ҶОМЕА
Якшанбе 28 Апрел 2024 12:29
ё сокинон аз он чӣ гуна истиқбол намуданд?
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни Паёми солонаашон ба Маҷлиси Олии кишвар иброз доштанд, ки аз 1-уми июли соли 2024 маоши вазифавии кормандони мақомоти ҳокимият ва идоракунии давлатӣ, муассисаҳои маориф, илм, фарҳанг, варзиш, тандурустӣ, муассисаҳои соҳаи ҳифзи иҷтимоӣ, дигар ташкилотҳои соҳаи ҳифзи иҷтимоӣ ва буҷетӣ, инчунин, стипендияҳо 40 фоиз зиёд карда шавад.
Чуноне медонем дар таърихи соҳибистиқлолии кишвар бори аввал аст, ки маоши вазифавии як гурӯҳи бузурги кормандони сохтори давлатӣ чунин боло бурда шавад.
Сокинони кишвар аз ин иқдом чӣ гуна истиқбол намуданд? Баландшавии маош ба зиндагии мардум то кадом андоза таъсиргузор аст? Суолҳоеанд, ки дар матлабамон мавриди таҳлил қарор хоҳем дод.
40% – ЯКЕ АЗ МАСЪАЛАҲОИ КАЛИДИИ ПАЁМ
Сокинони кишвар дар шабакаҳои иҷтимоӣ аз ин иқдоми Роҳбари давлат истиқболи гарму самимӣ намуданд. Ҳамчунин, коршиносон ба ин иқдом баҳои баланд дода, то ин ҳад баланд шудани музди маошро яке аз масъалаҳои калидии Паёми имсола донистанд.
Абдувоҳиди Зевар, котиби масъули маҷаллаи “Чашма” гуфт, хабари 40 фоиз баланд бардоштани маоши кормандони соҳаи буҷетӣ дар ҷомеа як шӯру шааф барпо кард. Ба андешаи ӯ, ин чораҳое мебошанд, ки аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамасола андешида мешавад ва барои некӯаҳволии халқ равона гардидааст, ки аз ин иқдом истиқбол мекунад.
“Ман ҳамчун як шаҳрванди комилҳуқуқи Тоҷикистони азиз аз ин иқдоми пешгирифтаи Ҳукумати ҷумҳурӣ самимона тарафдорӣ менамоям”, - гуфт ҳамсуҳбати мо.
Ҳамзамон, ин ҳамсуҳбати мо афзуд, ёд надорад, ки маоши кормандони соҳаҳои буҷетӣ то ба ин ҳад баланд бардошта шуда бошад.
- Албатта, қариб ҳар сол маоши кормандони ин ё он соҳа баланд бардошта мешуд, лекин якбора 40% набуд. Дар Паёми имсолаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки дар он тамоми соҳаҳои ҳаётан муҳими кишвар муфассал баррасӣ шуд, баланд бардоштани музди меҳнати кормандони соҳаи буҷетӣ яке аз масъалаҳои асосӣ ба шумор меравад. Чунки кормандони соҳаи буҷетӣ ҳамеша дар болоравии нархҳо зарар медиданд. Ҳаминро ба назар гирифта, музди меҳнат якбора 40% баланд бардошта шуд, ки аз тарафи кулли мардум бо хушнудӣ истиқбол гардид, - иброз дошт А. Зеваров.
Абдурақиб Қодиров иқтисоддони тоҷик низ мегӯяд, аз ин иқдом хуб истиқбол менамояд, аммо ба андешаи ӯ шояд савдогарон аз баландшавии маош сӯиистифода бурда, нархҳоро баланд бардоранд. Чунин вазъ бояд аз ҷониби мақомоти дахлдор назорат ва бартараф карда шавад.
