Наврӯз яке аз ҷашнҳои миллӣ ва қадимтарини тоҷикон мебошад. Он дар дарозои таърих ба чолишҳои зиёде гирифтор гардида, бо вуҷуди ҳама ситезаву кинатузиҳо бо шарофати мардуми сарбаланди тоҷик то имрӯз ҷашн гирифта мешавад. Ва хушбахтона соли 2010 он ба мероси ғайримоддии умумибашарии СММ ЮНЕСКО ворид гардид. Мо дар назарпурсии худ аз чанд зиёии кишвар пурсидем, ки аҳамияти таърихии таҷлили ҷашни Наврӯз чист?



Муҳаммадҷон ТАҒОЙМУРОДОВ, номзади илмҳои фалсафа:

- Таҷлили ҷашни Наврӯз аҳамияти илмиву амалӣ дорад. Вақте ҷашни Наврӯз дар сатҳи байналмилалӣ пазируфта шуд, аз як тараф барои муаррифии фарҳангу тамаддуни бойи мардуми мо дар сатҳи байналмилалӣ замина гузошт ва аз тарафи дигар боиси ифтихори миллии мо мегардад. Илова бар ин, Наврӯз дорои арзишҳои инсонӣ ва умумибашариест, ки ҳангоми эҳё шудани ин арзишҳои инсонӣ ва умумибашарӣ ва татбиқи он дар ҷомеаи муосир метавон бисёр мушкилиҳои муосирро ҳал кард. Наврӯз инъикоскунандаи дӯстиву рафоқат байни миллатҳои гуногун, тозагиву меҳру садоқат аст. Аз ин хотир беҳуда нест, ки Ҳукумати кишвар бо роҳбарии Пешвои миллат аз ҳамон рӯзҳои аввали соҳибистиқлолӣ барои эҳёи ин арзиши миллӣ талош карданд ва соли 2010 Наврӯз мақоми байналмилалиро гирифт ва имрӯз дар бештари кишварҳои олам ҳамчун ҷашни ҷаҳонӣ таҷлил мешавад
.

Гулчеҳра САЙФИДДИНОВА, омӯзгори ДМТ:

- Аҳамияти таърихии таҷлили ҷашни Наврӯз дар он аст, ки мо мардуми тоҷикро тамоми дунё бо фарҳангу тамаддунамон мешиносанд ва ба он арҷ мегузоранд. Пас аз ҷаҳонӣ шудани Наврӯз имкониятҳои бештаре фароҳам омад, ки миллати мо дар сатҳи байналмилалӣ худро муаррифӣ кунад. Ба андешаи Асосгузори сулху ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон “Шояд дар олам мисли Наврӯз кам ҷашне вуҷуд дошта бошад, ки русуми дилчасп ва суннатҳои зиндагисози онро миллату халқҳои дигари олам чун дастоварди беназири фарҳангӣ пазируфта, бо ҳамин номи зебои тоҷикӣ таҷлил намоянд. Наврӯз асолатан ибтидои корҳои наҷибу азму иродаи тоза, ҷашни парвариши руҳ ва афкори солим, пиндору кирдору рафтори нек аст”.


Ҳамрохон ДӮСТЗОДА, забоншинос:

- Имрӯзҳо Наврӯзро на танҳо дар доираву фазои минтақаҳои муайян, балки дар тамоми ҷаҳон мешиносанд, ҷашн мегиранд, дар давлатҳои гуногун онро як порае аз рукну фарҳанги миллати тоҷик эътироф мекунанд. Аз ҷониби созмонҳои байналмилалӣ эътироф шудани Наврӯз ба ҳайси як ҷашни бошукӯҳи таърихии миллатҳои алоҳида ин пеш аз ҳама шинохтани фарҳангу тамаддуни мардуми тоҷик аст. Наврӯз ин як башорати бисёр хубе аз ҳамон қаъри таърихи миллати тоҷик мебошад ва мо имрӯз бояд ба қадри ин ҷашни миллӣ расем. Тавониста бошем, ки дар атрофи он бештар бо забонҳои гуногун муҳокимаронӣ, маърӯзаҳои илмӣ, мақолаҳову асарҳои илмӣ эҷод кунем, то моҳияти илмиву таърихии онро ба ҷаҳониён муаррифӣ карда тавонем. Бигзор ҷаҳониён донанд, ки Наврӯз ҷашни миллии мо аст, Наврӯзи тоҷикон аст ва Наврӯз муждае аз рӯзи нав, аз зиндагии нав ва фикру андешаҳои тоза аст. Аҳамияти таърихии таҷлили ин ҷашн низ дар ҳамин ифода меёбад.


Наргис УСМОНОВА, мудири кафедраи матбуоти факултети журналистикаи ДМТ:

- Наврӯз яке аз ҷашнҳои қадимтарини тоҷикон ба шумор рафта, ҷанбаи дури таърихӣ ва омӯзишӣ дорад. Аз ҷумла тозаю озода намудани хонаҳо, пухтани хӯрокҳои баҳорӣ, муттаҳидии мардум, хурсандӣ ва оростани хони наврӯзӣ ва базму хурсандиҳо гувоҳӣ онанд. Он таҷассумгари некиву накӯкорӣ, бахшоишу меҳрубонӣ ва созандагиву бунёдкорӣ мебошад, ки имрӯз мақоми ҷаҳонӣ касб намуда, диққати аҳли башарро ба худ ҷалб менамояд. Наврӯз дар ашъори адибони классик шурӯъ аз Рӯдакӣ то ба шоирони муосири тоҷик васф мегардад. Дар замони соҳибистиқлолии Тоҷикистон таърихи пайдоиши ҷашни Наврӯз аз ҷониби муҳаққиқони ватанӣ мавриди омӯзиши бештар қарор гирифта, кӯшиш менамоянд, то хурдтарин ҷузъиёти он ифшо гардида, миёни мардум эҳё гардад.

Азиз СУБҲОНӢ,
донишҷӯи ДМТ