ҶАВОНОН
Душанбе 14 Октябр 2024 04:44
Бо истифода аз ҳама шароитҳои фароҳамовардаи Ҳукумати кишвар имрӯз ҷавонон барои соҳибкасб гардидан, таҳсили худро дар дохилу хориҷи кишвар ба роҳ монда, ҳамқадами замонанд. Доир ба он ки ҷавонони мо имрӯз то кадом андоза муваффақанд, тафовути онҳо аз ҷавонони дигар кишварҳо дар чисту дар рушду нумуи ин сарзамин онҳо чӣ гуна масъулият доранд, дар зимн фишурдаи суҳбатро бо Назрихуҷа Сайдалиев, магистранти соли дуюми Донишгоҳи давлатии Алтай пешкаши хонанда мегардонем.
-Мегуфтед, ки Тоҷикистонро пеш аз сафар ба хориҷ чӣ гуна медидед ва айни ҳол чӣ гуна аст?
-Тоҷикистон ҳамеша зебост. Вале чун он ҷо будам, инро на он қадар эҳсос мекардам. Вақте ки ба хориҷ сафар кардам, дарк намудам, ки он зеботарин кишвари дунёст. Дар дунё давлатҳои зебо ва рушдкарда бисёранд, вале барои ман Тоҷикистон ҷаннатест андар замин. Бӯйи Ватан, боду ҳаво ва обу хокаш дигар аст. Ҳангоме ки азми сафар ба Душанберо мекунам, таппиши дилам аз шодӣ зиёд мешавад.
-Барои соҳибкасбу муваффақ шудани ҷавонони мо чӣ намерасад?
-Дар кишвари мо аз назари ман ҷои кор ҳаст, вале сатҳи иқтисодии кишвар мардумро водор мекунад, то ба хориҷ сафар кунанд. Вале набояд фаромӯш кард, ки мо ҷанги шаҳрвандиро паси сар кардем. Чунин ҳолат дар ягон кишвари пасошуравӣ дида намешуд. Бояд шукр бигӯем, ки танҳо Пешвои миллат тавонистанд, моро аз вартаи нестӣ наҷот диҳанд. Ҳоло вазъият аз пештара дида, хело хуб аст. Ҷавонони мо дар хориҷ аз кишвар роҳбаранду ташкилкунандаи бисёр чорабиниҳо. Ин албатта аз саъю кӯшиши худи онҳо вобастагӣ дорад. Дар хориҷа ҳама гуна фикру идеяҳои ҷавонон ба инобат гирифта мешавад ва дар дараҷаи аввал қарор дорад. Ҳамин ҷавононро водор ба он мекунад, ки дар ҳама самтҳо худро ба таври мусбат нишон диҳанд. Хушбахтона, ҳамин гуна дастгирӣ ва боварию эътимод ба неруи созандаи ҷавонон дар кишвари мо низ ба назар мерасад, ки боиси хушнудии мо, ҷавонон, аст. Бо боварии комил метавон гуфт, ки ояндаи наздиктарин дар кишвари мо чунин дастгириҳо аз ҳозир дида, зиёдтар мегардад.
-Дар мавриди ба фарҳанги бегона майл намудани ҷавонон чӣ назар доред?
-Ин ҷо маълум аст, ки ҳисси ватанпарварии чунин ҷавонон кам аст ва ин гуноҳи оилаву мактаб аст. Ҳам волидону ҳам омӯзгоронро мебояд, ки ба сатҳу сифати таълиму тарбия таваҷҷуҳи боз ҳам бештар диҳанд, то дар ниҳоди наврасону ҷавонон ҳисси ватандӯстиву ғурури миллӣ бештар гардад. Албатта, замона пеш рафта истодааст ва бояд ҳамқадами замон буд. Вале ниёгони худро набояд фаромӯш кард. Мо бояд фахр созем ва дар дигар кишварҳо таъриху фарҳанги ниёгони худро муаррифӣ созем, то дигарон тоҷик бигӯянду дар фикрашон Синову Умари Хайёму Рӯдакӣ биёяд. Ҷиҳати тарғибу ташвиқи фарҳанги миллӣ ва соҳибфарҳанг намудани ҷавонон бояд миёни хонандагон ҳар гуна чорабиниву олимпиадаҳои сатҳи байналмилалӣ зиёд гузаронида шаванд.
