Имрӯз санъаткорони ҷавон талош бар он меварзанд, ки бо ҳунари воло ва истеъдоди фавқулода мусиқии ниёгони тоҷикро бо оҳанги муосир тавъам намуда, ба ин васила санъати асили тоҷикро ба оламиён шинос кунанд. Барои он ки ҳунарманд дар ҷомеа шинохта бошаду ҳунараш ба мардум писанд ояд ӯро пайваста лозим аст, пайи омӯзиш ва аз худ намудани нозукиҳои ҳунари пешакардааш бошад. Хайём Хаёлбеков аз зумраи чунин ҷавононест, ки бидуни гузаштан аз мактаби сарояндагӣ бо сароидани сурудҳои тоҷикона ва сабку услуби ба худ хос дар муддати кӯтоҳ тавонист миёни ҷомеа мавқеи худро ишғол намояд. Оид ба чӣ гуна ба саҳнаи ҳунар роҳ ёфтан ва дар ин ҷода муваффақ шудан, суҳбате доштем бо Хайём Хаёлбеков.

- Дар оғози суҳбат мегуфтед, ки майл ба санъати мусиқӣ дар вуҷудатон кай пайдо шуд?

- Бояд қайд намоям, ки ихтисоси хатмкардаи ман ба риштаи санъат ҳеҷ алоқамандие надорад. Меҳри санъат ҳанӯз аз айёми кӯдакӣ дар замири ман маъво гирифта, қарорам намегузошт. То он лаҳзае, ки ба санъат пайвастам дар яке аз бонкҳои шаҳри Душанбе фаъолият доштам. Лаҳза ба лаҳза дар ниҳоди ман меҳр нисбати ин соҳа бештар мегардид. Дар охир ба хулосае омадам, ки бояд санъаткор шавам ва ин роҳро пеша намудам.

- Аввалин суруде, ки Хайёмро бо мухлисон ошно намуд, кадом буд?

- Соли 2016 пас аз оне, ки қадамҳои аввалини худро ба рӯи саҳна гузоштам, барои омода намудани албоми аввалини худ камар бастам. Баъди заҳматҳои зиёд соли 2017 нахустин албомам бо номи “Шохи гул”, ки фарогири 12 суруд буд, омода гардид. “Шохи гул” номи яке аз сурудҳои ин албом буд ва умед бар он доштам, ки бо ин суруд мухлисон маро мешиносанд. Вале ғайричашмдошт суруди “Чашмон сиёҳ” миёни мухлисон шуҳрат ёфт. Фикр мекунам ин аввалин суруде буд, ки маро бо ҷомеа ошно кард.

- Барои банду басти сурудҳоятон бо кадом оҳангсоз ҳамкорӣ мекунед?

- Ҳангоми сабти сурудҳоям бо ҳунармандони касбӣ устод Далер Назаров, Ақназар Аловатов, Шуҳрат Сайнаков ва Нобовар Чаноров ҳамкории зич дорам. Он сурудҳое, ки то имрӯз сароидаам, баъзе аз оҳангҳояшро худам эҷод кардаам. Инчунин, сурудҳои дигарро аз устодони санъат ба сабки худ дароварда, бозхонӣ намудаам.

- Яъне гуфтаниед, ки сурудҳоятонро худатон низ оҳангбандӣ мекунед?

- Бале, дар баробари сарояндагӣ ба оҳангсозӣ ва навозандагӣ низ машғулам.

- Якҷо сурудани таронаи “Шабпарак” бо Мири Мафтун сарояндаи афғон пешниҳоди кӣ буд?

- Соли сипаригардида ҳангоме ки Мири Мафтун ба Тоҷикистон омад, дар як консерт бо ӯ шинос шудам. Баъд аз шиносоӣ муносибату дӯстии мо бештар гардид. Пеш аз оне, ки Мири Мафтун ба Афғонистон сафар намояд, ба ман пешниҳод кард, ки суруде бо ҳам сароем. Ман таклифи ӯро қабул намуда, “Шабпарак” - суруди мардумии бадахшониро оҳангороӣ (аранжировка) намуда, бозхонӣ кардем.