- Ҳамчун иқтисодчӣ ин иқдоми Сарвари давлатро ба худ бараъло қабул кардам. Ва фикр мекунам, ки дигарон низ аз он хушнуданд. Аммо ин ҷо боз як чизро қайд кардан ба маврид аст, ки бо боло бурдани музди меҳнати кормандони соҳаҳо бояд равиши нархгузорӣ дар бозору хизматрасониро мақомоти дахлдор дида бароянд ва чораандешӣ кунанд,- иброз намуд, А. Қодиров.
Ҳамзамон, ин иқтисоддони тоҷик баён дошт, ки дар доираи ислоҳоти музди меҳнат чанд соли охир таҷрибаи боло бурдани андозаи маош, нафақа стипендия ва дигар соҳаҳои иқтисодиву иҷтимоӣ ба ҳукми анъана даромадааст.
ТАЪСИРИ ОН БА ИҚТИСОДИЁТ ЧӢ ГУНА АСТ?
Коршиносони соҳа мегӯянд, ки 40 фоиз баланд шудани маоши кормандони давлатӣ ба беҳбуд гардидани сатҳи зиндагии мардум таъсиргузор хоҳад буд.
Хушдил Раҳимҷонов, коршиноси масоили иҷтимоӣ дар ин маврид зикр кард, яке аз навидҳое, ки дар Паёми ахир ба тамоми мардуми мамлакат хушҳолӣ бахшид, ин иқдоми бесобиқаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон зери роҳбарии хирадмандонаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҳадди 40 дарсад зиёд намудани маоши кормандони соҳаҳои буҷетӣ мебошад. Инчунин, дар ҳаҷми 30 дарсад зиёд намудани ҳаҷми андозаи нафақаҳо низ шоистаи таъкид аст.
- Ин ҳама иқдомоти наҷиб, ки ба беҳбудии боз ҳам бештари рӯзгори мардуми мамлакат нигаронида шудааст, таъмини ҳамон муқаррароти конститутсиониест, ки Тоҷикистон ҳамчун давлати иҷтимоӣ ба ҳар як инсон шароити зиндагии арзанда ва инкишофи озодонаро фароҳам меоварад. Агар мушаххасан доир ба ҳамин иқдоми наҷиб – якбора дар ҳаҷми 40 дарсад зиёд намудани ҳаҷми маоши кормандони ҳама соҳаҳои буҷетӣ сухан ронем, бояд бигӯем, ки дар шароити ноустувори иқтисоди ҷаҳонӣ ва пешомадҳои ноаёни он ин амал ҷасорати хоси роҳбарияти олии мамлакати мо ва ҳамзамон, далели рушди бомарому устувори иқтисодиёти кишвари мост, ки эътимоди ҳар яки моро ба ояндаи боз ҳам беҳтари Тоҷикистони азиз бештар мегардонад ва ҳамчунин, ба ҳисси масъулияти ватандӯстию хештаншиносиамон нерӯ меафзояд, - иброз дошт Раҳимҷонов.
Иқтисоддони тоҷик Абдурақиб Қодиров низ бар он андеша аст, ки баланд бардоштани музди маош ба сатҳи иҷтимоӣ ва ба рушди иқтисоди кишвар таъсири мусбат мерасонад.
- Нишондиҳандаи аввал он аст, ки иқтисоди Тоҷикистон ба марҳилаи рушди устувор ворид шуда, боло бурдани сарчашмаҳои иловагии даромади буҷети давлатии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон иқтидори онро дорад, ки уҳдадориҳои хешро дар назди мардум иҷро кунад. Нишондиҳандаи дигар пардохтҳои иҷтимоии хусусан маошу нафақа имкон медиҳад, ки сатҳи иҷтимоии кормандон баланд шавад, - гуфт ӯ.