-Ба фикри шумо тафовути ҷавонони тоҷик аз ҷавонони хориҷ дар чист?
-Хеле хуб аст, ки солҳои охир аз пирӯзиҳои ҷавонони Тоҷикистон зиёд мешунавем. Пеш аз ҳама ин обруи ҳар як фарди бо нангу номуси тоҷик бояд бошад. Ин ҳама дастоварду комёбиҳои ҷавонони кишвар аз дастгириҳои пайвастаи Ҳукумати мамлакат сарчашма мегирад ва дар оянда низ ҷавонони мо аз ин ҳам зиёдтар муваффақ хоҳанд шуд.
Бояд гӯям, ки дар риштаи варзиш ҷавонони тоҷик соли 5-ум аст, ки миёни донишҷӯёни хориҷи кишвар дар шаҳри Алтай ҷои аввалро ишғол мекунанд. Онҳо дар ҳар мусобиқаҳои варзишӣ ҳамасола либоси ягонаро бо аксҳои Пешвои миллат, шоҳ Исмоили Сомонӣ, Рӯдакӣ, Сино, Фирдавсию Саъдӣ, Умари Хайёму Ҷомӣ ба бар намудаву рӯи заминҳои Барнаул қадам мезананд, ки ин аз меҳанпарастии ҷавонони мо дарак медиҳад.
Ростӣ, ҷавонони мо аз ҳама ҷихат фарқи зиёд доранд. Дар соҳаи илм агар бигӯем, босаводтаранд, дар соҳаи фарҳанг низ бофарҳангтаранд. Ҳурмати волидонро ба ҷо меоранд, ки ин худ сазовори аҳсант аст. Чун ҳамеша ба мо ҷавонони дигар давлатҳо мегӯянд, ки шумо ин қадар тарбияи баланд доред. Ҳангоми дар нақлиёти ҷамъиятӣ нишастан, вақте ба пири солхурдае ҷой медиҳем, баъзеашон аз шодӣ ашк мерезанд ва мегӯянд, ки моро фарзандони худамон ин гуна эҳтиром намекунанд. Дар умум, ҷавонони мо кордӯстдору меҳнаткашанд.
-Аз нигоҳи шумо ҷавон барои муваффақ шудан бояд чӣ кор кунад?
-Бояд кӯшиш кунем, илм омӯзем, меҳнат кунем. Аз рӯзи аввал дилбохтаи пулу мол нашавем. Соли аввали роҳбарии маҳфили ҷавонони дар хориҷ таҳсилдоштаро ба уҳда гирифтанам ҳама мегуфтанд, ба ту чӣ лозим кори бе пул. Вале ман ба ин эътибор надодам, чунки бароям таҷриба лозим буд. Таҷриба гирифтам, худамро нишон додам, баъди чанде ба хотири меҳнату кӯшишҳоям маош низ доданд. Бинобар ин, ҷавононро мебояд илм омӯзанду кӯшиш кунанд, то дар зиндагӣ хор нагарданд.
-Ҷиҳати рушду нумуъ бахшидани Ватан ҷавонон чӣ гуна масъулият доранд?
- Мо - ҷавонон бояд пайрави Пешвои худ бошем ва кӯшиш бар он намоем, ки соҳиби илм шудаву ба Ватани хеш баргардем ва онро обод кунему сидқан дӯст дорем. Амал кунем, на ин ки бо забон бигӯем. Дар хориҷа садсолаҳо агар хидмат кунем ҳам, вале ҳеҷ кас миннатдор намешавад. Пас, месазад, ки ба ватани худ баргаштаву ободаш созем, то боз ҳам зеботар гардад. Мо бояд шукр намоем, ки чунин ватани азизу маҳбуб дорем. Ҳар куҷое, ки меравем, ин ватан ҳамеша моро интизор аст. Чун шоир гуфтааст:
Дастаи дар мекашад аз остинам ҳар саҳар:
Эй, ки берун меравӣ, ин остонро гум макун!
