ҶАВОНОН
Чоршанбе 02 Июл 2025 03:44
Мутаассифона, шикасту рехти рӯзгор моро аз асли маънавиямон дур кардааст. Кору бор, рӯзу рӯзгор гуфта баъзан худамонро фаромӯш кардаем. Кору зиндагиро нодуруст фаҳмидаему онҳо бори дӯшамон гаштаанд. Аксаран мо аз кору зиндагӣ камтар баҳра мегирем ё аслан баҳра ҳам намегирем. Ҳолонки ҳам кор ва ҳам зиндагӣ дар асл лаззатбахшу гувороянд.
Он касе, ки аз зиндагӣ лаззат намебарад ва онро як бори вазнин мепиндорад, шахсият нест, танҳо мавҷудест, ки ноогоҳона умрфарсоӣ мекунад. Шояд, чунин ашхос дар назари мардум одамони муваффақу сарватманданд ва аз рӯи вазифаву мартаба, аз рӯи сарватмандияшон ҷомеа онҳоро “эҳтиром мекунанд”, лекин агар ба таҳқиқ нигоҳ кунем мебинем, ки ин гуна одамон ҳамчун шахсият ташаккул наёфтаанду ботинан харобанд.
Ба пиндори мо – инсонҳо “шахсият” унвон аст. Унвоне, ки онро афроди алоҳида ба ивази заҳмати зиёд ба даст меоранд. Чунин афрод нафарони ворастае мебошанд, ки онҳоро халқ худ аз худ эҳтиром мекунанду ба унвони “шахсият” мушарраф медонанд. Ин ҷамоа ба зоҳиру ботин озода ҳастанд. Озода мепӯшанд, озода шиштухез мекунанд, озода роҳ мераванд ва озода сухан мегӯянд. Зиндагиро зиёд дӯст медоранд ва то ҷон дар рамақ доранд, мекӯшанд, ки аз ҳар лаҳзаи он ком ситонанд. Онҳо дар зиндагӣ воқеъбину хушназар мешаванд. Дар вуҷуди касеву чизе бадиро намебинанд. Чун ба пиндори онҳо вуҷуди ҳама касу ҳама чиз аз некӣ сиришта шудааст. Муҳаммадӣ Абдурасулов, раққос, муаллим, таҳиягар, устоди санъат, Ҳунарманди хизматнишондодаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, барандаи ҷоизаҳои байналмилалӣ, Аълочии фарҳанги Тоҷикистон ва дорандаи даҳҳо унвону медал ва ҷоизаҳои дигар аз зумраи чунин нафарон аст. Ӯ тавонист, ки дар ҷодаи худ ба балантарин муроду мақсад расида, дар роҳи нафъ расонидан ба мардум азизи ҳамагон гардад. Ба пиндори ӯ барои як инсони комил муҳим ин нест, ки сарвару роҳбар бошаду ба ин васила ба мардум кӯмак кунад ва аз худ корнамоӣ нишон диҳад. Ҳар фард бояд дар доираи зӯру тавон ва ҳунару истеъдодаш дар роҳи ободкорию ёрмандӣ бошад. Маҳз ҳамин андеша буд, ки ӯ ба Ватан, миллат, халқ ва ҷомеа хизматҳои шоён намуд ва таърихномаи худро пур аз корнамоӣ кард.
Муҳаммадӣ Абдурасулов 16-уми июни соли 1951 дар деҳаи Кафтархонаи колхози ба номи Карл Маркси ноҳияи Восеъ, дар оилаи деҳқон чашм ба олами ҳастӣ кӯшодааст. Баъди хатми мактаб-интернат ба омӯзишгоҳи шабонаи сохтмонии ноҳияи Ёвон дохил гардид. Соли 1972 дар театри халқии ноҳияи Ёвон ба сифати раққос ба кор даромад. Солҳои 1974-1975 Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ибтикори Кумитаи марказии Ҳизби коммунист барои дарёфти чеҳраҳои нав дар соҳаи санъати тоҷик озмуни ҷумҳуриявии телевизионии эҷодиёти халқ “Бӯстон-1” (с.1974) ва “Бӯстон-2” (с.1975) ташкил намуданд. Аз гӯшаву канори ноҳияи Ёвон барои интихоб ва тайёр намудани барнома хоҳишмандон даъват шуданд. Муҳаммадии ҷавонро барои иҷрои рақси яккаи озмунӣ интихоб намуданд. Таҳияи рақси фолклорӣ-этнографии “Чӯпон”-ро ба Муҳаммадӣ лоиқ донистанд. Баъди иҷрои рақси яккаи “Чӯпон” аз ҷониби раққоси ноҳияи Ёвон Муҳаммадӣ Абдурасулов ҳамаи ҳайъати доварон ба иҷрои рақс 10-холи баланди озмунро бо як овоз лоиқ донистанд.
