси мудири шуъба ба кор даромад, аммо оиладориро ки ба таъхир гузошт, ҳоло дар андеша аст, ки соҳиби фарзанд мешавад ё не. Лек соҳибмаълумот буданаш ӯро то ба мудирии шуъба дар бонк расондааст. Мурод ки то 35-солагӣ пасандоз накардааст, ҳоло ба фикри он мебошд, ки аз кадом ҳисоб оиладор шавад. Ӯ корашро хуб иҷро мекунад, аз ин лиҳоз маҳбуби ҳамкорон аст. Ҳасани аз дӯкон маҳрумгаштаю пушаймон аз он ки солҳои пеш ба ҷои тиҷорат мактаби олӣ ва ба ҷои як зан, зани дигареро интихоб накардааст, афсӯс мехурад. “Оҳу воҳ” гуфтан ҳам дигар барояш фоида надорад. Замираи соҳибҷамол ҳам афсӯс мехӯрад, ки кош на ҷавони дорову ниҳоят зеборо мунтазир мешуд, балки ягон ҷавони миёнаву хушахлоқро хуш карда хонадор мешуд. Воҳиди шоҳмотбоз ҳоло ба мақоми устодӣ расидааст, устоди шоҳмот. Ва ин барои таъмини маишати зиндагиаш ёрӣ мерасонад. Сахӣ бо вуҷуди он ки маълумоти олӣ надошт дар бистусесолагӣ аз кораш мамнун буд. Вале базудӣ аҳамияти маълумоти оливу зарурати санади донишгоҳро фаҳмид...

Албатта, инсон ҳар чи кошт, ҳамонро медаравад. Вале тухму донаҳое, ки дар бистсолагӣ кошта мешаванд, маъмулан ба тамоми ҳаёти минбаъда таъсиррасон аст...