Хабарҳои кӯтоҳ
Шанбе 27 Апрел 2024 04:01
Бо дастгирии бархе аз кишварҳои абарқудрат давлати ба ном исломии “ДИИШ”, замоне дар кишварҳои арабии Ироқу Сурия рӯи кор омод ва даст ба қатлу куштор зада, ҳамаро ба ларза овард. Билохира замоне фаро расид, ки ба пояи ин давлати ифротгарою худкома завол расад. Қисми бештари ҳудудҳои ба тасарруф даровардаи ин давлат дубора кашида гирифта шуд. Ҳамчунин, аз қувваҳои бешумор барои “ҷиҳод” ҳам қариб чизе боқӣ намонд. Ин ҳол фасли пойизи соли пешин рӯх дод.
Ба андешаи коршиносон, зарбаи аз ҳама беш барои ДИИШ, ин кушта шудани роҳбари он, Абубакри бағдодӣ маҳсуб меёбад. Лек муҳлати зиёде нагузашта, ба ҷои ҷинояткори пешин “халифа”-и нав ёфт шуд. Ин ҳам Амир Муҳаммад Абдулраҳмон ал-Мавлӣ ас-Сулбӣ мебошад.
Ас-Сулбӣ дар оилаи туркманҳои ироқ тавлид ёфтааст, ки ин халқияти камшумор, баҳри ҷудошавӣ аз Ироқ ва ташкили давлати миллии мустақили хеш муддатҳои тӯлонӣ мубориза бурдааст.
Ас-Сулбӣ айёми ҷавонӣ ба шаҳри Мосули Ироқ сафар намуда, дар донишгоҳи ин шаҳр аҳкоми шариатро омӯхта, пасон чун афсар дар артиши президент Саддом Ҳусейн хизмат мекунад. Ибтидои солҳои дуҳазорум ИМА якҷоя бо иттифоқчиёнаш ба Ироқ лашкар дароварда, сохти давлатдории Садом Ҳусейнро барҳам заданд. Ас-Сулбӣ худро ба шохаи ироқии гурӯҳии ифротгарои Ал-Қоида мепайвандад.
Баъди он ки давлати исломии ДИИШ рӯи кор омад, ба сафҳои он пайваста, вазифаҳои пурмасъулиятро соҳиб гардид. Ба ӯ лақаби “Харобкор”-ро пайваст намуданд, ки дар рафти муборизаҳо нисбати мухолифону ҳарифон усулҳои басо бераҳмонаро ба кор мебарад.
Ҳалокати Ал-Бағдодӣ боис гардид, Ас-Сулбӣ рӯи кор ояд. Акнун номи навро ба худ гирифтааст: Абу Иброҳим ал-Ҳошимӣ ал-Қурайшӣ. Аслан “давлати исломӣ” лақабҳоро барои пешвоёни хеш ба он хотир истифода мебарад, ки эшонро аз таъқибот ва талафёбӣ эмин нигоҳ дорад. Дар мавриди ас-Сулбӣ бошад, вазъ каме дигар аст. Роҳбариро мебоист нафаре ба уҳда гирад, ки аз авлоди Паёмбар бошад. Ал-Қурайшӣ лақаб гирифтан, шояд аз он хотир аст, ки худи Паёмбари гиромии ислом аз ҳамин авлод буд.
Хадамоти махсуси ИМА барои дарёфт ва боздошти ифротгарои рақами як сахт талош дорад. Амрикоиҳо барои ёрӣ расондан бобати дастгир намудани роҳбари нави ДИИШ даҳ миллион доллар ваъда кардаанд.
Дар назди роҳбари нав бошад, вазифаҳои басо душвор меистад. Ӯро лозим аст, қувваҳои “давлати исломи”-ро, ки дар вазъи басо ногувору мураккаб қарор дорад, муттаҳид созад. Аммо ин кори саҳл нест. Чунки дар ҳудуди Ироқу Сурия такягоҳҳои асосии ин давлат аз даст рафта, қувваҳо дар ҳоли парешонист. Маркази ДИИШ ва роҳбари он ас-Сулбӣ, кунун ал-Қурайшӣ назар ба қувваҳои заифи дар ихтиёрдошта, шояд ба тарафдорони дар олам паҳну парешони хеш умед банданд.
