Оғози баҳорон ҳукумати Русия ба он муҳоҷирони корие, ки дар ҳудуди ин кишвар гӯё ғайриқонунӣ будубош доштанд, муддати се моҳ, яъне то 15 июн фурсат дод, то фаъолияти худро қонунӣ ба роҳ монанд. Аз сабаби тангии муҳлат, он боз се моҳи дигар, то нимаҳои моҳи сентябр тамдид ёфт.

Ин ҳол дар шароите сурат мегирад, ки бар асари вабои коронавирус роҳи муҳоҷирон ба сӯи Русия аз кишварҳои Осиёи марказӣ, аз ҷумла Тоҷикистон соли пешин баста шуд. Имсол бо кушода шудани танҳо роҳи ҳавоӣ ва камшумории хатсайр, ҳамчунин гаронии чипта на ҳар хоҳишманд тавону имкони сафар ба муҳоҷиратро дорад.

Тавре хабаргузории “Росбалт” иттилоъ медиҳад, мувофиқи маълумоти мақомоти дахлдори Русия, то даври афзоиши вабо дар ин кишвар шумораи умумии муҳоҷирони корӣ беш аз 13 миллион нафарро ташкил медод. Муҳоҷирон асосан дар бахшҳои бинокорӣ, кишоварзӣ ва хоҷагии манзилию коммуналӣ заҳмат мекашанд. Вабои коронавирус боис шуд, қисми зиёди муҳоҷирон ба зодгоҳи хеш баргарданд. Кунун дар соҳаи бинокорӣ то якуним миллион нафар қувваи корӣ намерасад. Бахши кишоварзӣ бошад, ба ним миллион нафар заҳматкаш эҳтиёҷ дорад. Агар аз боиси нодурустии ҳуҷҷатҳо ихроҷи муҳоҷирон сурат гирад, масъалаи нарасидани қувваи корӣ боз ҳам ҷиддӣ хоҳад шуд.

Албатта, баҳри рафъи вазъ дар Русия саъй намуданд, роҳи ҳалро ёбанд. Масалан, пешниҳод шуд, ки норасоии қувваи корӣ аз ҳисоби маҳбусон бартараф шавад. Лек мувофиқи баъзе маълумот дар маҳбасҳои Русия то 500 ҳазор маҳбус хоб аст. Аз ин ҳисоб то 180 ҳазор нафар ҳақ доранд, муҳлати адои ҷазоро бо корҳои ислоҳӣ анҷом диҳанд. Хулоса норасоии қувваи корӣ эҳсос хоҳад шуд. Аз сабаби нарасидани қувваи корӣ дар фасли сармо кӯчаҳои як қатор шаҳрҳо аз барф тоза нашуда монд. Ин кор асосан ба зиммаи муҳоҷирон буд. Чун мардуми маҳаллӣ кӯчарӯбиро ба худ ор медонад. Ҳатто дар баъзе бахшҳо маош боло бардошта шуд, то мардум ба кор ҷалб шавад. Ин тадбир ҳам кор надод. Коре, ки муҳоҷирон бо музди кам ба ҷо меоварданд, бо афзоиш ҳам, худиҳо аз иҷрояш саркашӣ доранд.

Вазъи бозори меҳнати Русияро санҷида, таҳлилгарони ғарбӣ ба хулосае омаданд, ки норасоии қувваи корӣ, дар симои муҳоҷирони корӣ маҷмуи маҳсулоти дохилаи Русияро натанҳо барои як сол, балки чандин соли баъдина ҳам сахт коҳиш хоҳад дод. Масалан, ҳатто дар давраи корҳои мавсимии кишоварзӣ, ки асосан муҳоҷирон ба ҷо меоранд, нарасидани қувваи корӣ боиси талафи ҳосили зиёд мегардад.

Тоҷикистон то ҳол ба иттиҳоди Авруосиё, дақиқтараш созмони гумрукӣ ворид нашудааст. Аз ин хотир, ҳукуматдорони рус муҳоҷиратро ба абзори сиёсӣ табдил дода, бо ҳар роҳу восита мекӯшанд, фишор оранд. Ҳарчанд ба қувваи кории арзон сахт эҳтиёҷ доранд.

Муҳоҷират натанҳо хоси даврони пасошӯравист. Ба муҳоҷирони меҳнатӣ аксар кишварҳои пешрафта ҳам ниёз доранд. Даврони вабои коронавирус аксари онҳо дарҳои худро ба рӯи ин қишри аҳолӣ боз ва барояшон имтиёз муҳайё карданд. Шояд Русия низ бо ин роҳ равад. Танҳо ба шарте масъаларо аз ҳад сиёсӣ насозад.