МАОРИФ ВА ИЛМ
Сешанбе 30 Апрел 2024 09:39
2653
Абдуҳалим Самадов аз зумраи эҷодкорон аст. Ӯ табиби дилшинос асту дар баробари табобат ба сухан ишқи беандоза дорад. Бо тамоми вуҷуд дарк намудааст, ки сухан воситаи бузурги табобат аст. Ӯ мекӯшад, ки эҳсоси дили худро на танҳо бо воситаю усулҳои табобатӣ, балки бо шеър низ ифода намояд. Ҳамин гуна маҳорат ва истеъдодаш ҳаст, ки солҳои охир чандин китоби насру назм офарида, пешкаши хонандагон кардааст.

Ба ҳайси шоир ва табиб 25 китобаш аз чоп баромада, ба дасти мухлисону ҳаводорони сухану маънӣ расидааст. Аз қабили китобҳои “Асрори дил”, “Макони маърифат”, “Ситораи Варзоб”, “Дардеву давое”, “Сеҳри сухан”, “Мӯи парешон”, “Борони ришта-ришта”, “Нек ва бад” ва ғайра.

– Аслан нависандаву адиб будан, ин дард аст, - мегӯяд Абдуҳалим Самадов. – Шояд дар ҷомеа, зиндагӣ ва мушкилотҳо аз як тараф бошад. Аз дигар тараф шояд хушбахтиҳову рӯзҳои неку осоиштагӣ. Ин ҳама чизҳои асосие ҳастанд, ки он нафаре ба қавле аз кӯчаи сухан гузашта бошад, яъне дард дошта бошад, на ин ки метавонад, балки бисёр мехоҳад, ки оиди масъалаҳои мубрам чизе бигӯяду бинависад. Он нафаре, ки қалам ба даст мегирад, албатта вай аз чизе огаҳӣ дорад.
Ба таъкиди ӯ дунёи эҷод нозукиҳои зиёд дорад. Талаботи якумаш ин аст, ки он чизе мо менависем, бояд дархӯри мардум бошад, ки ин ба пурмаъно ва воло будани сухан бастагӣ дорад.

- Дар зиндагӣ шиоратон чист ва эҷодкор баҳри муваффақ шудан чи корро бояд ба сомон расонад?

- “Зиндаву ҷовид монд ҳар кӣ накуном зист, К-аз ақибаш зикри хайр зинда кунад номро” шиорам дар зиндагӣ мебошад. Ман ҳамеша дар кӯшиши он ҳастам, ки чизи нав бигӯям. Ҳамин кунҷковию пурсишҳо ҳаррӯз ба чандин суолҳои пайдогардида, ёфтани посухҳо инсонро водор мекунад, ки зиёдтар кофтуков намояду хонаду нависад. Ҳамин чиз боис мегардад, ки вай муваффақ шавад. Як сухани хеле зебое ҳам ҳаст, ки мегӯяд, “Қатра-қатра ҷамъ шавад дарё шавад, Зарра-зарра хирмане пайдо шавад”. Ана ҳамон зарра-зарра ҷамъ намудани суханҳову рӯйи чоп овардани онҳо марҳила ба марҳила барои пеш рафтани эҷодкор мусоидат менамояд.

- Нисбат ба таваҷҷуҳи кам доштани баъзе аз ҷавонон ба китобхонӣ чи назар доред?

- Яке аз омилҳои таваҷҷуҳи кам доштан ба китобу китобхонии ҷавонон ин пайдо гардидани воситаҳои гуногун ба мисли интернету телефон ва дигар чизҳо мебошад. Дар баробари ин китобхон шудани насли наврас аз оила сарчашма мегирад. Нақши волидон низ дар ин раванд хеле назаррас бояд бошад. Волидайн бояд меҳри китобхониро дар замири фарзандони хеш бедор созанд. Ҳамон нафаре, ки бо маърифату маънавиёташ агар кӯшиш ба харҷ диҳад, вай албатта муваффақ мешавад. Баҳри дар сатҳи баланд тарбия намудани фарзанд ва ба мақом расонидани он, ки ҳамон фарзанд боиси ифтихори волидону ҷомеа шавад, саҳми волидайн аввалиндараҷа аст.

- Ба назари Шумо адабиёти имрӯзаи мо чи гуна аст?

- Хушбахтона, адабиёти имрӯза хеле муваффақ аст. Зеро ҷавонон низ бо дили пур аз меҳру муҳаббат вориди адабиёт шуда истодаанд. Имрӯз ҳастанд ҷавононе, ки ба баҳри сухан алаккай ворид гардида, мехоҳанд, ки аз ҳамин баҳр барои худашон пеш аз ҳама ва баъдан барои дигарҳо як дуре ва ё гавҳаре биёбанд. Ҳамин раванд бароям хеле писанд аст. Бинобар ин фикр мекунам, ки алалхусус соли 2017-ум, ки бо пешниҳоди Пешвои миллат, соли ҷавонон эълон шудааст, ҷавонон мақоми аввалиндараҷаро касб хоҳанд намуд ва дар ҷодаи адабиёт ҳам муваффақ хоҳанд шуд.

- Эҷодкор бояд чи гуна шахс бошад?

- Эҷодкор бояд озод бошад. Озодандешагӣ эҷодкорро эҷодкор месозад. Эҷодкор бояд озод ва кадом соате, ки хоҳад, нишаста фикр намояду чизе навишта бошад. Ҳолатҳое мешавад, ки адиб дар дили шаб хеста, он чизе ки дар дунёи эҷодияш пайдо мешавад, менависад. Дар баробари ин оне, ки бо қалам сару кор дораду эҷодкор аст, бояд пеш аз ҳама соҳиби дониши мукаммал бошад. Агар то соҳиби дониши мукаммал набошед, эҷод карда наметавонед. Инчунин соҳиби ҳикмати баланд ва поксиришту поктинату покқалб бояд бошад. Зеро танҳо инсоне, ки қалби пок дорад, ҳастии пок дорад ва агар ӯ нависад, пок менависад.

Беҳрӯз ХОЛМУРОДОВ, "ҶТ"

Эзоҳи худро нависед



Рамзҳо дар расм