ФАРМОНИ ХИЗМАТЧИЁНИ ҲАРБӢ
Бояд гуфт, ки инчунин аз 1-уми январи соли 2024 музди меҳнати амалкунандаи хизматчиёни ҳарбӣ, кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва дигар кормандони ин мақомот 40 фоиз зиёд гардид. Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, рӯзи 9-уми январ Фармон “Дар бораи тадбирҳои тақвият бахшидани сатҳи ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ ва зиёд намудани маоши амалкунандаи вазифавии хизматчиёни давлатӣ, кормандони ташкилотҳои буҷетӣ, андозаи нафақа ва стипендияҳо”-ро таҳти №671 имзо карданд.
Вобаста ба ин, маоши заминавӣ барои ҳисоб намудани коэффитсиентҳо барои рутбаҳои ҳарбии хизматчиёни ҳарбӣ ва махсуси кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ аз рутбаи қаторӣ то лейтенант 1390 сомонӣ ва аз рутбаи лейтенанти калон то генерали артиш 1250 сомонӣ муқаррар карда мешавад.
Ҳамзамон бо ин, аз 1-уми июли соли 2024 ҳадди ақалли музди меҳнат барои тамоми соҳаҳои иқтисодиву иҷтимоии кишвар ба андозаи 800 сомонӣ дар як моҳ муқаррар карда мешавад.
Инчунин, андозаи маоши заминавӣ барои хизматчиёни давлатии мансабҳои маъмурии категорияҳои олӣ, якум, дуюм, сеюм, чоруми хизмати давлатӣ, ки дар сохторҳои ҳарбӣ ва мақомоти ҳифзи ҳуқуқ фаъолият менамоянд, ба андозаи 1250 сомонӣ ва барои мансабҳои маъмурии категорияҳои панҷум, шашум ва ҳафтуми хизмати давлатии мақомоти зикргардида ба андозаи 1390 сомонӣ муқаррар карда мешавад.
Нафақаҳои суғуртавӣ, меҳнатӣ ва иҷтимоӣ, инчунин иловапулӣ ба онҳо аз 1-уми июли соли 2024 дар ҳаҷми 30 фоиз аз андозаи муқарраршудаашон зиёд карда мешавад.
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни Паёми солонаашон ба Маҷлиси Олии кишвар иброз доштанд, ки аз 1-уми июли соли 2024 маоши вазифавии кормандони мақомоти ҳокимият ва идоракунии давлатӣ, муассисаҳои маориф, илм, фарҳанг, варзиш, тандурустӣ, муассисаҳои соҳаи ҳифзи иҷтимоӣ, дигар ташкилотҳои соҳаи ҳифзи иҷтимоӣ ва буҷетӣ, инчунин, стипендияҳо 40 фоиз зиёд карда шавад.
Чуноне медонем дар таърихи соҳибистиқлолии кишвар бори аввал аст, ки маоши вазифавии як гурӯҳи бузурги кормандони сохтори давлатӣ чунин боло бурда шавад.
Сокинони кишвар аз ин иқдом чӣ гуна истиқбол намуданд? Баландшавии маош ба зиндагии мардум то кадом андоза таъсиргузор аст? Суолҳоеанд, ки дар матлабамон мавриди таҳлил қарор хоҳем дод.
40% – ЯКЕ АЗ МАСЪАЛАҲОИ КАЛИДИИ ПАЁМ
Сокинони кишвар дар шабакаҳои иҷтимоӣ аз ин иқдоми Роҳбари давлат истиқболи гарму самимӣ намуданд. Ҳамчунин, коршиносон ба ин иқдом баҳои баланд дода, то ин ҳад баланд шудани музди маошро яке аз масъалаҳои калидии Паёми имсола донистанд.
Абдувоҳиди Зевар, котиби масъули маҷаллаи “Чашма” гуфт, хабари 40 фоиз баланд бардоштани маоши кормандони соҳаи буҷетӣ дар ҷомеа як шӯру шааф барпо кард. Ба андешаи ӯ, ин чораҳое мебошанд, ки аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳамасола андешида мешавад ва барои некӯаҳволии халқ равона гардидааст, ки аз ин иқдом истиқбол мекунад.