Соли 1975 донишҷӯи шуъбаи хореограф-балетместри Донишгоҳи давлатии санъати Тоҷикистон ба номи Мирзо Турсунзода мегардад. Дар давоми солҳои донишҷӯӣ Муҳаммадӣ Абдурасулов нозукиҳои санъати касбии рақсро аз устодони бузурги соҳаи рақс Азиза Азимова, Вера Петровна Кивачук, Сталина Азаматова ва Петросян Неля Акоповна аз худ намудааст.
Дар фаъолияти раққосии худ Муҳаммадӣ Абдурасулов номгӯи рақсҳои “Чӯпон”, “Нонпазӣ”, “Тӯёна”, “Қаландарӣ”, “Ҳафтзарб”, “Гӯштингирӣ”, “Ҳиндугӣ”, “Гурҷӣ”, “Украинӣ”, “Ҷуғз”, “Русӣ”, “Испанӣ”, “Шайтон”, “Бадахшонӣ”, “Туркманӣ”,”Субҳи меҳнат”, “Қувваи бадӣ”, “Боғбон”, “Гул дар чаман”, “Дастаи гул”, “Дӯстии халқҳо” ва ғайраҳоро иҷро намудааст .
Ӯ сари ҳар қадам аз он ҳарф мезанад, ки инсон бояд касбашро дӯст дорад. Маҳз меҳр доштан ба касб инсонро ба дараҷаи аълои муваффақият мерасонад: “Вақте инсон як касбро интихоб мекунад, ӯ бояд бо касбаш мисли модару тифл бошад. Яқин аст, ки ҳар лаҳза тифл аз модар ҷудо монд, аз гуруснагӣ мефавтад. Касб ҳам айнан ба ҳамин монанд аст. Онро бояд модарвор дӯст дошту кӯдаквор тарбия намуд”, - мегӯяд Муҳаммадӣ Абдурасулов.
Ҳамин меҳр ба касб буд, ки ӯ тамоми нозукиҳои ҳунари раққосиро аз худ намуд. Маҳз ҳунари волояш буд, ки соли 1988 Президиуми Совети Олии РСС Тоҷикистон барои хизматҳояш дар инкишофи санъати хореографӣ ба ӯ унвони фахрии “Артисти хизматнишондодаи РСС Тоҷикистон”- ро сазовор донанд.
Шӯҳрати Муҳаммадӣ Абдурасулов рӯз ба рӯз боло мерафт. Ӯ бо ҳунари худ санъати тоҷикро машҳури офоқ гардонида буд. Сафарҳои пайвастаи ҳунарии ӯ ҳамчун устоди рақс барои намоишномаҳо, барномаҳои консертӣ, дар ҷашнҳои байналмиллалӣ ба шаҳрҳои Туркманистон (1970), Узбекистон (1976-1982), Русия (1977,1978, 1979, 1980, 1982, 1984, 1987, 1988, 2005), Испания (1985), Бирма (1986), Лаос (1986), Ҳиндустон (1988, 2005), Англия (1988), Шотландия (1988), Қиргизистон (1989), Муғулистон (1989), Афғонистон (1991), Полша (1994), Эрон (1998 , 2001), Ироқ (1998), Фаронса (2005), ва Беларусия (1994) далели гуфтаҳост.
Ҳар кас ки бериёву найранг талош меварзад, халқ ӯро қадр мекунанд. Муҳаммадӣ Абдурасулов дар баробари он ки маҳбуби дилҳост, ҳамчунин аз аксарияти мукофотҳои давлативу соҳавӣ ва ҷоизаву ифтихорномаҳо низ бархурдор аст. Аз ҷумла ӯ бо медали Лауреати озмуни ҶумҳурииТоҷикистон “Бӯстон-1” ва “Бӯстон -2” (1974-1975), Медали мусобиқаи сотсиалистӣ (1974), медали Лауреати озмуни коллективҳои мусиқии халқҳои СССР (1984), медали Аълочии фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон (1984), грамотаҳои Вазорати маданияти ҶШС Тоҷикистон (1974, 1977, 1982), Грамотаи Президиуми Совети Олии ҶШС Тоҷикистон (1988), Грамотаи Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон (1989) ва Ифтихорномаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (2005) сарфароз гаридааст.
