Дар руйи замин афроде зиндагӣ мекунанд, ки ба хотири ба даст овардани маблағи муфт ба сеҳргариву фолбинӣ машғул мешаванду бо истифода аз ҳар гуна ашё, аз қабили шамъу ришта ва калиду қуфл гӯё ба дарди маризон даво мебахшанд ва бар ивази ин амалҳои худ маблағи муайяне талаб мекунанд. Мутаассифона, ин гуна нафарон дар кишвари мо низ бешуморанд. Гарчанде ки онҳо мунтазам аз ҷониби мақомоти дахлдор дастгир ва ҷазо дода мешаванд, аммо боз ҳам ин масъала нигаронкунанда боқӣ мондааст.

Чанде пеш дар ноҳияи Дӯстӣ зани 44-сола Бекмуродова Бибисанг ҳангоми гузаронидани амали сеҳру чодуии навбатиаш аз ҷониби кормандони шӯъбаи Вазорати корҳои дохилии ноҳия боздошт карда шуд.

Бино ба иттилои кормандони шӯъбаи ВКД-и ноҳияи Дӯстӣ ӯ худро ҳамчун фолбину ҷодубарор муаррифӣ намуда, бо ҳазорон макру ҳилла ба муштариёнаш ваъдаҳои беасос медиҳад, ки гӯё сеҳру ҷодуи онҳоро баровардан, хуб кардани муносибатҳои оиладорӣ, меҳру муҳаббати хонаводагӣ, кушоиши кор, дармони дард ва ҷинбарорӣ ба онҳо кӯмак мекарда бошад.

Бештари муштариёни ин нафари фолбину ҷинбарор занон ва ҷавондухтарон буда, бо маблағҳои ҳангуфт аз “мушкил-осонкун” - и хеш дармони дардашонро меҷӯянд.

“Дар ҷараёни санҷиш зимни азназаргузаронии манзили истиқоматии номбурда қулфу калид, хонаи занбур, мӯи сар, сӯзану ришта ва як миқдор тӯмору таштоб дарёфт ва мусодира карда шуд. Вобаста ба ҳолати мазкур нисбати Бекмуродова Бибисанг парвандаи маъмурӣ тартиб дода шуда, санҷиш идома дорад”, - омадааст дар хабари шӯъбаи ВКД-и ноҳияи Дӯстӣ.

Аз мушоҳидаҳо бармеояд, ки ба чунин афрод бештар ҷавонон бовар карда, барои дар зиндагӣ комёб гаштанашон аз рӯи фанду фиреби онҳо амал мекунанд. Ҷавондухтарон ба ин нафарони сеҳргару ҷинбарор эътиқод намуда, бар ивази гапҳои дурӯғашон маблағи калон ё чизҳои қиматбаҳои худро туҳфа мекунанд. Ин ҷавондухтарон аз мушкилоти зиндагии худ ба ҷон омада, роҳи халосиро дар фолбину фолкушоӣ мебинанд.

Анзура, модари ҷавон аз рафтори нохуби шавҳари худ шикоят намуда, бо маслиҳати наздиконаш ба назди фолбин меравад. Ӯ фикр мекунад, ки ягона роҳи ҳалли мушкили оилавиаш ин сеҳру ҷодуи фолбинҳо мебошад. Ин зани ҷавон ҳангоми суҳбат иброз намуд: “Бори аввал аст, ки барои ҳалли мушкили худ аз хизмати чунин афрод истифода бурдам. Ман аслан ҳам барои табобат ва ҳам барои як мушкили хонаводагӣ пеши фолбин рафтам. Мушкили асосии ман ҳамин буд, ки вақтҳои охир бо шавҳарам муносибати хуб надорем, ҷангу ҷанҷоли хонаводаи мо беист зиёд мешуд. Дар натиҷа ба бемории асаб гирифтор гаштам ва метарсам, ки зиндагиам вайрон нашавад. Аз ин рӯ, бо маслиҳати чанде аз наздиконам роҳ гирифтам сӯйи фолбину ҷодугарҳо.

Анзура дар идомаи суҳбат гуфт, ки баъди суҳбат бо яке аз чунин нафарони сеҳргар, ки худро бисёр машҳуру босавод мегирифт, фаҳмидааст, ки ягон сухани умедворкунанда барояш нагуфт, ки каме ҳам бошад, ба ӯ бовар кунад. “Баръакс, бисёр ҳолам бад шуд ва худамро нороҳат ҳис кардам. Аз рафтанам пушаймон шудам, бемориам авҷ гирифт”, - гуфт ин модари ҷавон.

Аз хизмати фолбину ғайбдонҳо, мисли Анзура бештар онҳое истифода мекунанд, ки дар зиндагии хонаводагӣ мушкиле доранд ва ё мехоҳанд бахташон кушода шаваду кору тиҷораташон бобарор бошад.