“Ман ҳамчун як шаҳрванди комилҳуқуқи Тоҷикистони азиз аз ин иқдоми пешгирифтаи Ҳукумати ҷумҳурӣ самимона тарафдорӣ менамоям”, - гуфт ҳамсуҳбати мо.
Ҳамзамон, ин ҳамсуҳбати мо афзуд, ёд надорад, ки маоши кормандони соҳаҳои буҷетӣ то ба ин ҳад баланд бардошта шуда бошад.
- Албатта, қариб ҳар сол маоши кормандони ин ё он соҳа баланд бардошта мешуд, лекин якбора 40% набуд. Дар Паёми имсолаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, ки дар он тамоми соҳаҳои ҳаётан муҳими кишвар муфассал баррасӣ шуд, баланд бардоштани музди меҳнати кормандони соҳаи буҷетӣ яке аз масъалаҳои асосӣ ба шумор меравад. Чунки кормандони соҳаи буҷетӣ ҳамеша дар болоравии нархҳо зарар медиданд. Ҳаминро ба назар гирифта, музди меҳнат якбора 40% баланд бардошта шуд, ки аз тарафи кулли мардум бо хушнудӣ истиқбол гардид, - иброз дошт А. Зеваров.
Абдурақиб Қодиров иқтисоддони тоҷик низ мегӯяд, аз ин иқдом хуб истиқбол менамояд, аммо ба андешаи ӯ шояд савдогарон аз баландшавии маош сӯиистифода бурда, нархҳоро баланд бардоранд. Чунин вазъ бояд аз ҷониби мақомоти дахлдор назорат ва бартараф карда шавад.
- Ҳамчун иқтисодчӣ ин иқдоми Сарвари давлатро ба худ бараъло қабул кардам. Ва фикр мекунам, ки дигарон низ аз он хушнуданд. Аммо ин ҷо боз як чизро қайд кардан ба маврид аст, ки бо боло бурдани музди меҳнати кормандони соҳаҳо бояд равиши нархгузорӣ дар бозору хизматрасониро мақомоти дахлдор дида бароянд ва чораандешӣ кунанд,- иброз намуд, А. Қодиров.
Ҳамзамон, ин иқтисоддони тоҷик баён дошт, ки дар доираи ислоҳоти музди меҳнат чанд соли охир таҷрибаи боло бурдани андозаи маош, нафақа стипендия ва дигар соҳаҳои иқтисодиву иҷтимоӣ ба ҳукми анъана даромадааст.
ТАЪСИРИ ОН БА ИҚТИСОДИЁТ ЧӢ ГУНА АСТ?
Коршиносони соҳа мегӯянд, ки 40 фоиз баланд шудани маоши кормандони давлатӣ ба беҳбуд гардидани сатҳи зиндагии мардум таъсиргузор хоҳад буд.
Хушдил Раҳимҷонов, коршиноси масоили иҷтимоӣ дар ин маврид зикр кард, яке аз навидҳое, ки дар Паёми ахир ба тамоми мардуми мамлакат хушҳолӣ бахшид, ин иқдоми бесобиқаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон зери роҳбарии хирадмандонаи Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҳадди 40 дарсад зиёд намудани маоши кормандони соҳаҳои буҷетӣ мебошад. Инчунин, дар ҳаҷми 30 дарсад зиёд намудани ҳаҷми андозаи нафақаҳо низ шоистаи таъкид аст.