- Бадеҳае, ки ҳамроҳи Хуҷаста Мирзоалиева сароидед ва он ба таври намоҳанг пешниҳоди мухлисон гардид, чӣ гуна тавлид ёфт?

- Бо Хуҷаста дӯсти деринаам ва пайваста барои бандубасти суруд ба ҳамдигар кӯмак менамоем. Дар яке аз маҳфилҳо дӯстонамон пешниҳод намуданд, ки бо ҳам бадеҳа сароем. Ин таклиф ба мо писанд омад ва якчанд сурудҳоро ба шакли санҷишӣ сароидем, аммо қобили қабул нашуданд. Рӯзе дар шабакаи иҷтимоӣ ногоҳ чашмам ба суруди қадимаи “Ёри пахтачин” афтод, ки онро Лайло Шарипова бо маҳорати баланд сароида буд. Мусиқии ин суруд ба ман писанд омад ва ба Хуҷаста пешниҳод намудам, ки онро якҷоя хонем. Ӯ низ ин сурудро писандид ва мо тасмим гирифтем, ки матни ин сурудро каме иваз кунем. Сурудро ба Орзу Исоев нишон додем. Ӯ матни сурудро пурра иваз кард. Пас аз сароидани бадеҳа пайи омода намудани намоҳанге бо сабки нав гардидем. Ва идеяи намоҳанги ҳавҷӣ низ пешниҳоди Орзу Исоев буд.

- Сабке, ки шумо месароед, пайравӣ ба мактаби кадом устоди санъати тоҷик аст?

- Сабке, ки ман месароям аз мактаби бузургони санъати тоҷик шодравон Муборакшо Мирзошоев, Кароматулло Қурбонов ва сарояндаи нотакрори тоҷик Далер Назаров мебошад. Ман кӯшиш мекунам, ки аз мактаби ин устодони касбӣ истифода кунам, аммо намехоҳам, ки ба касе аз онҳо монанд бошам. Яъне мехоҳам, ки ба воситаи мактаби бузурги онҳо сабки хоси худро дошта бошам.

- Аксар вақт мушоҳида мегардад, ки бештари ҳунармандони ҷавон дар хориҷ аз кишвар сурудҳояшонро ба таври намоҳанг омода месозанд. Вале сурудҳои шумо баръакс, бештар дар фазои тоҷикона сароида мешаванд. Ва оҳангу кашиши ин сурудҳо моро ба санъати гузаштаи мусиқӣ мебарад.

- Ҳангоме аввалин маротиба намоҳанг омода мекардам, дӯстонам ба ман пешниҳодҳои зиёд намуданд, ки дар манзараҳои дилфиреби кишвар ва ё берун аз он намоҳангамро сабт намоям. Аммо ман мехостам, ки мухлисон маро бо сабки махсус шиносанд. Ва ин намоҳанг аз суруду таронаҳои дигар сарояндагон фарқ намояд. Ва ҳамин тавр низ шуд, тамошобин маро бо навгонӣ ва диди нав қабул кард.

- Бештар дар жанри эстрада суруд месароед. Оё дар дигар жанрҳои мусиқӣ кӯшиш накардаед?

- Агар дар шабакаҳои иҷтимоӣ мушоҳида намуда бошед, сурудеро бо номи “Холи сиёҳ” сабт намудам, ки сарчашмаи он аз жанри шашмақом аст. Ман жанри шашмақомро ниҳоят дӯст медорам, вале бо сабаби аз уҳдаи сароидани ин жанр набаромадан, сурудҳои ин жанрро бо эстрада тавъам намуда, бо сабки худ микс, яъне омезиш карда месароям.

- Айни ҳол ба чӣ кор машғулед ва оянда чӣ нақшаҳо доред?

- Нақшаи аввалиндараҷаи ҳар як сароянда тавлид намудани сурудҳои нав мебошад. Ман низ дар фикри омода сохтани сурудҳои навам. То имрӯз ду албоми сурудҳои худро сабт намудам. Айни ҳол бошад, барои омода сохтани албоми сеюм кӯшиш дорам.

PS: Хонандагони азиз, шумо метавонед шакли видеоии мусоҳибаро аз ютубканали рӯзномаи “Ҷавонони Тоҷикистон” - Javonon tv тамошо кунед.
https://youtu.be/0iCURNlShfU