-Мегуфтед, ки Тоҷикистонро пеш аз сафар ба хориҷ чӣ гуна медидед ва айни ҳол чӣ гуна аст?
-Тоҷикистон ҳамеша зебост. Вале чун он ҷо будам, инро на он қадар эҳсос мекардам. Вақте ки ба хориҷ сафар кардам, дарк намудам, ки он зеботарин кишвари дунёст. Дар дунё давлатҳои зебо ва рушдкарда бисёранд, вале барои ман Тоҷикистон ҷаннатест андар замин. Бӯйи Ватан, боду ҳаво ва обу хокаш дигар аст. Ҳангоме ки азми сафар ба Душанберо мекунам, таппиши дилам аз шодӣ зиёд мешавад.
-Барои соҳибкасбу муваффақ шудани ҷавонони мо чӣ намерасад?
-Дар кишвари мо аз назари ман ҷои кор ҳаст, вале сатҳи иқтисодии кишвар мардумро водор мекунад, то ба хориҷ сафар кунанд. Вале набояд фаромӯш кард, ки мо ҷанги шаҳрвандиро паси сар кардем. Чунин ҳолат дар ягон кишвари пасошуравӣ дида намешуд. Бояд шукр бигӯем, ки танҳо Пешвои миллат тавонистанд, моро аз вартаи нестӣ наҷот диҳанд. Ҳоло вазъият аз пештара дида, хело хуб аст. Ҷавонони мо дар хориҷ аз кишвар роҳбаранду ташкилкунандаи бисёр чорабиниҳо. Ин албатта аз саъю кӯшиши худи онҳо вобастагӣ дорад. Дар хориҷа ҳама гуна фикру идеяҳои ҷавонон ба инобат гирифта мешавад ва дар дараҷаи аввал қарор дорад. Ҳамин ҷавононро водор ба он мекунад, ки дар ҳама самтҳо худро ба таври мусбат нишон диҳанд. Хушбахтона, ҳамин гуна дастгирӣ ва боварию эътимод ба неруи созандаи ҷавонон дар кишвари мо низ ба назар мерасад, ки боиси хушнудии мо, ҷавонон, аст. Бо боварии комил метавон гуфт, ки ояндаи наздиктарин дар кишвари мо чунин дастгириҳо аз ҳозир дида, зиёдтар мегардад.
-Дар мавриди ба фарҳанги бегона майл намудани ҷавонон чӣ назар доред?
-Ин ҷо маълум аст, ки ҳисси ватанпарварии чунин ҷавонон кам аст ва ин гуноҳи оилаву мактаб аст. Ҳам волидону ҳам омӯзгоронро мебояд, ки ба сатҳу сифати таълиму тарбия таваҷҷуҳи боз ҳам бештар диҳанд, то дар ниҳоди наврасону ҷавонон ҳисси ватандӯстиву ғурури миллӣ бештар гардад. Албатта, замона пеш рафта истодааст ва бояд ҳамқадами замон буд. Вале ниёгони худро набояд фаромӯш кард. Мо бояд фахр созем ва дар дигар кишварҳо таъриху фарҳанги ниёгони худро муаррифӣ созем, то дигарон тоҷик бигӯянду дар фикрашон Синову Умари Хайёму Рӯдакӣ биёяд. Ҷиҳати тарғибу ташвиқи фарҳанги миллӣ ва соҳибфарҳанг намудани ҷавонон бояд миёни хонандагон ҳар гуна чорабиниву олимпиадаҳои сатҳи байналмилалӣ зиёд гузаронида шаванд.