- Ин ҳама иқдомоти наҷиб, ки ба беҳбудии боз ҳам бештари рӯзгори мардуми мамлакат нигаронида шудааст, таъмини ҳамон муқаррароти конститутсиониест, ки Тоҷикистон ҳамчун давлати иҷтимоӣ ба ҳар як инсон шароити зиндагии арзанда ва инкишофи озодонаро фароҳам меоварад. Агар мушаххасан доир ба ҳамин иқдоми наҷиб – якбора дар ҳаҷми 40 дарсад зиёд намудани ҳаҷми маоши кормандони ҳама соҳаҳои буҷетӣ сухан ронем, бояд бигӯем, ки дар шароити ноустувори иқтисоди ҷаҳонӣ ва пешомадҳои ноаёни он ин амал ҷасорати хоси роҳбарияти олии мамлакати мо ва ҳамзамон, далели рушди бомарому устувори иқтисодиёти кишвари мост, ки эътимоди ҳар яки моро ба ояндаи боз ҳам беҳтари Тоҷикистони азиз бештар мегардонад ва ҳамчунин, ба ҳисси масъулияти ватандӯстию хештаншиносиамон нерӯ меафзояд, - иброз дошт Раҳимҷонов.
Иқтисоддони тоҷик Абдурақиб Қодиров низ бар он андеша аст, ки баланд бардоштани музди маош ба сатҳи иҷтимоӣ ва ба рушди иқтисоди кишвар таъсири мусбат мерасонад.
- Нишондиҳандаи аввал он аст, ки иқтисоди Тоҷикистон ба марҳилаи рушди устувор ворид шуда, боло бурдани сарчашмаҳои иловагии даромади буҷети давлатии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон иқтидори онро дорад, ки уҳдадориҳои хешро дар назди мардум иҷро кунад. Нишондиҳандаи дигар пардохтҳои иҷтимоии хусусан маошу нафақа имкон медиҳад, ки сатҳи иҷтимоии кормандон баланд шавад, - гуфт ӯ.
ФАРМОНИ ХИЗМАТЧИЁНИ ҲАРБӢ
Бояд гуфт, ки инчунин аз 1-уми январи соли 2024 музди меҳнати амалкунандаи хизматчиёни ҳарбӣ, кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ва дигар кормандони ин мақомот 40 фоиз зиёд гардид. Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, рӯзи 9-уми январ Фармон “Дар бораи тадбирҳои тақвият бахшидани сатҳи ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ ва зиёд намудани маоши амалкунандаи вазифавии хизматчиёни давлатӣ, кормандони ташкилотҳои буҷетӣ, андозаи нафақа ва стипендияҳо”-ро таҳти №671 имзо карданд.
Вобаста ба ин, маоши заминавӣ барои ҳисоб намудани коэффитсиентҳо барои рутбаҳои ҳарбии хизматчиёни ҳарбӣ ва махсуси кормандони мақомоти ҳифзи ҳуқуқ аз рутбаи қаторӣ то лейтенант 1390 сомонӣ ва аз рутбаи лейтенанти калон то генерали артиш 1250 сомонӣ муқаррар карда мешавад.
Ҳамзамон бо ин, аз 1-уми июли соли 2024 ҳадди ақалли музди меҳнат барои тамоми соҳаҳои иқтисодиву иҷтимоии кишвар ба андозаи 800 сомонӣ дар як моҳ муқаррар карда мешавад.
Инчунин, андозаи маоши заминавӣ барои хизматчиёни давлатии мансабҳои маъмурии категорияҳои олӣ, якум, дуюм, сеюм, чоруми хизмати давлатӣ, ки дар сохторҳои ҳарбӣ ва мақомоти ҳифзи ҳуқуқ фаъолият менамоянд, ба андозаи 1250 сомонӣ ва барои мансабҳои маъмурии категорияҳои панҷум, шашум ва ҳафтуми хизмати давлатии мақомоти зикргардида ба андозаи 1390 сомонӣ муқаррар карда мешавад.
Нафақаҳои суғуртавӣ, меҳнатӣ ва иҷтимоӣ, инчунин иловапулӣ ба онҳо аз 1-уми июли соли 2024 дар ҳаҷми 30 фоиз аз андозаи муқарраршудаашон зиёд карда мешавад.
Хабарҳои дигар
Рӯзнома
Эзоҳи худро нависед