Дуруст аст, ки ҳунарманди асил ҳеҷ гоҳ фаромӯш намегардад. Маҳз ҳунару истеъдодаш имкон медиҳад, ки умрҳо дар фикру ёдҳо боқӣ монад. Бешак Муҳаммадӣ Абдурасулов тавонистааст, ки бо ҳунари худ ва саҳми беандозааш дар рушди санъати тоҷик пайваста номаш вирди забонҳо бошаду пайваста аз ӯ як устоди варзида ёд кунанд.
Он касе, ки аз зиндагӣ лаззат намебарад ва онро як бори вазнин мепиндорад, шахсият нест, танҳо мавҷудест, ки ноогоҳона умрфарсоӣ мекунад. Шояд, чунин ашхос дар назари мардум одамони муваффақу сарватманданд ва аз рӯи вазифаву мартаба, аз рӯи сарватмандияшон ҷомеа онҳоро “эҳтиром мекунанд”, лекин агар ба таҳқиқ нигоҳ кунем мебинем, ки ин гуна одамон ҳамчун шахсият ташаккул наёфтаанду ботинан харобанд.
Ба пиндори мо – инсонҳо “шахсият” унвон аст. Унвоне, ки онро афроди алоҳида ба ивази заҳмати зиёд ба даст меоранд. Чунин афрод нафарони ворастае мебошанд, ки онҳоро халқ худ аз худ эҳтиром мекунанду ба унвони “шахсият” мушарраф медонанд. Ин ҷамоа ба зоҳиру ботин озода ҳастанд. Озода мепӯшанд, озода шиштухез мекунанд, озода роҳ мераванд ва озода сухан мегӯянд. Зиндагиро зиёд дӯст медоранд ва то ҷон дар рамақ доранд, мекӯшанд, ки аз ҳар лаҳзаи он ком ситонанд. Онҳо дар зиндагӣ воқеъбину хушназар мешаванд. Дар вуҷуди касеву чизе бадиро намебинанд. Чун ба пиндори онҳо вуҷуди ҳама касу ҳама чиз аз некӣ сиришта шудааст. Муҳаммадӣ Абдурасулов, раққос, муаллим, таҳиягар, устоди санъат, Ҳунарманди хизматнишондодаи Ҷумҳурии Тоҷикистон, барандаи ҷоизаҳои байналмилалӣ, Аълочии фарҳанги Тоҷикистон ва дорандаи даҳҳо унвону медал ва ҷоизаҳои дигар аз зумраи чунин нафарон аст. Ӯ тавонист, ки дар ҷодаи худ ба балантарин муроду мақсад расида, дар роҳи нафъ расонидан ба мардум азизи ҳамагон гардад. Ба пиндори ӯ барои як инсони комил муҳим ин нест, ки сарвару роҳбар бошаду ба ин васила ба мардум кӯмак кунад ва аз худ корнамоӣ нишон диҳад. Ҳар фард бояд дар доираи зӯру тавон ва ҳунару истеъдодаш дар роҳи ободкорию ёрмандӣ бошад. Маҳз ҳамин андеша буд, ки ӯ ба Ватан, миллат, халқ ва ҷомеа хизматҳои шоён намуд ва таърихномаи худро пур аз корнамоӣ кард.
Муҳаммадӣ Абдурасулов 16-уми июни соли 1951 дар деҳаи Кафтархонаи колхози ба номи Карл Маркси ноҳияи Восеъ, дар оилаи деҳқон чашм ба олами ҳастӣ кӯшодааст. Баъди хатми мактаб-интернат ба омӯзишгоҳи шабонаи сохтмонии ноҳияи Ёвон дохил гардид. Соли 1972 дар театри халқии ноҳияи Ёвон ба сифати раққос ба кор даромад. Солҳои 1974-1975 Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ибтикори Кумитаи марказии Ҳизби коммунист барои дарёфти чеҳраҳои нав дар соҳаи санъати тоҷик озмуни ҷумҳуриявии телевизионии эҷодиёти халқ “Бӯстон-1” (с.1974) ва “Бӯстон-2” (с.1975) ташкил намуданд. Аз гӯшаву канори ноҳияи Ёвон барои интихоб ва тайёр намудани барнома хоҳишмандон даъват шуданд. Муҳаммадии ҷавонро барои иҷрои рақси яккаи озмунӣ интихоб намуданд. Таҳияи рақси фолклорӣ-этнографии “Чӯпон”-ро ба Муҳаммадӣ лоиқ донистанд. Баъди иҷрои рақси яккаи “Чӯпон” аз ҷониби раққоси ноҳияи Ёвон Муҳаммадӣ Абдурасулов ҳамаи ҳайъати доварон ба иҷрои рақс 10-холи баланди озмунро бо як овоз лоиқ донистанд.