-Ба фикри шумо тафовути ҷавонони тоҷик аз ҷавонони хориҷ дар чист?
-Хеле хуб аст, ки солҳои охир аз пирӯзиҳои ҷавонони Тоҷикистон зиёд мешунавем. Пеш аз ҳама ин обруи ҳар як фарди бо нангу номуси тоҷик бояд бошад. Ин ҳама дастоварду комёбиҳои ҷавонони кишвар аз дастгириҳои пайвастаи Ҳукумати мамлакат сарчашма мегирад ва дар оянда низ ҷавонони мо аз ин ҳам зиёдтар муваффақ хоҳанд шуд.
Бояд гӯям, ки дар риштаи варзиш ҷавонони тоҷик соли 5-ум аст, ки миёни донишҷӯёни хориҷи кишвар дар шаҳри Алтай ҷои аввалро ишғол мекунанд. Онҳо дар ҳар мусобиқаҳои варзишӣ ҳамасола либоси ягонаро бо аксҳои Пешвои миллат, шоҳ Исмоили Сомонӣ, Рӯдакӣ, Сино, Фирдавсию Саъдӣ, Умари Хайёму Ҷомӣ ба бар намудаву рӯи заминҳои Барнаул қадам мезананд, ки ин аз меҳанпарастии ҷавонони мо дарак медиҳад.
Ростӣ, ҷавонони мо аз ҳама ҷихат фарқи зиёд доранд. Дар соҳаи илм агар бигӯем, босаводтаранд, дар соҳаи фарҳанг низ бофарҳангтаранд. Ҳурмати волидонро ба ҷо меоранд, ки ин худ сазовори аҳсант аст. Чун ҳамеша ба мо ҷавонони дигар давлатҳо мегӯянд, ки шумо ин қадар тарбияи баланд доред. Ҳангоми дар нақлиёти ҷамъиятӣ нишастан, вақте ба пири солхурдае ҷой медиҳем, баъзеашон аз шодӣ ашк мерезанд ва мегӯянд, ки моро фарзандони худамон ин гуна эҳтиром намекунанд. Дар умум, ҷавонони мо кордӯстдору меҳнаткашанд.
-Аз нигоҳи шумо ҷавон барои муваффақ шудан бояд чӣ кор кунад?
-Бояд кӯшиш кунем, илм омӯзем, меҳнат кунем. Аз рӯзи аввал дилбохтаи пулу мол нашавем. Соли аввали роҳбарии маҳфили ҷавонони дар хориҷ таҳсилдоштаро ба уҳда гирифтанам ҳама мегуфтанд, ба ту чӣ лозим кори бе пул. Вале ман ба ин эътибор надодам, чунки бароям таҷриба лозим буд. Таҷриба гирифтам, худамро нишон додам, баъди чанде ба хотири меҳнату кӯшишҳоям маош низ доданд. Бинобар ин, ҷавононро мебояд илм омӯзанду кӯшиш кунанд, то дар зиндагӣ хор нагарданд.
-Ҷиҳати рушду нумуъ бахшидани Ватан ҷавонон чӣ гуна масъулият доранд?
- Мо - ҷавонон бояд пайрави Пешвои худ бошем ва кӯшиш бар он намоем, ки соҳиби илм шудаву ба Ватани хеш баргардем ва онро обод кунему сидқан дӯст дорем. Амал кунем, на ин ки бо забон бигӯем. Дар хориҷа садсолаҳо агар хидмат кунем ҳам, вале ҳеҷ кас миннатдор намешавад. Пас, месазад, ки ба ватани худ баргаштаву ободаш созем, то боз ҳам зеботар гардад. Мо бояд шукр намоем, ки чунин ватани азизу маҳбуб дорем. Ҳар куҷое, ки меравем, ин ватан ҳамеша моро интизор аст. Чун шоир гуфтааст:
Дастаи дар мекашад аз остинам ҳар саҳар:
Эй, ки берун меравӣ, ин остонро гум макун!
Эзоҳи худро нависед