- Ҷолибаш ҳамин аст, ки аз хонаводаҳои афроди мансабдор ҳам ба фолбинҳо муроҷиат мешавад ва одатан занони мансабдор дари фолбинҳоро мекӯбанд ва маълум аст, ки онҳо муштариёни махсуси фолбинҳо ба шумор мераванд, – гуфт Анзура дар идомаи суҳбат.

Равоншиносон бар онанд, ки пеши фолбин рафтану аз рӯи гуфтаҳои онҳо зиндагӣ кардан хатост. Зеро онҳо бо сеҳру ҷодугарӣ ва фолбинии бардурӯғи худ мардумро гумроҳ мекунанд.

Ирина Абакумова, равоншиноси рус, ки бештар бо ҷавонзанони ҷабрдида суҳбат мекунад, дар саҳифаи интернетии худ ба ҷавонон чунин маслиҳатҳо медиҳад: “Дар ҷомеаи имрӯза баъзеҳо худро фолбину мушкилкушой муаррифӣ намуда, мардумфиребиро барои худ як василаи рӯзгузаронӣ ва манбаи даромади молӣ қарор додаанд. Онҳо пеш аз ҳама дониши хуб надоранд. Онҳо муфтхӯроне ҳастанд, ки барои ба даст овардани маблағи муфт ба сеҳргариву фолбинӣ машғул шуда, пул кор мекунанд. Ба онҳо набояд бовар кард”.

Ӯ сабаби асосии инро як навъ хурофотпарастӣ, камсаводӣ ва маҳдуд будани доираи донишу ҷаҳонбинии баъзе нафарон медонад, ки бозори мардумфиребонро гарм нигаҳ медоранд.

Ҷомеашиносон як омили афзун будани талабот ва эътиқод ба фолбиниву сеҳргаронро дар мушкилоти иҷтимову иқтисодии одамон рабт медиҳанд, ки кӯмаки фолбинҳоро ба мисли рӯшноӣ дар охири зулмот медонанд.

Фирӯз Миров, ҷомеашиноси тоҷик мегӯяд: “Андешаҳо дар бораи соҳирону ҷодугарон гуногун аст, яке фолбинҳоро ба он гунаҳкор месозад, ки бо ҳар роҳу восита ба боварии шаҳрвандони гумроҳу зудбовар даромада, пули онҳоро кашида мегиранд, дуюмӣ бошад, айбро дар худи шаҳрвандон дониста, мегӯяд, пеш аз ҳама аз сабаби суст будани ирода, паст будани дониши динӣ ва коста будани имону ихлосашон рӯ ба ҷодугарону фолбинҳо меоранд. Онҳо маблағи худро бе ягон асос ба дасти шахсе медиҳанд, ки онҳоро бо гапҳои дурӯғи худ бовар мекунонад.

Дар ин масъала бояд сокинони кишвар ҳам фаъол бошанд. Ба дурӯғҳои фолбинҳову ҷодугарон дода нашуда, барои дар ҳамкорӣ бо кормандони мақомоти дахлдор ошкор намудани амалҳои чунин шахсони фиребгар талош намоянд”.

Ҳамаи мо медонем, ки ҳамарӯза дар васоити ахбори омма хабарҳои мухталиф дар боби дастгир шудани ин ё он фолбин ё ҷодугар пайдо шуда, ин афроди ба ном ғайбдонҳоро ҷарима мебанданд, аммо аҷибаш он аст, ки ба ҷойи камшавӣ шумораашон торафт бештар шуда истодааст.

Дар шарҳи чунин матлабҳо афроди бофаҳм бештар шахсонеро гунаҳкор мекунанд, ки ба сеҳргарии фолбинҳо эътиқод дошта, зиндагии ширини худро талх мекунанд.

Дилафрӯз Муҳамадзода, як истифодабарандаи фаъоли шабакаи иҷтимоии “Фейсбук” сабаби аслии зиёд будани таваҷҷуҳи мардум ба фолбинҳоро дар набудани боварӣ ба равоншиносон ва камбуди худи равоншиносон медонад.

“Он нафароне, ки назди чодугару фолбинҳо мераванд, бесаводанд. Меҳру муҳаббатро дар оила бо дигар роҳҳо низ метавон барқарор намуд. Фақат фирефтаи дурӯғи чунин шахсиятҳо нагардед”, - навиштааст номбурда.

Дар ҳама ҳолат такя намудан ба донишу ақли солим муҷиби бартараф намудани мушкилиҳост. Ба мушкиле, ки рӯ ба рӯ шудаем, онро на фолбин бартараф карда метавонаду на сеҳргар. Инҳо нафароне ҳастанд, ки мушкили моро боз ҳам дучанд мураккабтар месозанду иродаи интихоби роҳи дурустро аз даст медиҳем.

Пас, хулосаи мантиқӣ ин аст, ки на ба чунин афрод, балки ба ақли солими хеш такя созем. Ва ҳатман ки ба ин васила ҳамаи мушкилот ҳал шуданист.

Наҷиба МУРОДБЕКОВА, "ҶТ"