Ҳанӯз аз аҳди қадим инсоният ба илми ғайб ва сеҳргарӣ таваҷҷуҳ дошт. Бо ин васила ашхоси қаллобу манфиатҷӯй тавассути афсункорӣ аз содалавҳии мардум сӯиистифода намуда, аз ҳамон овон ба ҷомеа зарари модию маънавӣ мерасонданд. Ба гуфтаи Ҷонибеки Асрориён, донишманд ва аз муҳаққиқони ин мавзӯъ, ки чанде пеш дар як расонаҳои хабарӣ нашр шудааст, сеҳру ҷодуву тилисм ҳанӯз замони Бобулиён маъруф буданд – бузургони Аҷам дар ашъори худ борҳо ба “ҳиллаи ҷодувони Бобул” ишора кардаанд. Дар давраҳои гуногуни таърихи башарият инро метавон ба хубӣ мушоҳида кард. Вале боиси таассуф аст, ки имрӯзҳо низ бо пайдо шудани аёниятҳо ва илман асоснок гардидани аксар паҳлуҳои норушани зиндагӣ баъзе афрод ба сеҳру ҷоду бовар мекунанд. Бадбахтона то кунун пушти дари қаллобону афсункорон муштариёни зиёде соатҳо дар навбат меистанд.

Чаро мардум то ҳол фирефтаи фолбинону сеҳргаронанд? Чаро ба суханҳои подарҳавои соҳирон дода шуда, хушбахтӣ, тандурустӣ, сарват, шуҳрат, солимӣ ва ризқу насибаи худро аз онҳо талаб менамоянд? Ҳол он ки ризқ азалӣ ва қаламкаши зиндагии ҳар яки мо танҳо Офаридгор аст.

Дар урфият мегӯянд, ки худкардаро даво нест. Бархе то ин ҳад зудбоваранд, ки бо шунидани сухани хуш ва ваъдаҳои подарҳаво бовар карда, худ ва наздиконашонро зери хатару нороҳатӣ қарор медиҳанд. Оид ба сеҳру ҷоду ва дар асл вуҷуд доштани он Ҷамолиддин Хомушов, корманди Шӯрои уламои Маркази исломии Ҷумҳурии Тоҷикистон чунин гуфт: “Дини мубини Ислом зидди сеҳру ҷоду буда, ба эътиқодмандони он назари манфӣ дорад. Умуман сеҳру ҷоду аз ҷониби афроди эътиқоди заиф дошта, иҷро мегардад. Шахси дорои эътиқоди комил ва аз илми диниву дунявӣ огоҳ ҳеҷ гоҳ ба назди соҳир ва ё ҷодугар намеравад. Зеро китоби муқаддаси Қуръон ин падидаи номатлубро маҳкум намудааст. Ҳар мушкиле, ки пеш меояд, имтиҳони Худованд ба бандааш аст. Аз ин рӯ, такя ба Худованд намуда, танҳо аз ӯ ҳалли мушкилиҳоро талаб намоем, на аз ҷодугару фолбин.”

Ба гуфтаи ин коршинос сеҳру ҷоду дар асл вуҷуд дошта, пайдоиши он то ҳол ба касе маълум нест. Дар ривоятҳои динӣ омадааст, ки ҳанӯз 1400 сол қабл Паёмбари Ислом Муҳаммад (с) аз ҷониби Лабид ном шахсе ҷоду шуда буд.

Аммо дар ҳамин ҳол ҷомеашиносон бар он назаранд, ки илми соҳирӣ дар асл вуҷуд надошта, ин фаҳмиш дар тафаккури мо ҳамчун образи манфию мусбат ҷой гирифтааст. Ҳамин аст, ки баъзан дар кӯчактарин мушкилоти зиндагӣ “кадом душмане ҷоду кардааст”, мегӯем. Ва воқеан ҳам ба мо одат шудааст, ки хатои худро дар чашм ва ҳаракати атрофиён мебинем. Ба қавле “Кӯри худу бинои дигарон” гаштаем. Ҷомеашинос Фирӯз Миров дар ин хусус мегӯяд: “Ин қаллобон зиндагии муфтхӯронаро пеша карда, бо истифода аз ҳассосияти шахсони заифу нотавон, зиндагиашонро пеш мебаранд. Фолбинон ва шахсоне, ки худро сеҳргар муаррифӣ мекунанд, қаллоби моҳире беш нестанд. Аксаран шаҳрвандони содалавҳ ҷодугарону соҳиронро авлиёю суфӣ дониста, суханонашонро чун нӯши ҷон қабул доранд. Бо тавсияҳои бардурӯғи ин афрод ҷомеа ба чи мушкилиҳое гирифтор намешавад. Бархе хонавайрон, қисмати дигаре муносибаташон бо аъзои оила, хешу табор, ҳамсояҳо ва дӯстону шиносон бад мегардад. Бояд пеши роҳи ин қаллобон гирифта шавад.”

Дар Тоҷикистон вобаста ба ин масъала тадбирҳои ҳуқуқӣ роҳандозӣ гардиааст. Аз ҷумла дар асоси моддаи 482-и Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ омадааст, ки барои машғул шудан ба сеҳру ҷоду ва фолбинӣ санади ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ тартиб дода мешавад. Дар банди 1 барои машғул шудан ба сеҳру ҷоду ва фолбинӣ ба шахсони воқеӣ ба андозаи аз 40 то 50 нишондиҳанда барои ҳисобҳо ҷарима таъин карда мешавад. Барои дар давоми як соли баъди таъини ҷазои маъмурӣ, такроран ин амал содир намудани кирдори дар қисми якуми ҳамин модда пешбинишуда, ба шахсони воқеӣ ба андозаи аз 60 то 100 нишондиҳанда барои ҳисобҳо ҷарима таъин карда мешавад. Аммо бо вуҷуди ин масъалаи мазкур ҳалли худро наёфтааст.
Эҳсон Абдуллозода, корманди маркази матбуоти Вазорати корҳои дохилӣ зимни суҳбат гуфт: “Дар давоми 10 моҳи охир 8 ҳолати дастгирӣ ва ба ҷавобгарӣ кашидани сеҳргарон ошкор гардидааст. Аксари онҳо ба воситаи ҳар гуна ашёҳо, аз ҷумла корд, ришта, қаламфур, қулф, сурат ва узвҳои устухон фолбинию ҷодугарӣ кардаанд.”

Бо вуҷуди назорати кормандони ҳифзи ҳуқуқ садҳо соҳирону фолбиноне пинҳонӣ фаъолияти ношоистаашонро пеш бурда, бархе дар ҷустуҷӯ қарор доранд. Шахсони ба ин амал машғул буда, бо ҳар роҳ ба атрофиён осеб мерасонанд.

Аз ин бармеояд, ки имрӯз сеҳргарӣ яке аз ҷузъи ҳаётии бархе аз нафарон ба ҳисоб рафта, ба ин васила ҳар гуна амалҳои носазоеро нисбати якдигар раво мебинанд. Ба қавле шахсеро ба худ “гарм”-у ба дигарон “хунук” месозанд. Ин амал метавонад ба ҳолати равонии шахс осебпазир бошад. Равоншинос Маҳмуд Кабирӣ мегӯяд: “Сеҳру ҷоду ба ҳолати равонии инсон таъсир расонда, мувозинати рӯҳиву равониро вайрон мекунад. Сеҳр аз олами ривоятҳо то мо расида омадааст ва нисбати он одамон то ҳол аксуламали равонӣ доранд, яъне метарсанд ва асабӣ мешаванд”.

Ҳоло аз хонандагон мехоҳам пурсам, ки чаро пули нақдеро, ки бо арақи ҷабин ба даст меорем, ба қаллобе медиҳем? Магар намешавад бо дигар роҳҳо “гарм”-у “сард” кард? Албатта имконпазир аст. Ин аз бемаърифатӣ ва дуруст истифода набурдани шуурнокии бархе аз шаҳрвандон дарак медиҳад. Пас, бояд фирефтаи суханҳои ҷодугарон нашавем. Зеро бо ин амал дунё ва охирати худро барбод медиҳему халос.