Ифротгароёни ДИИШ ҳоло ҳам метавонанд, шабакаҳои гуногуни интернетиро баҳри афзоиш бахшидани тарафдорони худ истифода баранд. Тавре чанд сол пеш маҳз тавассути шабакаҳои интернет аз кишварҳои Осиёми Марказӣ, аз ҷумла Тоҷикистон ҷавонони зиёди ноогоҳ ба сафҳои эшон ҷалб шуданд. Дар ин маврид зиракии сиёсиро набояд аз даст дод, то ҷавонони мо дигарбора ба доми фиреби ифротгароён наафтанд.
Т. ДАВЛАТ, “ҶТ”
Ба андешаи коршиносон, зарбаи аз ҳама беш барои ДИИШ, ин кушта шудани роҳбари он, Абубакри бағдодӣ маҳсуб меёбад. Лек муҳлати зиёде нагузашта, ба ҷои ҷинояткори пешин “халифа”-и нав ёфт шуд. Ин ҳам Амир Муҳаммад Абдулраҳмон ал-Мавлӣ ас-Сулбӣ мебошад.
Ас-Сулбӣ дар оилаи туркманҳои ироқ тавлид ёфтааст, ки ин халқияти камшумор, баҳри ҷудошавӣ аз Ироқ ва ташкили давлати миллии мустақили хеш муддатҳои тӯлонӣ мубориза бурдааст.
Ас-Сулбӣ айёми ҷавонӣ ба шаҳри Мосули Ироқ сафар намуда, дар донишгоҳи ин шаҳр аҳкоми шариатро омӯхта, пасон чун афсар дар артиши президент Саддом Ҳусейн хизмат мекунад. Ибтидои солҳои дуҳазорум ИМА якҷоя бо иттифоқчиёнаш ба Ироқ лашкар дароварда, сохти давлатдории Садом Ҳусейнро барҳам заданд. Ас-Сулбӣ худро ба шохаи ироқии гурӯҳии ифротгарои Ал-Қоида мепайвандад.
Баъди он ки давлати исломии ДИИШ рӯи кор омад, ба сафҳои он пайваста, вазифаҳои пурмасъулиятро соҳиб гардид. Ба ӯ лақаби “Харобкор”-ро пайваст намуданд, ки дар рафти муборизаҳо нисбати мухолифону ҳарифон усулҳои басо бераҳмонаро ба кор мебарад.
Ҳалокати Ал-Бағдодӣ боис гардид, Ас-Сулбӣ рӯи кор ояд. Акнун номи навро ба худ гирифтааст: Абу Иброҳим ал-Ҳошимӣ ал-Қурайшӣ. Аслан “давлати исломӣ” лақабҳоро барои пешвоёни хеш ба он хотир истифода мебарад, ки эшонро аз таъқибот ва талафёбӣ эмин нигоҳ дорад. Дар мавриди ас-Сулбӣ бошад, вазъ каме дигар аст. Роҳбариро мебоист нафаре ба уҳда гирад, ки аз авлоди Паёмбар бошад. Ал-Қурайшӣ лақаб гирифтан, шояд аз он хотир аст, ки худи Паёмбари гиромии ислом аз ҳамин авлод буд.
Хадамоти махсуси ИМА барои дарёфт ва боздошти ифротгарои рақами як сахт талош дорад. Амрикоиҳо барои ёрӣ расондан бобати дастгир намудани роҳбари нави ДИИШ даҳ миллион доллар ваъда кардаанд.
Дар назди роҳбари нав бошад, вазифаҳои басо душвор меистад. Ӯро лозим аст, қувваҳои “давлати исломи”-ро, ки дар вазъи басо ногувору мураккаб қарор дорад, муттаҳид созад. Аммо ин кори саҳл нест. Чунки дар ҳудуди Ироқу Сурия такягоҳҳои асосии ин давлат аз даст рафта, қувваҳо дар ҳоли парешонист. Маркази ДИИШ ва роҳбари он ас-Сулбӣ, кунун ал-Қурайшӣ назар ба қувваҳои заифи дар ихтиёрдошта, шояд ба тарафдорони дар олам паҳну парешони хеш умед банданд.
Ифротгароёни ДИИШ ҳоло ҳам метавонанд, шабакаҳои гуногуни интернетиро баҳри афзоиш бахшидани тарафдорони худ истифода баранд. Тавре чанд сол пеш маҳз тавассути шабакаҳои интернет аз кишварҳои Осиёми Марказӣ, аз ҷумла Тоҷикистон ҷавонони зиёди ноогоҳ ба сафҳои эшон ҷалб шуданд. Дар ин маврид зиракии сиёсиро набояд аз даст дод, то ҷавонони мо дигарбора ба доми фиреби ифротгароён наафтанд.
Т. ДАВЛАТ, “ҶТ”
Рӯзнома