Соли 1975 донишҷӯи шуъбаи хореограф-балетместри Донишгоҳи давлатии санъати Тоҷикистон ба номи Мирзо Турсунзода мегардад. Дар давоми солҳои донишҷӯӣ Муҳаммадӣ Абдурасулов нозукиҳои санъати касбии рақсро аз устодони бузурги соҳаи рақс Азиза Азимова, Вера Петровна Кивачук, Сталина Азаматова ва Петросян Неля Акоповна аз худ намудааст.
Дар фаъолияти раққосии худ Муҳаммадӣ Абдурасулов номгӯи рақсҳои “Чӯпон”, “Нонпазӣ”, “Тӯёна”, “Қаландарӣ”, “Ҳафтзарб”, “Гӯштингирӣ”, “Ҳиндугӣ”, “Гурҷӣ”, “Украинӣ”, “Ҷуғз”, “Русӣ”, “Испанӣ”, “Шайтон”, “Бадахшонӣ”, “Туркманӣ”,”Субҳи меҳнат”, “Қувваи бадӣ”, “Боғбон”, “Гул дар чаман”, “Дастаи гул”, “Дӯстии халқҳо” ва ғайраҳоро иҷро намудааст .
Ӯ сари ҳар қадам аз он ҳарф мезанад, ки инсон бояд касбашро дӯст дорад. Маҳз меҳр доштан ба касб инсонро ба дараҷаи аълои муваффақият мерасонад: “Вақте инсон як касбро интихоб мекунад, ӯ бояд бо касбаш мисли модару тифл бошад. Яқин аст, ки ҳар лаҳза тифл аз модар ҷудо монд, аз гуруснагӣ мефавтад. Касб ҳам айнан ба ҳамин монанд аст. Онро бояд модарвор дӯст дошту кӯдаквор тарбия намуд”, - мегӯяд Муҳаммадӣ Абдурасулов.
Ҳамин меҳр ба касб буд, ки ӯ тамоми нозукиҳои ҳунари раққосиро аз худ намуд. Маҳз ҳунари волояш буд, ки соли 1988 Президиуми Совети Олии РСС Тоҷикистон барои хизматҳояш дар инкишофи санъати хореографӣ ба ӯ унвони фахрии “Артисти хизматнишондодаи РСС Тоҷикистон”- ро сазовор донанд.
Шӯҳрати Муҳаммадӣ Абдурасулов рӯз ба рӯз боло мерафт. Ӯ бо ҳунари худ санъати тоҷикро машҳури офоқ гардонида буд. Сафарҳои пайвастаи ҳунарии ӯ ҳамчун устоди рақс барои намоишномаҳо, барномаҳои консертӣ, дар ҷашнҳои байналмиллалӣ ба шаҳрҳои Туркманистон (1970), Узбекистон (1976-1982), Русия (1977,1978, 1979, 1980, 1982, 1984, 1987, 1988, 2005), Испания (1985), Бирма (1986), Лаос (1986), Ҳиндустон (1988, 2005), Англия (1988), Шотландия (1988), Қиргизистон (1989), Муғулистон (1989), Афғонистон (1991), Полша (1994), Эрон (1998 , 2001), Ироқ (1998), Фаронса (2005), ва Беларусия (1994) далели гуфтаҳост.
Ҳар кас ки бериёву найранг талош меварзад, халқ ӯро қадр мекунанд. Муҳаммадӣ Абдурасулов дар баробари он ки маҳбуби дилҳост, ҳамчунин аз аксарияти мукофотҳои давлативу соҳавӣ ва ҷоизаву ифтихорномаҳо низ бархурдор аст. Аз ҷумла ӯ бо медали Лауреати озмуни ҶумҳурииТоҷикистон “Бӯстон-1” ва “Бӯстон -2” (1974-1975), Медали мусобиқаи сотсиалистӣ (1974), медали Лауреати озмуни коллективҳои мусиқии халқҳои СССР (1984), медали Аълочии фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон (1984), грамотаҳои Вазорати маданияти ҶШС Тоҷикистон (1974, 1977, 1982), Грамотаи Президиуми Совети Олии ҶШС Тоҷикистон (1988), Грамотаи Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон (1989) ва Ифтихорномаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (2005) сарфароз гаридааст.
Дуруст аст, ки ҳунарманди асил ҳеҷ гоҳ фаромӯш намегардад. Маҳз ҳунару истеъдодаш имкон медиҳад, ки умрҳо дар фикру ёдҳо боқӣ монад. Бешак Муҳаммадӣ Абдурасулов тавонистааст, ки бо ҳунари худ ва саҳми беандозааш дар рушди санъати тоҷик пайваста номаш вирди забонҳо бошаду пайваста аз ӯ як устоди варзида ёд кунанд.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед