Максим Ноготков зодаи шаҳри Маскав буда, баъди хатми мактаби миёна ба факултаи информатика ва низоми идоракунии Донишгоҳи давлатии Маскав дохил шуд, аммо тиҷорати бобарор (фурӯши яклухти телефонҳои муайянкунандаи рақами муштарӣ) барояш имкон фароҳам овард, то дар як моҳ 10 000 доллар даромад ба даст биёрад. Максим дар синни 20-солагӣ соҳиби миллион доллар гардид. 

Ӯ соли 1995 бонки “Связной”-ро таъсис дода, соли 2012 тибқи рӯйхати маҷаллаи “Forbes” ба рӯйхати ҷавонтарин сарватмандони олам шомил гардид. Он замон ӯ 35 сол дошт ва моликияташ 1 миллиард доллари амрикоиро ташкил медод. Ғайр аз ин, соҳиби чандин толорҳои хизматрасонӣ, мағозаҳои ҷавоҳирот ва интернет-мағозаҳо буд. 

  Тиҷорат ҷанг нест.
Максим ҳанӯз дар синни нуҳсолагӣ барномаҳои компютериро нусхабардорӣ карда мефурӯхт, сипас, миқдори зиёди онҳоро харида, ба ҳам васл кард ва дастгоҳҳои телефонии тайёрро ба фурӯш баровард. Ин кор ӯро чандон машғул дошт, ки аз тамоми шуғлҳои дигар даст кашид, аз ҷумла аз таҳсил дар донишгоҳ. Соли  1995 ӯ ширкати нахустинашро бо номи “Максус” ба қайд гирифт ва баъди якчанд соли дигар “Связной”-ро таъсис дод. Тибқи иттилои маҷаллаи “Финанс” ӯ ба рӯйхати 33 ҷавони муваффақи Русия дохил гардид. Мутолиаи китобҳои Милана Кундерро хеле дӯст медорад ва мегӯяд, “Тиҷорат на ҷанг, балки давидан ба масофаи тӯлонӣ тавассути пайроҳаҳои мувозӣ мебошад”. 

Волидон ҳамеша Максимро чун фарди мустақилу озод тарбия менамуданд. Ин буд, ки аз синни хурдсолӣ ӯ чи будани масъулиятнокиро ба хубӣ дарк менамуд, тамоми уҳдадориҳои оилавиро ба хубӣ медонисту онҳоро бошуурона риоя мекард. Дар мактаб хуб мехонду фанни математикаро дӯст медошт ва беш аз ҳама фанни информатикаро меписандид. Ин буд, ки дар синни 12-солагӣ ба таҳияи барномаҳо шуруъ намуд. Он замон дар хона компютери хурдакаки дорои монитори сиёҳу сафед дошт, ки хотираи он 64 килобайт буд. 
Дар синни 18-солагӣ ӯ дигар хоҳиши барномасозиро надошт, пурра ба тиҷорат машғул шуд ва даромади якмоҳааш 10 000 долларро ташкил медод. Баъдан ӯ курси “Маркетинг”-ро дар Донишгоҳи Mirbis РЭА ба номи Г. В. Плеханов хатм намуд. Ҳамарӯза дониши худро сайқал медоду, тавре худи ӯ ёдовар мешавад, акнун ба олам бо назари дигар менигарист. Боре ҳам ба ҷое пайи дарёфти ҷои коре нарафтааст ва боре ҳам тарҷумаи ҳолу хислатнома таҳия накардааст. Чун ҳамеша аз шуғли дӯстдоштааш даромади хубе рӯи даст дошт.

  Тиҷорати хурд.
Аз синни 14-солагӣ Максим ба фурӯши телефонҳо шуруъ намуд. Он замон телефонҳои муайянкунандаи рақами муштарӣ хеле маъруфият доштанд. Ӯ чунин телефонҳоро аз бозори радиоии Матинский бо нархи 3800 рубл харида, бо нархи 4500 рубл ба фурӯш мебаровард. Он замон 3800 рубл барои ӯ маблағи калон ба ҳисоб мерафт ва волидонаш ба ӯ чунин маблағро намедоданд, чунки бовараш намекарданд. Нахустин телефоне, ки ӯ фурӯхт аз як дӯсташ буд. Маблағи аз фурӯши ин телефон бадастовардаашро тибқи маслиҳати пешакӣ бо дӯсташ як муддат нигоҳ дошта, онро ба гардиш андохт ва ҳамин тариқ тиҷорати ӯ оғоз ёфт. Сипас, дар рӯзномаҳо эълону реклама нашр мекард. Баъзан барои насби ин телефонҳо ба маҳалҳо ва хонаи одамон мерафт. Баъдан андешае ба сараш омад, ки ҷузъиёти чунин телефонҳоро харида, бо ҷалби одамони бекор онҳоро навсозӣ карда, сипас, ба фурӯш мебарорад. Аз ин даромади бештаре ба даст овардан мумкин буд. Ҳамин тариқ, дар як моҳ то 20-30 телефон истеҳсол мекард ва ин шуғли ӯ то ба донишгоҳ дохил шуданаш идома ёфт. Сипас, якбора талабот ба чунин телефонҳо коҳиш ёфт ва Максим ба фурӯши калкулятор пардохт. Ҳамарӯза онҳоро мехариду мефурӯхт. 
Интихоби касб бояд бо шавқу завқ созгор бошад.

Максим интихоби касбу корро марбут ба шавқу завқи худи шахс медонад. “Барои инсон муҳимтар аз ҳама он аст, ки хоҳишҳо ва шавқу рағбати худро дарк намуда, аниқ карда тавонад, ки чӣ барояш ҳузуру ҳаловат мебахшаду кадом корро аз дилу ҷон анҷом дода метавонад”,– мегӯяд Максим. - Ман асло гуфта наметавонам, ки писари ман бояд тоҷир бошад ё меъмор ва ё сароянда... шавад”.

Ӯ аз хурдсолӣ меҳнат кардану бо заҳмати худ ризқу рӯзӣ пайдо карданро омӯхт, то орзуҳояшро амалӣ гардонад. Чун волидонаш барои тиҷорати хурд ба ӯ пул намедоданд, аз сидқи дил тасмим гирифт, ки ҳатман бо заҳмат пул кор мекунад.

Ҷавонон бештар муваффақ мегарданд
Соли 2014 Максим ба мушкилоти молиявӣ дучор шуд, ки ин вайро водор сохт, то сарвати зиёди худро аз даст диҳад. Аммо ин иродаи ӯро шикаста натавонист ва Максим барои тиҷорати худро аз нав равнақ бахшидан ба ИМА кӯч баст. Танҳо баъди як соли паси сар намудани мушкилоту монеаҳои зиёд ба ӯ муяссар гардид, ки ҳаёти худро куллан дигаргун созад. “Аз даст додани молу сарват ба ман таъсири мусбат расонд, –  мегӯяд Максим Ноготков. – Барои таҷриба андӯхтану дар кӯраи зиндагӣ пухта шудан бисёр сафар кардан муфид аст. Ин барои ташаккулёбии шахсият, рушди сифатҳои ҷадиди инсонӣ ва муносибатҳои мутақобилаи онҳо кӯмак менамояд. Имрӯзҳо аксари одамон, чӣ ҷавону чӣ солманд, бо технологияи муосир сари кор доранд ва бояд иқрор шуд, ки ҷавонон бештар муваффақ мегарданд, чунки танҳо дар синну соли то 40-солагӣ таҷриба андӯхтану робита барқарор кардан имконпазир аст”.
 
Нақшаҳои дурнамо озодиҳоро маҳдуд месозанд
Қаблан ӯ нақшаҳояшро барои панҷ-даҳ соли пешин тарҳрезӣ менамуд. Аммо боре дарк кард, ки нерӯе вуҷуд дорад, аз доираи фаҳмишу имконоти инсонӣ берун ва дар ҳамон лаҳзаҳое, ки дар ихтиёр дорем, мебояд зист. Зиндагонӣ пур аз ҳодисаву воқеоти ногаҳонӣ аст ва ҳаргиз наметавон ҳаётро қаблан дар чорчӯбаи муайян ҷо намуд. Ба коре бояд машғул шуд, ки имрӯз туро муваффақу хушбахт месозад. Чунки нақшаҳои дурурдароз метавонанд зиддияту ихтилоф ба миён овардаву озодиҳоро маҳдуд созанд. 

Шаҳло Эшонова, “ҶТ”